Hoekstra: Het gaat om gerechtigheid, straffeloosheid is geen optie

Oorlogsmisdadigers in de Oekraïne mogen hun straf niet ontlopen. In de eerste week van het reces vond daarom in Den Haag - stad van vrede en recht - een internationale conferentie plaats waar werd gesproken over het verzamelen van bewijs, het bevorderen van vervolging en het efficiënt en effectief coördineren van inspanningen van landen. Dit laatste ook ter bescherming van slachtoffers zodat zij maar één keer hun verhaal hoeven te vertellen. 

Wopke Hoekstra, minister van Buitenlandse Zaken, is samen met Karim A.A. Khan QC, aanklager van het internationaal Gerechtshof, en Eurocommissaris Didier Reynders gastheer van deze conferentie. Nederland vervult een voortrekkersrol. In een interview in het AD op 14 juli zegt Hoekstra hierover: ‘Het past bij onze traditie als land dat hecht aan mensenrechten, aan het internationaal recht en aan bewaken en beschermen van vrede en veiligheid. In OekraÏne gebeuren letterlijk elke dag de meest verschrikkelijke dingen.’

De kortste weg om oorlogsmisdadigers voor de rechter te brengen is vervolging in eigen land, maar dat is voor een land in oorlog niet mogelijk. Oekraïne vroeg daarom het Internationaal Strafhof en de EU-lidstaten om hulp. 

Straffeloosheid is geen optie. De aanval in Oekraïne is volstrekt onrechtmatig en mensenrechten worden geschonden. Verantwoordelijken voor de verschrikkingen in Oekraïne moeten daar verantwoording voor afleggen voor de rechter. Nederland vindt het belangrijk om samen met andere landen alles op alles te zetten om te zorgen voor waarheidsvinding en gerechtigheid voor Oekraïne.

Nederland stuurde al een onderzoeksteam naar Oekraïne om bewijs te verzamelen, door te praten met slachtoffers, door dna-onderzoek en getuigenverklaringen. We dragen 2 miljoen euro bij aan het OHCHR ter versterking van hun veldkantoor in Oekraïne en de bereidheid is er om opnieuw een onderzoeksteam te sturen. Daarnaast heeft Nederland drie miljoen uitgetrokken om straffeloosheid in de Oekraïne-oorlog te voorkomen. Een miljoen voor het Internationaal Strafhof, een miljoen voor de Verenigde Naties en een miljoen voor onderzoek naar seksueel geweld. Aan de aanpak van het onderzoek naar seksueel geweld werd in het bijzonder aandacht  besteed tijdens de conferentie.

Hoekstra: ‘Het liefst heb je morgen gerechtigheid. Maar de realiteit is dat het lang zal duren en veel misdaden helaas onbestraft zullen blijven. Maar verschrikkingen verjaren niet. Het is aan het Internationaal Gerechtshof om te bepalen wie zij gaan vervolgen. Maar het is aan ons - de internationale gemeenschap - om te laten zien dat we er alles aan doen om straffeloosheid te voorkomen. De slachtoffers en nabestaanden verdienen dit.’