CDA-bij­dra­ge com­mis­sie­ver­ga­de­ring AZC Heer­le op 11 maart 2025

Dank u wel, voorzitter.

Het is al geruime tijd bekend dat de sterk verhoogde instroom aan asielzoekers, die we in Nederland sinds ongeveer 2015 zien, ook voor onze gemeente een opgave betekent. Eind 2022 en begin 2024 hebben wij daarover in deze gemeenteraad al gedebatteerd. Nadat in juli 2024 het Kabinet-Rutte IV viel op het asieldossier hebben we een tijdelijke pauze ingelast. Maar nu is dan het moment gekomen dat ons een concreet voorstel voor het realiseren van een AZC wordt voorgelegd.

Helaas leven wij in een wereld waarin veel mensen noodgedwongen moeten vluchten voor oorlog en geweld, en waarin veel mensen vervolgd worden vanwege hun ras, godsdienst, nationaliteit of politieke overtuiging. Wij hebben in Nederland wat dat betreft een bevoorrechte positie. Daardoor kunnen we ook invulling geven aan de nationale en internationale afspraak dat we mensen met een oprechte beschermingsvraag ook bescherming bieden. Laten we dit in een tijdperk van aanhoudende negatieve mediaberichten over migratie niet vergeten.

Het CDA Roosendaal voelt als christendemocratische partij de verantwoordelijkheid om een balans te zoeken in dit dossier. Een balans tussen enerzijds de plicht om mensen in nood te helpen, en anderzijds de plicht om de draagkracht van de samenleving in acht te nemen. Daarom is dit dossier voor ons een groot dilemma. Ik zal dit nader toelichten.

Er is in Nederland een grote opgave waar het gaat om de opvang van asielzoekers. Het is misschien niet meer zo prominent in het nieuws, maar nog steeds worden veel mensen opgevangen in noodlocaties waar de leefomstandigheden behoorlijk slecht zijn. Ondanks vele adviezen, is de Rijksoverheid niet bereid om het COa en de IND te voorzien van de juiste middelen om de verhoogde asielinstroom goed aan te pakken. Met de wetsvoorstellen van het nieuwe kabinet wordt dit alleen nog maar erger. Dit bleek recent uit het advies van de Raad van State. En gisteren stond nog in de krant dat zelfs de eigen ambtenaren van minster Faber de nieuwe plannen afraden. De problemen rondom asielopvang worden dus niet aangepakt. Hier hebben we als gemeente niet om gevraagd, maar we kunnen er als medeoverheid niet van wegkijken.

Het raadsvoorstel wat nu voorligt, is een uitwerking van onze wettelijke plicht als gemeente onder de Spreidingswet. Ook is het een uitwerking van de Provinciale Regietafel. Aan die overlegtafel hebben de gemeenten in West-Brabant samen een voorstel gedaan voor de verdeling van de opgave in deze regio. Daarnaast voldoet het raadsvoorstel aan de kaders die eerder aan ons als gemeenteraad zijn toegezegd: maximaal driehonderd mensen, maximaal vier jaar, en niet in de kwetsbare wijken. Waarbij op het punt van de vier jaar overigens het vijfde lid van artikel 4 van de bestuursovereenkomst zal moeten worden geschrapt.

Mede gelet hierop, vinden wij als CDA Roosendaal dat wij ons aandeel in de opgave moeten leveren. Maar dat betekent niet dat wij geen bedenkingen hebben bij het voorstel voor deze locatie. Wij maken ons namelijk oprechte zorgen. Enerzijds over het aantal van 300, en anderzijds over de ligging van de locatie. Kunnen we op deze plek wel een goede woonvoorziening realiseren waar we mensen met een gerust hart kunnen laten wonen? Kan dat gelet op de vele omgevingsfactoren die er in de buurt zijn, zoals een afvalwerkingsbedrijf en een snelweg? En hoe kwalitatief wordt het gebouw zelf? Goed om te vermelden, is dat er na de besluitvorming over dit raadsvoorstel nog een vergunningprocedure moet worden doorlopen. Er zijn namelijk wettelijke vereisten voor tijdelijke woonvoorzieningen, en die zien ook op omgevingsfactoren. Als deze locatie niet voldoet aan die eisen, zal het college van burgemeester en wethouders geen bouwvergunning mogen afgeven. Maar onze bedenkingen zijn breder dan de eisen waaraan in het kader van de bouwvergunning zal moeten worden voldaan. Bijvoorbeeld: is er voor deze getraumatiseerde mensen voldoende zorg en ondersteuning aanwezig? Kan, gelet op de aantallen, onze jeugdzorg en ons onderwijs het wel aan? En kunnen onze huisartsen en onze zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg het wel aan? Hoe verstandig is het om mensen ver buiten de bebouwde kom te plaatsen, waar nauwelijks voorzieningen in de buurt zijn? En ontstaan er geen ongelukken als mensen bijvoorbeeld in het donker over het onverlichte fietspad richting Bergen op Zoom gaan lopen?

Nogmaals voorzitter, het raadsvoorstel levert voor ons dus een dilemma op.

Daarnaast debatteren we vanavond ook over twee moties. Die moties leveren bij ons vooral vragen op.

Bij de eigenstandige motie van de Roosendaalse Lijst vragen wij ons af: hoe haalbaar is het om binnen een aantal maanden meerdere alternatieve locaties te onderzoeken en tegen elkaar af te wegen? Ook gelet op het feit dat de wettelijke deadline voor onze verplichtingen onder de Spreidingswet afloopt op 1 juli. Maar bovendien valt ons op dat de Roosendaalse Lijst zelf geen enkele mogelijke locatie noemt. Zijn er eigenlijk wel meerdere alternatieve locaties binnen de gemeente Roosendaal die ook potentieel geschikt zijn?

De motie van Burger Belangen Roosendaal is behoorlijk technisch, maar vraagt uiteindelijk om de uitgebreide vergunningprocedure van toepassing te verklaren. Los van de vraag of wij als gemeenteraad wel een bevoegdheid van het college kunnen activeren, is dit al door het college toegezegd! Wat is dan de toegevoegde waarde van deze motie? Daarnaast is natuurlijk wel heel opvallend dat volgens Burger Belangen Roosendaal deze motie op 6 februari nog onverwijlde spoed had, maar nu als gewone motie kan worden ingediend.

Als laatste willen wij een groot compliment geven aan de inwoners van Heerle die op verschillende momenten contact met ons als raadsleden hebben gezocht. Ondanks de soms hoge emoties, hebben zij dat steeds op een prettige manier gedaan. Een voorbeeld voor de rest van Nederland.