Column in "Het Kompas", 2016-09

Vrijwillig, maar niet gratis

Gemeenten worden geacht een volwaardig ‘lokaal’ aanbod te hebben voor ondersteuning en zorg, voor steeds mondiger en vaardiger inwoners.

Een blik op de wereld en de gerichtheid op lokale kwaliteit biedt ontegenzeggelijk veel kansen, maar ook valkuilen. Al gauw wordt er bij lokale dienstverlening gekeken naar de inzet van vrijwilligers. Mooi natuurlijk, want lokaal, gebuikmakend van alle kwaliteiten van mensen in je dorp, en gratis….

Gratis? Dat is wat vaak gedacht wordt over de inzet van vrijwilligers. Dat kost niets. Maar dat is natuurlijk niet waar. En dat is iets wat gemeenten zich moeten realiseren als ze een deel van hun beleid, bijvoorbeeld op ondersteuning, door vrijwilligers willen laten uitvoeren.

Vrijwilligerswerk moet gecoördineerd worden, vrijwilligers hebben begeleiding nodig of training, er moet worden geïnvesteerd in het behoud van vrijwilligers en het aantrekken van nieuwe krachten. Het werk moet voor hen ook aantrekkelijk blijven! Eigenlijk net als met betaalde krachten. Een leidinggevende van een vrijwilligersorganisatie zei me laatst dat de aard van vrijwilligerswerk veranderd is. Waar de vraag eerder vooral ging om bijvoorbeeld gezelschap en simpele klusjes, vraagt men nu steeds vaker gekwalificeerde mensen die iets naast hun baan willen doen. In de sport, administratieve ondersteuning of in de zorg. En dan heb ik het nog niet eens over de knowhow die je moet hebben als vereniging om een subsidie aan te vragen……

Gemeenten moeten zich realiseren dat wanneer ze subsidie geven aan wat voor organisatie die met vrijwilligers werkt dan ook, vrijwilligers geld kosten. En dat je wel kunt schaven aan budgetten, maar dat zonder dat geld de vrijwilligers uitgepunt raken, en dan hele verenigingen ter ziele gaan.