Eerste beschouwing begroting 2021
Dank u wel voorzitter, Beste raadsleden, aanwezigen thuis,
In de Gelderlander van 30 september stond de volgende kop:
“ Met trots presenteert wethouder Inge klein Gunnewiek de begroting voor 2021. Winterswijkers krijgen geen lastenverhogingen en er is geld voor nieuwe ontwikkelingen. De gemeente is financieel kerngezond”.
Voorzitter: Dat is natuurlijk prachtig nieuws in een tijd dat het met veel gemeenten in Nederland financieel niet goed gaat. Dus allereerst een pluim voor het college.
Maar klopt het wel wat er in de krant staat? Want gaat het financieel wel zo goed met Winterswijk? Want hoe moeten we dit dan rijmen met zware bezuinigingen op de ziektenkostenverzekering van onze inwoners die net boven het bijstandsniveau zitten? En hoe valt dit te rijmen met bezuinigingen op vereniging het museum en op de mantelzorgers?
Nu hoor ik u al zeggen dat het makkelijk praten is vanuit de oppositie, maar wat wil het CDA dan? Daarom wil ik hiermee beginnen en zal ik vervolgens ingaan op de keuzes die het college heeft gemaakt.
Voorzitter: Wat het CDA betreft zetten we de komende jaren alles op alles om de voorzieningen, verenigingen en verworvenheden die we hier in Winterswijk samen hebben opgebouwd zo goed mogelijk door de crisis te slepen.
We moeten namelijk constateren dat we in een onzekere tijd leven waarvan niemand nog exact weet wat de uiteindelijke gevolgen zullen zijn van het coronavirus en hoe lang dit nog duurt. Dit hakt er in bij onze ondernemers en bij de gezinnen en jongeren hier in Winterswijk.
Dit betekent wat het CDA betreft ook dat het niet de tijd is voor investeringen in grootse plannen of in forse uitbreidingen van het ambtenaren apparaat.
Laten we er vooral voor zorgen dat onze inwoners, voorzieningen, verenigingen en ons bedrijfsleven zo goed mogelijk door de crisis komt.
Positief vinden wij dat het college zich inspant om het woningaanbod uit te breiden, zodat er voor alle Winterswijkers een goede woning is te vinden.
Op het gebied van de voorzieningen ligt onze prioriteit bij het behoud van de bestaande voorzieningen. Daarbij denken wij aan zwembad Jaspers, BW, maar ook aan vereniging het Museum waar meer dan 150 vrijwilligers actief zijn.
Vrijwiligers zijn wat het CDA betreft de smeerolie van onze Winterswijkse samenleving. En onze oproep aan het college is dan ook om al die vrijwilligers gemotiveerd te houden want juist nu in deze coronacrisis hebben we hen bikkelhard nodig.
Een halvering van de bijdrage aan de mantelzorgers vinden wij dan ook onverstandig. Juist nu de druk op de gezondheidszorg zo hoog is en ook de thuiszorg steeds meer bij de mantelzorgers neerlegt moet je de mantelzorgers gemotiveerd houden. Wij vinden deze bezuiniging daarom onverstandig en horen graag van het college hoe zij de mantelzorgers gemotiveerd denkt te houden.
Als CDA vinden we het ook van groot belang dat het beheer en onderhoud van de openbare ruimte niet wordt verwaarloosd. Met andere woorden dat Winterswijk er een beetje netjes bij ligt. Want door hier op te bezuinigen worden de kosten op de lange termijn alleen maar hoger. En op dat punt springt met name het onderhoud van onze wegen in het oog. Veel wegen en fietspaden liggen er slecht bij. Dat levert onveilige situaties op.
Het is goed dat het college nu de Groenloseweg gaat opknappen, maar er zijn, als we het onderzoek van SWECO goed lezen, nog veel meer wegen die zijn aangemerkt als slecht tot zeer slecht. Wij zullen daarom met een motie komen om meer geld vrij te maken voor onderhoud aan wegen.
In dat kader vinden we het bijzonder dat het college al wel 1,2 miljoen vrijmaakt voor het verleggen van de Steengroeveweg. Het kan namelijk nog wel 25 jaar duren voor Sibelco hier met de groeve aan de slag gaat en om dan nu al 1,2 miljoen te investeren in een wegomlegging lijkt ons niet verstandig.
Tevens vinden we het als CDA belangrijk dat we oog hebben en houden voor elkaar, dus dat iedereen mee kan komen. Wij vinden het daarom positief dat het college blijft investeren in het bestrijden van armoede. Maar gelijktijdig vinden we het daarom onbegrijpelijk dat bezuinigd wordt op de collectieve ziektekostenverzekering voor de inwoners, die tussen de 110 en 130 procent van het minimum zitten. Een groep van ruim 900 inwoners die het niet eenvoudig heeft, zeker niet in deze corona-tijd, maar die tot dusverre 1 zorg minder hadden, namelijk dat ze goed verzekerd waren voor de ziektekosten.
Het CDA vindt het onvoorstelbaar dat hier op bezuinigd gaat worden zonder dat er eerst goed is onderzocht wat hiervan de gevolgen zijn.
Ook vinden wij het onbegrijpelijk dat niet eerst advies is ingewonnen bij de cliëntenraad. Dus de vraag aan het college is waarom dit niet is gebeurd en hoe zeker is het college er van dat deze inwoners straks niet in de bijzondere bijstand worden geduwd. En wat levert deze ‘botte bezuiniging’, zoals de Gelderlander het omschreef, dan op behalve veel onrust en de kans dat deze groep Winterswijkers straks geen goede verzekering meer heeft en in de problemen komt. Wij willen hier duidelijke antwoorden van het college op hebben en zullen met een amendement komen om deze bezuiniging voorlopig uit te stellen.
Voorzitter: Daarmee kom ik bij mijn laatste punt namelijk dat wij als CDA voor een solide begroting zijn. Een structureel sluitende begroting kan dus betekenen dat je soms de tering naar de nering moet zetten en dat soms het vet van de botten af moet.
Dat betekent ook dat wij als CDA niet tegen bezuinigingen zijn. Als de exploitatie van zwembad Jaspers voordeliger kan met behoud van het aanbod, dan zijn wij daar voor. Als de minima beter af zijn met een andere ziektenkostenverzekering dan zal het CDA daarvoor stemmen en als het museale aanbod gebaat is bij een andere opzet dan zullen wij daar voor zijn.
Maar als CDA vinden wij het belangrijk dat voorgenomen bezuinigingen eerst goed onderzocht worden. Een onderzoek waarbij de verschillende alternatieven op een rij zijn gezet en de voors en tegens goed zijn afgewogen en waarbij er eerst gesproken is met de betrokken organisaties.
Voorzitter: Als dan blijkt dat het op een andere wijze goedkoper en beter kan, dan vindt u het CDA aan uw zijde.
Wij zullen daarom ook met een motie komen die het college oproept om eerst te overleggen en onderzoek te doen voordat een bezuiniging wordt ingeboekt.
We zien het college namelijk nu het omgekeerde doen: Er wordt eerst een bezuiniging ingeboekt en vervolgens wordt er gekeken of de bezuiniging überhaupt wel mogelijk is en wat de betrokkenen er van vinden.
We zagen het vorig jaar al bij BW en zwembad Jaspers. Het gevolg was dat die bezuinigingen achteraf weer moesten worden teruggedraaid.
we zien het nu opnieuw bij de ziektekostenverzekering voor de minima en bij de bezuiniging op vereniging het Museum. Voor het museum geldt dat er eerst weer een bezuiniging wordt ingeboekt terwijl er komend jaar een visie op de musea wordt opgesteld. Als CDA vinden wij dat de omgekeerde weg. Wij willen eerst een visie zien in overleg met de musea en dan blijkt daar wel uit of er bezuinigd kan worden.
De bezuiniging die nu voor de Vereniging het Museum op tafel ligt is dusdanig dat niet alleen de Wereld van Wenters zal moeten sluiten, maar ook de museumfabriek. Een vereniging die gerund wordt door 150 vrijwilligers en een belangrijke functie heeft binnen de Winterswijkse samenleving.
Vorig jaar, bij de kadernota, wilde het college ook al bezuinigen op de Wereld van Wenters, maar door een raadsbreed aangenomen amendement is dit toen voorkomen.
Als het college desondanks wil bezuinigen, waarom heeft het college het afgelopen jaar dan niet benut om in gesprek te gaan met de vereniging om samen te onderzoeken hoe het anders kan? En waarom komt het college niet eerst met de beloofde visie voordat bezuinigen worden ingeboekt?
En als het college op voorhand al af wil van de Wereld van Wenters, waarom heeft het college dan niet overwogen om het subsidiebedrag te verlagen met het bedrag dat nodig is voor de Wereld van Wenters (ca €6000) zodat de Museumfabriek in ieder geval niet in gevaar komt?
Voorzitter: De omgekeerde aanpak van het college, dus eerst inboeken en daarna in gesprek en kijken of het mogelijk is, is niet alleen slecht voor de geloofwaardigheid van de politiek, maar ook een klap in het gezicht van al die vrijwilligers en medewerkers die zich hier met hart en ziel voor inzetten en die hierdoor onnodig slapeloze nachten wordt bezorgd.
Tot slot: om de bezuinigingen op de minima en het museum even in perspectief te plaatsen: Als het college er voor kiest om het aantal ambtenaren minder uit te breiden, dan zijn de genoemde bezuinigingen ook helemaal niet nodig.
Dus begrijp me goed: er hoeven absoluut geen ambtenaren uit, maar alleen minder extra ambtenaren er bij. Wat het CDA betreft zijn er de afgelopen jaren al genoeg nieuwe ambtenaren aangesteld en zetten we nu in deze crisistijd vooral in op behoud van de voorzieningen die belangrijk zijn voor onze inwoners.