Begro­tings­de­bat Rijs­wijk

Deze begrotingsbehandeling gaan we in met een stuk zonniger perspectief dan
dat van de afgelopen jaren. Het college voorspelt ons in de halfjaarrapportage
een afsluiting van dit boekjaar zonder tekort. En met de voorliggende begroting
wordt helder hoe dit college denkt, dat het kasboek van de gemeente de
komende jaren in balans kan worden gebracht. Belangrijkste reden daarvoor is
de structurele meevaller van de Rijksuitkering uit het gemeentefonds van 5M.
Daarnaast stelt het college voor om investeringen uit te stellen of te schrappen.
Iets waar wij vorig jaar op deze plaats ook per motie om hebben gevraagd en
wat nu 1M structureel aan kapitaallasten kan schelen. Tot slot geeft de
begroting aan hoe er vanaf volgend jaar verder bezuinigd moet worden door
minder subsidies en minder ambtenaren. Dat zijn dus taakstellingen die door
een volgend college na de verkiezingen moeten worden waargemaakt.
En dit keer niet alleen om het kasboek sluitend te houden. Ook de noodzaak
om onze vermogenspositie te verbeteren dringt zich onmiskenbaar op uit de
voorliggende begroting. De afgelopen jaren is er door onze groeiende stad wel
veel geïnvesteerd, maar geen eigen vermogen opgebouwd, zoals dat bij de
omvang van onze stad hoort. Integendeel: de enorme tekorten van ruim 20M
in de eerste helft van deze raadsperiode zijn nog niet terugverdiend. Daarmee
komen we nu uit op een ongekend lage solvabiliteit van 16% in plaats van 20%.
Dit betekent dat los van de voorgestelde taakstellingen nog verder gezocht zal
moeten worden naar besparingen voor de komende tijd.

De vraag is waarom heeft het college dat niet gedaan? Waarom pakken we niet
door met financieel beleid? Drie voorbeelden. Er wordt in de begroting een
winstwaarschuwing afgegeven voor het onderhoud van gemeentelijk vastgoed.
De programma’s daarvoor zijn sinds 2021 niet meer geactualiseerd. Waarom
niet? Waarom weten we bij benadering niet aan te geven wat dat gaat kosten?
Wat heeft het college daar dan de afgelopen vier jaar aan gedaan?
Tweede voorbeeld. Vorig jaar diende mijn fractie al een alternatieve begroting
in met besparingen voor dit jaar, die het niet haalde. En ook toen al pleitte mijn
fractie voor minder beleidsnota’s en een betere uitvoering, hetgeen nu voor
2026 e.v. terugzien in de plannen met de ambtelijke organisatie. Minder
beleidsmedewerkers, is nu dus wel het voornemen van dit college voor volgend
jaar. Maar zijn we hier intussen al op voorbereid? We behandelen tot op heden
nog steeds 1 a 2 beleidsnota’s per raadsvergadering. Zoals deze maand over
gezondheidsbeleid en over veiligheidsbeleid. We krijgen dan vaak ronkende
verhalen voorgeschoteld, die tot prachtige discussies leiden, terwijl in de
praktijk van de uitvoering de echte prioriteiten worden gesteld, en waarover de
raad hooguit per brief wordt geïnformeerd. Vele beleidsnota’s, visies en
plannen over Groen of Mobiliteit hebben afgelopen jaar nog het licht gezien.
Maar als we kijken naar het feitelijk onderhoud van groen, de
onkruidbestrijding het onderhoud van onze trottoirs, dan zien we dat er buiten
veel werk blijft liggen. De aandacht gaat vooral uit naar de vele
nieuwbouwprojecten, maar in deze begroting lezen van dat onderhoud
noodgedwongen van B naar C niveau wordt verminderd. Hoe kan dat? Is
Rijswijk geen A meer waard? Als we miljoenen investeren (9M) aan
herinrichting van straten voor verkeersveiligheid, kan er dan binnen de
begroting van ons Wegonderhoud niet een tandje worden bijgezet bij het veilig
maken en houden van onze stoepen ter vermindering van valpartijen?
Verdient dat volgens het door ons beleden STOMP principe niet nu al de
hoogste prioriteit? . (Motie veiligheid voetgangers).

Derde voorbeeld. Het college boekt om de begroting sluitend te maken per
2028 ruim 2M structurele besparing in op de kosten Jeugdzorg. Dat is volgens
ons ook hard nodig zoals u weet. Maar vier jaar geleden stond daar ook een
taakstelling in de begroting. We zouden de kosten voor Jeugdzorg echt in de
hand krijgen met een verlaging van een half miljoen. En na de verkiezingen
bleek dit niet gelukt en sloegen de miljoenentekorten ons weer om de oren.
Kan het college uitleggen, waarom we nu wel op de goede weg zijn Vz. We
hebben best wat behoefte aan een geloofwaardig en vertrouwenwekkend
verhaal over de huidige praktijk, ter begeleiding van al deze schone beloften.
Tot slot nog wat korte vragen. Onze schuldenlast wordt mede veroorzaakt door
de vertraging van de woningbouw Pasgeld. Ondanks een enorm inspraaktraject
wachten we nu de bodemprocedure bij de RvS af. Hoe lang gaat dit nog duren?
Hoe kan Rijswijk meer vaart brengen in de besluitvorming over ons nieuwe
treinstation, zonder het eindeloos gepalaver in de provincie af te wachten over
alle stations tussen Leiden en Dordrecht? We bouwen ons binnenstedelijk een
ongeluk. En wat krijgen we er nu voor terug in termen van OV en
infrastructuur? Motie Boter bij de vis!
Hoe gaan we onze bovengemiddeld veel inwoners onder de Armoedegrens
weer via werk en participatie uit de bijstand aan een inkomen helpen? Worden
daar dit jaar nog significante resultaten in behaald? En wanneer vallen de
eerste resultaten te verwachten van de toetreding van asielzoekers op de
arbeidsmarkt? Mijn fractie is reuze benieuwd.
Tijdens het Kaderdebat heb ik een initiatiefvoorstel ingediend voor een
Leegstandverordening om snel met het bestrijden van leegstand te kunnen
beginnen. Is daar met de uitbreiding van de Pandbrigade in deze begroting nu
voldoende capaciteit voor aanwezig?
Vz, ter afronding. Het CDA vroeg in het Kaderdebat om een begroting met alle
hens aan dek. Wij zien nu dat inderdaad alles aan dek staat. En ook dat de
uitvoering vanaf volgend jaar nog hele een tour de force zal worden. Maar we
hopen met concrete en bemoedigende antwoorden van het college nu en de
inzet van de hele raad straks, Rijswijk financieel weer in een robuuste positie te
brengen.