Gevol­gen kabi­nets­plan­nen ver­soe­pe­len regels gevaar­lij­ke stof­fen spoor voor veie­lig­heid en Woer­den­se woning­bouw

Het CDA Woerden heeft met verbazing en zorgen kennis genomen van het voorstel van het Kabinet aan de Tweede Kamer om de regels voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor vergaand te versoepelen. CDA-raadslid Rumo van Aalst: "Gemeenten en provincies krijgen weer meer verantwoordelijkheden vanuit Den Haag op hun bord. Maar tegelijkertijd wel minder mogelijkheden om te sturen op de risico's van het vervoeren over het spoor van gevaarlijke stoffen als bijvoorbeeld ammoniak. Over extra geld hebben we het maar helemaal niet. Wat betekent dit veiligheid van onze inwoners en toekomstige bewoners langs het spoor? Welke veiligheidsmaatregelen moet de gemeente gaan nemen? De voorschriften voor het bouwen langs het spoor worden hierdoor ook aangescherpt. De bouw van woningen en voorzieningen wordt naar verwachting 5 tot 10 procent duurder. En dat in tijden van een woningtekort en het streven om zoveel mogelijk betaalbare woningen te realiseren. Laten we nou juist in Woerden in de aankomende tien tot 15 jaar duizenden woningen in de ontwikkelgebieden Nieuw-Middelland, Snellerpoort en het Stationsgebied willen bouwen. Wij hopen dat burgemeester en wethouders snel duidelijkheid kunnen geven over de gevolgen van deze onbegrijpelijke Haagse plannen voor Woerden."

In de ontwikkelgebieden Nieuw-Middelland en Snellerpoort worden in de komende tien, vijftien jaar duizenden woningen gebouwd. Het Stationsgebied ligt als schakel tussen deze twee gebieden en ook daar is ruimte voor nieuwe woningen, op het terrein van het oude Minkema College en voormalige FNV gebouw. Van Aalst (CDA): "Er wordt gelukkig goed doorgebouwd in Woerden in tijden van woningtekort en het streven naar het realiseren van zoveel mogelijk betaalbare woningen. Een stevige opgave waar alle gemeenten in Nederland mee worstelen. En dan lees je ineens weer over een plan vanuit Den Haag dat het allemaal weer niet eenvoudiger en goedkoper gaat maken, namelijk het kabinetsvoorstel om het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor te versoepelen. Dit voorstel stelt geen grenzen aan de hoeveelheid gevaarlijke stoffen die door dichtbevolkte gebieden worden vervoerd en beperkt daarmee de mogelijkheden voor gemeenten en provincies om risico’s te beheersen. En de voorschriften voor het bouwen van woningen en voorzieningen in de spoorzone worden aangescherpt. Daarmee wordt bouwen duurder. Nog afgezien van het veiligheidsvraagstuk."

Minder grip op risico’s, meer verantwoordelijkheid voor de veiligheid

Het Basisnet is het netwerk van spoor-, weg- en waterverbindingen waarover gevaarlijke stoffen worden vervoerd. Tot nu toe bepaalden risicoplafonds hoeveel gevaarlijke stoffen over een spoortraject mogen worden vervoerd. En kunnen overheden via zachte en harde maatregelen transportroutes beïnvloeden. Dat geeft provincies en gemeenten houvast om te bepalen wat binnen een bepaalde veiligheidsmarge kan rondom het spoor. In het nieuwe voorstel van het kabinet worden deze risicoplafonds en mogelijkheid om via harde maatregelen transportroutes te beïnvloeden geschrapt, waardoor een onbeperkt aantal gevaarlijke stoffen op de routes van het basisnet vervoert mag worden. Tegelijk worden in dit voorstel gemeenten verantwoordelijk gesteld voor het beperken van de gevolgen van ongelukken. Dit moeten gemeenten doen door binnen een aandachtsgebied af te wegen welke activiteiten kunnen plaatsvinden, rekening houdend met situaties als brand, explosies en gifwolken. Gemeenten en provincies krijgen dus meer verantwoordelijkheid en verliezen tegelijkertijd houvast om te sturen op de risico’s.

Gevolgen voor de woningbouw; onnodige kosten en regels

Het voorstel legt extra bouwverplichtingen op langs alle spoorlijnen van het basisnet voor gebouwen. Denk aan het gebruik van scherfvrij glas in ramen of het inrichten van extra vluchtwegen. Zonder onderscheid te maken tussen drukke transportcorridors en trajecten waar nauwelijks gevaarlijke stoffen worden vervoerd. Dit maakt dat de bouw van woningen en voorzieningen 5 tot 10 procent duurder. En dat in tijden van een woningtekort en het streven om betaalbare woningen te realiseren.

Van Aalst: Gelukkig roepen Provincies (IPO) en gemeenten (VNG) de Tweede Kamer op om het voorstel aan te passen en te zorgen voor een betere balans tussen veiligheid, ruimtelijke ontwikkeling en vervoersbelangen. Zij pleiten ervoor om deze verplichtingen alleen te laten gelden langs de vijf hoofdroutes waar wél substantiële hoeveelheden gevaarlijke stoffen worden vervoerd. Dit voorkomt ook onnodige kosten en vertragingen in de woningbouw. Maar als CDA willen wij graag zo snel mogelijk duidelijkheid over de gevolgen voor de veiligheid en woningbouw langs het spoor in Woerden. Daarom hebben wij vragen aan ons college over de impact van deze kabinetsplannen. Komt de veiligheid van onze inwoners en toekomstige bewoners langs het spoor in het gedrang? Zo ja, wat zijn dan de gevolgen als het gaat over het nemen van afdoende veiligheidsmaatregelen? En wat zijn de volgen voor de al in gang gezette woningbouw en de nog op stapel staande nieuwbouwprojecten in de ontwikkelgebieden Nieuw-Middelland, Snellerpoort en het Stationsgebied? Is het college voornemens of bereid om ook zelf, al dan niet samen met anderen, op de Haagse deur te gaan kloppen?

Het college heeft vier weken de tijd om met een antwoord te komen.