07 februari 2022

Minister Hugo de Jonge wil voorrang 
eigen inwoners bij aankoop of huren woning

Minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening wil dat gemeenten de mogelijkheid krijgen om eigen inwoners die een huis willen kopen voorrang krijgen ten opzichte van mensen van buiten de eigen regio. Ook wil de CDA-minister dat er snel een voorrangsregeling komt voor mensen met een vitaal beroep, zoals leraren, verpleegkundigen en politieagenten.

‘Te lang hebben we gedacht dat de markt zelf wel voldoende huizen zou bouwen voor starters, gezinnen en ouderen. We zien inmiddels dat het recht van de sterkste steeds meer bepalend is voor wie welk huis kan kopen’, zei de minister vanavond op een bijeenkomsten in achtereenvolgens Vriezenveen, Haarle en Zwolle met de plaatselijke CDA-lijsttrekkers Martino Vos (Twenterand), Roy Zijlstra (Hellendoorn), Jan Nabers (Zwolle), statenleden van deze partij en vertegenwoordigers van bedrijven en organisaties op het gebied van volkshuisvesting.

Overal wordt de pijn gevoeld van de krappe woningmarkt. De lokale CDA-lijsttrekkers brachten bij de minister de zorgen naar voren van met name starters en senioren. Starters die geen betaalbare woning kunnen vinden omdat de prijzen worden opgejaagd door investeerders en mensen die bereid zijn om fors te overbieden. Maar ook van senioren die wel willen doorstromen maar geen geschikt appartement kunnen vinden. Ze vonden gehoor bij de minister die toezegde dat hij er echt haast gaat maken met het aanpakken van de problemen op de woningmarkt.

‘Het moet écht anders’ reageerde minister De Jonge. ‘Met meer regie en meer bescherming moeten we de volkshuisvesting weer opbouwen. We zien nu dat de problemen ten koste gaan van het in stand houden van belangrijke voorzieningen zoals een school of een ziekenhuis, omdat een leraar of verpleegkundige dichtbij zijn of haar werk moet kunnen wonen.’

De minister wil daarom de wet zo wijzigen dat gemeenten zelf kunnen bepalen dat eigen inwoners die een huis willen kopen voorrang krijgen ten opzichte van mensen die van verder weg komen. Ook wil hij een voorrangsregeling voor mensen met een vitaal beroep zoals leraren, verpleegkundigen en politiemensen.

Huurwoningen
De huidige Huisvestingswet maakt toewijzing van huurwoningen op grond van lokale binding – beter bekend als ‘eigen inwoners’ – mogelijk tot maximaal 25 procent. Dit wordt opgehoogd naar maximaal 30 procent in een wetsvoorstel dat dit voorjaar naar de Raad van State gaat en daarna naar de Tweede Kamer. Overigens is het nu al mogelijk voor gemeenten die geen uitbreidingsmogelijkheid meer hebben om (onder strikte voorwaarden) tot 100 procent te gaan.

In de nieuwe wet wordt het ook mogelijk gemaakt om voorrang te geven aan eigen inwoners bij koopwoningen die onder de hypotheekgarantieregeling vallen. Daarvoor is het wel nodig dat de gemeente eerst een huisvestingsverordening instelt. De woningkoper heeft dan een vergunning nodig om er te mogen wonen.

Er kan nu van een woningkoper al wel een economische binding worden gevraagd (wonen en werken in dezelfde plaats), maar onderscheid naar beroepsgroep is nu nog niet mogelijk. De verpleegkundige, politieagent of leraar krijgt geen voorrang ten opzichte van de kaasboer. Dit wordt straks wel mogelijk.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.