18 december 2020

Vrijheid van Onderwijs art. 23 Grondwet

In Nederland kennen we het verschil tussen openbaar onderwijs en bijzonder onderwijs. Bij bijzonder onderwijs wordt lesgegeven op basis van een overtuiging of godsdienst, bij openbaar onderwijs niet. 
In artikel 23 van de grondwet (Vrijheid van Onderwijs) is o.a. bepaald dat ouders een school mogen stichten op basis van bijvoorbeeld een godsdienst. Als zo’n school voldoet aan bepaalde voorwaarden, dan krijgt de bijzondere school dezelfde financiering vanuit de overheid als een openbare school. 
Het CDA-Emmen vindt het belangrijk dat er sprake is van gelijkwaardigheid tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. Van een gelijkwaardige benadering is geen sprake als de gemeente het bevoegd gezag is over het openbaar onderwijs.

Hoewel begin vorige eeuw elke gemeente nog bevoegd gezag was over haar openbare scholen, zie je dat inmiddels bijna alle openbare scholen ondergebracht zijn in stichtingen en niet meer onder de gemeente vallen. Uiteindelijk (en misschien wel als laatste in Nederland) laat ook de gemeente Emmen het openbaar basisonderwijs per 2022 verder gaan als zelfstandige stichting. 

Het CDA heeft er nooit omheen gedraaid een voorstander te zijn van verzelfstandiging van het openbaar onderwijs. Voormalig CDA-raadslid en onderwijsdeskundige Frouke van Wieren heeft zich in haar tijd er al hard voor gemaakt. Waarom?
In de eerste plaats, zoals zojuist al gezegd, vindt het CDA dat het openbaar onderwijs op gelijke voet moet worden behandeld als het bijzonder onderwijs.
Daarnaast vinden wij dat het openbaar onderwijs moet kunnen rekenen op een toezichtsorgaan waarbij een duidelijke scheiding is tussen onderwijsbestuur en toezicht op datzelfde bestuur. In de huidige situatie is dat namelijk niet zo. Wij vormen nu als gemeenteraad de Raad van Toezicht voor het Openbaar Onderwijs Emmen. Die dubbele rol kan tot lastige situaties leiden. Ook de onderwijsinspectie heeft daarover in het vierjaarlijksrapport gezegd dat dit toezicht niet goed is uitgewerkt. Het is dus belangrijk dat dit nu goed wordt neergezet. 
Tot slot vindt het CDA dat het openbaar onderwijs exclusieve aandacht verdient vanuit het bestuur. Dat moet een bestuur zijn dat geen andere belangen heeft dan die van het openbaar onderwijs Emmen.
Het CDA is daarom verheugd dat volledige verzelfstandiging van Openbaar Onderwijs Emmen gepland staat op januari 2022. Het is goed dat we niet over één nacht ijs zijn gegaan, maar het is nu wel tijd!

De gemeente blijft verantwoordelijk voor goed openbaar onderwijs in een genoegzaam aantal scholen. Gezien de krimp blijft dit een aandachtspunt. Goed Onderwijs ‘in algemene zin’ is volgens het CDA wat je na moet streven. Des te belangrijker is het de handen ineen te slaan met het bijzonder onderwijs. Want hoewel verschillend van grondslag, het doel is gelijk: het kind te laten worden wie het is .

Paulien Mellema (CDA fractie)

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.