Geurts: Aandacht voor gemeenschappen in begroting Wonen en Ruimte
Vandaag debatteerde de Tweede Kamer met minister Hugo de Jonge over de begroting Wonen en Ruimte voor 2023.
Voor het CDA draaide dit begrotingsdebat niet alleen om cijfers, maar ook en vooral om mensen. En om de plaatsen waar mensen elkaar vinden: gemeenschappen. In de coöperatieve samenleving die het CDA voor ogen heeft bouwen we namelijk geen huizen, maar bouwen we gemeenschappen. Waarin samenleven, samen werken en samen wonen de norm is. En waarin mensen de handen ineenslaan om hun wijk of dorp een stukje mooier en leefbaar te maken.
Bijvoorbeeld in coöperatieve woon- en zorgprojecten die door bewoners zelf worden ontwikkeld en waarvan de CDA-fractie afgelopen zomer in het dorp Austerlitz een mooi voorbeeld zag (klik hier). Omdat het starten van een wooncoöperatie in Nederland niet gemakkelijk is (in tegenstelling tot in landen als Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk), riep Geurts de minister op om snel meer ruimte te creëren voor dergelijke burgerinitiatieven.
In het debat diende Tweede Kamerlid Jaco Geurts een voorstel in om 40 miljoen euro vrij te maken om starters financieel te ondersteunen bij de aankoop van hun eerste woning. Dit krijgt steun van een meerderheid in de Tweede Kamer. Geurts: “Iedereen in Nederland moet betaalbaar kunnen wonen. Koopwoningen zijn echter voor een steeds grotere groep mensen onbetaalbaar geworden. Vooral starters hebben het lastig bij het vinden van een koopwoning. Zij hebben een steuntje in de rug nodig. Daarom heeft het CDA, met steun van andere partijen, dit amendement ingediend, om koopstarters via speciale verkoopregelingen financieel te ondersteunen.”
Behalve voor de positie van starters vroeg Geurts ook aandacht voor senioren. Hij wees erop dat steeds meer mensen alleen wonen en het juist voor ouderen van belang is dat zij onderdeel blijven uitmaken van een gemeenschap. Hiervoor moet er meer variatie komen in het aanbod van woonvormen, zoals verzorgingshuizen nieuwe stijl, hofjes en kleinschalige appartementencomplexen. Daarnaast brak Geurts een lans voor de terugkeer van de hospita of hospes. Veel senioren hebben kamers over en zitten verlegen om sociaal contact en lichte hulp, zoals bij het boodschappen doen en het grasmaaien. Tegelijkertijd zijn er veel studenten die geen woongelegenheid kunnen vinden. “Het lijkt het ei van Columbus: koppel deze studenten aan senioren met een groot huis die bereid zijn om iemand in huis te nemen. Zo slaan we twee vliegen in één klap.” Aldus Geurts, die zich afvroeg of de proeftijd voor het (ver)huren van een hospitakamer kan worden verlengd van 9 maanden naar 2 jaar. Om het voor verhuurders laagdrempeliger te maken om een student in huis te nemen.
Een ander punt waar Geurts bij stilstond, is het groeiend aantal Nederlanders dat alleen woont: ruim 3 miljoen. Hoe kunnen we hierop inspelen, rekening houdend met het woningtekort? Als het aan het CDA ligt bijvoorbeeld door het (financieel) aantrekkelijker maken om samen te wonen en door woningen te bouwen voor de gezinssamenstelling van de toekomst. Het splitsen van grotere gezinswoningen in kleinere appartementen kan daarbij helpen, mits dit op een verantwoorde manier gebeurt en niet ten koste gaat van de leefbaarheid van wijken.
Andere punten uit de CDA-inbreng waren een ‘Rijksdoorbouwgarantie’*, meer regie op de bouwgrondstoffenwinning in Nederland, en het opkopen en uitponden (herverkavelen en doorverkopen) van vakantieparken. Het CDA is kritisch op dit verdienmodel, omdat het op lange termijn zorgt voor veel sociale en veiligheidsproblemen. Geurts pleit daarom voor een vergunningstelsel, waarmee gemeenten uitponding kunnen reguleren.
* Een bouwgarantie houdt in dat als er onvoldoende woningen op tijd worden verkocht, het Rijk garant staat voor het laatste deel, zodat er wel kan worden gestart.