Voor­zich­tig met gemeen­schaps­geld, ambi­ti­eus voor onze samen­le­ving.

Hieronder de bijdrage van het CDA Midden-Drenthe in de begrotingsvergadering:

Voorzitter,

Allereerst wil ik het college en de organisatie bedanken. Een sluitende begroting opstellen is geen vanzelfsprekendheid in deze tijd. Het is knap werk, en het CDA waardeert de inzet die hier is geleverd.
Wij staan achter het collegevoorstel en de voorliggende besluiten. Tegelijk zien we ook wat er op ons afkomt in de meerjarenbegroting. De uitdagingen zijn groot en de financiële ruimte is beperkt. We hopen dat het nieuwe kabinet echt oog heeft voor de taken die bij gemeenten liggen, en dat er structureel voldoende middelen komen. Gemeenten kunnen immers niet alles op eigen kracht blijven doen.

Samen leven, samen doen
We hebben uitdagingen op alle vlakken: woningbouw, veilige wegen, een ouder wordende bevolking, jongeren die soms moeite hebben met weerbaarheid en veerkracht… het is veel.
Maar wat ons opvalt, is dat veel inwoners niet stilzitten. Afgelopen week spraken we met allerlei organisaties en belangenverenigingen, en we zagen vooral energie en creativiteit. Mensen zoeken samen naar oplossingen, kijken waar ze kunnen besparen of samenwerken. En dat is precies de mentaliteit waar het CDA in gelooft: samen leven betekent ook samen doen.
Daarom ook onze waardering voor iedereen die de schouders eronder zet. Naoberschap leeft in onze dorpen. En als het aan het CDA ligt, zetten we die samenwerking met inwoners, organisaties én het college stevig voort – het liefst met alle fracties aan boord.

Voorzichtig met gemeenschapsgeld
De begroting voor 2026 is sluitend. Er is een kleine ruimte over, maar wij vinden het verstandig die aan de nieuwe raad te laten na maart 2026.
Als CDA vinden we dat je spaarzaam moet omgaan met gemeenschapsgeld. Je weet nooit wat er nog op je pad komt. Daarom komen wij niet met moties die om extra investeringen vragen. Stabiliteit en voorzichtigheid blijven voor ons belangrijk.

Terugblik – wat we samen bereikten
Dit is de laatste begroting van deze gemeenteraad, dus het is een mooi moment om even terug te kijken.
Er is veel gebeurd. We hebben eindelijk weer beweging in de woningbouw. In Smilde, Beilen, Westerbork – overal verrijzen nieuwe woningen. In mijn eigen woonomgeving, de Smildes, zien we voor het eerst in jaren nieuwbouw en zelfs een nieuwe wijk. Dat is goed nieuws voor de leefbaarheid.
Is het genoeg? Nee, nog lang niet. Willen we onze scholen, winkels en verenigingen behouden, dan moeten we blijven bouwen. En dan vooral ook betaalbaar bouwen – voor starters, voor gezinnen, voor senioren. Het CDA pleit daarom voor grotere bouwprojecten met oog voor betaalbaarheid.
Het idee van een seniorenmakelaar steunen we van harte. We weten dat het werkt. Het helpt ouderen om door te stromen, waardoor woningen vrijkomen voor jonge gezinnen. Dat is goed voor iedereen.
Ook zijn we trots op de realisatie van het KNIL-monument. Dat was een belofte uit ons verkiezingsprogramma. We zijn in gesprek gegaan met betrokkenen, hebben geluisterd, tips gegeven en daarna losgelaten. Het resultaat mag er zijn: een waardig monument. Wat ook goed is, is dat er zoveel jaren na de gijzeling op de school in Bovensmilde ook erkenning komt voor de slachtoffers. Binnenkort zijn er bijeenkomsten. Ook goed dat wij als gemeente hierin ondersteunen.

Leefbaarheid en Naoberschap
De Esweg komt volgend jaar eindelijk aan de beurt – een klein voorbeeld, maar wel iets waar mensen lang op hebben gewacht. Ik weet dat Ria Beukema hier elke keer tijdens de fractievergadering over begon. Let op dat we het noemen zei ze steeds.

En dan het sociaal domein. Het CDA gelooft in preventie en in de kracht van de samenleving. Formele zorg is belangrijk, maar het begint bij mensen die naar elkaar omkijken.
Wij steunen daarom alle initiatieven die samenredzaamheid en naoberschap bevorderen. Zoals de dorpsvisies, en prachtige projecten als Nei Naoberschap in Westerbork, waar een dorpscoördinator mensen helpt hun weg te vinden in het woud van regels en voorzieningen. En waar inwoners elkaar helpen – gewoon, omdat het zo hoort. Wij horen dat er geld beschikbaar is voor een tweede pilot in onze gemeente. Wethouder, kunt u daar wat meer over vertellen?

Ook het HOS-programma op scholen verdient lof. Jong geleerd is oud gedaan: als we kinderen al op jonge leeftijd leren om signalen te herkennen en voor elkaar op te komen, bouwen we aan een sterke gemeenschap.

De agrarische sector: ruggengraat van ons platteland
Voorzitter, als we het hebben over leefbaarheid, dan moeten we ook eerlijk zijn:
zonder onze boeren géén vitaal platteland.
Onze agrarische ondernemers zorgen niet alleen voor voedsel, maar ook voor werk, onderhoud van het landschap, en de levendigheid van onze dorpen. Ze zijn diep verweven met onze identiteit in Midden-Drenthe.
Toch horen we in de sector veel zorgen. Over het gevecht om de ruimte – tussen landbouw, natuur, woningbouw, defensie en energieprojecten. En over de aanwezigheid van de wolf, die zorgt voor angst, schade en onrust bij veehouders.
Laten we samen zorgen dat de agrarische sector hier in Midden-Drenthe toekomst houdt. Dat jonge boeren nog durven overnemen, dat er ruimte blijft om te ondernemen. Zo houden we onze dorpen met elkaar levendig en onze gemeenschap sterk.

Zorg en verbondenheid
In het sociaal domein geloven wij in een systemische aanpak: kijken naar de mens in zijn geheel, in zijn gezin en omgeving. Niet ieder probleem los behandelen, maar kijken naar de verbanden erachter. Dát is de manier om echt verschil te maken.
Dat vraagt om nabijheid, aandacht, en het durven loslaten van schotten tussen afdelingen en organisaties. De nieuwe visie op het sociaal domein die binnenkort op de agenda staat, past daar goed bij.
En voorzitter, wat belangrijk blijft: iedereen moet mee kunnen doen. Of het nu gaat om werk, onderwijs, taal, sport of zorg. We moeten blijven investeren in het wegnemen van bestaansonzekerheid. Zoals Tim ’s Jongers zegt: van hooploos naar hoopvol.

Wonen, werken en ondernemen
We roepen het college op om vaart te maken met woningbouwplannen, ook bij CPO’s. En luister naar onze lokale bedrijven: er is grote behoefte aan kavels. Bedrijven zorgen voor banen en dynamiek in onze dorpen.
De agrarische sector hoort daar nadrukkelijk bij – maar ook de MKB’ers, de bouwers, de zorgverleners. Samen vormen ze het fundament van onze lokale economie.

Duurzaamheid en rentmeesterschap
Als CDA staan we voor rentmeesterschap: zorgvuldig omgaan met wat ons is toevertrouwd. Duurzaamheid hoort daarbij, maar wel met gezond verstand.
Investeer dus in het verduurzamen van gemeentelijke gebouwen en scholen. Kijk naar kansen voor multifunctionele accommodaties (MFA’s) waar scholen, dorpshuizen, bibliotheken en sport samenkomen. Smilde is daar een goed voorbeeld van.
We zijn benieuwd hoe het staat met de uitvoering van de motie Vaart maken in Smilde. Laten we niet verslappen, maar doorpakken. College, hoe ver bent u met de Motie Maak vaart in Smilde?

Zwemmen, sporten en bewegen
Soms moet je als raad moeilijke keuzes maken. Zeker als het gaat om voorzieningen waar mensen aan gehecht zijn. Daarom dient het CDA de moties rond de zwembaden in Smilde en Westerbork mede in.
We vragen het college om met een zorgvuldig plan te komen, waarbij niet alleen wordt gekeken naar kosten, maar ook naar wat deze voorzieningen betekenen voor gezondheid, leefbaarheid en sociale samenhang.

Tot slot
Voorzitter, het CDA kijkt met tevredenheid terug op wat we samen hebben bereikt, en met realisme naar de toekomst.
We geloven in de kracht van onze inwoners, in de betrokkenheid van onze dorpen, in de veerkracht van onze ondernemers – en ja, ook van onze boeren.
Laten we samen blijven werken aan een gemeente waar het goed wonen, werken en samenleven is. Waar we oog hebben voor elkaar en voor de schepping.
Of, in de woorden van het CDA:

“Zorg voor elkaar, zorg voor de aarde.” 💚

Dank u wel.