Wonen kan weer aan De Boom­pjes, Noord­ein­de en Molen­hoek

In de raadscommissie van 14 november jongstleden werd het raadsvoorstel over het afronden van het onderzoek naar de woonfunctie van woningen aan de Molenhoek, de Boompjes en het Noordeinde besproken. Tot teleurstelling van de CDA fractie werd voorgesteld het voorstel als hamerstuk te agenderen voor de raadsvergadering van november. Die teleurstelling werd nog groter na de reacties op dat voorstel om dit raadsvoorstel als bespreekpunt te agenderen. Want het gaat hier om veel meer dan een voorstel over ruimtelijke ordening en de uitkomst van een onderzoek. Dat meerdere fracties uitspreken blij te zijn dat er duidelijkheid komt voor de inwoners is op zich begrijpelijk. Tegelijkertijd past het de gemeenteraad ook terug te kijken op het ontstaan en verloop van dit proces en dat politiek te duiden vanuit de volksvertegenwoordigende en controlerende rol. Dan is ‘blij zijn’ en dit raadsvoorstel als hamerstuk behandelen volstrekt onvoldoende.

Laten we even teruggaan in de tijd. In de loop van 2023 worden geen verklaringen van overgangsrecht meer afgegeven, waardoor de woningeigenaren de woning niet meer kunnen verkopen of een hypotheek krijgen. De gemeenteraad ontvangt op 30 mei 2023 een memo. Daarin wordt de situatie toegelicht en meegedeeld dat het college een bestuurlijk rechtsoordeel heeft vastgesteld. De bedoeling was om de woningeigenaren duidelijkheid te geven en de rust terug te laten keren.

In oktober 2023 werd voor de bewoners en woningeigenaren een informatieavond georganiseerd. De emoties lopen daar behoorlijk hoog op en leiden tot publicaties in de lokale media en vragen van de fractie van de Christen Unie aan het college. Eind oktober verloopt een hoorzitting van de bezwaarschriftencommissie nogal tumultueus. Dit wordt door het lokale journaille breed uitgemeten, met krantenkoppen als ‘Kafka in Meppel: papieren tijgers vreten burgers op’. De lokale politiek, het ambtelijk apparaat, het college en de portefeuillehouder staan er niet best op. Vooral de laatste moet het behoorlijk ontgelden.
Voor alle duidelijkheid: op dat moment werd er te veel op de persoon gericht en te weinig op de functie. Dat was niet goed, niet juist. Daarop is ook geacteerd, maar de schade was spijtig genoeg eigenlijk al aangericht. De bewoners en woningeigenaren werden er helaas niets beter en niets wijzer van.

In januari van dit jaar heeft de gemeenteraad vervolgens unaniem een motie aangenomen van de Christen Unie en CDA Meppel. Die verzocht het college de bewoners en woningeigenaren wel een verklaring van overgangsrecht te geven totdat alles formeel weer goed was geregeld. Daarover wilde de gemeenteraad voor 1 juli van 2024 geïnformeerd worden. In het debat over deze motie werd het verschil tussen de leefwereld en de systeemwereld pijnlijk zichtbaar. Hoezeer begripvolle woorden werden gesproken, juridische en bureaucratische argumenten wogen zwaarder.

Op 6 maart zag een procesnota het licht waarin uitvoerig werd beschreven hoe en op welke termijn naar een oplossing toe zou worden gewerkt. De inhoud van die nota was voor de fracties van de ChristenUnie en CDA Meppel aanleiding om een second opinion van een externe deskundige te vragen en eind april 2024 een motie vreemd aan uw raad voor te leggen. Helaas mondde dat uit in een tegenstelling tussen de coalitiepartijen die haar college beschermde en de oppositie die meer tempo wilde om de bewoners en woningeigenaren de broodnodige duidelijkheid te geven.

De eerder unaniem aangenomen motie werd uitgevoerd in de vorm van een voortgangsmemo van het college aan de gemeenteraad op 9 juli en de uitkomst van het uitgevoerde onderzoek dat heeft geresulteerd in het raadsvoorstel dat nu voorligt. Daarmee wordt duidelijk waar bewoners en woningeigenaren aan toe zijn, maar het kan nog wel een aantal jaren duren voordat alles ook echt is geregeld.

We kijken terug op een proces waarin juridisering, zorgvuldigheid en bureaucratie in schrik contrast stonden met de opgave ‘Zorg voor elkaar’ van de coalitie. Een citaat uit het coalitieakkoord: ‘Juist op gemeentelijk niveau is de menselijke maat, sociale samenhang en het contact tussen overheid te verbeteren’. We kunnen vaststellen dat deze uitspraak waarheid is gebleken en er nog veel te leren en te verbeteren is. Daarom sprak de fractievoorzitter de wens uit dat zowel gemeenteraad en college hier daadwerkelijk van leren en voorkomen dat dergelijke situaties weer optreden.