15 november 2022

Rentmeesterschap

Het CDA gelooft in democratische waarden en laat zich inspireren en leiden door de Bijbelse boodschap van respect, liefde en omzien naar elkaar. Met de vier CDA uitgangspunten gespreide verantwoordelijkheid, gerechtigheid, solidariteit en rentmeesterschap wordt daaraan inhoud gegeven.

We hebben de natuur en de cultuur geërfd van onze (voor)ouders en te leen van de mensen die na ons komen. Dat vraagt dat we verder kijken dan ons eigen belang en onze eigen tijd, ook op financieel gebied. Beheren en beheersen zijn niet voldoende. Om een betere samenleving achter te laten zijn creativiteit en innovatie nodig. Vanuit een besef van verbondenheid tussen de generaties voelt het CDA zich geroepen tot zorg voor natuur en cultuur. De aarde is in bruikleen gegeven en daarom hebben mensen de verantwoordelijkheid hier voor te zorgen en goed achter te laten voor volgende generaties. Heeft geloof iets te maken met duurzaam gedrag? Ja, vindt zeker de helft van de christenen. Maar hoe ze dit invullen verschilt.

Gods schepping

Als christenen gevraagd wordt op welke manier geloof een rol speelt in de manier waarop ze naar duurzaam leven en de natuur kijken, geven ze vaak een antwoord dat betrekking heeft op rentmeesterschap. Ze verwoorden het bijvoorbeeld als volgt: ‘Ik ben ervan overtuigd dat we Gods schepping zo goed mogelijk moeten beheren. Goed rentmeesterschap hoort bij het christelijk geloof’. Misschien koppelen mensen hun geloof vooral aan het hemelse, aan spiritualiteit, aan troost. Maar als geloof het hele leven doortrekt, heeft het ook betrekking op ons handelen, en dus ook op hoe we met de aarde omgaan. Tegelijkertijd wordt het gedrag wel degelijk bepaald door onderliggende waarden. Mensen vinden daar alleen niet altijd de juiste woorden voor. Geloof en duurzaamheid kunnen we heel goed met elkaar verbinden in de kerk als het hart van de schepping, we staan er middenin. We komen er samen om te vieren en belijden wat eeuwigheidswaarde heeft. Christenen die vanuit hun geloof woorden geven aan hun opvattingen over klimaat en duurzaamheid doen dat opvallend vaak in termen van rentmeesterschap.

Eucharistieviering

Rentmeesterschap is al heel lang het dominante kader om de verhouding tussen mens en natuur mee aan te duiden, het is een ingeburgerd begrip, zeker in protestantse kringen. Je komt het letterlijk tegen in de verkiezingsprogramma’s van het CDA, maar ook van de SGP en ChristenUnie. In de eucharistieviering komt dat tot uiting, daar gaan we de schepping voor in het naderen tot God. ‘Aan U dragen wij op de vrucht van de aarde, het werk van onze handen. Maak het voor ons tot brood van eeuwig leven’, zeggen we tijdens de viering. ‘Maak het tot brood van eeuwig leven’ - dat kun je niet bidden als je tegelijkertijd blijft investeren in fossiele brandstoffen, wat niet rechtvaardig is. Is de term rentmeesterschap toereikend als brug tussen geloof en duurzaamheid? In ons economisch systeem, dat gedomineerd wordt door consumptie, bepalen grote en machtige spelers ons gedrag. Van dat systeem moeten we bevrijd worden, en daarom moeten we ons ertegen uitspreken. Als ons bijvoorbeeld rechtstreeks gevraagd zou worden of we het goed vinden dat fossiele bedrijven nog altijd veel en veel meer geld steken in het opstarten van nieuwe olie- en gasprojecten dan in hernieuwbare energie, zouden we daar dan toestemming voor geven?’

Bijbelboek Openbaring

Het begrip rentmeesterschap is mooier dan het lege woord duurzaamheid. In dit woord klinkt de relatie door tussen de mens en zijn Schepper. Wij hebben niet het recht om deze wereld naar onze eigen hand te zetten. Wij zijn beter in het vernielen dan in het redden van de schepping. Van ons wordt gevraagd trouw te zijn op onze eigen plek en de wereld te redden. Klimaatverandering kan men ook beschouwen vanuit de context van het Bijbelboek Openbaring. Dit boek komt op een bijzondere manier overeen met wat we nu om ons heen zien gebeuren. Bosbranden die op steeds grotere schaal plaatsvinden sluiten aan bij wat in Openbaring 16 staat over de grote hitte. En dit is nog maar het begin. Ons handelen doet ertoe, dat is zeker. De mens heeft zeker invloed op klimaatverandering en daarmee invloed op het beheren van de Schepping. Maarten Luther, die in conservatief-christelijke kring toch veel aanzien geniet, zou gezegd hebben: ‘Al vergaat morgen de aarde, dan plant ik vandaag nog een appelboom.’

Samenwerking en creativiteit

Kiezen voor het leven - wat de dag van morgen ook brengt – is voor velen de hoop te midden van klimaatverandering. Hoop maakt creatief en moedig: je ontkent de feiten niet, maar weet hoop, vertrouwen en liefde overeind te houden en van daaruit te handelen. Laten we elke dag opnieuw werken aan een samenleving die niet draait om ‘ieder voor zich’, maar om ‘zij aan zij’. Kiezen voor samenwerking en creativiteit; in kleinere sociale verbanden en in de publieke ruimte. Bij het CDA staat de gemeenschap centraal. De betrokkenheid van mensen bij hun dorp, hun school, hun buurt, hun kerk, hun bedrijf of hun sportvereniging. Dat is de kern van de gemeente en daarom is het CDA  de partij van de samenleving. Wij gaan uit van een christelijke mens- en maatschappijvisie. Dat betekent dat mensen vooral tot persoonlijke groei komen door verantwoordelijkheid voor elkaar te nemen.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.