Inbreng debat over NAVO toetreding Finland en Zweden

Voorzitter,

We spreken vandaag over de NAVO-toetredingsaanvragen van Finland en Zweden. Het CDA dankt de minister voor de snelheid waarmee de wetgeving voor de goedkeuring naar de Kamer is gezonden. Zweden en Finland delen onze waarden en zijn voor Nederland twee belangrijke bondgenoten. Daarnaast zijn het twee landen die hun zaken goed op orde hebben.

Beide landen hebben ook een goede reden om toe te willen treden. Zij worden al jaren bedreigd door Rusland. Finland deelt 1.300 kilometer grens met Rusland en voelt de constante druk vanuit Moskou. Sinds jaar en dag probeert Rusland het Finse publieke debat te beïnvloeden. Zweden wordt contsant in de gaten gehouden door Russische onderzeeboten, drones en door de Iskanderraketten die in Kalingrad staan. Maar tot 24 februari hadden beide landen, net als de rest van de Westerse wereld, niet voor mogelijk gehouden dat Rusland over zou gaan tot een brute inval. Het is een gamechanger, aldus de Finse premier. De oorlog in Oekraïne heeft de Europese veiligheidsstructuur volledig ontwricht. Rusland heeft het soevereinitietsprincipe opzij geschoven en wil terug naar de tijd van invloedsferen. Het is logisch dat Zweden en Finland zich niet langer veilig voelen en veiligheid zoeken binnen het NAVO-bondgenootschap. En deze veilige haven moeten we hen, als goede bondgenoten, bieden. Daarom steunt mijn partij de aanvragen en wij hopen dat beide landen snel toe kunnen treden tot het NAVO-bondgenootschap.

Voorzitter ik heb nog wel een aantal vragen. Allereerst procesmatig. Verwacht de minister dat andere landen net zo snel als Nederland hun goedkeuring zullen geven? En zo ja, op welke termijn verwacht de minister dan dat beide landen toe zullen treden tot de NAVO? En hoe zit het in de tussentijd met de veiligheidssituatie van Zweden en Finland? Pas als zij daadwerkelijk zijn toegetreden, is artikel 5 van de NAVO van toepassing. Finland en Zweden zijn dus tot aan toetreding tot de NAVO extra kwetsbaar voor Russische agressie. Nederland heeft, net als bijvoorbeeld de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, in een publiek verklaring toegezegd dat het Finland en Zweden ook in de tussentijd op hun verzoek bij zal staan. Kan deze veiligheidsgarantie niet NAVO-breed worden gegeven? En zo nee, waarom niet?

Dan een blik op de toekomst. Finland deelt 1.300 kilometer grens met Rusland. Hoe gaan we deze grens op een solide, maar veilige manier beveiligen? Wordt hier al over nagedacht? Rusland heeft al gedreigd met het stationeren van kernwapens in de regio. De kans op ongelukken neemt fors toe. Hoe gaan we het contact met Rusland vormgeven om misverstanden te voorkomen? Graag een reactie.

Voorzitter, ik rond af. Rusland vormt een directe bedreiging voor onze vrijheid en veiligheid. De Westerse wereld moet de handen in een slaan om deze dreiging af te slaan. Alleen door samen te werken staan we sterk. Het CDA steunt daarom de toetreding van Zweden en Finland tot het NAVO-bondgenootschap.