Motie Betrek de geschiedenis bij straatnamen, vrouwenstraatnamen
Voor ons ligt een motie die raakt aan een privé interesse van mij. Op meerdere vlakken. Ik word er blij van, maar ga ook aangeven waarom we er als CDA geen steun aan gaan geven. Als tiener tekende ik eindeloos landkaarten en als docent geschiedenis vond ik het heerlijk om over cultuurhistorie te vertellen aan mijn studenten aan de hand van straatnamen en de samenhang met de bouwstijlen van de huizen aan die straten.
Daarnaast moet ik bekennen dat ik stilletjes in mijzelf al tot het idee gekomen was dat het fantastisch zou zijn wanneer het nieuwe ziekenhuis dadelijk aan het Maria Johanna de Bruijnplein of Gravin Verhuellplein zou komen te liggen. Waarom kwam ik op dat idee?
Wel, aanvankelijk dacht ik aan een Admiraal VerHuellplein. Admiraal Verhuell is wellicht de Doetinchemmer met de meeste impact op de grote geschiedenis. Ik kan van alles over hem vertellen, maar zal dat nu even niet doen. Ik realiseerde me echter ook dat hij vooral veel van huis was en in Parijs woonde, terwijl zijn vrouw hier bleef wonen op de Kemnade in Wijnbergen. Maria Johanna de Bruijn leefde van 1764-1858 in Doetinchem. Deze burgemeestersdochter was enorm betrokken bij de plaatselijke scholen en talloze liefdadigheidsinstellingen in de gemeente en vanuit haar nalatenschap worden tot op de dag vandaag uitkeringen gedaan. Daarnaast was zij met haar man de eigenaar van het land waar dadelijk het nieuwe ziekenhuis op komt te staan. Hoe treffend zou het dan zijn dat de straat naar het ziekenhuis dan deze vrouw, die zoveel aan onze stad gegeven had een blijvende herinnering aan haar zou geven?
En aangezien ik in de gemeenteraad zit zou ik dit wellicht kunnen bewerkstelligen…. Maar, ik realiseerde me ook dat ik daar als raadslid niet over zou moeten willen gaan. In de raad maken we politieke keuzes. De keuze van een krappe meerderheid van de raad kan soms een de minderheid flink dwars zitten. Nu zal dat in het geval van het toekennen van vrouwennamen bij straatnamen niet het geval zijn, maar ik kan me maar zo meer politiek gevoelige namen voorstellen die wel tot verdeeldheid en polarisatie kunnen leiden en wie weet ligt die keuze dan een volgende keer voor. Moeten we dat willen?
Volgens het CDA moeten we dat niet willen. We hebben het in Doetinchem heel goed geregeld met de werkgroep straatnaamgeving. Kundige ambtenaren kunnen daar de straatnamen laten aansluiten bij de filosofie die de planologen voor een nieuwe woonwijk uitgedacht hebben en ze worden juist al bewust ondersteund door leden van de Oudheidkundige verenigingen Doetinchem, Gander en Wehl.
De voorliggende motie lijkt ook een probleem op te willen lossen dat helemaal niet bestaat. Zo werd er in de jaren 90 in Doetinchem eigenlijk al uitvoering gegeven aan de motie. Ik weet nog dat ik in de Schilderswijk een straat bij kwam. Nu is de Schilderswijk niet erg groot en flink wat bekende schilders hadden nog geen straat, maar de werkgroep straatnaamgeving koos toen voor de schilder Charley Toorop. Ik had als 14 jarige nog nooit van haar gehoord, maar doordat die straat er kwam leerde ik over haar en sinds die tijd ben ik haar werk talloze malen in musea tegengekomen. Sinds die tijd zijn er gelukkig meer vrouwennamen gekozen, in de nieuwe wijk naast het Metzo woont iedereen aan een straat met de naam van een bijzondere vrouw.
Ja, het nieuwe element is dan nu dat het moet gaan om lokale bijzondere vrouwen. Wat het CDA betreft is het voldoende wanneer de wethouder de toezegging doet dat ze de suggestie meegeeft aan de werkgroep straatnaamgeving. Die werkgroep heeft dan vervolgens als twee mogelijke suggesties, de door de PvdA genoemde arts Smeenk en Maria Johanna de Bruijn, maar laten we als raad liever niet bewust gaan vastleggen wat de werkgroep als opdracht meekrijgt en laat ze onafhankelijk hun werk blijven doen, zodat we de polarisatie niet per ongeluk in de straatnaamkeuze gaan laten versterken.
Aangezien onze woordvoerder Paul Hilferink de bijdrage uit het hoofd deed is deze iets anders en afgestemd op de omstandigheden van het debat uitgesproken, maar de strekking was hetzelfde als in bovenstaande tekst. Terugkijken kan hier: https://besluitvorming.doetinchem.nl/Vergaderingen/gemeenteraad/2024/28-maart/19:00/Motie-PvdA-en-GroenLinks-over-vrouwenstraatnamen/Paul-Hilferink/22:59:14/5312?offset=714
Uiteindelijk werden we het na een uiterst prettig debat eens en is de motie ingetrokken en heeft de wethouder de toezegging gedaan zoals gevraagd.