23 februari 2023

Inbreng commissiedebat over vreemdelingen- en asielbeleid

Inbreng commissiedebat over vreemdelingen- en asielbeleid
(alleen het gesproken woord telt)

Voorzitter,

Een mens is geen individu, maar een persoon, een mens in relatie tot de ander. Omdat ze een persoon zijn, mogen mensen niet als object of instrument benaderd en behandeld worden. Alle mensen zijn geschapen als sociale wezens die serieus genomen dienen te worden. Door die bril bekeken is de manier waarop wij omgaan met asielzoekers het slechtste van veel werelden: nauwelijks grip op instroom, vrijwel geen uitstroom van mensen die niet mogen blijven en aan de andere kant ook geen snelle duidelijkheid, zeer matige opvang, weinig perspectief, weinig echte kansen en al helemaal geen vlugge integratie. Het dominante neoliberale denken in combinatie met de economische 'just in time, just enough'-efficiencyaanpak heeft ervoor gezorgd dat vitale infrastructuur en opvang, COA en IND, toen het niet meer nodig leek, vakkundig zijn afgebroken of niet zijn doorontwikkeld. Het zorgde er ook voor dat mensen die sterk genoeg waren om hier als individu aan te komen, ook sterk genoeg moesten zijn om verder zelf hun weg maar te vinden. Dat gaat dus niet.

Dat kan anders. We kunnen misschien wat leren van de opvang van Oekraïners: veel minder rechten, maar wel veel meer kansen en veel meer samenredzaamheid. Oekraïners worden als persoon opgevangen, als onderdeel van een gemeenschap. Zij vinden en zoeken een baan en behouden die ook, en lijken juist hierdoor beter te integreren. We nemen Oekraïners als persoon serieus. Kan de staatssecretaris reflecteren op de verschillen met de aanpak van reguliere asielzoekers? Welke conclusies trekt hij daar dan uit?

Voorzitter,

De tijdelijke bescherming van Oekraïners gaat een keer aflopen. Dan komt er een berg aan asielaanvragen bij het IND. Willen we dat? Kunnen we dat? Wij bieden nu opvang aan ontheemden met de intentie dat te doen totdat Oekraïne weer veilig is.

Voorzitter,

De CDA-fractie heeft voorgesteld om een tweestatenstelsel mee te nemen in de heroriëntatie van het asielstelsel. Kan de staatssecretaris hierop reageren en reflecteren? Ziet hij mogelijkheden dat zo'n stelsel bij zou kunnen dragen aan grip op migratie, ook voor Oekraïners?

Voorzitter,

We weten niet wat de toekomst brengen zal, maar het is niet uitgesloten dat de oorlog ginds verder zal escaleren en grote steden moeten worden geëvacueerd. Dan gaat het ineens om miljoenen mensen. Hoe gaat de staatssecretaris hierop inspelen? Wordt daar op Europees niveau ook op samengewerkt?

Voorzitter,

De rechtbank van Amsterdam heeft beoordeeld dat de wettelijke beslistermijn voor asielaanvragen van zes naar vijftien maanden niet mag, maar Arnhem en Den Bosch vinden van wel. Een hoger beroep vanuit de staatssecretaris is volkomen begrijpelijk. Maar eigenlijk hoort men toch veel sneller duidelijkheid te krijgen? Hoe gaat de staatssecretaris daarvoor zorgen, dus voor zo spoedig mogelijk duidelijkheid en dan meteen aan het werk, in plaats van maanden zonder perspectief en dan in de uitkering?

Voorzitter,

Een mens is een persoon. Die moet serieus genomen worden. Ik heb het dan over: grip op migratie, minder instroom, een robuuste infrastructuur zodat de opvang netjes is en er snel duidelijkheid gegeven kan worden, geen uitkering maar werk, perspectief en kansen in onze samenleving, en niet als gehospitaliseerd individu in een woning worden gezet met een uitkering om daarna in je sop gaar te mogen koken. Dit kunnen en moeten wij beter.

Dank u wel.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.