Zorgt internationalisering voor kansenongelijkheid? Opinie over de Design Academy

Omdat Nederlandse scholieren volgens de Design Academy Eindhoven gemiddeld van lager niveau zijn dan internationale kandidaten, biedt het Nederlandse scholieren een cursus aan. Het garandeert geen toelating en kost 1600. Omdat wij onze vraagtekens hebben bij deze gang van zaken, hebben we een opiniestuk geschreven in het Eindhovens Dagblad. Deze kunt u hieronder lezen:

‘Leidt internationalisering tot kansenongelijkheid?’

Stel: je bent een middelbare scholier uit en droomt ervan om na het behalen van je diploma aan de Design Academy Eindhoven (DAE) te gaan studeren. Omdat er altijd veel meer aanmeldingen zijn dan plaatsen, weet je dat de selectie streng zal zijn. Maar nu werpt de DAE een extra drempel op: een cursus van 30 zaterdagmiddagen. Het garandeert geen toelating, maar vergroot volgens de DAE wel de kansen. Kosten: 1600 euro.

De DAE neemt deze maatregel, zo lazen we dinsdag 28 juli in deze krant, omdat volgens hen het niveau van de Nederlandse scholieren lager is dan dat van de internationale scholieren die zich aanmelden. De cursus kan die achterstand repareren en is vrijwillig. Maar gezien het feit dat de kans om toegelaten te worden al klein is, zal dit in de praktijk voor de scholier die droomt van de DAE toch als een verplichting voelen.

Schiet de DAE hiermee niet zijn doel voorbij? De DAE zegt te streven naar een meer diverse studentenpopulatie, ook wat betreft de sociaaleconomische achtergrond. Hoe valt deze maatregel daarmee te rijmen? Die 1600 euro vormt een enorme drempel en zal de DAE alleen nog toegankelijk maken voor scholieren met vermogende ouders. Heeft de DAE wel genoeg oog voor dit nadelige effect?

Dat de DAE hogere eisen kan stellen aan scholieren komt natuurlijk mede door het grote aantal aanmeldingen uit het buitenland. Dat scholieren vanuit de hele wereld naar de DAE willen is iets om trots op te zijn. Maar gezien het beperkt aantal plaatsen blijft er nog maar weinig plaats over voor Nederlandse scholieren. Het aandeel internationale studenten ligt inmiddels op 77 procent – en is groeiende.

We moeten niet uit het oog verliezen dat de DAE, ondanks alle internationaliserende doelstellingen, een Nederlands onderwijsinstituut is dat door Nederlandse overheden wordt bekostigd en nu eenmaal functioneert binnen de Nederlandse onderwijswereld. Zouden zij er niet samen met het voortgezet onderwijs voor moeten zorgen dat hun opleiding aansluit bij Nederlandse middelbare scholen in plaats van scholieren op te zadelen met een dure cursus?

Dit vraagstuk is natuurlijk breder dan de toelatingsprocedure van de DAE. Zodra onze hoger onderwijsinstellingen steeds minder afhankelijk worden van de aanwas van Nederlandse scholieren, zullen zij ook minder belang hebben bij goed functionerende basisscholen en middelbare scholen. Vergelijk het met de voetbalwereld. Engelse voetbalclubs kopen hun spelers van over de hele wereld. Van hun eigen jeugdopleiding hoeven ze het niet meer te hebben. Gevolg: de Engelse clubs horen bij de beste ter wereld, maar het Engels nationaal elftal presteert al decennia erg matig. Dreigt hetzelfde voor het Nederlandse onderwijs?

Voetbalclubs zijn commerciële partijen, onderwijsinstellingen zijn dat niet. Zij hebben ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zoals we in de afgelopen jaren in Eindhoven hebben kunnen zien, beschikt de DAE over een goede sociale antenne. Dat stelt ze naar eigen zeggen in staat om een kracht voor verandering te zijn. Maar laten we ervoor zorgen dat die verandering geen verslechtering maar een verbetering is!

Marianne Buenen, Paul Casamento, namens CDA Eindhoven