Buurtpreventieteams onmisbaar in de wijken

Joris en Kai liepen tijdens een nachtelijke wandeling mee met een buurtpreventieteam in de Ruwaard. Een actieve groep vrijwilligers die als gezamenlijk doel hebben om de buurt veiliger te maken. Een aantal buurtpreventieleden deelden pasgeleden hun verhaal tijdens een informatiebijeenkomst in het gemeentehuis. Dit inspireerde Joris en Kai, twee van onze fractieleden om een avondje mee te lopen en te ervaren wat deze mensen zoal meemaken en wat hun drijfveren zijn.

Het is rustig op straat wanneer we ons rond 23:15 al fietsend richting de Ruwaard begeven. Bij sommige huizen zien we nog licht, anderen zijn in donker gehuld. Het is een doordeweekse dag, veel mensen gaan morgen weer werken.

Als snel zijn we op de afgesproken plaats in de wijk en zien in de verte mensen twee gele jassen staan; de eersten zijn er al. We worden van harte welkom geheten terwijl de volgende vrijwilligers ook al aan komen lopen. We geven aan het bijzonder te vinden dat er rond dit tijdstip nog steeds veel mensen welwillend zijn om deel te nemen. We krijgen snel antwoord: “we proberen het vaker te organiseren op nachtelijke tijdstippen, dat is soms lastig te plannen voor sommigen maar meestal lukt het wel. We moeten immers met z’n vieren zijn tijdens rondes in de avonduren en nacht binnen het kader van de veiligheid.”

Ook wij krijgen ondertussen een herkenbaar fluorescerend jasje en we besluiten ons op te splitsen in twee groepen van vier en trekken de wijk in. De groepen zijn een gemêleerd gezelschap. Onder  andere een bloedfanatieke dame,  die overdag "in de beveiliging" werkt. Dat was te merken. Ook liep er iemand mee van 75 jaar oud. Diep respect om je op die leeftijd nog zo fanatiek in te zetten voor je buurt. De coördinatoren zijn al erg lang betrokken bij de buurtpreventieteams en nemen deze taak zeer serieus.

“Nadat er bij mijn buren werd ingebroken, met als gevolg veel schade zonder dat er iets werd meegenomen, besloot ik mijzelf aan te melden. Jezelf niet meer veilig voelen in je eigen huis of buurt is echt verschrikkelijk. Dat mag gewoon niet.”

De ene groep gaat direct op een aantal jongeren af die om de hoek enkele bankjes bezetten. Het gesprek blijft gemoedelijk en de jongeren wensen ons een fijne avond. Ze begrijpen dat het geluidsniveau laag hoort te blijven nadat een van de leden dit aangeeft en onze wegen scheiden zich weer snel. “Vaak voorkomt een kort en goed gesprek veel”, zegt een van de buurtpreventieleden. “We maken wel bewust met al deze jongeren een praatje, zodat ze zien dat we er zijn”.

Tijdens de wandeling spreken we met enkele leden over hun beweegredenen deel te nemen aan het initiatief van de buurtpreventie. Enkelen gaven gehoor aan een oproep, maar er waren ook persoonlijke redenen. “Nadat er bij mijn buren werd ingebroken, met als gevolg veel schade zonder dat er iets werd meegenomen, besloot ik mijzelf aan te melden. Jezelf niet meer veilig voelen in je eigen huis of buurt is echt verschrikkelijk. Dat mag gewoon niet.”

We naderen enkele parkeerplaatsen die bekend stonden om het dealen van drugs en prostitutie.“De rol van het buurtpreventieteam is echt een wisselwerking samen met de politie. Wij vertellen hen wat we zien maar krijgen ook veel informatie over wat zij weten”, weet een van de leden ons te zeggen. “Deze parkeerplaats was echt een plek waar van alles gebeurde wat je niet wil in een woonwijk, door de goede samenwerking tussen de buurtpreventie en politie is het er nu veel rustiger. We informeren elkaar ontzettend veel. De samenwerking verloopt prima.”

Ook de samenwerking met de gemeente wordt geroemd. “Kapotte verlichting in de straten en steegjes zorgt voor een onveilig gevoel en biedt kansen aan inbrekers. Wanneer we een melding maken heeft de gemeente het meestal binnen één a twee dagen gemaakt. Dat is echt super.”

We komen langs een rijtje woningen en de groep scant de omgeving op bijzonderheden. Als snel wordt duidelijk wat het belang van deze waarneming is: “soms staat er een bak met puin onder een carport of een busje of container onder een venster. Dat zijn ideale mogelijkheden voor inbrekers om binnen te komen. Vaak lopen we de volgende dag even langs bij de bewoners om ze erop te attenderen of we gooien een briefje door de brievenbus”.

In de wijk ligt ook een bedrijventerrein dat hoort bij de loopronde. Leegstaande panden worden gecheckt op vandalisme en poorten van terreinen gaat men langs om te kijken of ze op slot zijn. Ook de belangen van de ondernemers binnen de wijk worden behartigd.

Maar waar ligt nu het voordeel voor het buurtpreventieteam t.o.v. andere inwoners van de wijk als het aankomt op preventie, vragen wij ons af. Er zijn immers ook buurtpreventieapps. “De lijntjes die wij hebben met de politie zijn zo ontzettend kort, meestal zijn ze binnen no-time hier. Dat is het afgelopen jaar al een aantal keer voorgekomen en zelf mogen wij geen actie ondernemen, dus we zijn erg blij als ze er snel zijn.”

De ervaring van enkele leden laat ook van zich spreken: “vaak is een vreemde auto of persoon al een reden tot paniek bij veel mensen, maar als je structureel door de wijk loopt en de mensen leert kennen weet je snel onderscheid te maken wat een reden is tot argwaan en wat niet. Je leert de buurt echt kennen en dat gaat niet vanachter je keukenraam. Mochten we iets echt niet vertrouwen dan kunnen we ook dit snel en effectief bij de politie neerleggen.”

"We krijgen wel erg veel mooie reacties van buurtbewoners die blij zijn dat we er zijn en zich daadwerkelijk veiliger voelen."

We leren zelf ook ontzettend veel van de leden over zaken die je niet direct koppelt aan inbraakgevaar. Een caravan die op stroom aangesloten staat is een indicatie voor inbrekers dat de bewoners waarschijnlijk morgen zullen vertrekken. Als bij je buren een stok tegen de deur staat, haal die dan altijd weg. Dit is een boeventrucje om te kijken wie er op vakantie is.

Kentekens worden op grote afstand al herkend. Het is net of de wijkwachten allemaal arendsogen hebben. Ook wordt een nummerbord van een vreemde of verdachte auto gelijk in de ploeg besproken. Hierdoor is het snel bekend, ook al mist iemand een letter of cijfer. Top samenwerking.

De vraag die boven het hoofd hangt is natuurlijk: werkt het nou zo’n buurtpreventieteam? Een exact antwoord is niet mogelijk, maar er heerst wel positiviteit rondom het team: “helaas valt niet te meten hoeveel we hebben voorkomen, dus je kan nooit weten wat het exacte effect is. We krijgen wel erg veel mooie reacties van buurtbewoners die blij zijn dat we er zijn en zich daadwerkelijk veiliger voelen". De kosten om een buurtpreventieteam op te starten bedragen voor de gemeente ongeveer 5000 euro, daar kan je dan weer jaren mee vooruit. “Een duurzame investering”, aldus het buurtpreventieteam..

De roep om meer vrijwilligers is van toepassing op alle buurtpreventieteams. De verschillen tussen wijken zijn daarnaast groot en helaas waren er ook leden genoodzaakt te stoppen wegens uiteenlopende omstandigheden. “Naast het feit dat je activiteiten als lid serieus zijn is het ook gezellig. Je leert veel van het werk en van andere leden”, wordt al snel aangegeven

We eindigden de avond waar we gestart waren, het was inmiddels alweer 01:30 en de huizen waar voorheen nog licht brandde waren nu ook volledig donker. Het bleek een rustige avond te zijn geweest met weinig bijzonderheden. Desalniettemin een mooie avond om in gesprek te zijn met een bijzondere groep vrijwilligers en meer te weten te komen over het werk van de buurtpreventieteams. Een taak die veel meer inhoudt dan ‘een rondje lopen door de wijk’, want dat deze mensen een gedrevenheid en passie hebben moge duidelijk zijn.

Wij keren terug naar huis, maar voor het buurtpreventieteam staat de volgende ronde alweer in de agenda. Een bijzondere groep mensen die je niet zo vaak ziet, maar vrijwillig en vanuit overtuiging voor een veilige buurt zichzelf volledig inzetten. Het versterkt de veiligheid in de wijk en zorgt voor meer verbinding in de wijk. De mensen van buurtpreventie zijn inmiddels bekenden in de wijk. Hierin zit ook de kracht. Het preventieteam heeft door hun inzet (letterlijk dag en nacht) respect gekregen in de buurt. Hierdoor worden hun goedbedoelde tips en aanwijzingen altijd serieus genomen. Hulde!