CDA-UH vragen over 'Terugbetalen van bijstand na het ontvangen van giften' op de UH

Geacht College,
Het moeten terugbetalen van bijstand na het ontvangen van giften is een landelijk probleem. De wethouder Sociaal Domein van de gemeente Wijdemeren, Rosalie van Rijn, meldt dat in de pers na ophef over een zaak in haar gemeente.

De aanleiding is: ‘Een vrouw uit Wijdemeren moet € 7000 bijstand terugbetalen, omdat haar moeder jarenlang eenmaal per week boodschappen voor haar deed. De vrouw gaf dat netjes door aan de gemeenten en het Inlichtingenbureau van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De vrouw stapte nog naar de rechter, maar die stelde de gemeente in het gelijk. Dat betekend uiteindelijk dat deze mevrouw nog verder teruggeworpen gaat worden in haar financiële (on)mogelijkheden. Wij als CDA-UH vinden dat heel triest en niet een sociaal gebaar van een solidaire overheid, die maartschappelijk en sociaal betrokken behoort te zijn bij de mensen met geen of met een minimaal inkomen.

Er zouden honderden vergelijkbare gevallen in Nederland zijn zo werd gesteld. Er zijn over deze regeling ook Kamervragen gesteld. (De vragen aan de Tweede Kamer kunt u hier lezen.)

Tweede Kamer
Nu kunnen we afwachten of en zo ja door de regering en de Tweede Kamer van de gelegenheid gebruik wordt gemaakt om de regels al dan niet te herzien. Natuurlijk, het is mooi dat er nu Kamervragen worden gesteld en dat er aandacht voor is. Gemeenten en vooral inwoners lopen hier al langer tegenaan. Hopelijk komen er betere regels op dit punt, maar dat ligt buiten onze rechtstreekse invloedssfeer, al kunnen we wel een appèl doen op de ons bekende Kamerleden en regeringspersonen om dit nu eens goed en zonder achterdocht te regelen in een eerlijke en rechtvaardige wet- en regelgeving.

Niet alles wat rechtmatig is, is ‘rechtvaardig’
Voorop gesteld wordt dat gemeenten verplicht zijn om geld terug te vorderen als mensen in de bijstand structurele giften krijgen of geld hebben ontvangen voor werk. "De rechter heeft ook gezegd dat de betreffende gemeente naar de wet hebben gehandeld, maar niet alles wat rechtmatig is, is ‘rechtvaardig’; een citaat van een wethouder uit de gemeente Wijdemeren die onze CDA-UH fractie graag onderschrijft.

Met name zijn vragen gerezen over de verstrekkingen van de voedselbanken en andere hulpverlening aan bijstandsgerechtigden en hoe gemeenten daar mee omgaan. Men kan en mag er naar de mening van onze CDA-UH fractie niet vanuit gaan dat in alle gevallen die zich op dit vlak voordoen van (vooropgezette) fraude sprake is, waar de Participatiewet, althans zo lijkt het, daar wel vanuit gaat.

Aangenomen motie december
In december heeft de Raad een motie unaniem aangenomen, waarin het College wordt opgeroepen om:

1. De RDWI KRH expliciet te vragen gebruik te maken van zijn bevoegdheid af te wijken van de basisregel uit de Beleidsregel Vrijlating van Giften;
2. Daarbij expliciet toe te staan dat inwoners met een bijstandsuitkering in de maanden december 2020 en januari 2021 vrij te besteden giften mogen ontvangen tot een maximum van in totaal 2.000,- per persoon, zonder daarbij gekort te worden op hun bijstandsuitkering;
3. Daarbij te bevorderen dat overige toeslagen niet in gevaar komen, dan wel eventuele consequenties daarvan bij de bijstandsgerechtigde bekend zijn.

Vragen CDA-UH Fractie aan het College
Mede in het licht van de strekking van die motie, hoewel die gaat over een beperkt tijdsdeel,  stel ik de volgende vragen aan het college:

1. Is het college bekend met het “geval Wijdemeren” en de gestelde Kamervragen , zoals in het voorgaande is aangegeven?
2. Zijn er in onze gemeente vergelijkbare gevallen gaande, of zijn die er in het verleden geweest?
3. Hoe gaat onze gemeente om met giften, of andere vormen van hulp, van de naaste familie van mensen met een bijstandsuitkering?
4. Hoe gaat onze gemeente om met verstrekkingen, of andere vormen van hulp, van de voedselbanken aan mensen met een bijstandsuitkering?
5. Hoe gaat onze gemeente om met giften, of andere vormen van hulp, van anderen (hulp)instellingen, zoals bv. diaconieën van kerken aan mensen met een bijstandsuitkering?
6. Is het college bekend of in onze gemeente door de eerder aangehaalde Rijksregeling van kortingen op (structurele) giften, mensen in onze gemeente in problemen zijn geraakt, of in problemen kunnen raken?
7. Doet het college daadwerkelijk moeite om binnen de gestelde regelgeving dergelijke gevallen te voorkomen, dan wel hulp te bieden in mogelijk voorkomende gevallen?
8. Juicht het college het toe als voor de gevallen waar we het nu over spreken een goede landelijke regeling komt om dergelijke schrijnende gevallen te voorkomen, dan wel daadwerkelijke hulp te kunnen bieden indien die zich voordoen.
9. Wil het college de Raad actief blijven informeren over de ontwikkelingen die zich op dit gebied voordoen, met name ten aanzien van de antwoorden op de gestelde Kamervragen en de mogelijke ontwikkelingen die daaruit voort kunnen komen?
10. Wil het college verder, in de meest ruime zin, nog iets kwijt over de het onderhavige geval, bedoelde regeling(en) en de gevolgen daarvan?

Namens de CDA-UH fractie,

Teunis Reedijk,
Mob.: 06 207 529 29      E-mail: [email protected]