Update van Gemeentelijke Financiën Utrechtse Heuvelrug

Update Financiën

Dat onze gemeente er financieel beroerd voorstaat is geen nieuws. Dat een oplossing niet snel dichterbij komt ook. Echter onze gezamenlijke druk met alle partijen en (bijna) alle gemeenten lijkt resultaat te krijgen, nu ‘Den Haag’ beweegt en compensatie biedt voor de tekorten in de jeugdzorg. Er komt een extra bedrag van 1,3 mld Euro voor 2022 richting de gemeenten daarvoor. De vraag is of dat een jaarlijkse bijdrage gaat worden.

Onlangs had onze gemeente samen met de provincie een financieel onderzoek laten uitvoeren door een externe deskundige naar de staat van onze financiën.

Het leverde een lijvig rapport op voor de fijnproevers, maar ik vond het van een duidelijke meerwaarde hebben omdat het vanuit een andere optiek was opgeschreven. Niet de gebruikelijke voortgangsrapportages, die altijd sterk op de vorige lijken maar dan met andere cijfers.

 De vragen en aanbevelingen uit het rapport waren:

• Wat is het realiteitsgehalte en concreetheid van de taakstellingen voor de jeugdzorg?
• Wat is het realiteitsgehalte van de begroting in relatie tot de werkelijke kosten?
• Het verbeteren van de reservepositie (eigen vermogen).
• Klopt de financieringswijze van de riolering en groot onderhoud van de openbare ruimte?
• Wat is het gevolg van de wens om de afschrijvingstermijnen te verlengen?

Prioriteit blijft om de kosten van de jeugdzorg onder controle te krijgen, gekoppeld aan een reële bijdrage voor de uitvoering ervan vanuit Den Haag. Pas dan kunnen we denken aan een sluitende jaarlijkse begroting, wat een basis kan zijn om een gezond financiële fundament te krijgen.

Het onderzoeksrapport geeft aan dat de reservepositie (eigen vermogen) momenteel meer reden tot zorg geeft dan de schuldpositie. In 2020 was het eigen vermogen 6,9 mln Euro, terwijl het in 2015 nog 10 miljoen meer was (nl. 16,7 mln Euro).

Voordat we dus over kunnen gaan tot schuldreductie willen we eerst het eigen vermogen op peil brengen om tegenvallers op te vangen. Op basis van de afgelopen jaren vinden we een minimum van 15 mln Euro realistisch. Ook voor het opvangen van risico’s die bekend en deels beheersbaar zijn. Dit zou een goed streven zijn om dat in de volgende raadsperiode tot 2026 te realiseren, bijvoorbeeld door incidentele meevallers hiervoor te gebruiken.

Schuldreductie daarentegen is een kwestie van lange adem, we volgen daarbij de norm vanuit de VNG om de schuld terug te brengen van 130% naar 100% van de totale jaarbegroting van de gemeente. De schulden waren eind 2020 144 mln Euro, de begroting voor dat jaar 115 mln Euro, voor een gezond schuldenplafond dient dus 29 mln Euro te worden afgelost. Maar schuldreductie is pas realistisch bij een overschot op de begroting en een robuust eigen vermogen.

Laat het duidelijk zijn dat het CDA er niet voor kiest om de belasting voor onze inwoners te verhogen om de jeugdzorg te financieren, dit is een wettelijke taak die het rijk bij de gemeente heeft neergelegd. Wij willen ‘Knaken bij de Taken’ en slechts belastingverhoging (OZB) met een maximum van de inflatiestijging.

In de komende weken zal ik via onze website het onderzoeksrapport verder bespreken en ingaan op de jaarrekening 2020 die we deze week hebben ontvangen en de kadernota voor het komende jaar. Beide documenten zullen we nog voor de zomer in de raad bespreken.

Peter Kranenburg
Fractievoorzitter CDA Utrechtse Heuvelrug