Ik begin met een woord van dank aan iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van deze begroting. Ik wil ook van de gelegenheid gebruik maken om het college een compliment te geven. Ondanks een onvolledige bezetting en een missende wethouder financiën, hebben zij het voor elkaar gekregen om samen met de organisatie een prima begroting op tafel te leggen.
We leven met z’n allen in vreemde tijden. Er heerst nog steeds oorlog in Oekraïne, waardoor we als gemeente al ruim anderhalf jaar oorlogsvluchtelingen opvangen. Daar komt nu de oorlog in Israël nog bovenop.Het is ontzettend triest om te zien hoe duizenden mensen het slachtoffer zijn geworden van oorlogsgeweld in beide oorlogen. En wanneer dit ten einde komt weet niemand. Ondertussen leidt de oorlog in Israël in Nederland tot verdeeldheid en indirect tot polarisatie. Of je bent voor de Israëliërs of je bent voor de Palestijnen. Aan elke keukentafel in elk café, op elke verjaardag en zelfs tijdens verkiezingsdebatten wordt dit onderwerp aangesneden. Een oplossing vinden zal ingewikkeld worden, maar er is één toverwoord: vrede .Laten we hopen dat er snel vrede komt, dat is voor iedereen beter.
In Nederland hebben we gelukkig niet te maken met een oorlog, maar wel met een ander probleem: we hebben te maken met een demissionair kabinet. Over exact twee weken mogen we na de val van het kabinet weer naar de stembus. Toen wij in deze raadszaal de voorjaarsnota bespraken op 6 juli, leek er nog weinig aan de hand. In mijn bijdrage refereerde ik aan de spreidingswet en de opvang van ontheemden. Het zou in Den Haag, en ik citeer, leiden tot kopzorgen en crisis-sferen. Ik wil absoluut niet de indruk wekken dat ik een vooruitziende blik heb, maar een dag later viel het kabinet. Maar dat terzijde. Ik zou vooral iedereen willen oproepen: maak 22 november gebruik van je stemrecht en ga stemmen. Want het doet er echt toe.
Tussen de onrust op wereldwijd en nationaal niveau, bevinden wij ons als kleine plattelandsgemeente in het Land van Maas en Waal. En het mag gezegd worden, wij houden ons goed staande. De begroting laat zien dat wij het financiële huishoudboekje prima op orde hebben. Dat is voor veel gemeenten niet weggelegd. Onze buren bijvoorbeeld, de gemeente Druten, ziet de komende vier jaar een tekort van vijf miljoen euro ontstaan op de begroting. In onze gemeente zien we juist dat we in ieder geval tot en met 2025 zwarte cijfers schrijven. Wat vanaf 2026 begrotingstechnisch gaat gebeuren, is nog niet duidelijk vanwege de herijking van het gemeentefonds. Maar wat wel duidelijk is, is dat het huidige gedegen financieel beleid voortgezet moet worden.
Daarbij zien we ook dat de algemene reserve wordt bijgevuld. Ten opzichte van de begroting van vorig jaar is er een kleine 2 miljoen euro aan de algemene reserve toegevoegd. Terwijl we dit jaar al ruim 4 miljoen euro hebben onttrokken uit de algemene reserve. Oftewel, we doen als gemeente veel voor onze inwoners, én we sparen voor de toekomst.
Vorig jaar hebben we als Raad richting gegeven voor de komende jaren door onder andere twee door CDA en FD ingediende amendementen met aandachtspunten en concrete uitvoeringspunten. Als CDA West Maas en Waal zien we dat er al veel zaken opgepakt zijn. Een greep uit de gestarte projecten:
- Er is gestart om van West Maas en Waal een dementievriendelijk gemeente te maken, iets waar wij ons lang hard voor hebben gemaakt.
- Ook is er gestart met de voorbereiding van de herinrichting van de Dorpsstraat in Wamel en is er een duidelijke planning voor de aanpak van de Rooijsestraat in Dreumel.
- We zijn bezig om het voor evenementen en verenigingen aantrekkelijker te maken om bij te blijven dragen aan de leefbaarheid van onze dorpen. Wij zijn van mening dat zij het kloppend hart van onze gemeenschap zijn en dat zij niet ten onder moeten gaan door steeds moeilijkere regelgeving en alsmaar stijgende kosten.
- Er zijn stappen gezet om te komen tot uitbreiding van het IKC, waardoor kinderen en docenten eindelijk perspectief hebben op een gebouw dat passend is voor een goede leeromgeving.
- En tot slot zijn we al op veel plekken bezig met woningbouw en zijn er veel bestemmingsplannen in deze Raad goedgekeurd. Zo ook in Boven- Leeuwen, een van de dorpen waar het het hardst nodig is.
Toch zijn er nog een aantal zaken waar wij nogmaals aandacht voor willen vragen als CDA West Maas en Waal.
- De verkeersveiligheid in onze gemeente blijft een belangrijk aandachtspunt. We zien dat er veel ongelukken blijven gebeuren, bijvoorbeeld op de Van Heemstraweg en de Dijkgraaf de Leeuwweg. Kan het college hierop reflecteren en ook aangeven wat zij bijvoorbeeld voor mogelijkheden zien richting de provincie om dit aan te pakken?
- We zien dat er gebouwd wordt voor starters en jeugd, maar niet in alle dorpen. Kan het college aangeven in hoeverre er in alle dorpen hierin voorzien kan worden, eventueel in combinatie met flexwoningen?
- Tot slot wil ik stilstaan bij de jeugd in onze gemeente. Lang niet overal hebben zij een eigen plek om elkaar te ontmoeten in de vorm van een trapveldje of een speelveld.
Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota werd hier ook al bij stilgestaan. Wat is op dit moment de stand van zaken? In hoeverre is het college al samen met de jeugd in onze dorpen in gesprek geweest om hier iets aan te doen?
Ik wil eindigen met een ontwikkeling van de laatste maanden, namelijk de sluiting van vier kerken in onze gemeente. Dit heeft niet direct iets met ons als gemeenteraad te maken, maar het zijn wel historische gebeurtenissen die impact hebben op onze dorpen en haar inwoners. Wat je bij de slotvieringen en de belevingen daaromheen ziet, zoals onlangs in Wamel, is een gemeenschapsgevoel. Hoewel het treurig is dat kerken moeten sluiten, is met name die gemeenschapszin o zo belangrijk voor ons als kleine gemeente. Dat maakt West Maas en Waal bijzonder en maakt onze acht dorpen zo prettig om in te wonen en leven.
Het CDA kijkt uit naar de reactie van het college. Wij zullen ons als partij in ieder geval blijven inzetten voor een gemeente waar jong en oud zich thuis voelt en waar elk dorp op één staat.
Vince van Ooijen
Fractievoorzitter CDA West Maas en Waal