03 augustus 2020

Eiwitmaatregel: teveel ruis op de lijn tussen minister en sector?

Het rumoer rond de eiwitmaatregel van minister Schouten van Landbouw is nog lang niet verstomd. De datum van 1 september is al in zicht, maar ondanks een kort geding eind juli dat veel stof deed opwaaien en een waarschuwing van een veevoederproducent voor tijdnood lijkt er weinig beweging te zitten in de besluitvorming.  Is er nog wel een oplossing in zicht? En is daarvoor een rol voor de provincies?

Het genoemde kort geding van de boerenbelangengroepen Agrifacts en Stikstofclaim leidde tot ophef vanwege een paar opmerkelijke uitspraken in de rechtbank.

Zo werd er gezegd dat er maar één ambtenaar op het ministerie is die de berekeningen heeft gemaakt die voor de eiwitmaatregel van belang zijn, en dat gesprekken over de maatregel op dat moment niet mogelijk waren omdat die ambtenaar op vakantie was. Bovendien zou deze de bevindingen niet hebben vastgelegd.

Geen wonder dus dat de Kamerleden Geurts (CDA) en Harbers (VVD) uitvoerige vragen hebben gesteld aan minister Carola Schouten hierover. Wij hopen dat deze vragen snel worden beantwoord.

Ruis
Het ministerie heeft deze beweringen inmiddels nadrukkelijk genuanceerd, maar dit betekent wel weer het zoveelste voorbeeld van ruis in de verhouding tussen ministerie en de agrarische sector. Want als de beweringen wel (deels) waar zouden zijn, is de eiwitmaatregel dan wel juridisch onderbouwd? Zonder onderbouwing geen maatregel, uiteraard.

Dan komt er ook nog de waarschuwing bij van de veevoerindustrtie dat de tijd om het voer vòòr 1 september aan te passen, te krap is.

Verdeeld
Het overleg tussen de sector en de minister loopt simpelweg niet goed, en dan hebben we het niet alleen over de eiwitmaatregel. De minister lijkt niet heel sterk gericht te zijn op het creëren van draagvlak, terwijl de sector zelf behoorlijk verdeeld is. Een situatie waarmee beide partijen heel weinig opschieten. Schouten heeft weliswaar een Kamermeerderheid achter zich, maar er is meer voor nodig om draagvlak in de sector (terug) te winnen.

Gebiedstafels
Tijdens het kort geding merkte de rechter niet voor niets op dat het belangrijk is om pro-actief draagvlak te creëren voor regelgeving, onder meer op het gebied van stikstof. In de provincies wordt dit al enige tijd in de praktijk gebracht met de gebiedsgerichte aanpak. In Flevoland werken we met de ‘gebiedstafels’ waar alle partijen – inclusief de agrarische sector – aanschuiven om de stikstofmaatregelen zo goed mogelijk in de praktijk te brengen. Dat gaat een beetje met vallen en opstaan, maar wij hebben er vertrouwen in dat dit een goede manier is.

Maar dan moeten de gebiedstafels, of welke werkwijze de provincies ook kiezen, wel de kans krijgen om te slagen. Teveel ruis vanuit het ministerie én vanuit de verdeelde agrarische sector draagt daar niet aan bij.

Oproep
Wat de eiwitmaatregel betreft: wij hopen dat er op heel korte termijn duidelijkheid komt over de juridische houdbaarheid van deze regel, waardoor het al zo broze draagvlak hopelijk verstevigd kan worden. Wij sluiten niet uit dat er vanuit de provincies een (extra) oproep richting minister komt om hieraan te gaan werken.

De provincies zijn immers aan zet bij de uitvoering van de stikstofmaatregelen. Maar dat kan alleen met helder beleid en niet met ruis op de lijn.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.