Overweging tijdens de Ramadan

Het is nu 2 weken na Pasen, het einde van de 40-daagse vastenperiode voor mijn christelijke broeders en zusters. Die was dit jaar helaas anders dan anders. Vorige week vrijdag was het de eerste dag van de Ramadan, de 30-daagse vastenperiode voor mijn gezin en duizenden andere Nederlandse moslimbroeders en zusters. Ook die is dit jaar anders. Het zijn vreemde tijden voor ons allemaal.

De Ramadan is de heilige maand van de moslims. De vastenmaand, maar ook de maand waarin je wat afstand neemt van de ratrace, je versterkt je persoonlijke contacten, je doet inspiratie op. In die zin lijkt het veel op de christelijke vastentijd: het reinigen van het lichaam door matiging, het zuiveren van de geest, iets doen voor je naasten, tijd voor bezinning. Tijdens de Ramadan vasten we overdag, vanaf zonsopkomst, en eten we pas na zonsondergang, zo rond negen uur ‘s avonds. Zo’n vier of vijf keer in deze maand nodig je, om toerbeurt, de hele familie en vrienden uit om ’s avonds lekker te komen eten, om de familiebanden aan te halen. Helaas, dat is dit jaar dus niet mogelijk. Normaal zouden we dan anderhalf uur laten naar de moskee gaan voor het avondgebed, maar ook dat kan nu niet. Het gezellig samen eten blijft nu beperkt tot mijn eigen gezin.

Een van de mooie dingen van de Ramadan is ook dat iedereen van alles voor elkaar kookt. Dat gebeurt nog steeds, al kunnen we het dit jaar niet samen nuttigen. Het gevolg is dat er altijd heel veel borden, kommen en pannetjes circuleren, die aan het eind van de maand allemaal weer naar het juiste adres terug moeten. Ook dat schept een band en versterkt de saamhorigheid.

Dat ik nu minder contact kan hebben met mijn moeder, doet wel pijn. Zij woont een paar straten verderop, ze is 77 en behoort dus tot de risicogroep. In 2014 overleed mijn vader, en sinds die tijd was het gewoonte dat elke dag een van de kleinkinderen bij haar kwam logeren. Daar genoot ze erg van en wij ook, maar dat kan nu helaas even niet, en dat is moeilijk voor ons allemaal. We bellen uiteraard wel, en deze week vroeg ze of ik zin had in een wandeling. Zo hadden we toch, op gepaste afstand van elkaar, even een mooi contactmoment. En toen ik daarna naar huis terugliep besefte ik eens te meer hoe waardevol dat moment was. En dat in tijden van crisis dit de momenten zijn die we moeten koesteren.