12 mei 2021

Raadsvergadering Regionale Energie Strategie

Gisteravond werd er in de gemeenteraad van Hardenberg een debat gevoerd over de Regionale Energie Strategie (kortweg RES). In het Klimaatakkoord staan meer dan 600 afspraken om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Eén van die afspraken is dat in 2030 zeventig procent van alle elektriciteit duurzaam wordt opgewekt. Dat gebeurt met windturbines op zee, op land en met zonnepanelen op daken en in zonneparken. Hardenberg heeft daar ook een aandeel in. Ons huidige bod voor 2030 bestaat uit 237 TwH, verdeeld over 30% zon en 70% wind. Het debat ging over dat bod en wat we vinden van het Hoofdlijnenakkoord van RES West Overijssel.

Hieronder volgt onze gehele bijdrage. Als u hierover vragen heeft, neemt u dan gerust contact op met onze woordvoerder Arjen Roelofs. Een onderdeel van onze bijdrage was een motie, die met algemene stemmen is aangenomen. U vindt de motie hier. Wilt u de gehele raadsvergadering nog eens terugkijken? Dat kan [hier]. Meer informatie over de RES West Overijssel staat [hier].

De RES is een complex verhaal. Dat komt onder andere omdat elke gemeente een deel invult van de totale opgave die we landelijk hebben. De oriënterende ronde heeft ons geholpen aan een aantal inzichten die zeer relevant zijn voor het vervolg. Het belangrijkste antwoord van de portefeuillehouder op de vraag wat we gaan besluiten, was dat we ons in versie 1.0 niet vastleggen op percentages zon en wind maar dat de totale opwek per gemeente wel een status krijgt met dit besluit. En toch hebben die percentages wel degelijk een plaats in het stuk. 

Doelstelling West Overijssel is streven naar 60% wind. Hardenberg staat nu op 70% wind en gemiddeld zit West Overijssel op 35%.  Zoekgebieden voor wind in het document zijn nog geen keuzes, en kunnen op elk moment nog gewijzigd worden. Dat laatste betekent dus dat we met dit document niet vooruit lopen op het gebiedsproces dat op dit moment loopt in Bergentheim-Kloosterhaar-Sibculo. Het feit dat het kaartje met het zoekgebied onderdeel is van het voorstel loopt hier ook niet op vooruit. In de beantwoording van vragen in de provincie Noord Holland staat echter, dat draagvlak wordt verondersteld als het zoekgebied is opgenomen in versie 1.0. Hoe zit dat in West Overijssel?

Omdat we ons voorbehoud hebben op de genoemde percentages hebben we hiervoor een motie opgesteld. 

Draagt het college op:
Nogmaals te benadrukken in besprekingen in het kader van RES West Overijssel dat de verdeling zon en wind bij gemeente Hardenberg nog gewijzigd kan worden naar aanleiding van lopende en toekomstige ontwikkelingen en gebiedsprocessen.

Voorzitter: Er zit een tegenstrijdigheid in het wél willen committeren aan het getal bij de totale opwek, maar daarbij aangeven dat de percentages wind en zon op elk moment nog gewijzigd kunnen worden. De opwek van een windmolen is echter niet zomaar te compenseren met zonnepanelen of kleine windmolens. Dus moet dan ook het getal van 237 TwH niet dezelfde status hebben als de percentages? Ik hoor graag uw visie hier op. Dat leidt ons tot de vraag: Wat is de concrete ruimte die er is tussen RES versie 1.0 en versie 2.0? Wanneer is 2.0 definitief?

Over windenergie is veel te zeggen: dat gebeurt dan ook. Bijvoorbeeld de NLVOW vraagt om een moratorium voor wind op land. Tegenwindgroepen schieten als paddenstoelen uit de grond. Tijd dus om serieus in gesprek te gaan en in gesprek te blijven. In de oriënterende ronde gaf de wethouder aan, de tijd totdat het gebiedsproces herstart wordt, te gebruiken voor onderzoek en regionaal overleg over de initiatieven op gebied van duurzame energieopwekking in de omgeving van het zoekgebied. Deze fase is voor ons juist essentieel voor het vervolg dus graag uitleg op dit punt. Bent u al verder met het plannen van afspraken. En specifiek: Wordt ook het gebied Sibculo hier actief bij betrokken?

We moeten ook werken aan de kaders. Soms wordt gesteld dat de minimale afstand tussen windmolens en woningen 500 meter of een soortgelijke afstand moet zijn. Maar in de wetgeving zijn geen minimale afstanden tussen windmolens en bijvoorbeeld woningen geformuleerd. Kunnen we met elkaar een minimale afstand vastleggen als kader voor toekomstige projecten?

Transparantie in het totale proces is voor ons vereist. Daar zou de monitor waar we in de oriënterende ronde over spraken ook een bijdrage aan kunnen leveren. Wanneer is deze monitor beschikbaar? Al meermalen is de stelling neergelegd dat het doel van 2030 al gehaald is. Graag een toelichting hierop. 

De uitdagingen liggen volgens ons op de volgende terreinen:

  • De netcapaciteit. Een agrarisch bedrijf kan soms nu al niet investeren in zonnepanelen of kleine windmolens. Hier hebben we ook al overleg met Enexis over gehad. Dit werkt remmend op ons doel. Als we zien dat van het drijvende zonnepark Kloosterhaar op dit moment nog minder dan 40% operationeel is, onderstreept dit het belang van nauwkeurige planning.
  • Het borgen van lokaal eigendom. Tot in de Tweede Kamer aan toe wordt geschrokken gereageerd op het opkopen van zonneparken door buitenlandse bedrijven: ‘Bijzonder onwenselijk’. Maar hoe borgen we het lokaal eigendom? Graag uitleg op dit punt.
  • Een uitdaging lig ook bij het concretiseren van de plannen. Niet alleen van ons maar ook van andere gemeenten in West Overijssel. Zo krijgen we pas écht zicht op waar we staan met de regio West Overijssel.

Voorzitter, laten we het vooral eens hebben over kansen. Die zijn er volop! Waar de energie die vrijkomt in de samenleving nu vaak besteed wordt aan protesten en bezwaren, zouden we er naar moeten streven om die energie in te zetten voor kansen. Kansen voor kleine kernen om de stap naar duurzaamheid te combineren met leefbaarheid. De kans om nieuwe ontwikkelingen, zoals met waterstof, verder uit te werken. We hameren altijd op als CDA altijd op innovatie en dat blijven we doen.

Wat door Rendo in Hoogeveen al gebeurt met waterstofwijken is ook een kans voor onze gemeente. En denk eens aan Zonnepanelen boven parkeerplaatsen bij sport accommodaties en bedrijven.
RES gaat nu alleen nog over energieopwek. Laten we in Hardenberg ook spreken over energiebesparing, warmte transitie en innnovatie.

Afsluitend: 
Hardenberg is niet voor niets bekend om de kracht van gewoon doen. We moeten vooral positieve energie steken in dit proces en onze inwoners aanmoedigen om hetzelfde te doen. En daarbij zijn we wat ons betreft vooral zélf het goede voorbeeld.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.