Zorg Voor Elkaar III - Opslag?
Zorg voor elkaar is de titel van het CDA-verkiezingsprogramma. Dat vinden we met z’n allen heel normaal. Maar is dat eigenlijk normaal in Nederland? Nou nee, soms niet. Ons stelsel van belastingen, toeslagen en regels werken het ‘voor elkaar zorgen’ vaak tegen. In deze reeks columns schets ik een aantal situaties waar ons stelsel soms tegen ons werkt. Er lijkt wel een boete op ‘samen zijn’, te staan. Door een aantal situaties te schetsen wil ik laten zien hoe sociale situaties soms economisch tegen ons werken. Deze zijn gebaseerd op brieven, gesprekken en werkbezoeken. De namen zijn fictief.
Vandaag het verhaal van Frank en Carola. Zij zijn getrouwd en zijn ouders van Sophie(11jr) en Teun(6jr). Teun heeft een ernstige vorm van autisme. Hij gaat naar school, maar vaak lukt het daar ook niet. Teun hecht waarde aan regels, structuur en duidelijkheid. Carola is daarom gestopt met werken. Want eenmaal thuis van school vraagt Teun enorm veel aandacht; en dat is Teun vaak. Frank en Carola willen Teun alle liefde geven Ze zijn ook gestopt met hem naar de kinderopvang te brengen, want ondanks de goede inzet van de leiding daar wordt hij alleen maar onrustiger.
Frank heeft een goede baan. Doordat Carola thuis is, is hij de enige die voor inkomen zorgt. Met zijn werk verdient Frank jaarlijks 38.000 euro. Zijn baas is tevreden en geeft hem opslag van 1.000 euro. Frank komt blij thuis! “Carola ik krijg opslag! Jaarlijks duizend euro meer!” “Hoeveel is dat netto?” vraagt Carola. “Hmm, even aan Ronan, de boekhouder, vragen,” antwoord Frank. De volgende avond was er toch wat teleurstelling. Ronan had uitgerekend dat Frank en Carola volgend jaar netto 128 euro meer te besteden hebben. Frank en Carola krijgen namelijk minder huur- en zorgtoeslag en ook de algemene heffingskorting en de arbeidskorting op de belastingen wordt minder. Duizend euro bruto vooruit, betekent dus 128 euro netto meer inkomen.
Frank vertelde Carola dat Ronan aan hem een nog gekker verhaal had verteld. Ronan vertelde hem dat twee jaar geleden zijn collega Bert in een nog veel gekkere situatie was terechtgekomen. Bert verdiende 32.000 euro per jaar. Toen hij een opslag van duizend euro kreeg was hij er zelfs netto 521 euro op achteruit gegaan! Wilde Bert er netto op vooruitgaan moest zijn opslag drieduizend euro zijn. En dan ging hij en zijn vrouw er 161 euro op vooruit.
Hoe werkt het nu precies? Regelingen zoals de huur- en zorgtoeslag werken zo dat wanneer je meer gaat verdienen je minder toeslag krijgt. Maar dat gebeurt ook bij heffingskortingen zoals de algemene heffingskorting en de arbeidskorting. Bij een inkomen tussen de 30.000 en 40.000 euro worden die allemaal afgebouwd. Dat betekent dus dat je misschien 1 euro meer krijgt, maar tegelijkertijd 20 cent minder huurtoeslag krijgt, 30 cent minder zorgtoeslag, 15 cent minder algemene heffingskorting en 15 cent minder arbeidskorting. Gevolg je gaat er 1 euro op vooruit, maar je ontvangt daar veel minder van.
Tijdens deze kabinetsperiode hebben we de krankzinnige situatie van Bert en zijn vrouw gelukkig kunnen veranderen. Dat betekent niet dat het CDA tevreden is. Het blijft natuurlijk raar dat iemand die een inkomen van 38.000 euro heeft er maar 128 euro op vooruitgaat. In ons verkiezingsprogramma werken we aan een systeem waarin iemand er minimaal 400 euro op vooruitgaat. Een hele klus want we willen ook niet dat er mensen ten opzichte van de huidige situatie erop achteruitgaan.
Het lijkt misschien maar een paar euro, maar voor Teun en zijn ouders is het wereld van verschil. Niet afgerekend worden omdat je voor iemand zorgt, maar een stelsel wat mensen helpt om voor elkaar te zorgen.