Wonen en werk
BIJDRAGE CDA ALGEMENE BESCHOUWINGEN KADERNOTA 2024
Geachte voorzitter, College, collega raadsleden, ambtelijke organisatie, toehoorders op de tribune en zij die meeluisteren via internet.
De kadernota 2024 ligt voor ons. Een kadernota waarvoor door de ambtelijke organisatie veel werk is verzet. De kadernota is een helder en duidelijk stuk, begrijpelijk en goed leesbaar. Complimenten daarvoor aan de opstellers. Ook onze technische vragen over de kadernota zijn door het college goed beantwoord.
Met de kadernota vraagt het College ons als Raad of wij het eens zijn met de gekozen richting. Het CDA constateert dat de Kadernota onverminderd de ambities voor Oost Gelre,zoals verwoord in het Raadspamflet en het coalitieakkoord, blijft volgen, met focus op Wonen, Werk en Welzijn. En dat kunnen wij zeer waarderen.
Maar, we leven wel in onzekere tijden. Dat maakt sommige mensen en partijen onzeker. Maar het CDA Oost Gelre wil daarbij als grootste en stabiele partij samen met u als raad en gemeenschap de uitdaging aangaan om de bedreigingen weg te nemen en de successen van Oost Gelre te etaleren en verder uit te bouwen.
Voorzitter, in uw toespraak tijdens de afgelopen nieuwjaarsreceptie bij zaal Wieggers in Mariënvelde noemde u een aantal kernkwaliteiten en successen van onze gemeente te weten,:
1. zorg en aandacht voor elkaar in de gemeenschap, dat we trots zijn op onze vele vrijwilligers;
2. het feit dat we evenementengemeenschap zijn;
3. werkgelegenheid en de innovatieve kracht van ons bedrijfsleven.
U gaf terecht aan dat Oost Gelre in de Achterhoek een koppositie heeft op het vlak van werkgelegenheid en innovatie.
Werk
Eén van de lijfspreuken van het CDA is dat “werk” (in welke vorm dan ook), “perspectief op werk” en een gezonde “lokale economie” de beste sociale voorziening is, die er is. Dat zijn o.i. belangrijke ingrediënten voor de leefbaarheid in onze kernen en het buitengebied. Daarmee maken we onze kernen en het buitengebied beter weerbaar voor de onzekerheden en bedreigingen die op ons afkomen.
En juist op dit vlak willen we graag de kadernota nog wat aanscherpen.
Voorzitter, wij constateren dat het ambtelijk accountmanagement voor bijvoorbeeld de doelgroep kleine kernen, MKB, en vrijetijdseconomie, erg goed werkt. Burgers en ondernemers zijn hierover zeer enthousiast. Omdat de ambtelijke accountmanager hen “snapt”, hun taal spreekt, laagdrempelig is, de verbinder is en zaken voor elkaar krijgt.
Als we dan kijken naar het centrumgebied van onze beide grote kernen (Groenlo en Lichtenvoorde) en ons buitengebied, zien we dat voor deze zeer belangrijke economische pijlers een dergelijke ambtelijke accountmanager ontbreekt.
-Een accountmanager voor het centrumgebied Groenlo/Lichtenvoorde kan de vraagbaak enverbinder zijn voor ondernemers om samen met de ondernemers bijv. het winkelbestand in Lichtenvoorde en Groenlo op peil te houden.
-Een accountmanager voor het buitengebied kan de vraagbaak en verbinder zijn voor onze agrariërs om bijv. de agrarische agenda en de transitie van het landelijk gebied en de sector vorm te geven.
Voorzitter, wij zullen hiervoor een amendement indienen.
Wonen
Een ander aspect waar onze focus op gericht is, is Wonen.
Het College heeft het afgelopen jaar enorme stappen gezet in de planvorming voor nieuwe woningen. Compliment daarvoor!
Wat ons nog steeds zorgen baart is de betaalbaarheid van woningen, en het beschikbaar komen van woningen voor onze jongeren. In het coalitieakkoord is o.a. aangegeven dat we innovatieve constructies gaan onderzoeken, zoals het toepassen van erfpacht. Dit alles om versneld te kunnen voorzien in de behoefte van starters, zodat we hen voor onze gemeente kunnen behouden.
In onze zoektocht naar dergelijke innovatieve constructies, lazen we het in 2022 verschenen boek: Operatie Wooncoöperatie, van de auteurs Arie Lengkeek en Peter Kuenzli. Peter Kuenzli is o.a. bekend als projectdirecteur van projectbureau ‘Wederopbouw Roombeek’ in Enschede.
Operatie Wooncoöperatie is een zeer inspirerend boek met een heldere analyse over de oorzaken van de huidige wooncrisis. Mét een gedegen onderbouwing waarom de huidige markt- en politieke voorstellen om uit de wooncrisis te komen, louter aan te merken zijn als symptoombestrijding. Ze bieden geen structurele oplossing en vernieuwing om uit de wooncrisis te komen.
Als structurele en ‘oude’ vernieuwde oplossing stelt het boek de gemeenschapseconomie centraal en positioneert de ‘wooncoöperatie’ als derde alternatief tussen huur en koop. Niet de individuele vraag ‘hoe wil ik wonen?’ maar het gezamenlijk vormgegeven aan de vraag ‘hoe willen wij samenleven?’ is daarin leidend.
Het boek documenteert tien recente bijzondere wooncoöperatie projecten uit Wenen, Zurich en München waarin erfpacht een belangrijk onderdeel is. Het boek legt uit hoe dergelijke wooncoöperaties alleen kunnen ontstaan door bewuste keuzes vanuit het lokale bestuur.
Wij willen daarom een motie indienen die het college oproept om, wellicht met een procesorganisatie zoals de Achterhoekse Woon Coöperatie, te onderzoeken hoe we een Oost Gelrese Operatie Wooncoöperatie van de grond kunnen krijgen.
We constateren dat momenteel nieuwbouwprojecten vertraging oplopen door slechte verkoopcijfers. Dit door stijgende rente en hoge bouwkosten. In de raad van 21 september 2021 is een raadsvoorstel aangenomen waarin € 4 ton is gereserveerd voor het vlot trekken van onrendabele projecten (versnelling woningbouwopgave Lichtenvoorde uit de bestemmingsreserve grondexploitatie om inbreidingslocaties te stimuleren). Vraag aan het college: hoeveel is hiervan nog beschikbaar en in hoeverre wordt deze reserve thans ingezet om projecten vlot te trekken?
Een ander thema waarbij wonen en welzijn ook samenkomen is onze verantwoordelijkheid voor opvang van vluchtelingen. Een enorm vraagstuk voor de komende tijd. Het College geeft aan hier enorm hard aan te werken, en vooral ook de regionale afstemming hierin te zoeken. Dit is natuurlijk goed. Maar er komt ontegenzeggelijk een moment dat we ook echt zelf als gemeente aan de bak moeten voor een structurele oplossing. Hierover vinden we in de kadernota niets terug. Graag een uitleg waarom dit het geval is.
Welzijn
In Oost Gelre is het een groot goed dat niemand tussen wal enschip beland. We zijn een sociale gemeente met noaberschap en een hoge mate van zelfredzaamheid. Dat zien we ook in de kadernota terug.
In de afgelopen begrotingsraad hebben wij middels een aangenomen motie de slogan: Drugs=D’r uut geïntroduceerd. Het doet ons deugd dat deze slogan steeds meer ingeburgerd raakt in onze gemeenschap en uitgaansleven. Da’s een goed begin. Maar de aanpak van drugs vergt vasthoudendheid en duidelijkheid. Dat zien we gelukkig terug in de kadernota.
Ook goed om te zien dat de organisatie begonnen is met het instellen van jeudpannels. De jeugd veel meer bij de lokale politiek betrekken is immers een belangrijk speerpunt. Wel zouden we graag na verloop van tijd een evaluatie willen zien. We zijn namelijk erg benieuwd naar de ervaringen van met name de jongeren mbt de politiek in Oost Gelre.
Bij het antwoord op onze technische vragen over de vervangende nieuwbouw van de gymzaal bij Horizon Harreveld (heet tegenwoordig Ihub), lezen we dat dat deze voor € 50K wordt opgelapt en dat de nieuwbouw waarschijnlijk niet door gaat. Klopt dan onze conclusie dat de € 2,1 mio voor de vervangende nieuwbouw dan uit de begroting kan? Wat kan het college melden over de toekomstplannen van Horizon, en hoe ziet het continuïteitsplan van de zorgautoriteit van de gemeente Rotterdam er bij benadering uit?
Voorzitter, over de financiën kunnen we kort zijn. We staan er als gemeente financieel nog steeds goed voor, ook blijkend uit het antwoord op de technische vragen dat de vrije reserves thans € 6.4 mio bedragen voor resultaatbestemming 2022). We kunnen daarom instemmen met deze kadernota. Punt van zorg is wel de prijsontwikkeling, rentekosten en de uitkeringen gemeentefonds. Wij vinden het reëel om uit te gaan van de 70% compensatie van het Rijk voor de gestegen kosten. Wat het eea exact gaat betekenen voor de meerjarenbegroting kunnen wij nu nog moeilijk inschatten. Maar ook daarvoor geldt wat ons betref: “Samen gaan we de uitdaging aan!”
Walter Leemreize, fractievoorzitter CDA Oost Gelre
Namens de fractie CDA Oost Gelre