Spreek­tekst CDA Til­burg begro­ting 2026: bou­wen met hoofd én hart aan een ster­ke stad.

“Houd je koppie erbij.” Dat was de de titel van onze bijdrage in het Stadsnieuws. Maar, misschien gun ik Tilburg vandaag dat we niet alleen ons hoofd, maar ook ons hart erbij houden.

De afgelopen dagen heb ik veel analyses gelezen over hoe de C van het CDA ons het torentje gekost zou hebben. Wij zijn een brede volkspartij – van stad en dorpen, van het radicale midden.Voor ieder van ons heeft die C een eigen betekenis, maar we zijn allemaal ChristenDemocraten. Wij worden gedreven door waarden: recht doen, gezamenlijke verantwoordelijkheid, omzien naar elkaar, en doorgeven wat van waarde is. Daar staan die C en die D voor (die horen namelijk bij elkaar!). En juist dat – dát – heeft Tilburg veel te bieden.

Om die reden, noem het eigenwijs, begin ik vandaag met een kerkvader die mij dierbaar is. Ik citeer Augustinus: “Wij zijn de tijden. Zoals wij zijn, zo zijn de tijden.”
De tijden zijn niet goed of slecht. Ze zijn hoe wij leven en handelen. Ook in deze raadszaal.
Voor mij zit in die woorden een oproep, een appèlm om verantwoordelijkheid te nemen. Keuzes te maken. Te kiezen voor wat het leven van Tilburgers beter maakt. Voor ambitie, maar ook voor de menselijke maat.
Voor wat onze gemeenschap kan dragen, nu en in de toekomst.

Voorzitter, bij de perspectiefnota werd dit college door een andere fractie verweten dat het luchtkastelen bouwt. Dat vinden wij niet. De CDA-fractie wil een huis bouwen – misschien zelfs een kathedraal –
maar wél met oog voor wat we ook in de toekomst kunnen dragen.

Wie een huis bouwt, begint met het leggen van een stevig fundament. Dat geldt ook voor het bouwen aan onze stad. Tilburg groeit, bruist, verandert – en de Programmabegroting 2026 laat zien dat er ongelooflijk veel gebouwd wordt: aan woningen, aan zorg, aan verduurzaming, aan cultuur. En dat is mooi, want Tilburgers voelen dat er iets gebeurt in hun stad. Maar we zien ook de eerste scheurtjes in het fundament. De schuld loopt op, de reserves nemen af en het financiële vangnet wordt dunner. Dat is geen natuurwet, dat is het gevolg van keuzes, of soms het gebrek aan keuzes.

Tilburgers voelen dat misschien nu nog niet, maar ze gáán het voelen. Want er komt nog veel op ons af waar geld voor nodig is. Daarom moeten we eerlijk kijken naar wat we echt willen doen, in welk tempo, en wat onze stad en haar mensen kunnen dragen. Zodat we geen huis bouwen op drijfzand.

Tilburg is een stad die met lef vooruitkijkt – daar is het CDA trots op. We bouwen mee aan de transitie in het sociaal domein: van professionele, individuele zorg naar zorgen voor elkaar en het versterken van de sociale basis in wijken en buurten. Zodat mensen dichtbij, liefst bij elkaar, hulp en steun kunnen vinden. Dat is precies de beweging die het CDA heeft helpen starten, en waar we ook vanuit de oppositie pal voor blijven staan. Maar we weten: zulke veranderingen zijn lastig en financieel lastig te voorspellen. Daarom dienen we donderdag een motie in om deze transitie als groot project aan te merken, zodat de raad beter geïnformeerd en betrokken wordt.

In je eigen huis wil je je veilig voelen. Dit is nu niet altijd het geval, in delen van onze stad spelen grote veiligheidsvraagstukken rondom jeugdgroepen. Die vragen om een zorgvuldige balans tussen preventie, repressie en – misschien vooral- om aanwezigheid.
De huidige BOA-capaciteit is zwaar belast, het aantal meldingen stijgt. Daarom stellen wij voor om de wijkaanpak in Tilburg Noord en West te versterken met de inzet van extra jeugdboa’s.

En we willen een huis bouwen waarin mensen elkaar blijven ontmoeten. Daarom sturen we in alle gebiedsontwikkelingen zo sterk op een goede mix van woningen en ongedeelde wijken – omdat elkaar tegenkomen het fundament is van samenleven. Eenzaamheid is misschien wel het ergste wat iemand kan overkomen. Daarom dient het CDA ook een motie in voor een nieuw buurthuis – een huiskamer in onze binnenstad.

Voorzitter, onze stad verandert snel.
We bouwen veel, leggen wegen om, voeren betaald parkeren in en vergroenen ook. De ambities zijn tomeloos – en dat dwingt respect af. Maar te vaak nog zien we wethouders kiezen voor een aanpak vanuit modellen en het stadhuis in plaats van vanuit gesprek en mensen. We zien geld en FTE’s voor wijkgericht werken, maar geen fundamentele verschuiving van bevoegdheden of budget richting wijken en dorpen. En dat gebrek aan eigenaarschap wreekt zich. Het tempo is hoog, de plannen vragen het uiterste van onze middelen, en te vaak (kijk naar onze mobiliteitsdicussies) moet er halverwege nog stevig worden bijgestuurd. Dat levert krasjes op in het vertrouwen. En dat is niet hoe het CDA een stad wil besturen.

Een van onze zorgen is dat het college vanaf deze begroting een groot deel van het rekeningresultaat direct toerekent aan het Fonds Stedelijke Ontwikkeling en bovendien jaarlijks de maximale onttrekking (let op het woordje maximale hier!) van 10 miljoen uit de Essentgelden, wel alvast volledig inboekt. Dit vindt het CDA onverstandig.

Daarnaast stijgen de woonlasten met ruim 5% -dat is echt meer dan de inflatie- terwijl de gemeentelijke organisatie in 2026 rustig groeit met maar liefst 105 fte, bovenop een toename van ruim 500 fte sinds 2022.

Sommige uitbreiding is te verklaren, maar we willen wel weten: worden de stad, de dorpen, de wijken, hier echt beter van? Wij vinden dat het college scherper moet onderbouwen wat de maatschappelijke meerwaarde van die groei van de organisatie is. En ook hiervoor dienen we donderdag een motie in.

Voorzitter, we moeten ons koppie erbij houden én besturen met ambitie én realiteitszin.
Zodat we ook morgen kunnen blijven investeren in wat echt telt: een sterke gemeenschap, een veilige buurt, en een stad waar iedereen zich thuis voelt. Dat is bouwen – niet alleen met ons hoofd, maar ook met ons hart.