Algemene beschouwingen 2 november 2020 - bijdrage CDA 1e termijn
Voorzitter,
Door de verhalen over de begroting in de krant de Oude IJsselstreek Vizier worden de onderwerpen wonen, duurzaamheid , participatiewet, energieneutraliteit en recreatie en toerisme bij bijna alle partijen als een belangrijk item genoemd. Toch staan de partijen er op onderdelen naar aard en omvang verschillend in. In de krant NIET door een journalist gegeven weergave, maar een authentiek verhaal van de partijen zelf worden direct of indirect vragen gesteld bij de houding van de coalitie en soms het CDA in het bijzonder.
De PvdA vindt dat het kwartje bij de coalitie bijna is gevallen, de herkomst van dit gezegde geeft aan dat het gaat om geld in een gokmachine dat is toch niet van de PvdA van het CDA verwacht GOKKEN? of een kwartje in en jukebox zoiets van u vraagt en wij draaien.. nee voorzitter, het kwartje is bij het CDA zo'n 6 jaar geleden al gevallen toen het CDA voor het eerst weer mee mocht doen in een coalitie van de gemeente Oude-IJsselstreek. We hebben toen melding gemaakt van de komende magere 7 jaren na een periode van vette jaren waarin de Nuon gelden werden gebruik om tot flinke investeringen te komen. Gelukkig vond het CDA, Lokaal Belang en VVD daarin om tot een degelijk financieel beleid te komen. En ja het is inderdaad niet gelukt om de lening terug te brengen tot 90 miljoen. Door het niet onbeperkt door laten lopen van de leningen zijn we nu mede door de lage rente en de meevaller in de algemene uitkering van 1 miljoen, in staat enig risico te nemen en een beperkte groei van de leningen toe te staan. We zetten de sluizen NIET open om zonder meer nog meer te lenen maar willen zeker de gemeente niet op slot zetten.
Met deze verklaring maken wij ook de VVD duidelijk dat we groei van de leningen toestaan zoals in deze begroting opgenomen. De plannen van de VVD zijn ons nog niet helemaal bekend. Wij zijn uiteraard erg nieuwgierig hoe de VVD zonder toename van leningen en het voorgestelde verhoging van woonlasten een begroting met ambitie op tafel legt. Voorzitter ik denk dat de VVD daar zeker met alle fracties over in gesprek wil gaan Wat betreft de verhoging van de ozb, als onderdeel van de woonlasten, hebben wij geen bezwaar. In een periode waar de waarde van huizen flink stijgen vinden wij het normaal dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Solidariteit daar hebben we het al eens eerder over gehad in de Voorjaarsnota is een van onze kernwaarde.
Met Pro delen wij dat we een Sociale gemeente willen zijn met een voor ieder aanvaardbaar niveau van welzijn en gezond wonen. Er zal hiervoor structurele inzet worden verlangd . CDA ziet de positieve ontwikkelingen in de begrotingen. Voor het CDA is het glas half vol bij Pro lijkt het glas soms half leeg. Het CDA is het met D66 eens dat de gemeente een fundering bouwt waardoor inwoners welbevinden gezondheid en geluk ervaren.
Lokaal Belang onze coalitiepartner geeft aan wat hun speerpunten zijn in 2021 en als wij als CDA daarvan ook een extra mogen benoemen is het inderdaad Wonen. Daartoe dienen wij samen met Lokaal Belang een motie in.
Het Sociaal Domein
We vinden het als CDA belangrijk dat mensen kunnen meedoen, ongeacht geslacht, leeftijd, inkomen en eventuele beperkingen. Wij gáán dus voor inclusie. En dat zien we terug in de plannen voor het komende jaar. We zetten in op een samenleving die een goede sociale verbondenheid kent. Mensen die een steuntje in de rug nodig hebben, kunnen rekenen op die ondersteuning. Erg belangrijk is hierbij de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers, naast professionals. Mantelzorgers verdienen de aandacht en waardering die ze nodig hebben. Daarnaast zien we dat er voortgang wordt gemaakt met de ‘dementievriendelijke’ samenleving; en hoe belangrijk is dat wanneer je bedenkt dat zoveel mensen te maken krijgen met deze ziekte. Waardoor zoals als ik al eens eerder heb genoemd eenzaamheid een reële zorg is.
De uitvoering van de Participatiewet is een uitdaging die uiteraard binnen de wettelijke kaders dient te gebeuren. Van de raad, oppositie en coalitie, mag verwacht worden dat we hier op kunnen toezien door de tijdige en periodieke informatie van het college.De afgelopen tijd was het ijzig stil vanuit het College daar hoeven niet omheen te draaien. Nu, na de memo van afgelopen donderdag, is er meer duidelijkheid gekomen. Het CDA heeft met een positief kritische blik steeds gekeken naar de plannen van de wethouder om de participatiewet op een andere manier te gaan inrichten. We wilden een bejegening die beter, vriendelijker en eerlijker was dan bij Laborijn. We wilden dat inwoners die een vorm van hulp nodig hebben, die ook gaan krijgen om te groeien naar een goede tijdsbesteding. Een tijdsbesteding die passend is. Het is een illusie dat alle inwoners die nu onder de participatiewet vallen, uit kunnen stromen naar betaald werk. Maar betaald werk is niet het hoogste goed in het leven. Mee kunnen doen, waardering voelen en gekend worden is dat wel. Het doel is om daar te komen. Daar komen we door met weloverwogen stappen, gericht op een nieuwe manier van werken, verder te gaan in de ontwikkeling tot een nieuw organisatie’. Het lef hebben om hierin te faseren om het goede te kunnen doen is precies dat, Lef!
De omslag binnen het Sociaal Domein naar werken vanuit de bedoeling, is er 1 die wij als CDA graag in alle onderdelen bij de gemeente zouden willen zien. Laat werken vanuit de bedoeling niet stoppen binnen sociaal Domein, maar kijk overal zo naar de werkwijze. Wij geloven dat daardoor minder bureaucratie en meer slagkracht in het verschiet liggen.
Wonen en Woningbouw
Voorzitter: het CDA is blij met een goed vervolg op de voorjaarsnota. Met name de speerpunten ‘vergroenen’, ‘verduurzamen’ en ‘(ver)bouwen en bouwen’ spreken ons aan en we hopen dat de invulling ons allen tevreden zal stellen. Het CDA vindt het noodzakelijk dat er wordt gebouwd binnen onze gemeente. Niet alleen voor starters en senioren, maar ook voor het middensegment. Het is belangrijk dat we de kleine kernen daar ook in meenemen juist om de leefbaarheid van het platteland te stimuleren. Het CDA vindt dat naast ons koopwoningenaanbod er ook een aanbod komt voor huurwoningen in het middensegment. We hebben als raad de Lokale kwaliteitscriteria woningbouw vastgesteld. Samen met de regionale criteria ligt er nu een stevig fundament om verantwoord te gaan bouwen waarbij optimaal rekening gehouden wordt met de natuur en het groen, zowel binnen – als buiten de kernen. We gaan ervan uit, en de eerste aanzet is al met ons gedeeld door de wethouder, dat voor alle kernen, groot en klein een mooi woningbouwplan komt waarmee we de komende 10 jaar vooruit kunnen. Een goed voorbereide gemeente straalt vertrouwen uit. Het maatschappelijk effect hiervan zal zeker positief uitvallen en zeker niet in de laatste plaats groei teweegbrengen.
Plattelandsontwikkeling en onze agrariërs
Onze gemeente is een prachtige plattelandsgemeente met mooie kernen, dorpen en een stad daar mogen we heel trots op zijn. Waar we zeker ook trots op mogen zijn, onze agrariërs. Zij zorgen ervoor dat de weilanden en de dieren die daarop grazen goed worden onderhouden. Zo wordt het kenmerkende coulissenlandschap van onze gemeente behouden en daar waar nodig hersteld en daar hebben we de medewerking van de agrariërs voor nodig. Gelukkig zien we steeds meer boeren deelnemen aan het inzaaien van akkerranden waardoor er meer biodiversiteit ontstaat in flora en fauna. We hopen dat nog meer agrariërs hieraan mee willen gaan werken. Wij moeten er dan wel voor zorgen dat er voldoende budget wordt vrijgemaakt en/of nadenken over andere compensatiemogelijkheden. Voorzitter ook dit zal samen met inwoners en Raad moeten gebeuren.
Een vrij groot aantal agrariërs heeft geen opvolger en zij zullen zeer waarschijnlijk met hun bedrijf moeten stoppen. De verwachting is dat veel boerderijen leeg komen te staan. De leefbaarheid van het platteland komt daarmee onder druk te staan en in gevaar. Denk aan sinistere personen die lege schuren willen huren en niet om er een speelparadijs voor kinderen in te maken. Door meer flexibele mogelijkheden te creëren voor woningsplitsing, woningbouw, ondernemerschap en het stichten van landgoederen proberen we de schade te beperken en zoveel mogelijk de leefbaarheid van het platteland in stand te houden.
Gelukkig is er binnenkort ook een aanspreekpunt, een ‘agrarische gebiedsmakelaar’ vanuit de gemeente die met de agrariërs in gesprek kan gaan over hun wensen en hen adviezen en informatie kan geven over de mogelijkheden, onmogelijkheden. Het CDA zal zich dan ook zeker inzetten om onze agrariërs een steun in de rug te blijven geven door naar hen te luisteren, met hen in gesprek te gaan, en daar waar nodig mee te denken in de oplossingen.
Ook vindt het CDA dat de vergroening in onze gemeente nog wel een stapje sneller kan en dat we zeker met de droge zomers achter ons een goed waterbeleid moeten ontwikkelen samen met het waterschap. Nogmaals een goed voorbereide gemeente straalt vertrouwen uit.
Verduurzamen
Voorzitter,
Het CDA stelt vast dat we op de goede weg zijn met het duurzaam maken van onze leefomgeving. In de regio lopen we zelfs voorop in de overstap naar nieuwe energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Wij zouden ook graag zien dat er oog blijft voor de ontwikkelingen met waterstof als alternatieve energiedrager en dat we daar tijdig op inhaken. Toch maakt het CDA zich ook zorgen. Zorgen vanwege het feit dat we van het gas af moeten. Het is niet alleen de gaskraan dichtdraaien maar veel huizen zullen daarnaast volledig geïsoleerd moeten worden, er zal o.a. een warmtepomp moeten komen en zonnepanelen. We merken dat veel burgers deze zorgen ook hebben. Het CDA vraagt zich amen met de inwoners zich af.|
* gaat dit proces niet te snel;
* wat gaat het kosten;
* wie gaat dit betalen;
*kunnen we dit wel betalen;
* waarom wordt er landelijk zo weinig regie gevoerd op het schone waterstof?
Dit nu voorzitters zijn vragen waar het CDA samen met de andere fracties en de inwoners zich over zal buigen.
Economie en toerisme
Deze twee aspecten houden een gemeente draaiende, immers een voor toeristen aantrekkelijke gemeente komt men graag hier recreëren en dat is goed voor de economie. Dat op dit moment de COVID-19 roet in het eten lijkt te strooien zal ons er niet van weerhouden om door te gaan met het investeren en ontwikkelen van en voor deze sector en het CDA zal ook hier een luisterend oor zijn voor de ondernemers . Zonder bloeiende economie zijn we een bos verdroogde rozen. Onze ondernemers kunnen net als onze agrariërs rekenen op begrip bij het CDA.
Het CDA is dan ook content met het impulsprogramma om zo de economische en duurzame ontwikkeling aan de brede welvaart vorm te geven. De bedrijventerreinen zullen vitaal en toekomstgericht worden ingericht natuurlijk speelt ook hier duurzaamheid een belangrijke rol.
Voorzitter rest ook nog een dankwoord uit te spreken naar de ambtelijke organisatie voor hun inzet en wensen hun alle gezondheid toe in deze onwerkelijke tijd.
Tot zover voorzitter in de eerste termijn.