Digitaal vergaderen gemeenteraad permanent in wet

Digitaal vergaderen in de gemeenteraad wordt permanent mogelijk gemaakt. Er wordt gewerkt aan een wetsvoorstel hiertoe. Nu zijn digitale vergaderingen alleen mogelijk via de Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming. De tijdelijke wet, die opnieuw wordt verlengd tot 1 november, wordt tot de nieuwe wet er is elke twee maanden verlengd. Dit heeft de demissionair minister van Binnenlandse Zaken aan de Kamer laten weten.

Geheimhouding

In de nieuwe wet wordt wel vastgelegd dat (her)benoemingsprocedures voor burgemeesters en andere besloten vergaderingen altijd fysiek moeten worden gehouden. Aan digitale besloten vergaderingen zitten te veel risico’s op (onbedoelde) schending van de openbaarheid, verduidelijkt de minister de eis tot fysiek vergaderen. Het is volgens haar moeilijk te waarborgen dat alle deelnemers vertrouwelijkheid in acht nemen. Voor zowel (her)benoemingsprocedures voor burgemeesters als besloten vergaderingen is geheimhouding strikt noodzakelijk en wettelijk voorgeschreven. Onbewuste overtreding moet worden voorkomen, want schending van de geheimhouding is immers een misdrijf.

Geen wettelijke obstakels

In haar brief aan de Kamer stelt de minister dat de ervaringen met digitale vergaderingen en besluitvorming tijdens corona dermate positief zijn dat het zonde zou zijn deze mogelijkheid weer te schrappen. Uit verkenningen is gebleken dat er geen wettelijke obstakels zijn om ook buiten crisistijd digitaal te vergaderen. Het systeem van de Gemeentewet en andere organieke wetten stamt uit een tijd waarin nog geen mogelijkheid bestond tot digitaal vergaderen waardoor de wetgever zich niet eerder over dit punt heeft uitgelaten. Fysiek vergaderen kan een meerwaarde hebben, zoals de representatieve symboliek van de fysieke samenkomst als democratisch orgaan, de waarborgen tijdens beraadslaging en besluitvorming en de uitgebreidere mogelijkheid voor deelnemers om te communiceren.

Efficiënter

Volgens de minister bleek de digitale vergaderpraktijk tijdens corona in gemeenteraden ook voordelen te hebben, waarvan het wenselijk is deze te behouden, omdat ze complementair kunnen zijn aan de fysieke vergadering. Er is geen reistijd, vergaderingen verlopen efficiënter en bij digitale inspraak laten nieuwe groepen hun stem horen, in plaats van alleen de usual suspects. Als het aan de minister ligt, maken gemeenteraden zelf een keuze tussen fysiek, digitaal en mogelijk hybride vergaderingen. Daarbij debatteren lokale volksvertegenwoordigers deels in een vergaderzaal en deels vanachter de laptop, maar wel gelijkwaardig. Over die mogelijkheid twijfelt de minister nog wel. Ze wil eerst met hybride vergaderen experimenteren, voordat ze deze variant in een permanente regeling wil opnemen. ‘Een gelijk speelveld voor de deelnemers aan de vergadering is van groot belang. Hybride vergaderen kan het risico met zich meebrengen dat er een ongelijk speelveld ontstaat’, stelt zij. De huidige tijdelijke wet sluit hybride vergaderen uit.