03 augustus 2020

Raadsvragen ‘Chinese invloed op Eindhovense middelbare school?’

Onlangs verscheen een rapport van Clingendael in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken over de beïnvloeding van China in het Nederlands onderwijs. Omdat het Eindhovense Stedelijk college ook geld ontvangt van het Confucius Instituut - een verlengstuk van de Chinese overheid - hebben wij de volgende vragen gesteld aan het college:

 

In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft instituut Clingendael onderzoek gedaan naar de invloed van China op het onderwijs in Nederland. Begin deze maand verscheen het rapport ‘China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’.[1] Onderzoekers Ingrid d’Hooghe en Brigitte Dekker concluderen daarin dat er sprake is van politieke beïnvloeding in hoger onderwijs en wetenschap in Nederland.

De Chinese overheid mengt zich ook in het onderwijs op Nederlandse middelbare scholen, zo blijkt uit het onderzoek. Dit doet zij via de twee Confucius Instituten die in Nederland actief zijn (gevestigd in Groningen en Maastricht – die in Leiden is sinds augustus 2019 gesloten). De Confucius Instituten financieren middelbare scholen die les willen geven in de Chinese taal en cultuur. De Confucius Instituten worden aangestuurd door de Chinese overheid en de onderzoekers van Clingendael kwalificeren de instituten als ‘verlengstukken van de Chinese staat’.[2] Eerder is het Confucius Instituut aan de Vrije Universiteit Brussel gesloten omdat de Chinese directeur werd beschuldigd van samenwerking met een Chinese inlichtingendienst.[3]

Eén van die middelbare scholen is het Eindhovense Stedelijk College. Zij ontvangen jaarlijks €9.250 vanuit het Confucius Instituut uit Groningen.[4] Uit de uitzending ‘Xi, Xi wat jij niet ziet’ van omroep Human bleek dat in het op het Stedelijk College gebruikte boek ‘Grandma’s China, een persoonlijke reis door de ontwikkeling van China’ een éénzijdig beeld van de Chinese geschiedenis wordt geschetst.[5] Zo wordt een zeer beperkt gesproken over de studentenopstand op het Plein van Hemelse Vrede in 1989 – een taboe in China. De aanleiding voor de protesten wordt niet genoemd en over het bloedig neerslaan waarbij naar schatting duizenden doden vielen, wordt met geen woord gerept.[6]

Er is op Nederlandse middelbare scholen steeds meer aandacht voor de Chinese taal en cultuur. Zo bieden inmiddels 72 scholen het vak Chinees aan.[7] Deze ontwikkeling juichen wij toe. Maar wij hebben ernstige bedenkingen bij de financiering van Nederlandse middelbare scholen door de éénpartijstaat China.

Daarom hebben wij de volgende vragen:

  1. Bent u bekend met het Clingendael-rapport ‘China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’ en de HUMAN-uitzending ‘Xi, Xi wat jij niet ziet’?
  2. Vindt u het wenselijk dat door de Chinese overheid aangestuurde instellingen Nederlandse (en Eindhovense) onderwijsinstellingen financieren? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
  3. Is het college hierover in gesprek geweest met het Stedelijk College of bereid in gesprek te gaan?
  4. Van de 72 Nederlandse scholen wordt slechts een minderheid (12 scholen) gefinancierd door Confucius Instituten. Bent u op de hoogte van de beweegredenen van het Stedelijke College om gebruik te maken van deze financiering?
  5. De onderzoekers van Clingendael concluderen dat de mogelijkheid van politieke beïnvloeding door China via de Confucius Instituten steeds aanwezig is. Zij roepen daarom op tot actieve preventie van politieke beïnvloeding door Confucius Instituten.[8] Is de gemeente bereid gehoor te geven aan deze oproep?
  6. Vanuit de overheid wordt van middelbare school steeds meer verlangd dat zij leerlingen democratische waarden bijbrengen (een onderdeel van de zogenoemde burgerschapsvorming). Hoe rijmt u deze doelstelling met het gegeven dat middelbare scholen worden gefinancierd door een verlengstuk van de Chinese staat, een staat waarin geen democratie of persvrijheid bestaat en waar de mensenrechten met voeten worden getreden?
  7. Vorig jaar kwam het Chinese techbedrijf Huawei langs op het Eindhovense Van Maerlantlyceum om scholieren te onderwijzen in digitale veiligheid. De Volkskrant omschreef dit als onderdeel van Huawei’s poging om zich positief aan de buitenwereld te presenteren.[9] Dit omdat Huawei van Nederland een licentie wil krijgen om 5G-netwerken aan te leggen. Inlichtingendiensten MIVD en AIVD adviseren het Nederland kabinet dit niet te doen, omdat ze vrezen voor spionage van het aan de Chinese staat verbonden techbedrijf.
    Ziet de gemeente een rol voor zichzelf weggelegd om in overleg met Eindhovense middelbare scholen tot een plan van aanpak te komen om beïnvloeding van dictatoriale landen op middelbare scholen te voorkomen?

 

Wij kijken uit naar de beantwoording van onze vragen.

 

[1] ‘China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’, Instituut Clingendael, juni 2020. Te raadplegen op: https://www.clingendael.org/sites/default/files/2020-07/Rapport_politieke_beinvloeding_in_het_onderwijs_juni_2020.pdf

[2] ‘China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’, p. 9

[3] ‘China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’ p. 7

[4] ‘Vragen bij Chinese les op Stedelijk College Eindhoven’, 4 januari 2019, Eindhovens Dagblad. Te raadplegen op: https://www.ed.nl/eindhoven/vragen-bij-chinese-les-op-stedelijk-college-eindhoven~a459b513/

[5] ‘Xi, Xi wat jij niet ziet’, Omroep HUMAN. Te raadplegen op:  https://www.human.nl/medialogica/kijk/afleveringen/2018/aflevering-6.html

[6] Vragen bij Chinese les op Stedelijk College Eindhoven’, ED

[7] China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’, p. 22

[8] China’s invloed op onderwijs in Nederland: een verkenning’, p.9

[9] ‘De Huawei-Smartbus: een educatieve goocheltruc voor scholieren’, 8 januari 2020, de Volkskrant. Te raadlplegen op: https://www.volkskrant.nl/wetenschap/de-huawei-smartbus-een-educatieve-goocheltruc-voor-scholieren~bed27979/

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.