03 juni 2020

Stikstofcrisis – aandacht voor agrariërs

Deze week is er in Provinciale Staten weer gesproken over de stikstofcrisis. Aanleiding was de mededeling van minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit aan de Tweede Kamer over de nieuwe maatregelen om de stikstofproblematiek op te lossen. Door een gerechtelijke uitspraak, deze week een jaar geleden, mogen er sindsdien geen projecten gerealiseerd worden die zorgen voor een toename aan stikstof. Daarnaast moeten er maatregelen getroffen worden om de stikstof in de natuur terug te dringen. De uitspraak heeft een grote impact op de woningbouw in Zuid-Holland, is er weinig ontwikkelruimte voor de industrie en zijn boerengezinnen onzeker over hun toekomst.

Generieke maatregelen én maatwerk
In de brief van de minister kondigde zij aan dat er generieke maatregelen komen voor iedereen in Nederland en dat er daarnaast per gebied in de provincies naar maatwerk gezocht moet worden. Voor deze enorme operatie is 300 miljoen euro per jaar beschikbaar voor een periode van 10 jaar. Vanuit Zuid-Holland is er de afgelopen maanden met diverse sectoren gesproken om gezamenlijk de problemen per gebied te bespreken en te kijken naar oplossingen. Deze gebiedsprocessen vragen van alle partijen geven en nemen. Het is de bedoeling dat eind dit jaar per gebied in Zuid-Holland bekend is wat er nodig is.

“Het is een compliment waard voor alle partijen die hiermee bezig zijn,” aldus CDA-Statenlid Michel Rogier. “Veel van hen stonden een jaar geleden nog met uiteenlopende belangen lijnrecht tegenover elkaar, maar we zien nu dat er constructief naar oplossingen wordt gezocht.”

Het CDA is er voorstander van om oplossingen van ‘bottom-up’ te laten komen in plaats van het opleggen van bovenaf. Wel erkent Rogier dat er vroeg of laat een moment in het proces komt waar politieke keuzes gemaakt moeten worden. “Ik heb er daarom met succes voor gepleit dat de afgesproken maatregelen voor de gebieden vooraf gedeeld worden met de Provinciale Staten. In dit proces moeten we voorkomen dat er provinciaal strengere eisen gesteld worden dan het landelijk beleid. Daar zullen we als CDA voor waken.”

Natura2000-gebieden
Het CDA pleit voor behoud van natuurgebieden en vindt daarin steun van alle partijen die betrokken zijn bij de gebiedsprocessen, waaronder de Natuurorganisaties, de industrie en de agrarische sector. Voor de aanwijzing van nieuwe Natura2000-gebieden is Rogier echter nog niet overtuigd dat alle belangen worden meegenomen. “Voor het label ‘Natura2000’ is gebleken dat de eisen wel érg hoog liggen. Niet voor niets zegt de minister in haar brief aan de Tweede Kamer dat we de afgelopen periode hebben geleerd, dat we realistisch moeten zijn door scherp te kijken of natuurdoelen wel haalbaar zijn en of de Rijks – en provinciale regels daar wel bij passen.” Mede op aandringen van het CDA hebben de Gedeputeerde Staten nu geantwoord dat dit mee wordt genomen bij de gesprekken over de gebiedsprocessen.

Aandacht voor agrariërs
Bij de gebiedsprocessen heeft Rogier speciale aandacht gevraagd voor de agrarische bedrijven en agrarische families. “Families die al generaties in Zuid-Holland zorgen voor onze voedselvoorziening en vanuit hun bedrijf zorgen voor de natuur. Of dit nu traditionele veehouderijen of akkerbouw is, of tuinbouwbedrijven. Voor de nodige maatregelen, moeten we zij-aan-zij staan met de boer, met jongeren die het familiebedrijf willen overnemen. Hij of zij kan het niet alleen. Als extensivering van de agrarische sector (minder intensieve landbouw, meer grondgebonden) of omschakelen naar kringlooplandbouw leidt tot een hogere kostprijs dan moeten we bereid zijn om dit met elkaar te betalen.”

Volgens Rogier moeten ook ketenpartijen - zoals veevoerbedrijven, slachterijen en marktpartijen - een bijdrage leveren. “Iedere ketenpartner moet werken met eerlijke prijzen. Het opkopen van veehouderijbedrijven vanwege de stikstofruimte, mag niet leiden tot een ongerichte en ongecontroleerde uitkoop van het platteland.”

Wat het CDA betreft komt beschikbaar gekomen stikstofruimte uit de agrarische sector eerst ten goede aan de agrarische sector zelf. Door onduidelijk beleid in de periode dat er met de PAS-regelingen werd gewerkt, zijn er vergunningen voor agrarische activiteiten afgegeven die door de uitspraak van de rechter nu niet meer rechtsgeldig lijken te zijn. “Dit moet hersteld worden,” zegt Rogier. “Gedeputeerde Baljeu verwees hiervoor naar het Rijk, maar verwacht wordt dat deze stikstofruimte lokaal gezocht moet worden. Op verzoek van het CDA wordt nu in kaart gebracht om hoeveel agrarische bedrijven het in Zuid-Holland gaat.”

Om de maatregelen toekomstbestendig te maken, pleitte Rogier ervoor om deze via Statenvoorstellen te bekrachtigen. “Hierdoor krijg je beleid dat zekerheid biedt. En die zekerheid voor de toekomst hebben agrariërs hard nodig.”

Wat betreft onze boeren merkt Rogier op dat er in dit verband veel óver hen wordt gepraat, maar het zou veel beter zijn als er ook mét de boeren wordt gepraat. “Deze zomer blijven velen van ons in eigen land. Ik zou zeggen, trek er eens op uit, ga in gesprek met onze boeren!”

Motie
Tijdens de vergadering van Provinciale Staten op 3 juni jl. diende Michel Rogier namens het CDA (samen met GroenLinks, VVD en ChristenUnie-SGP) deze motie in welke met ruime meerderheid werd aangenomen.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.