Algemene beschouwingen CDA: perspectief op 2021
De inleiding van het persbericht over de perspectiefnota 2021 is treffend maar tegelijk ook teleurstellend. Vorig jaar, bij de bespreking van het perspectief voor 2020 ,hebben we diverse maatregelen genomen om onze begroting, met een aanvankelijk tekort oplopend tot 2 miljoen, structureel sluitend te krijgen. Helaas lijkt ook dit jaar een perspectief af te tekenen van een niet sluitende begroting zonder aan knoppen te draaien die onze inwoners direct raken. Wij steunen het college volledig in de oproepen richting het rijk. Tegelijk zullen wij als Alblasserdam, totdat het rijk over de brug komt, alles op alles moeten zetten om de financiën op orde te houden maar vooral ook onze voorzieningen in het dorp.
De prioriteitendiscussie in combinatie met dit perspectief laat zien dat we een behouden koers moeten varen, want geld voor nieuwe plannen is schaars. Wel kunnen en moeten we blijven stimuleren en enthousiasmeren.
De Corona crisis waar we nu in verkeren vraagt veel inzet van zowel de ambtelijke en sociale organisaties als van alle vrijwilligersorganisaties. Vanaf deze plaats betuigen wij ook ons medeleven voor iedereen die is getroffen in directe of indirecte zin door de Corona crisis.
Het rijk heeft reeds toegezegd gemeenten te compenseren. Maar de indirecte kosten van deze crisis zijn om dit moment onduidelijk en de financiële gevolgen op langere termijn evenzo.
Hiermee schetsen we een weinig positief beeld. Tegelijk wonen en besturen we een dorp waar we trots op mogen zijn en waar velenvan ons het goed hebben. De inzet van het CDA voor de komende jaren is rentmeesterschap: zuinig omgaan met datgeen wat ons gegeven is. Maar ook solidariteit en betrokkenheid tussen generaties in een dorp waar we zij aan zij met elkaar leven.
Het perspectief voor 2021 zullen wij traditioneel behandelen langs de lijnen zorgzaam, actief en groen. We sluiten af met een aantal opmerkingen over onze financiën.
Zorgzaam
De nadruk ook in deze perspectiefnota komt steeds meer te liggen op preventie. De ‘Omdenknotitie’ en ‘Jeugdhulp naar de voorkant’ zijn hier voorbeelden van. Lokaal snel en doeltreffend handelen zonder bureaucratie, waarbij maatwerk geleverd kan worden door de inzet van in Alblasserdam reeds bestaande structuren, zoals de geloofsgemeenschappen, verenigingen maar ook de SWA en straks de zorgvoorziening in het oude pand van de bibliotheek.
In de Coronatijd kwam de Alblasserdamse hulp snel op gang en dat was prachtig om te zien. Het is goed om hier te benadrukken dat het vrijwilligerswerk maar ook de tomeloze inzet van mantelzorgers altijd op de steun van het CDA kunnen rekenen. Ons bereiken signalen dat sportverenigingen en hun leden het op dit moment moeilijk hebben. Kan de wethouder aangeven hoe het bij onze sportverenigingen gaat? Kan het sportakkoord hier nog uitkomst in bieden?
Tevreden zijn we ook over de participatie van jongeren en de inzet van het jongerenwerk hierbij. Dit vraagt aanmoediging! Het gericht inzetten van jongeren tussen 12-18 jaar in allerlei vrijwilligerswerk, juichen we toe. Graag zien we de focus van het positieve jeugdbeleid de komende jaren verbreden naar deze doelgroep. Binnen Route 22 zouden daar, met het jongerenwerk en de SWA, initiatieven voor moeten worden ontwikkeld. We denken bijvoorbeeld dat een initiatief als Participand meer voor deze jonge Alblasserdammers kan betekenen. Maar ook op het gebied van woningbouw moeten we stappen zetten om jongeren te blijven binden aan Alblasserdam.
We hebben afgesproken dat er vanaf 2020 aandacht komt voor de week tegen de kindermishandeling (16-22 november). Het CDA wil daarnaast ook nadrukkelijk aandacht voor de week van de pleegzorg (28 oktober-4 november). Misschien kan onze Alblasserdamse samenleving met sterke gezinnen wel meer pleegkinderen opnemen, al dan niet voor weekenden. Of kunnen gezinnen elkaars buddy zijn. Wat ons betreft volgen we hierin het voorbeeld van de aandacht voor mantelzorgers, bijvoorbeeld door pleegzorgbijeenkomsten en pleegzorgcomplimenten.
Maar ook het ouderenbeleid zal blijvend onder de aandacht moeten zijn van Alblasserdam. Vorig jaar hebben we dit al genoemd onder de naam Route 66. Deze groep zal steeds groter worden. Dit vraag om specifieke aandacht. Dit kan volgens het CDA in samenspraak met de ouderenbonden maar zeker ook met een andere belanghebbende organisatie zoals bijvoorbeeld Woonkracht10.
Actief
Alblasserdam heeft een actieve samenleving. We onderstrepen het belang van sportclubs en culturele activiteiten, zoals muziek, bibliotheek, havenfestival, paardenmarkt een historische vereniging en ons monumentenbeleid. Daarnaast is het opvallend dat er in Alblasserdam veel aandacht is voor activiteiten in de natuur. Er is een prachtige kinderboerderij, een zeer actieve Groene Long met veel vrijwilligers, een enorm grote visvereniging en in het ABC-team zit een natuurcoach. Deze laatste initieert veel buitenactiviteiten, waar veel Alblasserdammers op af komen. Ik noem het natuurpaspoort, het natuurfestival, een nachtwandeling, een nachtje kamperen etc. Bijzonder om te zien dat dit oud en jong samenbrengt en mensen van allerlei gezindte. Wat het CDA betreft is dit iets om trots op te zijn, dit vast te houden, en liever nog uit te breiden. Natuur verbroedert en natuur verbindt. Ook hier hebben we zeker nog wensen en ideeën. Het liefst zien we dat natuur- en milieu-educatie in Alblasserdam via onze stichtingen wordt uitgebreid. Basisscholen geven aan daar gebruik van te willen maken. Graag zien we ook een groener Alblasserdam door Operatie Steenbreek (steen eruit, plant erin). We weten dat er keuzes gemaakt moeten worden; maar juist dit type inzet geeft beperkte budgetdruk en moeten we dus omarmen.
Ook ons cultureel erfgoed vraagt continu aandacht. Al eerder hebben we gepleit voor het onder de aandacht brengen van onze cultuurhistorie middels informatieborden. De kunstroute zouden we bijvoorbeeld kunnen uitbreiden met een route over de verdwenen scheepsbouwindustrie. Ook cultuureducatie, slechts op een beperkt aantal scholen nu onder de aandacht, verdient verbreding.
Het onderdeel actief in Alblasserdam kent volgens het CDA grote en kleine initiatieven die gemakkelijk navolging kunnen krijgen en een slechts een kleine druk op budgetten leggen. Laten we kiezen voor dit type initiatieven die niet veel kosten maar juist wel veel immateriële waarde opleveren.
Twee onderdelen onder dit kopje actief zijn groter van omvang: wonen en bereikbaarheid. Op het gebied van wonen moeten we echt werk maken van de ambitie om woningen voor alle doelgroepen te bouwen. Na Mercon en Haven-Zuid zijn we er nog niet. Willen we onze ambitie invulling geven moeten we ook denken aan locaties zoals Vinkenwaard Noord en/of Souburgh. Hoe staat het met deze ambitie richting 2030?
Daarnaast bereikbaarheid: het GVVP is vastgesteld. Het eerste kruispunt, de Oude Torenweg / Vinkenpolderweg zou nog dit jaar aanpassing krijgen; al dan niet met een vierde pootje. Laten we ervoor zorgen dat het GVVP niet verdwijnt in de bureaula tot betere tijden maar laten we zorgen dat we stap voor stap invulling geven aan betere bereikbaarheid en een hogere verkeersveiligheid.
Groen
We benadrukken als CDA opnieuw dat “wat groen is, groen moet blijven”. We zijn blij met de aandacht voor biodiversiteit, ecologisch bermbeheer en natuurvriendelijke oevers. Mooi dat er studenten van het Da Vinci ingezet worden. Dit jaar willen we expliciet complimenten geven aan de afdeling buitenruimte. De BIO die we hebben gehad laat zien dat hier natuurliefhebbers werken met aandacht voor milieu en biodiversiteit.
We onderstrepen het opruimen van zwerfafval via de gemeente en zijn blij met het burgerinitiatief voor zwerfafval acties. Wat ons betreft ondersteunt de gemeente basisscholen om 1 keer per jaar met leerlingen zwerfafval te gaan verzamelen (NL Schoon in maart of Landelijke Opschoondag in september). In de gemeente West Betuwe stimuleren ze scholen op dit terrein met 300,- euro per school. Hiermee bereiken we ook dat de scholen gericht aandacht besteden aan verschillende milieuaspecten. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.
Onze gemeente als groene gemeente met een hoge mate van biodiversiteit. Ook deze ambitie hoeft ons nu niet veel geld te kosten maar verdient wel blijvende aandacht en stimulering!
Financiën
Tot slot de vertaling naar de begroting. De perspectief nota schetst een weinig positief beeld met volgens het college nog één knop om aan te draaien…. het verhogen van de inkomsten. U kunt zich voorstellen dat het CDA hier zeer terughoudend in is zoals ook afgesproken in het akkoord aan het begin van deze periode. In de aanloop naar de begroting wil het CDA graag nog een aantal zaken verwerkt zien. Allereerst natuurlijk de uitkomst van de meicirculaire. Welk perspectief geeft het rijk aan de gemeenten voor de komende jaren?
Daarnaast wil het CDA ook opties zien waarop bezuinigd zou kunnen worden. Wij zullen een voorzet doen voor twee maatregelen. En we zijn benieuwd hoe de collega fracties hiernaar kijken.
Ten eerste: wat ons betreft is het uitstellen van de programmacoördinator voor het nieuwe gemeentehuis een voorbeeld hiervan. Dit scheelt 50.000 euro per jaar en kan daarmee een verhoging van 1% op de OZB voorkomen zo kunnen we lezen in de perspectiefnota. Dit zijn wat ons betreft zaken die we later of misschien wel niet kunnen doen.
Ten tweede voorzitter de extra ophaalronde PMD. N.a.v. de vragen van het CDA hebben we opnieuw inzicht gekregen in de samenstelling van ons restafval. 36% van ons restafval zit nog vol met GFT. Slecht 9% is vervuiling door PMD. Wat ons betreft zetten we in op de 36% door bijvoorbeeld het verzamelen van GFT bij hoogbouw. Laten we de 70.000 euro van de extra PMD-ronde anders besteden. Ook dit scheelt een verhoging van zo’n 1,5% OZB! Graag zien we van het college ook opties voor zaken die we kunnen stoppen of uitstellen. Hiermee kunnen we dus ook aan de knop uitgaven draaien.
In onze bijdrage hoort u dat het CDA veel positieve uitkomsten ziet bij de inzet van vrijwilligers. Ze dragen een samenleving en maken het leven in Alblasserdam mooier. We realiseren ons dat we veel vragen van vrijwilligers. Ook als het aankomt op taken die wij als gemeente daar neerleggen met een behoorlijk budget. In de voorbije jaren hebben we gezien dat deze organisaties soms meer middelen nodig hebben of in problemen komen. Als CDA hebben we in de auditcommissie al meermalen gepleit voor een rekenkameronderzoek naar de draagkracht van vrijwilligersorganisaties die een subsidie relatie hebben met de gemeente. Via deze weg willen we vragen aan het college om samen met de raad een breed onderzoek te starten naar deze draagkracht. Hoe kan de gemeente vrijwilligersorganisaties helpen bij het uitvoeren van haar taken? Welke mate van sturing vanuit een gemeente is hierbij wenselijk?
Het CDA pleit steeds voor een zorgzaam, actief en groen Alblasserdam. Dit alles met een gezonde gemeentelijke financiële basis. Op dit moment ziet het er niet goed uit. Toch heeft het CDA er alle vertrouwen in dat met de juiste, duurzame, keuzes wij ook deze crisis te boven komen. Wij kijken uit naar de verwerking van ons perspectief in de begroting van 2021.