Vrijdag 5 augsutus verscheen een opiniestuk van CDA Tweede Kamerlid Derk Boswijk over de kloof tussen Den Haag en de praktijk in de Telegraaf. Lees hier het hele stuk.
Kwaliteit natuur gaat om meer dan stikstof
In politiek Den Haag is te weinig oog voor de praktijk, zegt CDA-Kamerlid Derk Boswijk. Hij ziet dat terug in de stikstofaanpak, waarbij het kabinet zich blindstaart op één graadmeter voor de stikstofuitstoot. Ook waterhuishouding en natuurbeheer zijn van belang, meent Boswijk.
Het was misschien de aanleiding, maar de boerenprotesten gaan over veel meer dan alleen stikstof. De afgelopen maanden heb ik honderden boeren gesproken, in de melkput, aan de keukentafel of bij demonstraties waaronder recent in Stroe. Naast zorgen over of er nog wel plek voor ze is, geven zij me vaak mee dat ’Den Haag ons niet ziet en niet naar ons luistert’. Het kabinet heeft dat gevoel bevestigd door regio’s een opgave te geven zonder met perspectief te komen en opgaven voor andere sectoren pas later te communiceren.
Dit gevoel voedt het wantrouwen en vergroot de afstand tot de politiek. De focus op de theorie en het gebrek aan oog voor de praktijk is naar mijn mening een van de belangrijkste oorzaken.
Theoretisch
Het overgrote deel van de beleidsmakers in Den Haag, of het nou bewindspersonen, Kamerleden of ambtenaren zijn, is theoretisch geschoold. Beleidsmakers zijn er dus aan gewend geraakt om vraagstukken te benaderen op een technocratische manier en als de oplossing eenmaal bedacht is toe te passen in de praktijk zonder daarbij het beleid voldoende te toetsen in de praktijk of rekening te houden met emoties die er nu eenmaal zijn.
Zekerheden
Een andere oorzaak is onze behoefte aan zekerheden in het leven. Het liefste weten we vooraf precies hoeveel effect het heeft als die ene euro aan een bepaalde maatregel wordt uitgegeven. Bij beleidsmakers is dat niet anders. Gaat het niet om financiële verantwoording of een juridisch zekerheid zodat het beleid standhoudt bij de rechter, dan zorgt de afrekencultuur in de Tweede Kamer ervoor dat beleidsmakers terug willen kunnen vallen op een modelmatige onderbouwing. De wereld zit alleen niet zo eenvoudig in elkaar en is niet zo maakbaar als sommigen zouden willen.
In het stikstofdossier lopen we concreet tegen de Kritische Depositiewaarde (KDW) aan. Die geeft aan hoeveel stikstofneerslag een gebied kan verdragen voordat de natuur niet meer kan herstellen, de theorie.
Er zijn gebieden echter waar die norm wordt overschreden, maar de natuur er veel beter voor staat dan je op basis van de modellen zou denken. De kwaliteit van de natuur hangt in de praktijk namelijk af van meer factoren dan puur stikstof.
Ook onder andere de waterhuishouding en het natuurbeheer zijn van groot belang.
Alle modellen uit het raam gooien, is niet mijn oplossing. Het in balans brengen van de theorie en de praktijk wel.
Een belangrijke stap daarvoor is om praktijkervaring en -kennis vanaf het startpunt beter en nauwer te betrekken bij het maken van beleid. Dat betekent beleidsmakers met meer ervaring uit de praktijk en niet alleen in gesprek gaan, maar beleid maken samen met de mensen die erdoor geraakt worden.
Luisteren
Want alleen als we naar elkaar luisteren en fouten accepteren, kunnen we gezamenlijk werken aan een samenleving waarin we het misschien niet eens zijn, maar problemen, soms met vallen en opstaan, wel oplossen.