'Drie elementen voor een succesvolle integratie'

Tijdens het CDA-partijcongres op zaterdag 4 juni 2016 in Maarssen organiseerde de CDA Bestuurdersvereniging een deelsessie over integratie.

Dszingisz Gabor: ‘meest belangrijke aspect van integratie is de sociaal culturele integratie’

De inleiding werd verzorgd door Dszingisz Gabor (foto), oud-staatssecretaris en oud-Tweede Kamerlid van het CDA en vanaf 2008 bestuursvoorzitter van Vluchtelingenorganisatie Nederland (VON). De heer Gabor is van Hongaarse afkomst en vluchtte na de Hongaarse Opstand van 1956 met zijn moeder naar Nederland.

Gabor: ‘De Nederlandse situatie dat de vluchteling anderhalf jaar moet wachten op de beslissing of hij of zij de status van asielzoeker krijgt toegewezen, is voor de betrokkene een situatie van stilstand, verloren tijd, een periode van doelloos rondhangen. We moeten ons afvragen of we dit niet anders kunnen organiseren.’ Maar 50 procent van de statushouders slaagt erin om na drie jaar een eenvoudig taalexamen te halen. Dit terwijl je zonder goede taalbeheersing kansloos bent op de arbeidsmarkt.

Sociaal culturele integratie
De heer Gabor benadrukte met klem dat niet het leren van de taal en deelname aan het arbeidsproces het belangrijkste zijn, maar dat het draait om de sociaal culturele integratie. Dit begint al vanaf de eerste dag. De aanpak van sociaal culturele integratie is in onze aanpak totaal onderbelicht. Het is een intensief proces dat van beide kanten intensieve inspanning vraagt. Tot nu toe bestaat de integratie uit een workshop van twee uur waarin de normen en waarden van ons land uitgelegd worden en een vertaling van de grondwet in het Arabisch wordt verstrekt. Gabor merkte op dat we ons goed moeten beseffen dat de meeste nieuwkomers uit landen komen met een islamistische achtergrond, met een totaal ander besef van waarden en normen. Ook is men vaak onbekend met het concept vrijheid.

Drie elementen voor een succesvolle integratie
Integratie bestaat volgens de visie van VON uit drie onlosmakelijke elementen die tezamen de integratieslaagkans bepalen:

Het individuele profiel van de nieuwkomer (leeftijd, vooropleiding, sekse, taalkennis, mentale sterkte);

De culturele bagage (waarden en normen en gedragingen die iemand heeft);

De factoren in de ontvangende omgeving (regelgeving, draagvlak).

Integratie is een langdurig proces waarin gemeenten een belangrijke rol spelen. De heer Gabor pleit ervoor dat gemeentes goed geïntegreerde vluchtelingen betrekken bij het vormgeven van het integratieproces. De praktijk laat zien dat geslaagde integratie afhangt van inzet van vrijwilligers. De politiek zou hier meer oog voor mogen hebben. Integratie betekent dat iemand echt deel uitmaakt van onze samenleving, niet alleen als doelgroep van instanties of beleid maar als zelfstandige nieuwe Nederlander.

René Peters: Integratie in de lokale praktijk

René Peters, wethouder Integratie in Oss, vertelde over de lokale aanpak in Oss. In Oss worden 300 nieuwkomers opgevangen in een noodlocatie in het centrum, de voorziening is niet luxueus. Vanaf het directe begin heeft zich een clubje van vier vrijwilligers aangemeld die de dagopvang van deze mensen wilde gaan regelen. Deze vier vrijwilligers hebben dit opgepakt en het loopt goed.

Peters gaat in zijn aanpak uit van de volgende uitgangspunten:

Neem de nieuwkomer serieus: het zijn sterke, ambitieuze mensen die iets van hun leven willen maken en op zoek zijn naar een veilige omgeving;

Betrek de buurt vanaf het eerste begin. Maak de nieuwkomer wegwijs in onze samenleving en introduceer ze in allerlei maatschappelijke verbanden, zoals de voetbalclub;

Wees duidelijk in het aangeven van de grenzen van ons maatschappelijk bestel, leg deze uit en communiceer hoe wij hier leven, werken en wonen;

Als er zich problemen voordoen dan is het zaak om direct met elkaar in gesprek te gaan. Gemeente, straat / buurt en de nieuwkomer moeten dan gezamenlijk om de tafel.

Peters merkte op dat er de laatste tijd een een afnemend draagvlak in de samenleving is. Dit komt onder andere door de sociale woningnood en de problemen op de arbeidsmarkt. Ook de politiek is hier debet aan door statements, zoals ‘men komt hier vanwege de gratis borstcorrectie’ of ‘vanwege de uitkering’. Peters benadrukte dat gemeentes vrij zijn om hun eigen beleid te ontwikkelen. Peters doet de oproep aan gemeenten om dit ‘zelf op te pakken, want het Rijk weet er geen raad mee’.

De deelsessie verliep constructief en positief. Zoals een van de aanwezigen aangaf: ‘De stroom van vluchtelingen kan ook iets nieuws doen opbloeien in onze samenleving’.