“stop met ​‘ja maar’!”

“Ja maar, …., er zijn nog zó veel andere onderwerpen in Baarn die aandacht behoeven?” Klopt, maar wij beperken ons nu tot het onderwerp waar wij het drie jaar geleden, in verkiezingstijd, met z’n allen over eens waren.

“Ja maar, …., bouwen voor senioren en bouwen voor gezinnen is toch óók superbelangrijk?” Inderdaad, maar door nu dit onderwerp bij de kop te pakken, verklaren wij die andere onderwerpen niet opeens tot onbelangrijk.

Waarom is bouwen voor starters belangrijk?

Het is voor starters een drama om aan betaalbare woonruimte te komen. Een 28-jarige die nog bij z’n ouders op zolder woont is geen uitzondering. Onderzoeken laten zien dat als je later uit huis gaat, je ook op andere vlakken later zelfstandig wordt. Denk hierbij aan financiële zelfstandigheid, maar ook aan het stichten van een gezin.

In 2024 stonden in Baarn 3.219 woningzoekenden ingeschreven op WoningNet. Hiervan zijn 1.224 mensen actief woningzoekend. Zij reageerden in dat jaar minimaal één keer op een gepubliceerde woning. Bijna de helft van deze groep actief woningzoekenden is tussen de 23 tot en met 35 jaar.

Wonen bij Jaap

Twee maanden geleden was ik bij een presentatie van het project ‘Wonen bij Jaap’ in Nijkerk. Een gezamenlijk project van gemeente Nijkerk en Woningstichting Nijkerk. Daar zijn, in een periode van raadsbesluit tot en met uitvoering van, let wel, drie jaar tijd, 252 sociale huurwoningen gebouwd, door middel van modulaire bouw. Voor ongeveer 400 woningzoekenden: jonge starters, huishoudens die snel op zoek zijn naar een woning en statushouders. Ongeveer de helft is voor jonge starters. Eén op de zes woningen is voor statushouders. De rest is voor mensen die een nieuwe start moeten maken; urgenten en spoedzoekers. Er is voorrang voor mensen die wonen en werken in Nijkerk. Bij de woningen is een gemeenschappelijk paviljoen voor verschillende activiteiten, zoals een verjaardagsfeest of een buurtbijeenkomst, er is een wasserette en er is een gemeenschappelijke keuken. Dit alles wordt beheerd door een huismeester annex buurtmanager.

Ik was zwaar onder de indruk van wat men in Nijkerk in drie jaar tijd voor elkaar had gekregen.

Is dat ook in Baarn mogelijk?

Mij bekroop een gevoel van jaloezie. “Waarom is dit in Baarn niet mogelijk?”. Om mijn eigen realiteitsbesef te toetsen heb ik een afspraak gemaakt met de ‘adviseur strategie en beleid’ van Omthuis, degene die zich onder andere bezighoudt met haalbaarheids-onderzoeken. Het moment van onze afspraak was niet ideaal; ik was bij het kantoor van Omthuis in Leusden de dag nadat de regering de huurbevriezing bekend had gemaakt. De stemming was daar dus even onder het vriespunt.

Toch was de beleidsadviseur van Omthuis zeer geïnteresseerd, wilde graag meedenken, maar zij zag toch ook wel een paar beren op de weg. Ik noem de belangrijkste “ja, maars”, en geef een korte reactie:

• “Ja maar, Omthuis geeft de voorkeur aan permanente bouw”

Normaliter wordt bij semi-permanente of modulaire bouw, ook voor de omgevingsvergunning, uitgegaan van een periode van vijftien jaar. In Nijkerk is men een periode van dertig jaar overeengekomen. Dat maakt de businesscase wèl haalbaar, zo beaamde ook de beleidsadviseur van Omthuis.

• “Ja maar, grond is schaars in Baarn”

Dat is waar, in dat opzicht heeft Baarn minder beschikbare ruimte dan Nijkerk. Maar, niet voor niets is onlangs een locatieonderzoek gedaan naar potentieel beschikbare ruimte om te bouwen. De gemeente zal waarschijnlijk grond moeten kopen. Het CDA is zuinig op onze algemene reserve, maar dit soort uitgaven zijn volgens ons nu precies waar de algemene reserve voor bedoeld is. Je hebt gespaard voor iets wat je enorm belangrijk vindt.

• “Ja maar, er zullen bezwaarprocedures volgen”

Natuurlijk zullen die er in Baarn ook zijn. Maar wat in Nijkerk een belangrijke succesfactor was, zou dat ook voor Baarn zijn: vertrouwen (onderling èn in het project) en lef. De gemeenteraad daar heeft zich als één blok achter het project opgesteld, de besluitvorming in de gemeenteraad was unaniem.

En nu …?

Veranderen is ‘moeten, willen en kunnen’. In de Baarnse politiek gaat het veel over ‘moeten’, en zo mogelijk nòg meer over ‘kunnen’. Wat mag er allemaal wel of niet? Komt er misschien juridisch gedoe van? We hebben het veel te weinig over wat wij echt ‘willen’. De dichter Willem Elsschot schreef de beroemde zin: “tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren”. Maar, als wij ons onvoldoende met het ‘willen’ bezighouden, met de droom, als wij blijven hangen in ‘ja maar’, dan blijven we rommelen in de marge, dan gebeurt er niets wezenlijks.

Ons pleidooi: laten wij op dit onderwerp een alliantie vormen tussen coalitie, oppositie en woningbouwvereniging. Laten wij lef tonen, de ‘ja maars’ terzijde schuiven, ons doel bepalen, een ‘deltaplan starterswoningen’ maken. ‘Ja maar’ leidt tot afwachten, tot niet-handelen. Laten wij bouwen voor starters, en snel.

Namens CDA Baarn wens ik het college, de ambtelijke organisatie en de gemeenteraad wijsheid, daadkracht en Gods zegen toe.

Namens de fractie van CDA Baarn,

Rik van Hardeveld, fractievoorzitter