CDA wil terug naar twee-status-asielstelsel
Om meer grip te krijgen op migratie en de druk op de asielopvang te verlagen, wil het CDA in het Nederlandse asielbeleid weer een duidelijk onderscheid maken tussen permanente vluchtelingen en mensen die tijdelijk bescherming zoeken. Ook landen als Duitsland en België kennen dit onderscheid.
Willen we het draagvlak voor het opvangen van vluchtelingen behouden, dan is grip op migratie nodig en dus ook het tijdelijk bescherming bieden aan mensen die dit tijdelijk nodig hebben. Het aantal conflicten dat zich in en rondom Europa afspeelt is heel verschillend en dus is een verschillende status voor vluchtelingen en voor mensen die tijdelijk bescherming nodig hebben noodzakelijk.
Mensen die tijdelijk bescherming zoeken vallen onder de reeds bestaande Europese regels voor 'subsidiair beschermden'. Zij hebben minder rechten dan erkende vluchtelingen. Zo kan deze groep bijvoorbeeld geen beroep doen op de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn om familieleden te laten overkomen. Ook ontvangen subsidiair beschermden een tijdelijke verblijfsvergunning voor 1 tot maximaal 3 jaar, terwijl erkende vluchtelingen voor minstens 3 jaar of langer verblijfsrecht krijgen.
Op grond van de Kwalificatierichtlijn kunnen lidstaten van de Europese Unie zelf kiezen voor dit zogeheten 'twee-status-stelsel'. Tot het einde van de vorige eeuw kende ook Nederland een twee-status-stelsel, maar dit werd onder het tweede paarse kabinet, met de Vreemdelingenwet 2000, afgeschaft. Sindsdien krijgen alle vluchtelingen in Nederland dezelfde status, wat betekent dat zij allemaal aanspraak kunnen maken op dezelfde rechten en plichten. Het CDA stemde destijds tegen de Vreemdelingenwet 2000, onder andere uit vrees dat die een aanzuigende werking zou hebben.
De CDA-fractie in de Tweede Kamer wil nu dat Nederland weer terugkeert naar het twee-status-stelsel. Tweede Kamerlid René Peters zal hiervoor een voorstel indienen tijdens het debat voorafgaand aan de komende Europese top over migratie op 9 en 10 februari 2023.
Volgens René Peters hebben we niet de luxe om niets te doen. "De huidige instroomcijfers zijn onhoudbaar. Maar we moeten niet alleen naar Europa kijken, als we ondertussen ook zelf maatregelen kunnen nemen om de grip op migratie te vergroten. Het twee-status-stelsel is een fatsoenlijke en sociale optie, waarmee we het draagvlak voor de opvang van vluchtelingen kunnen vergroten en behouden."
In het debat over de Europese top zal het CDA het kabinet ook opdragen om het eerder door de Tweede Kamer aangenomen voorstel van CDA en VVD om Europees gefinancierde fysieke grensbewaking zoals hekken op de agenda van de top te plaatsen. Peters: "Open binnengrenzen in Europa vragen om dichte buitengrenzen. Daarmee kunnen we via goed georganiseerde toegang echte vluchtelingen toelaten, zonder dat zij in handen vallen van mensensmokkelaars. Het is het een én het ander."
