21 november 2018

CDA Begrotingsbehandeling 2019

Voor ons ligt de eerste begroting van de nieuwe collegeperiode 2018-2022. De begroting is prettig leesbaar en duidelijk. Over het algemeen kunnen we zeggen dat het perspectief voor 2019 en de daarop volgende jaren goed is voor Alblasserdam. Het document staat vol met sporen, locomotieven en wagons. De metafoor die al bij de besprekingen voor deze coalitie is ontstaan. Voor de behandeling van de begroting zal ik namens het CDA proberen in sneltreinvaart door onze reactie te gaan. Maar hier en daar zal het een stoptrein worden. Voor we vertrekken is het wel zo netjes om de dienstregeling mee te geven. De eerste halte die we aandoen is Groen, daarna zullen we stoppen bij Actief en Zorgzaam. De stations rondom het Fundament kunnen natuurlijk niet achterblijven. Het eindstation is het compliment en het vertrouwen in 2019. Het zal u niet verbazen dat deze indeling overeenkomt met de eerder door het CDA uitgesproken algemene beschouwingen in juli van dit jaar.

Groen

Het eerste station is Groen. Bij de behandeling van de perspectiefnota in juli heeft het CDA een motie ingediend. De strekking van deze motie was om het groen verder te versterken in Alblasserdam. Als beeldbepalend symbool stond in de motie het aantal bomen in Alblasserdam. In juli haalde ik hiervoor het onderzoek aan van de Universiteit van Wageningen. Ik zal dit vandaag niet weer doen maar wij hebben als CDA de begroting wel hierop beoordeeld. Wat we lezen stemt het CDA tevreden. We gaan, in 2019, aan de slag met verduurzaming in de buitenruimte. Meer groen en open structuren om de pieken van ons klimaat op te kunnen vangen. Daarnaast komt het groenstructuurplan nu ook ten uitvoering. De groene loper door het dorp moet vorm krijgen en er moet een duidelijke groenstructuur zichtbaar worden. Wij kijken uit naar de uitwerking van deze plannen. Daarnaast lezen we in de begroting dat de wijkschouwen in 2019 weer worden uitgevoerd. Het CDA ziet graag dat de hele raad hiervoor wordt uitgenodigd. Hiermee kunnen we een oude traditie in ere herstellen en samen met wijkbewoners kijken naar acties die voor hen nodig zijn.

Soms op gespannen voet met groen staan verkeer, bereikbaarheid en parkeren. In 2019 komt er een ‘position paper’ en een plan van aanpak. Wat het CDA betreft krijgt dit echtprioriteit. Een uniek punt van Alblasserdam is de ligging en goede bereikbaarheid van winkels. Het aanbod is divers en we kennen weinig leegstand. Goede en gratisparkeervoorzieningen zorgen ervoor dat deze voorzieningen bij ons blijven en hebben een regionale aantrekkingskracht.

Op het gebied van verkeer en bereikbaarheid zien we nog te weinig terug in deze begroting. De ambities zijn goed maar de uitvoering laat op zich wachten. Een voorbeeld hiervan is het GVVP. In 2017 hebben we hiervoor een eerste startnotitie gekregen pas in 2019 verwachten we te komen tot een afronding van het GVVP en moet de uitvoering nog starten in de jaren daarna. We vragen de wethouder vaart te maken in dit dossier. Een belangrijk punt daarin is het verbeteren van kruispunten (pagina 52), elk jaar minimaal één kruispunt verbeteren. Het zal u niet verbazen dat wij hiervoor graag een suggestie doen voor 2019. Het betreft dan de kruising bij de Vinkenpolderweg met de Edisonweg/Oude Torenweg. U bent bekend met onze wens, en die van veel Alblasserdammers, om hiervoor het 4e pootje van de Wensveenrotonde open te stellen voor verkeer naar Oud Alblas. Hiermee kan voor een deelde doorstroming worden bevorderd en een ergernis in Alblasserdam worden opgelost. Wij dragen dit kruispunt graag aan voor 2019.

Tot slot vallen onder het kopje groen de ambities op het gebied van duurzaamheid. De opgave voor de overheid en de samenleving is groot. Het risico bij een grote opgave is het steeds maar tegen de grootte hiervan op te kijken. Wat het CDA betreft beginnen we en zetten we zo elk jaar een stapje. We zijn blij te zien dat dit ook in de begroting tot uiting komt. Bijvoorbeeld in het vergroenen van gemeentelijke daken maar ook in het verbeteren van de bereikbaarheid per openbaar vervoer als alternatief voor de auto.

Actief

De volgende halte is Actief. In deze begroting is meer aandacht voor sport en bewegen. Ook cultuur krijg wat meer aandacht. Voor het CDA zijn dit belangrijke onderwerpen die bijdragen aan meedoen en welzijn in Alblasserdam. Een mooi voorbeeld is de cultuurcoach die kan bevorderen dat kinderen al vroegtijdig in aanraking komen met cultuur in Alblasserdam, bijvoorbeeld door muziek, dans en beweging. Ook het intensiveren van sport en bewegen staat concreet benoemd in de begroting. We kijken uit naar de plannen en uitvoering hiervan in 2019.

Tijdens de algemene beschouwingen hebben we aandacht gevraagd voor het verzelfstandigen van Souburgh. Het onderwerp staat ook op de agenda en zou in deze collegeperiode nog plaats kunnen vinden. Hierbij roept het CDA op om een breder onderzoek te doen naar samenwerking op het sportpark. In dit kader is al vaker over een ‘omnisport samenwerking’ gesproken. Nog in 2019 komt er duidelijkheid zo kunnen we lezenin de begroting.

Tijdens de algemene beschouwingen hebben we als CDA ook gevraagd om met concrete plannen te komen op het gebied van cultuur zoals:

  • een lespakket over de plaatselijke cultuurhistorie;
  • het onder de aandacht brengen van het culturele erfgoed door het aanbrengen van informatieborden in het dorp;
  • het aanwijzen van gebouwen en woningen als gemeentelijk monument.

Stuk voor stuk geen grote investeringen maar wel belangrijk voor ons dorp. Kan de wethouder aangeven waarom deze onderwerpen niet terugkomen in de begroting en kan de wethouder, gezien de geringe investeringen, hier alsnog ruimte voor maken in 2019? Hiermee hebben we de halte Actief gehad en zijn we ongeveer halverwege deze rit!

Zorgzaam

Dan de halte Zorgzaam. Samen met het de ChristenUnie vragen we altijd aandacht voor de mantelzorgers. Afgelopen algemene beschouwingen heb ik dat nagelaten. Dit keer wil ik dat rechtzetten. Rechtzetten met een compliment. Het is immers de maand van de mantelzorger. Niet alleen staat dit onderwerp prominent op de agenda, ook zie we concrete actie. Niet in de laatste plaats door het bezorgen van 300 bossen bloemen. Het kan niet genoeg gezegd hoe belangrijk mantelzorgers zijn voor onze samenleving. In de begroting zie we terug dan de samenwerking met de SWA op dit thema een speerpunt is. Ga zo door.

Dan armoedebestrijding, een thema waar we helaas mee te maken hebben. Ook in Alblasserdam hebben we te maken met armoede: zo’n 60 gezinnen maken gebruik van de voedselbank en kledingbank. Stuk voor stuk voorzieningen die nodig zijn om deze gezinnen te ondersteunen. Tegelijk weten we dat door preventie en vroegtijdig signaleren armoede kan worden voorkomen. Wij hebben veel vertrouwen in de signaleringsfunctie en zijn benieuwd naar de evaluatie in september 2019. 

Op dit terrein voorzitter heeft de gemeente een trieste klap moeten verwerken. Afgelopen september is een medewerker van de gemeente Alblasserdam, Julia, omgekomen bij een persoonlijk drama. Zij zette zich als ambtenaar maar vooral ook met heel haar persoonlijkheid zeer actief in op het terrein van armoede. Laten we dit goede werk in haar nagedachtenis doorzetten in 2019.

Dan de decentralisaties. We zijn nu een viertal jaren onderweg. Het wordt dus tijd voor terugkijken, aanscherpen en bijsturen. De vraag die wij in 2019 steeds terug zullen laten komen is: hoe verloopt de samenwerking tussen alle partijen die zorg verlenen? Samenwerking is vaak niet het sterkste punt. Gehinderd door cultuur, regels, en weet wat niet meer is samenwerking vaak moeilijk. Toch gebruiken we steeds termen als ‘ontschotten’ en ‘één gezin, één plan, één regisseur’.... In de praktijk blijkt dit vaak erg moeilijk. Wij zullen dit thema nauwlettend volgen in 2019. De planontwikkeling hiervoor op pagina 30 zou als thema moeten hebben ‘samenhang en integraliteit’. Deze samenhang en integraliteit zien we ook graag terug bij de realisatie van Dok12. Naar onze mening is gebleken tijdens de BIO in Dok11 dat het tot nog toe te veel gaat over partners onder één dak plaatsen en te weinig over de samenhang en integraliteit die te realiseren is door deze verhuizing. In het kader van het budget voor de decentralisaties en met name jeugdzorg delen we de zorgen die laatst zijn geuit door de 17 gemeenten richting het rijk. We steunen de wethouder hierin.

Tot slot de Dirk locatie. Afgelopen algemene beschouwingen hebben we als CDA een motie ingediend. Niet veel later werd bekend dat er wederom een supermarkt zal komen op de locatie van de Dirk. Als CDA zijn we blij hiermee. Dit neemt niet weg dat de aandacht voor dit gebied ook in 2019 zal moeten blijven. We hebben via het coalitieakkoord de SWA gevraagd een wijkanalyse uit te voeren. We gaan hierover graag in gesprek.

Fundament

Tot slot voorzitter als laatste halte het Fundament. Al deze plannen zijn onmogelijk als het fundament van de gemeente Alblasserdam niet stevig staat. Soms kunnen we dit letterlijk nemen als we het hebben over de verbouwing van het gemeentehuis. Hierover zullen we het later in november hebben. De begroting voor 2019 is solide net als voorgaande jaren. Toch zijn er wel zaken anders dan andere jaren. Voor het wegvallen van de precario moet de komende jaren structurele dekking worden gezocht. Daarnaast dalen we iets op de indicatoren van weerstandsvermogen en schuldpositie. Tegelijk zijn deze indicatoren nog steeds positief. Het blijft zaak om komende jaren een goed financieel beleid te blijven voeren om onze gemeente gezond te houden. 

De basis moet op orde zijn en dat geldt ook voor onze dienstverlening. De komende jaren is de gemeente fysiek moeilijker bereikbaar, zowel intern als extern, doordat de functies niet in het vertrouwde gemeentehuis zitten. Hierdoor is extra aandacht voor dienstverlening nodig. We hopen dat de nieuwe website voor de digitale dienstverlening veel verbetering gaat brengen. We bespreken het resultaat hiervan in de eerste maanden van 2019.

En tenslotte de woonlasten. Zoals afgesproken is de inzet voor 2019 het gelijk houden van de woonlasten. Wat het CDA betreft is dit een goede ontwikkeling om zo ook landelijk gezien meer naar het gemiddelde te groeien. Over gemiddeld gesproken we lezen in de begroting dit jaar de tekst dat de woonlasten ‘gemiddeld gelijk’ blijven. Hoe moeten we deze tekst interpreteren? Gaan deze in andere jaren eerst stijgen om daarna weer te dalen en gemiddeld gelijk uit te komen? Of gaat het om het gemiddelde tussen de verschillende typen woonlasten zoals WOZ en afvalstoffenheffing?

Ik ga afsluiten en we komen aan bij het eindstation. Zoals gezegd sluit ik af met een compliment en vertrouwen. Een compliment aan het college en in het bijzonder aan de wethouder van financiën om wederom een sluitende begroting te maken. Gezien alle omstandigheden en veranderingen is dit niet altijd makkelijk maar is het tegelijk de enige manier om financieel gezond te blijven. Zoals de wethouder altijd zegt: “Geld dat je niet hebt, kun je ook niet uitgeven. Ook in de vraagstukken die op ons afkomen zullen we deze uitspraak steeds in gedachten houden. Daarnaast wil het CDA ook vertrouwen uitspreken over 2019. Er staan zoals gezegd grote opgaven op ons te wachten. De tekorten in het sociaal domein lijken op te lopen. Toch hebben wij het vertrouwen dat met goede sturing en solide financieel beleid de gevolgen voor Alblasserdam beperkt kunnen blijven.

Wij zien uit naar 2019 en wensen het college en haar ambtenaren Gods zegen toe bij de uitvoering van deze begroting.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.