Betoog Begro­tings­raad CDA Lei­der­dorp

Voorzitter,
Vandaag zijn we hier bijeen om de begroting 2026 te bespreken. De begroting is
beleidsarm, maar dat is ook logisch in het licht van de komende verkiezingen. Namens
het CDA wil ik graag in gaan op een aantal aspecten van de begroting:

1. Financiën
Het CDA is van mening dat het College, onder aanvoering van wethouder Binnendijk,
heeft gezorgd voor een goede meerjarenbegroting. Onze complimenten! Mede daarom
is Leiderdorp een financieel gezonde gemeente. In 2024 heeft dit College met
instemming van de gemeenteraad al verstandige bezuinigingen doorgevoerd. Daarbij is
de dienstverlening aan de Leiderdorpers niet verlaagd.
Helaas blijven de gemeentefinanciën als gevolg van de korting op het gemeentefonds in
het bekende ravijnjaar 2028 ongewis en lastig. Daar staat tegenover dat het Rijk recent
gemeenten deels incidentieel heeft gecompenseerd voor jeugdzorgkosten, waardoor
ook ons financiële perspectief is verbeterd. We hopen dat een nieuw kabinet ook kan
zorgen voor structurele oplossingen voor het ravijnjaar.
[we moeten voorzichtig blijven, we willen voorzieningen in stand houden, 2030 is het geld op,
Sinterklaas in het land, overschot is stuk kleiner dan vorige jaar deze tijd, OZB capaciteit
benutten we niet volledig, landelijk VVD is ook de oorzaak voor het ravijnjaar, OZB is vooral
voor huiseigenaren]

2. Woningen
Het CDA is een sterke voorstander van woningbouw. Voor jongeren gaat dit met name
om betaalbare starterswoningen. En met de vergrijzing in ons dorp vinden wij dat we
vooral doorstroming van ouderen naar kleinere appartement moeten stimuleren,
daarmee help je ook gezinnen. Voor deze doorstroming hebben we ook in juli het
initiatief genomen voor een amendement voor de regionale huisvestingsverordening.
Samen met de andere partijen zijn we trots op de resultaten van dit College. De
Pinksterbloem is net opgeleverd, en er zijn belangrijke stappen gezet met de
ontwikkeling van de LOI, gemeentehuis-plot, Elisabethhof/Levensstroomkerk,
Luykendreef en ook de Kleiwarenfabriek. Daarmee houden we zicht op ruim 600 extra
woningen in Leiderdorp. En daarbij is het inmiddels beleid om bij elke nieuwbouw naast
35% sociale woningbouw, ook 30% betaalbare huur en koop te realiseren.

Maar als CDA willen we meer. We zien de potentie van de Baanderij, het voormalige IKEA
terrein en ook de ideeën voor een nieuw appartementsgebouw op de Winkelhof vinden
wij zeer interessant en zullen we welwillend gaan bekijken.
[Uiteraard is de inpasbaarheid in de omgeving altijd belangrijk, maar we zullen wel op
zoek gaan hoe we maximale woonruimte kunnen creëren.
In dit licht vinden wij het ook verstandig dat het College heeft besloten om 1 miljoen
extra te reserveren voor de ontwikkeling van de Baanderij. Ongetwijfeld zal nog meer
geld moeten worden gereserveerd voor de ontwikkeling van deze locatie.]

3. Veiligheid en Leefomgeving
Je veilig voelen begint met een prettige omgeving. In het afgelopen jaar hebben wij o.a.
onze zorg uitgesproken over vandalisme en overlast op schoolpleinen. Daarnaast
hebben wij ons druk gemaakt om asociaal gedrag van motoren op de Engelendaal. We
pleitten voor lawaai-flitspalen. We kregen de handen hiervoor nog niet op elkaar bij het
College, maar de geluidsoverlast van verkeer is wel degelijk een probleem. We zijn blij
dat er nu geluidsschermen komen bij de Persant Snoepweg, maar zouden graag zien dat
er ook maatregelen komen voor de Engelendaal en langs de A4. [We zullen het College
de komende tijd blijven aansporen om hier maatregelen op te nemen.]
Goed onderhoud aan de openbare ruimte draagt bij aan de prettige leefomgeving.
Recent heeft de wethouder gemeld dat de achterstand in groenonderhoud wordt
ingelopen. Daar zijn we blij mee. We constateren echter wel dat dit vorig jaar in
november ook werd gemeld. Het is uiteraard wenselijk dat het groenonderhoud juist
ook in het voorjaar en zomer goed wordt bijgehouden. En dat is nu het derde jaar op
een rij een probleem. Dat moet en kan beter!

Samen met PvdA/GL hebben we het initiatief genomen voor een motie X voor spelen in
Saranafort. Ieder kind plek moet hebben op een veilige speelplek in de buurt, en dit
ontbreekt in deze buurt. We rekenen op steun vanuit deze raad.
Heel blij zijn we natuurlijk met de hagen en heggen-regeling, en ik kan het niet laten om
nog één keer te melden dat dit een uitstekend idee was van mijn CDA-voorganger
Medea Hempen, die het in ons verkiezingsprogramma liet opnemen, en ook in het
coalitieakkoord. Er werden soms grapjes over gemaakt in deze raad, maar afgelopen
zaterdag stond hier een file van fietsers en auto’s die hun vier kilometer aan heggen en
hagen kwamen ophalen. Heel veel Leiderdorpers hebben we hier blij mij gemaakt, en de
biodiversiteit heeft een impuls gekregen. Complimenten aan de wethouder en de
ambtenaren, die voor dit succes hebben gezorgd. We zijn daarom ook mede-indiener
van de motie 6 “Actie meer groen, doen!”.
Op gebied van verkeersveiligheid hebben we voortgang geboekt in het afgelopen jaar. De
plannen voor veilig fietsen in de Baanderij is goedgekeurd. Er zijn plannen om de
veiligheid verder te verbeteren door invoering van 30km op vele wegen. De
Spanjaardsbrug wordt veranderd in een fietsweg met veel positieve reacties bij de inspraakrondes. Het project Leidse Ring Noord is nu volop in de uitvoering, en hopelijk
gaat dit in de toekomst er ook toe leiden dat meer verkeer om Leiderdorp rijdt en de
Engelendaal ontwijkt.
Helaas heeft de aandacht voor de Baanderij er ook toegeleid dat een aantal andere
projecten uit onze mobiliteitsvisie zijn vertraagd, zoals Voorhoflaan en Heinsiuslaan. We
blijven kritisch ten aanzien van de voortgang, maar hebben goede hoop dat we nu weer
kunnen versnellen.

We zijn blij dat deze coalitie ervoor heeft gezorgd dat het onderwerp ouder worden nu
een prominente rol heeft in de visie van sociaal beleid, inclusief mantelzorgers. Op het
gebied van de veiligheid vragen wij aandacht voor ouderen. Ook recent is nog een
oudere dame overvallen. Financiële uitbuiting en ouderenmishandeling is een groeiend
probleem en gebeurt ook vaak door mensen in de directe omgeving van deze ouderen.
Volgens de cijfers krijgen jaarlijks ongeveer 1 op de 20 ouderen (65+) hiermee te maken.
In de begroting wordt aangegeven dat er een onderzoek wordt gestart naar financiële
uitbuiting van ouderen. Wij willen het belang hiervan benadrukken en willen een
concrete aanpak afspreken met een tijdslijn. Om deze reden hebben wij motie 2
opgesteld “ouderen in veilige handen”, waarvan we hopen dat deze op raadsbrede steun
kan rekenen.

4. Verenigingen en cultuur
We zijn trots op de levendigheid van Leiderdorp. De levendigheid wordt gevoed door
een bloeiend verenigingsleven en de vele activiteiten die worden georganiseerd, zoals
de jaarmarkt, de Bloemerdcross, de vriendenfeesten, enz. enz. Natuurlijk willen wij die
levendigheid verder versterken.
In het afgelopen jaar is het nieuwe evenementenbeleid geactualiseerd. Mede op
initiatief van het CDA hebben we een motie aangenomen voor ruimere geluidsnormen
om de evenementen mogelijk te maken. [We hopen dat we binnenkort een voorstel
ontvangen om de APV hierop aan te passen.] Ook zijn de tarieven voor evenementen
gehalveerd door deze coalitie.
Eind september is de nieuwe cultuurregeling aangekondigd. Toverlei, Leiderdorps
Museum en de Leiderdorpse Volksuniversiteit krijgen in de toekomst subsidie voor hun
activiteiten i.p.v. hun subsidie voor hun ruimte. We vinden het belangrijk dat deze
verenigingen in stand blijven en dat dit niet leidt tot afname van hun daadwerkelijke
subsidie.
Wij zouden graag zien dat deze regeling ook toegankelijk wordt voor andere
cultuurbeoefenaars. We denken hierbij aan bijzondere concerten of evenementen,
georganiseerd door verenigingen. [Hiermee is het ook mogelijk om de levendigheid in
het dorp te vergroten en als CDA zien we dit als een andere manier om evenementen te
stimuleren.]
We horen graag hoe de wethouder hier over denkt en welke mogelijkheden hier zijn?

Als we zowel subsidie voor bestaande organisaties willen behouden, en tegelijkertijd nieuwe
organisaties mogelijkheden willen geven?
Als CDA vinden wij dat de kracht zit in de samenleving en de burgers die er samen vorm
aan geven. De verenigingen en vele vrijwilligers mogen verwachten dat de gemeente
Leiderdorp steunt en motiveert bij goede initiatieven. De aangestelde
verenigingsondersteuners hebben hun succes bewezen. [We horen positieve reacties
vanuit de verenigingen.] Dit geldt ook voor de gelden die beschikbaar komen via het
sportakkoord. We zijn het er mee eens dat deze verenigingsondersteuners actief
moeten blijven in de komende jaren. We weten dat deze subsidie loopt t/m 2026 maar
ook minder wordt.
Kan de wethouder aangeven wat er met deze clubondersteuning gaat gebeuren in de
komende jaren?

5. Gemeente
Een goede, toegankelijke gemeente die luistert naar de bewoners is belangrijk. Als
gemeente moeten we bereikbaar zijn via telefoon, website, app en via persoonlijk
contact bijv. aan de balie. Uit de recente inwonerenquête is gebleken dat er een
stijgende lijn is in de beoordeling van het contact met de gemeente en daarom
complimenten voor onze medewerkers en dit College.
[In september namen we in deze raad een motie aan om te investeren in een
participatieplatform. Wij zijn blij dat het College dit heeft overgenomen en in de
begroting gaat investeren in een participatieplatform. ]
[motie is raadsbreed aangenomen, was van CU/SGP en medeondertekend door CDA]
Tevens staat in de begroting dat de gemeente investeert in verbetering van de digitale
dienstverlening, o.a. om het eenvoudiger voor inwoners en ondernemers te maken. We
begrepen echter uit onze technische vragen dat het hier primair om noodzakelijke
verbeteringen gaat vanuit landelijke verplichtingen. We zouden dit moment willen
aangrijpen om ook ons website te updaten volgens de richtlijnen van duidelijke en
begrijpelijke taal. In oktober hebben we hier over gesproken. We dienen daarom motie 1
‘Duidelijke taal op de website’ in.

Samengevat
We willen een samenleving, waar ieder mens ertoe doet. Een gemeente, waarin je je
veilig voelt, prettig kunt wonen, kunt genieten van het groen, gebruik kunt maken van de
vele voorzieningen die ons dorp biedt, en waar je kunt deelnemen aan de samenleving
via verenigingen en evenementen.
Het CDA staat ook voor deugdelijke politiek waar we fatsoenlijk met elkaar om gaan. Er
is veel polarisatie in Nederland en Leiderdorp. Ook in Leiderdorp hebben we helaas
gezien dit afgelopen jaar gezien, waar dit toe kan leiden. Het is pijnlijk dat we op dit
moment nog maar met 19 leden in de raad zitten. Ongetwijfeld zullen we de komende
maanden, richting de gemeenteraadsverkiezingen, allemaal de noodzaak voelen om
onze verschillen te benadrukken. Dat is goed en hoort bij politiek. Laten we wel zorgen
dat wij als raad dit op een open, eerlijke en fatsoenlijke manier doen, en altijd met het
belang van Leiderdorp voorop.
Als CDA-fractie wensen wij het College, de ambtenaren en allen die zich voor Leiderdorp
inzetten veel zegen, wijsheid, en verbindend vermogen toe bij het uitvoeren van deze
begroting.