Gedeputeerde Jan-Nico Appelman: 'De rek is eruit'
Jan-Nico Appelman (CDA) is al sinds 2011 gedeputeerde Economische Zaken van Flevoland. In zijn eerste termijn zag hij de econome herstellen van de kredietcrisis uit 2008. Aan het begin van zijn huidige termijn (2019) verkeerde Flevoland in een hoogconjunctuur, waarin het tekort aan arbeidskrachten het grootste probleem was. Maar niets is zo veranderlijk als de economie. Sinds de Coronapandemie is alles in een klap anders geworden. Nederland verkeerd in een economische crisis die zijn weerga niet kent. Ook Flevoland ontspringt de dans niet. Ten tijde van het schrijven van dit interview kondigt president Mark Rutte een complete lockdown aan. Hoog tijd om in gesprek te gaan met Jan-Nico.
Jan-Nico groeide op in een echt KVP-nest in Flevoland. Zijn vader was politiek actief in wat toen nog het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders heette. Aan tafel werd vaak gesproken over politiek. ‘Mijn ouders zijn opgegroeid volgens de katholieke sociale leer. Dat was voor hen ook een belangrijke motivatie om actief te zijn in de samenleving. Die principes krijg je mee vanuit huis en zo werd ik op mijn 17e of 18e levensjaar al lid van het CDA, al ben ik tussendoor ook wel even lid af geweest’, glimlacht hij.
Solidariteit belangrijker dan ooit
Deze crisis is in de eerste plaats een gezondheidscrisis. Tegelijkertijd is het ook een crisis die wereldwijd op heel veel meer fronten om zich heen grijpt. ‘Solidariteit is belangrijker dan ooit. Op Europese schaal zien we een steeds grotere lotsverbondenheid. We kunnen deze crisis alleen te lijf als we samenwerken met elkaar’, stelt Jan-Nico. De kracht van de Christen Democraten is volgens hem het verbindend kunnen zijn. De Duitse Bondskanselier Angela Merkel van de CDU is een inspiratiebron voor hem. Ook op lokaal niveau ziet hij steeds meer solidariteit en verbondenheid. ‘Ondernemers beseffen steeds meer dat ze afhankelijk van elkaar zijn. Zo zie ik steeds meer maatschappelijke initiatieven ontstaan om elkaar te helpen. In de landbouw bijvoorbeeld ontstaan korte ketens: van boer naar consument.’
De rek is eruit
Jan-Nico is niet alleen bestuurder, maar zelf ook ondernemer. Hij heeft een akkerbouwbedrijf en een ontwikkelbedrijf voor duurzame energie. Om zijn rol als gedeputeerde goed in te kunnen vullen, laat hij zijn business leiden door een bedrijfsleider. Zijn akkerbouwbedrijf heeft ook flink last van de Coronacrisis. ‘Veel productprijzen zijn naar een historisch dieptepunt gedaald’, zo moet hij constateren. ‘De rek is eruit. Ik zie grote, sterke Flevolandse ondernemers op hun laatste benen lopen, dat raakt me. Het ontbreken van perspectief is het moeilijkste. ‘Hoe lang blijven we nog dicht?’ ‘Dat is een vraag die ik geregeld krijg, maar niemand weet het precies.’
Corona Noodfonds
De provincie heeft, in aanvulling op de Corona-steunpakketten van het Rijk, het Corona Noodfonds voor ondernemers in het leven geroepen. Vanuit dit Noodfonds is extra geld beschikbaar gesteld aan de cultuursector en voor het Flevolandse scholingsfonds. De regionale ontwikkelingsmaatschappij Horizon, gefinancierd door de provincie en het Rijk, heeft ook extra geld gekregen voor overbruggingskredieten voor Flevolandse ondernemers. Eind oktober heeft de provincie een extra steunpakket beschikbaar gesteld. Het pakket bestaat onder andere uit investeringen om een bedrijf te digitaliseren, het makkelijker te maken om stageplekken te creëren en om ondersteuning voor verdere investeringen via Horizon te krijgen.
Waar kunnen ondernemers terecht?
Er zijn veel collectieve organisaties zoals de Kamer van Koophandel en brancheorganisaties die ondernemers helpen in deze crisistijd. De provincie is de trekker van twee belangrijke initiatieven om ondernemers bij te staan: de MKB-deal en het Corona Rebuild Program dat loopt via Horizon. Met de MKB-deal wordt in Flevoland een MKB Schakelteam Flevoland gevormd. Adviseurs gaan de kleine mkb-bedrijven (tussen de 2 en 10 werknemers) ondersteunen bij (crisis)vraagstukken. Dat kunnen adviezen zijn op het gebied van financiering, personeel, een ander verdienmodel, et cetera. Het team maakt ook een menukaart met een overzicht van alle regelingen. Daarmee zien mkb-ondernemers welke mogelijkheden er zijn en vinden zij voortaan eenvoudig het goede loket. Daarnaast kunnen ondernemers terecht bij het Corona Rebuild Program van Horizon. Dit programma wijst ondernemers de weg wijst naar financiële mogelijkheden om hun bedrijf overeind te houden, al dan niet na aanpassingen van hun businessplan. ‘Wacht niet als je het moeilijk hebt, maar zoek hulp bij een van deze organisaties’, zo raadt Jan-Nico ondernemers aan.
Post-Corona economie
Er zullen sectoren sterker uit deze crisis komen, maar er zullen ook sectoren krimpen of zelfs verdwijnen. ‘We moeten onze economie voorbereiden op de toekomst en ons richten op kansrijke trends zoals vergroening en digitalisering. Almeerse ondernemers spelen daar goed op in door flink in te zetten op circulaire projecten. Daar moet Almere ook een deel van het toekomstig arbeidspotentieel gaan realiseren. Daarbij zal er in de nabije toekomst een toenemende vraag zijn naar digitaal vaardig personeel met een MBO profiel en ook steeds meer met een HBO-profiel. Daarom vind ik de uitbreiding van hogeschool Windesheim Flevoland in Almere van cruciaal belang voor onze regionale economie’, stelt Jan-Nico.
Tot slot
Jan-Nico leeft enorm mee met alle ondernemers. Toch ziet hij ook lichtpuntjes. ‘Ondernemers zijn in deze tijd ontzettend creatief geworden in het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen. E-commerce en digitalisering spelen hierbij een steeds belangrijker rol. Een stad als Almere, met vele ICT bedrijven, is hier koploper in. ‘Samen komen we deze crisis te boven. Wees solidair, creatief en durf hulp te vragen en te geven aan elkaar’, zo luidt het advies van deze CDA gedeputeerde.