Holo­caust her­den­king 2025: 80 jaar vrij­heid is niet van­zelf­spre­kend

Op 27 januari jl. was het 80 jaar geleden dat concentratiekamp Auschwitz werd bevrijd. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties riep op 1 november 2005 deze dag uit tot Internationale Holocaustherdenkingsdag. Op deze dag herdenken we de 6 miljoen Joodse slachtoffers van de Holocaust en de miljoenen andere slachtoffers van de nazivervolging.

Onze fractievoorzitter Frank Visser bezocht de Laan van Overvest 34. Voor de woning liggen 9 struikelstenen. Deze stenen (in het Duits genoemd: Stolpersteine) herinneren aan de Joodse bewoners van dit huis. Het gaat hier om Maup en Betje Schnitlzer-van Dam en hun 7 kinderen. Het gezin was afkomstig uit Rotterdam, maar moest na het bombardement op de stad noodgedwongen uitwijken naar Delft. In 1942 werden zij gedeporteerd naar Auschwitz en aldaar vermoord. Meer achtergrond en informatie over de familie Schnitlzer-van Dam is te lezen via de website van Joods monument.

’s Avonds was Frank, op uitnodiging van de Joodse gemeenschap, aanwezig bij de Holocaustherdenking in de Delftse synagoge. Daar werden toespraken gegeven door Jan Paul Peters (namens de synagoge), Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart (burgemeester van Delft), dr. Ronald Waterman (overlevende van concentratiekamp Theresienstadt) en Isaac Bensignor (voorzitter Joodse Studentenvereniging Delft). Het gebed werd uitgesproken door Jerry Reisner en muzikale omlijsting werd verzorgd door het Nieuw Kamerkoor Delft.

Het was een indringend en respectvol samenzijn met indrukwekkende toespraken en getuigenissen. Sprekers stonden onder meer stil bij de ruim 140 Joodse stadsgenoten die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd. De voorzitter van de Joodse Studentenvereniging Isaac Bensignor betoogde om verschillig te zijn en te blijven. Dit duidelijke appèl is bij het CDA niet tegen dovemans oren gericht. Over het toenemend antisemitisme in onze samenleving maakt onze fractie zich al langer zorgen. Al in maart 2023 stelde onze fractie dit aan de orde in debatten over de prioriteiten van het Veiligheidsplan 2023-2026. Het CDA stelde later, samen met Onafhankelijk Delft ook schriftelijke vragen aan het college over het aanpakken en tegengaan van antisemitisme. In deze vragen vroegen we onder meer aandacht voor meer educatie. In het hierop volgende debat in de raadscommissie Economie, Financiën en Bestuur vroeg het CDA om extra maatregelen rondom veiligheid voor de Joodse gemeenschap richting 7 oktober 2024, een jaar na de terreuraanslagen in Israël.

De herdenking van de Holocaust bevestigd dat 80 jaar vrijheid niet vanzelfsprekend is. Eerder deed het Nationaal Comité 4 en 5 mei de aanmoediging om stil te staan bij dit lustrum en dit ook te gebruiken om na te denken over de vraag hoe we aan nieuwe generaties de betekenis van het herdenken van de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust en het vieren van de vrijheid doorgeven. Die oproep omarmd het CDA van harte. Viering en herdenking dragen namelijk bij aan bewustzijn en bewustwording, onderlinge ontmoeting en meer gemeenschapszin. Daarom dienden wij, samen met Hart voor Delft, een amendement in bij de begroting 2025 waarin we voorstelden dat het college samen met het maatschappelijk middenveld (waaronder de culturele- en onderwijssector) de vraag hoe zij kunnen bijdragen aan dit bijzondere herdenkingsjaar, inclusief passende aandacht voor de Holocaust en andere slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog beantwoord. Het amendement maakte eveneens een budget van €50K vrij voor dit bijzondere herdenkingsjaar. De Delftse gemeenteraad nam het amendement bijna unaniem aan.