In de wereld om ons heen gebeurt veel en dit geeft iedereen, op welk vlak ook, onzekerheid en zorg. Er is de oorlog in Oekraïne wat zorgt voor instabiliteit en een gevoel van onveiligheid. De druk neemt toe en we merken het zelf ook iedere dag; de stijging van de prijzen van onze boodschappen, benzine en de toenemende prijzen van de energielasten en de vraagstukken die op ons afkomen zoals o.a. het klimaat, de arbeidsmarkt en de opvang van statushouders en asielzoekers. Dit vraagt van ons als raad ook de nodige voorzichtigheid en beleid. Onze inwoners hebben het zwaar; alles wordt duurder. In ons bestuursakkoord staat dat we geen OZB-verhoging willen anders dan met de inflatiecorrectie(in 2022 2%). Als fractie hebben we overwogen de lasten voor onze inwoners te verlagen. Wanneer we zouden besluiten geen OZB-verhoging door te voeren zou dit de gemeente al snel meerdere tonnen kosten terwijl dit de inwoners maar een paar euro’s oplevert. Wij zijn wel blij dat we hier in de gemeente onder de inflatiecorrectie kunnen blijven en de verhoging 1,9% is. Ook krijgen de inwoners een bedrag terug door een correctie van de OZB over 2022. Wat ook meespeelde in onze overweging was het rentmeesterschap; de financiën niet alleen voor nu maar ook voor de toekomst op orde! Zoals het lijkt staan we er met een sluitende begroting tot en met 2025 goed voor, maar op de lange termijn zien we al een min. Onze reservepositie is nu redelijk goed maar we zijn wel van mening dat we reserves moeten houden en er voorzichtig mee om moeten gaan. We zien dat iedereen het moeilijk heeft maar 6 ton op een begroting van zo’n 93 miljoen biedt niet veel reserves.
Voor ons lag een duidelijke en leesbare begroting waarvoor onze dank aan de ambtelijke dienst. Voor diverse onderwerpen komt nieuwe of gewijzigde wetgeving op ons af. Voor een aantal onderwerpen is de financiële impact al in te schatten en maakt ook al deel uit van de begroting. Onderwerpen waarvan nog niet duidelijk is of en in hoeverre de gemeente gecompenseerd wordt maken nog geen onderdeel uit van de begroting. Uitgangspunt is hiervoor: geen knaken, geen taken!!
Wij maken ons zorgen voor de financiën op de langere termijn. De vooruitzichten zijn nog onzeker wat betreft de effecten van de herijking van het gemeentefonds. Het is moeilijk in te schatten hoe dit zal zijn vanaf 2026. Afgelopen jaren hebben de Friese en Groninger gemeenten een succesvolle lobby uitgevoerd, maar we moeten energie blijven steken in actief vechten tegen niet gewenste herijking. Dit is belangrijk en ook opgenomen in het bestuursakkoord. Tijdens de kadernota is de motie, mede ingediend ook door het CDA, aangenomen en wordt drie jaar lang steeds € 20.000,00 beschikbaar gesteld voor de lobby tegen de onzekere effecten van de herijking en verdeling van het gemeentefonds. Dit bedrag is verwerkt in de begroting.
Een ander speerpunt uit ons bestuursakkoord is de extra op jeugd gerichte BOA. De toenemende alcohol- en drugsproblematiek vraagt om versterking en we zijn dan ook blij dat de motie waarin het verzoek is gedaan geld vrij te maken voor een op jeugd gerichte BOA is aangenomen in inmiddels is verwerkt in de begroting. .
Dan is er nog een ander punt van zorg. In de kadernota ging een groot deel over uitbreiding van personeel. We zien dat de organisatie in alsmaar lastiger positie verkeert maar dat de stip op de horizon ontbreekt. Er is een hoog ziekteverzuim wat ons zorgen baart. Als CDA vinden wij het belangrijk dat de ambtenaren in onze organisatie met plezier naar hun werk gaan en daarnaast ook nog voldoende energie over hebben. We zijn van mening dat niet alleen gezien moet worden naar incidentele oplossingen maar willen een stip op de horizon in de vorm van structurele oplossingen. In een motie is het college gevraagd om eind 2022 te komen met een concreet uitvoeringsplan voor structurele verbetering van de personele organisatie en daarna ons als raad ieder half jaar bij te praten over de personele organisatie. Deze motie is aangenomen maar we hebben intussen te horen gekregen dat dit plan, door omstandigheden, niet eind 2022 klaar is maar in Q1 van 2023.
Nog een punt van zorg is de inkoop van energie door de overheden. In het contract wat nu loopt liggen de prijzen voor 2023 voor gas voor 50% vast en voor elektriciteit voor 30%. Ook al is er veel onduidelijkheid voor 2023, wel is duidelijk dat er een hogere prijs in rekening wordt gebracht wat betekent dat het budget verhoogd moet worden en de begroting voor 2023 aangepast moet worden. En dan wat we vorige week hebben kunnen lezen dat bedrijven, dorpshuizen, zwembaden, sporthallen en bibliotheken niet mee kunnen liften op het collectieve gunstige energiecontract van de Fryske overheden, de OVEF. Dat voor hen tot nu toe dezelfde compensatie en prijsplafond geldt als huishoudens. Dit is niet genoeg hierover hebben wij ook zorg.
Thea Kuipers (foto Thea)