10 december 2021

Groene Utrechtse Heuvelrug wil nog meer ‘bomen, bomen en nog eens bomen’, en dit is waarom

AD - Bernie van Unen 09-12-21, 18:56

Het is al één van de meest bosrijke gemeenten van Nederland, maar toch zet Utrechtse Heuvelrug vol in op nóg meer bomen. Volgens een eerste voorzichtige schatting staat de teller op 250.000 nieuwe exemplaren. Het is niet alleen goed voor het klimaat, maar inwoners voelen zich ook prettiger in een groene leefomgeving.

Bomen, bomen, bomen en een boom voor iedere inwoner. Dat was de boodschap van bomenwethouder Chantal Broekhuis aan natuurbeheerders, landgoedeigenaren, lokale natuurclubjes en inwoners. Zoek naar ruimte en plekken waar en hoeveel bomen mogelijk kunnen staan, was de vraag.

Mensen zijn gezonder en tevredener in groene boomrijke omgeving.
Chantal Broekhuis , Bomenwethouder

Toen Broekhuis het net ophaalde en begon te tellen, kwam ze tot een kleine 250.000 nieuwe bomen. Daarmee werd het aantal van 50.000, een boom voor iedere inwoner, ver overschreden. Het leidde tot een jubelstemming bij de wethouder. ,,Het is geweldig om te zien hoe inwoners en organisaties begaan zijn met groen en bomen in onze gemeente.”

Vol gas geven
Op gemeentegrond in de dorpen staat een kleine 50.000 bomen, maar hoeveel er op particuliere terreinen staan, is onduidelijk. Dat moet in de miljoenen lopen. Toch vindt Broekhuis het belangrijk vol gas te geven in dit dossier. ,,Bomen zijn goed voor biodiversiteit, ontmoeting en ontspanning, de opvang van CO2. Ze hebben een belangrijk aandeel in de klimaatopgave.”

,,En misschien het meest belangrijk. Mensen zijn gezonder en tevredener in groene boomrijke omgeving. Ook belangrijk argument is dat we groen willen laten meegroeien met de woningbouw opgave. We kijken ook naar de schaduwrijkheid in onze gemeente. We moeten voldoen aan een percentage van 40 procent en het merendeel van onze gemeente zit al boven de 50 procent met boomkronen. Dat is heel veel. Tegen de bestrijding van hitte en zorgen voor koelte.”

Bomenhub
Broekhuis liet op verzoek van de raad onderzoek doen om eens te peilen hoe het werkveld tegen de ‘bomenopgave’ aankeek. Ze vroeg bij natuurbeheerders als Staatsbosbeheer, het Utrechts Landschap, eigenaren van landgoederen, natuurorganisaties en inwoners om ideeën. Er werden broedplaats sessies gepland en de uitkomsten waren verrassend. Zo komt er een bomenhub, een plek waar jonge aanplant uit zaailingen gekweekt wordt. Daar kunnen mensen later de jonge boompjes halen. Broekhuis zet in om de bossen te verrijken met loofbomen, bomen met blad. 

Er zitten enorme groepen vrijwilli­gers achter. Ik zal niet zeggen dat het ons niets kost, maar als je samenwerkt kom je veel verder.
Chantal Broekhuis , Bomenwethouder

Broekhuis: ,,We werken ook aan kleine landschapselementen, zoals wilgen en fruitbomen. Ook vanuit de grotere organisaties waren er al plannen om bepaalde gebieden te versterken. Dat was een succes, want we haalden veel meer binnen dan de 50.000 bomen. Staatsbosbeheer wil 60.000 bomen bij het Parc Broekhuizen plaatsen. Ik wil ook weten en zicht hebben op de kansen die er zijn. Zodat wij ook de kansen kunnen faciliteren en helpen daar waar nodig.”

Leidingen in de grond
De lokale groenverenigingen zoals Dorp en Natuur Amerongen en Tussen Heuvelrug en Wetering hebben plekken in de dorpen gezocht waar mogelijk bomen kunnen komen. ,,Op sommige plekken kan het niet vanwege leidingen in de grond“”, zegt Broekhuis. ,,Is het veilig en kan een boom daar wel geplant worden? We kunnen ook helpen met het digitaliseren van de bomen en de plaatsen waar ze komen. Dan is snel te zien wat er kan en waar het komt.”

Maar wie gaat het betalen? Broekhuis is verbaasd over de bereidheid onder de vrijwilligers. ,,Heel veel werk wordt gedaan door vrijwilligers, zoals de knotploegen die veel aan beheer doen van boomgaarden, de groenverenigingen, er zitten enorme groepen vrijwilligers achter. Ik zal niet zeggen dat het ons niets kost, maar als je samenwerkt kom je veel verder. Wij betalen de versterking in de openbare ruimte, maar in buitengebied wordt veel gedaan door vrijwilligers met soms een subsidie.

De schade aan de bomen door de valwind in Leersum is niet meegenomen in deze actie. Dat wordt apart en later behandeld.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.