Algemene beschouwingen CDA Zutphen-Warnsveld 9 november 2020
Thuis in Zutphen en Warnsveld
Dat was de titel van het verkiezingsprogramma van het CDA Zutphen-Warnsveld in 2018.
Thuis is de meest belangrijke plaats in ons leven; een plek waar je woont en waar je je prettig voelt. En nu we in 2020 alweer over de helft van de collegeperiode zijn, is het goed om de balans op te maken en om vooruit te kijken. Voel ik mij nog thuis in Zutphen en Warnsveld en nog belangrijker voelen onze inwoners zich nog thuis in onze mooie gemeente? Krijg ik hier nog steeds het "warme gevoel" dat we thuis noemen?
In het afgelopen jaar hebben we het Initiatiefvoorstel Strategisch kader Toegangsbeleid ingediend. Voor een gezonde gemeente, ook financieel, is een evenwichtige bevolkingssamenstelling van groot belang. Dit evenwicht is belangrijk voor de veerkracht van de samenleving en de onderlinge solidariteit. Want met elkaar maken we van Zutphen een krachtige stad en van Warnsveld een vitaal dorp. Daarom passen we Initiatiefvoorstel aan en krijgt het de titel Strategisch kader Bevolkingssamenstelling.
Hierbij is een goede woningmarkt essentieel. De laatste tijd kan Zutphen zich verheugen in warme belangstelling van inwoners van buiten de gemeente. Dat is heel prettig, maar we moeten zeker zorgen voor voldoende passende woningen voor onze eigen inwoners. Het moet mogelijk zijn om binnen onze gemeente een mooie wooncarrière te kunnen maken. Bijvoorbeeld van starterswoning via een grondgebonden woning naar een appartement.
Financiën
Thuisvoelen gaat eigenlijk niet over geld. Geld is alleen een middel en nooit een doel op zich. Maar toch, vandaag behandelen we de begroting voor volgend jaar. En daarbij is een sluitende, een structureel sluitende begroting wél een doel.
Wat de toekomst ons brengt en wat corona ons brengt laten even buiten beschouwing, maar met de kennis van nu ligt er een structureel sluitende begroting. Hiervoor wil ik het College en de ambtelijke organisatie een compliment geven. Aan de basis van deze sluitende begroting liggen stevige bezuinigingen; dit jaar en ook al in het verleden. Op straat is dat best lastig uit te leggen: meer betalen, maar minder voorzieningen. We vragen meer van onze inwoners, van het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld. Dat het schuurt, dat het kraakt en dat het echt pijn doet is een feit, maar er zit wel een grens aan de huidige voorstellen. Een drietal bezuinigingsvoorstellen moeten wat het CDA betreft echt van tafel, want dat zijn, ik zal het woord maar weer gebruiken, absolute boemerangbezuinigingen. De op korte termijn gerealiseerde besparing komt over een tijdje dubbel en dwars weer terug.
- het verminderen van de bijdrage voor oud-papier voor verenigingen;
- het verminderen van het aanbod voor peuteropvang;
- het stoppen met de noodopvangregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers.
Juist in deze tijd zijn de verenigingen het cement van onze samenleving. Ze verbinden mensen, ze hebben oog voor een wijk of buurt. Of deze bijdrage alleen gekoppeld moet zijn aan het ophalen van oud-papier is een andere discussie, maar de bijdrage voor verenigingen moet overeind blijven. Ik wil het College oproepen om op korte termijn met de betreffende verenigingen in gesprek te gaan over de nieuwe wensen en mogelijkheden.
Peuteropvang staat voor ons gelijk aan vroegsignalering en preventie. Een verschraling hiervan zorgt er voor dat sommige peuters niet de aandacht en zorg krijgen die ze nodig hebben. Dit betreft vooral die kinderen, die niet onder de VVE vallen, maar wel extra aandacht nodig hebben. Ze belanden zo tussen het wal en het schip (en die peuters kunnen nog niet eens zwemmen!)
Ten derde; de noodopvangregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers is nu een goede samenwerking tussen de gemeente en vrijwilligersorganisaties zoals Vluchtelingenwerk en Kerk & Vluchteling. Hierdoor is er zicht op de betreffende personen en kan er indien nodig direct hulp geboden worden. Ook de zogenaamde "transitie gevallen": mensen die eerst ergens tijdelijk opvang nodig hebben voordat ze in Deventer terecht kunnen, worden geholpen. Dit voorkomt dat ze op straat komen te staan of in de illegaliteit belanden.
Uiteraard hebben deze drie aanpassingen ook een financiële dekking nodig; dat is in ons geval het Amendement Verhogen eigenaarsdeel rioolbelasting.
Voor het CDA is het een pittige overweging om dit middel in te zetten; er wordt namelijk een extra bijdrage gevraagd van verhuurders. We zijn ons er van bewust dat een aantal van hen nu ook al activiteiten ontplooien die bijdragen aan de leefomgeving.
Toch vinden we dit gerechtvaardigd omdat van iedereen op dit moment offers gevraagd worden; dus ook van verhuurders.
Een mooi bijkomend voordeel van de uitvoering van dit amendement is dat de woonlasten van huurders van vooral sociale huurwoningen wordt verlaagd. Juist van mensen die geen kwijtschelding krijgen, maar wel een relatief laag inkomen hebben
Ondanks de sluitende begroting, bevat deze begroting een onbalans. Voor een fatsoenlijke uitvoering van onze taken in het Sociaal domein ontvangt de gemeente te weinig geld vanuit Den Haag. Dit is niet eerlijk, dit is niet houdbaar en dit is niet gezond.
Deze raad en deze gemeente moet haar stem laten horen, via de diverse kanalen, in Den Haag. De raad kan dat doen door zich aan te sluiten bij het Actiecomité Raden in Verzet.
De slogan van Raden in Verzet is wellicht plat, maar wel heel duidelijk: "We zijn raadslid geworden omdat we het allerbeste willen voor onze gemeente en niet om de gemeente kapot te bezuinigen!". Het CDA hoopt dat deze motie raadsbreed wordt ondersteund.
Ook in de toekomst moeten we ons in Zutphen en Warnsveld thuis blijven voelen. Het is daarom van belang dat inwoners zich gehoord voelen en dat hun inbreng er toe doet. Vandaag wil ik twee onderwerpen benoemen: cultuur en de RES.
Culturele voorzieningen geven een extra laag aan onze samenleving. Bij een gezonde bevolkingssamenstelling hoort ook een gezond cultureel klimaat. Op dit moment wordt dit klimaat vertroebeld over de mogelijkheden of moeilijkheden van vooral de Hanzehof. Of nog preciezer het gebouw aan de Coehoornsingel.
De hoge kosten van het vastgoed staan andere nieuwe initiatieven zoals CelloWercken in de weg. Het CDA gaat binnenkort graag het gesprek aan over de culturele wensen en mogelijkheden in relatie tot het budget wat we hiervoor beschikbaar hebben.
Nu alleen geld reserveren voor de Hanzehof vinden we te vroeg. Het is wel een goed idee om dit verbreden naar "Cultuur in Zutphen".
Waar we ook niet om heen kunnen is de energietransitie. Hierbij moeten we als eerste volop inzetten in het verminderen van het energieverbruik; want wat je niet nodig hebt, hoef je ook niet op te wekken. De transitie wordt de komende jaren ook echt zichtbaar in onze omgeving wanneer we verder handen en voeten gaan geven aan de RES, de Regionale Energie Strategie. In het afgelopen jaar zijn de eerste stappen gezet, maar slechts een beperkt aantal inwoners is hierbij gehoord of aanwezig geweest. We moeten voorkomen dat iedereen straks in de NIMBY rol schiet, dat wil zeggen Not In My Back Yard (of in goed Nederlands: niet in mijn achtertuin). Het is dus van belang om inwoners laagdrempelig te laten aansluiten.
Inwoners moeten ook in financiële zin profijt kunnen hebben van de opbrengsten van bijv. windmolens. Het model van de coöperatie als eigenaar van zo'n molen, met omwonenden als leden, kan hieraan vorm geven. Ik vat dit samen in twee woorden: burgerparticipatie en communicatie.
We concluderen dat we ons thuis voelen in Zutphen, maar de wereld stopt niet bij onze gemeentegrenzen. Bij het CDA staat rentmeesterschap hoog in het vaandel. We zijn verantwoordelijk voor ‘lokaal én verder weg’ en ook voor ‘nu én later’.
Dit komt o.a. tot uiting in ons streven voor een slaafvrije gemeente, een inclusieve gemeente en een energieneutrale gemeente. Bij lokaal beleid en lokale actie houden we daarom rekening met de rechten en belangen van mensen elders in de wereld, van toekomstige generaties en met de draagkracht van onze planeet.
Daarom stellen wij voor om de gemeente Zutphen te laten aansluiten bij VNG campagne "Gemeenten4GlobalGoals";. Met die Global Goals worden de 17 duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties bedoeld, om zo van de wereld een betere plek te maken in 2030.
Juist de lokale overheid verkeert in de beste positie om de mondiale doelen te koppelen aan wat er lokaal moet gebeuren én wat er nu al gebeurt.
Momenteel zijn al meer dan 90 Nederlands gemeenten aangesloten bij deze campagne. Graag nodig ik mijn collega-raadsleden uit om volgend jaar met elkaar in gesprek te gaan over de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen en hoe de gemeente Zutphen hieraan kan bijdragen. We zullen hier op een later moment een motie voor indienen.
Ik wil graag afsluiten met een paar woorden die worden toegedicht aan Franciscus van Assisi en die wens ik ons allen toe:
Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen.
Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen.
Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien.
Fractie CDA Zutphen-Warnsveld,
Hein Brunsveld (fractievoorzitter)
Karin van Wamel
Hendrik Haringsma
André Nijenhuis
Mark Purperhart