Toe­gan­ke­lijk stem­men in Sit­tard-Geleen

Geacht College,

Voor meer dan 2 miljoen Nederlanders is zelfstandig stemmen niet vanzelfsprekend. Mensen met een beperking en mensen met lage basisvaardigheden zijn minder positief over hun ervaring met verkiezingen dan mensen zonder een beperking of mensen die over meer basisvaardigheden beschikken. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die in een rolstoel zitten, blind zijn of moeite hebben met lezen.

Het ministerie van BZK, de Kiesraad, de NVVB en de VNG hebben in de week van 5 mei jl. het Actieplan toegankelijk stemmen gepresenteerd. Dit actieplan moet ervoor zorgen dat stemmen tijdens verkiezingen zo toegankelijk mogelijk wordt voor mensen met een beperking en mensen met lage basisvaardigheden.

Ten aanzien van dit onderwerp heeft de CDA-fractie de volgende vragen:

1. Toegankelijke verkiezingsinformatie
   Welke concrete stappen zet het college om kiezers met een beperking en/of lage basisvaardigheden tijdig te informeren over de verkiezingen, en op welke wijze worden hierbij materialen in eenvoudige taal, gebarentaal, braille en de landelijke toolkits (verkiezingentoolkit.nl) ingezet en verspreid?
2. Vindbaarheid digitale informatie
   Hoe brengt het college de link naar www.waarismijnstemlokaal.nl en overige digitale informatie actief onder de aandacht van deze kiezersgroepen?
3. Toegankelijke stemlokalen – huidige stand en verbeteringen
   Hoeveel stemlokalen voldoen momenteel aantoonbaar aan de Criteria Integrale Toegankelijkheid Stembureaus en welke (tijdelijke) maatregelen en welk budget worden vóór de verkiezingen van 2026 ingezet om alle locaties toegankelijk te maken?
4. Participatie ervaringsdeskundigen
   Op welke wijze worden lokale relevante platforms, ervaringsdeskundigen en mensen met een (licht) verstandelijke beperking standaard betrokken bij de schouw van stemlokalen en (weer) als (ondersteunend) stembureaulid?
5. Hulpmiddelen & experimenten
   Past de gemeente bij de verkiezingen van 2026 de in het Actieplan genoemde hulpmiddelen (drempelhulpen, geleidelijnen, stoelen, stemmal & soundbox) toe en neemt de gemeente deel aan het experiment met het kleinere stembiljet?
6. Ondersteuning in het stemhokje
   In hoeverre anticipeert het college op het wetsvoorstel “Bijstand in het stemhokje” en op het aanbieden van een tolk Nederlandse Gebarentaal op afstand of een gebarentalig stembureaulid?
7. Digitale dienstverlening
   Wanneer kunnen kiezers in onze gemeente digitaal een kiezerspas, vervangende stempas of schriftelijke volmacht aanvragen en hoe wordt hierbij rekening gehouden met toegankelijkheid?
8. Politieke partijen en debatten
   Hoe stimuleert en ondersteunt het college politieke partijen om programma’s en debatten in toegankelijke formats en begrijpelijke taal beschikbaar te stellen?
9. Financiën
   In hoeverre zijn er financiële middelen zijn voor de periode 2025‑2029 gereserveerd voor de uitvoering van bovenstaande maatregelen?
10. Monitoring & nulmeting
    Op welke wijze monitort het college de voortgang (nulmeting, jaarlijkse rapportage, tussen‑ en eindmeting) en informeert het de raad hierover?

Graag zien wij uw antwoorden binnen de gestelde termijn tegemoet.

Hoogachtend,

Namens de CDA-fractie Sittard-Geleen,

Gabriëlle Essing-Demandt