05 juli 2021

Zorgen om 100 jaar oude plataan (Algemeen Dagblad, juli 2021)

Aan de Stationsstraat in Hardinxveld-Giessendam staat een plataan die onder ambtenaren beter bekend is als boom nummer 74. Hij is geplant in 1900. De Platanus x hispanica staat precies op de plek waar nieuwe zorgappartementen voor ouderen komen. Er komen 24 woningen voor mensen met dementie, daarnaast nog vijftien appartementen.

Bouwen om de plataan heen? Gaat niet, blijkt uit het bestemmingsplan. Alle opties om de boom te behouden zijn in overleg met de initiatiefnemers uitgebreid onderzocht. Een team specialisten van het bureau Arbor Consultancy heeft de plataan van boven tot onder bekeken. Hij is een sterke rakker en kan volgens de deskundigen nog zeker vijftien jaar mee. Mits hij héél, héél voorzichtig verplaatst wordt.

Spoorwegovergang

De plataan verplaatsen is niet onmogelijk, maar wel een hele operatie, schetsen de experts. Allereerst moet hij uitgegraven worden met een flinke kluit (8 meter bij 8 meter) en hij moet absoluut staand vervoerd worden. De diameter van zijn kroon is 24 meter, daardoor kan hij niet zomaar over de spoorwegovergang. En ook niet door sommige bochtjes, omdat daar andere bomen in de weg staan. Flink snoeien voor vertrek? Dat mag absoluut niet, want dat zou zijn overlevingskansen op zijn nieuwe stek minimaliseren.

Die boom heeft er honderd jaar over gedaan om zo groot te worden, een bepaalde zorgvuldig­heid vind ik hier op zijn plaats

Wim de Ruiter, CDA Hardinxveld-Giessendam

Een andere oplossing is de boom slechts een paar meter verplaatsen, naar de overkant van de straat. Daar ligt nu het parkeerterrein van het station. Ook dat is een flinke klus, maar het kan wel. Het kost al met al bijna 51.000 euro. Te duur, vindt de gemeente, die de kosten in het bestemmingsplan ‘onverantwoord hoog’ noemt. De plataan moet dus gekapt. Het maatschappelijke belang (woningen voor ouderen) gaat volgens de gemeente vóór het belang van de boom. Ter compensatie komen er nieuwe bomen in de tuin van de nieuwe instelling.

Verplaatsen te duur? Dat gaat er bij CDA-fractievoorzitter Wim de Ruiter niet in. ,,Er wordt heel stellig beweerd dat het niet kan, maar het kan wél. Ja, het kost 50.000 euro, maar die boom heeft er honderd jaar over gedaan om zo groot te worden. Een bepaalde voorzichtigheid en zorgvuldigheid vind ik hier wel op zijn plaats’’, reageert hij. In raadsvragen heeft hij het college om opheldering gevraagd. ,,Hem verplaatsen per helikopter zou een mogelijkheid zijn’’, oppert hij.

Kapvergunning was er al

De boom was in 2012 al bijna het haasje. Toen gaf Hardinxveld al eens toestemming om hem te kappen. Dat is niet gebeurd en nu is die kapvergunning verlopen. Een uitgelezen kans om hem alsnog te beschermen, vindt De Ruiter. ,,Het is een beeldbepalende boom en er is al zoveel gekapt in Hardinxveld. Ongetwijfeld ook met goede redenen, maar met oude bomen als deze moeten we voorzichtig zijn.’’ Hij is niet bang dat de boom straks zonder overleg toch ineens tegen de vlakte gaat. ,,Als morgen opeens de zaag erin gaat, zou dat wel heel erg zijn.’’

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.