OPROEP: Welke bestuurscultuur heeft uw fractie?
Zoveel fracties, zoveel gewoontes. Elke fractie vergadert, besluit en beïnvloedt op zijn eigen manier. Het dualisme schrijft sinds 2002 een aantal formele zaken voor, maar de dagelijkse praktijk bepaalt de werkelijke bestuurscultuur. In een artikel in het maartnummer van Bestuursforum bespreken Mark den Boer, Teuni Scholthof en Marcel Migo de manieren waarop gemeenteraadsfracties van het CDA vergaderen en welke rollen men aanneemt. Het geeft u een kijkje in de keuken van andere CDA-fracties.
Afgelopen zomer deden 169 fractievoorzitters van gemeenteraadsfracties van het cda mee aan een onderzoek van de Bestuurdersvereniging naar de manieren waarop gemeenteraadsfracties van het cda vergaderen, besluiten en beïnvloeden. Daarbij stond de relatie met en positie van de cda-wethouder centraal. In 51 gevallen leverde het cda in de betreffende gemeente geen wethouder. Vandaar dat de vragen over de rol van de wethouder enkel door 118 respondenten konden worden beantwoord.
Dualisme in strikte zin schrijft voor dat fractie en wethouder strikt gescheiden taken hebben. Maar de praktijk is weerbarstiger. De aanwezigheid van de wethouder in de fractievergaderingen heeft bijvoorbeeld belangrijke voordelen: de wethouder brengt veel nuttige informatie mee en een gemoedelijke, constructieve samenwerking tussen wethouder en fractie verhoogt het werkplezier. Maar de samenwerking slaat o.i. door wanneer de controlerende taak van de fractie plaatsmaakt voor een besturende taak. Op dat moment is de gemeenteraad geen volksvertegenwoordiging meer en is de Trias Politica gewond. En bij een gewonde Trias Politica ligt machtsmisbruik op de loer. Elke fractie heeft de verantwoordelijkheid om binnen de kaders van het dualisme een eigen passende bestuurscultuur te creëren.
Aanbevelingen
* Neem de eigen bestaande bestuurscultuur niet als vanzelfsprekend aan
* Maak de bestuurscultuur bespreekbaar en bepaal gezamenlijk een manier van werken die zowel het dualisme als een goede samenwerking waarborgt
Dit onderzoek had als doel om inzicht te bieden in de verschillende gemeentelijke bestuursculturen binnen het CDA. Het is goed om weet te hebben van de verschillende culturen: dit maakt reflectie op de eigen bestuurscultuur beter mogelijk.
Graag horen we hoe uw fractievergadering goed verloopt. Wat werkt wel, wat niet? Tips en ervaringen kunt u mailen naar [email protected]. In een volgend nummer van Bestuursforum volgt dan een vervolg.