Onze plan­nen.

Wij zorgen dat bij iedere stad en elk dorp betaalbare huizen worden gebouwd.

Onze visie

Het woningtekort in ons land is nijpend, ook in de provincie Utrecht. De gevolgen hiervan raken de meer kwetsbaren. Jongeren, senioren, gezinnen in scheiding en statushouders vinden lastig een passende woning. Ook inwoners met een kleine portemonnee lopen een grotere kans in de knel te raken. Ons streven is om lijn met de plannen en afspraken die er in de provincie zijn gemaakt, meer dan 80.000 huizen te bouwen tot 2030.

Tegelijkertijd moeten we in onze provincie met schaarse ruimte verstandig omgaan. Woningbouw moet in balans zijn met lokale voorzieningen, landbouw, groen, mobiliteit en energievoorzieningen. Met oog voor wat lokaal nodig en wenselijk is. Per regio maken we daarom afspraken met gemeenten over aantallen en type woningen. Met overheden, woningbouwcorporaties, ontwikkelaars en particulier initiatief werken we zo aan huisvesting voor iedereen.

Wat gaan we doen?

• Iedere dorp en elke stad krijgt de mogelijkheid voor kleinschalige groei tot 2030. Om gemeenschappen vitaal te houden en om te kunnen voldoen aan de woningbehoefte is nieuwbouw niet alleen mogelijk binnen kernen en kernranden, maar heeft het CDA ook een positieve grondhouden tegenover gemeenten die buiten de rode contouren bouwlocaties wensen. De inzet van het CDA in de afgelopen jaren zetten we hierop onverminderd voort.

• Voor dorpen en wijken zijn vitale middenstand zoals supermarkt, bakker, groenteboer, pinautomaat en postkantoor belangrijk, net als ontmoetingsplaatsen. Met woningbouw in dorpen en wijken versterken we het draagvlak voor deze voorzieningen.

• We zetten in op enkele grootschalige woningbouwontwikkelingen bij stedelijke gebieden die goede aansluiting hebben op openbaar vervoer, wegennet en energienet.

• We zetten in op de bouw van betaalbare huur- en koopwoningen (met een max. van 405.000 euro conform de Nationale Hypotheekgarantie).

• We bouwen duurzame kwaliteitswoningen.

We versterken de lokale samenleving. We investeren in leefbaarheid: verenigingen, sport, cultuur en recreatie. Met dorpendeals houden we heel Utrecht vitaal.

Onze visie

De leefbaarheid in dorpen en wijken staat onder druk door vergrijzing en steeds kleiner wordende huishoudens. De lokale middenstand, het verenigingsleven en voorzieningen zoals scholen worden aangetast. Het CDA wil dat de provincie een investeringsprogramma voor leefbaarheid start. Hierbij is er speciale aandacht voor de vitaliteit en toekomstbestendigheid van het landelijk gebied. Het is nodig dat dorpen en steden voldoende voorzieningen zoals supermarkten, middenstand, scholen en ontmoetingsplaatsen hebben en houden.

Wat gaan we doen?

• Samen met gemeenten ontwikkelt de provincie een leefbaarheidskader waarin benoemd staat welke essentiële voorzieningen in het landelijk gebied altijd in stand gehouden worden.

• Met Dorpendeals versterken we samen met gemeenten en inwoners de leefbaarheid van dorpen in de provincie Utrecht. Alle dorpen in de provincie kunnen zelf een plan indienen waarmee ze de leefbaarheid willen versterken op thema’s als wonen, sport, ontmoetingsplaatsen, lokaal ondernemerschap, veiligheid en mobiliteit.

• Sport zorgt voor ontmoeting en een gezond leven. We zijn er met gemeenten alert op dat verenigingen financiën en vrijwilligers op orde houden en ondersteunen met kennis en kunde. We dragen bij aan grote investeringen in sportaccommodaties met bovenlokale waarde. Samen met gemeenten helpen we verenigingen om hun accommodaties te verduurzamen, te besparen op energieverbruik en -kosten en sportvelden hittebestendig in te richten.

• In samenwerking met gemeenten stimuleert de provincie lokale kunst en cultuur zoals in bibliotheken, theater, musea en culturele broedplaatsen. Subsidies en fondsen voor kleine initiatieven in de lokale samenleving blijven we ook inzetten.

• Het CDA wil dat de provincie inzet op het versterken van groen in de buurt van onze inwoners. Dit groen moeten we ook met de fiets, voor voetgangers en rolstoelers toegankelijk maken. We investeren in doorfietsroutes tussen buitengebied en stedelijk gebied, zodat het bezoek hieraan minder afhankelijk van de auto wordt.

Betaalbaar OV bereikt stad en dorpen. Regionale verkeersknelpunten lossen we op. We investeren in goede fietsverbindingen en veilige schoolroutes.

Onze visie

Mobiliteit verbindt de provincie Utrecht. Tussen wonen, werken en ontspanning wordt er gelopen, gefietst, gevaren en gereden met tal van vervoermiddelen. De provincie heeft tot taak dit snel, veilig en duurzaam te laten plaatvinden. Vervoer in Utrecht is inclusief: iedere inwoner moet overal kunnen komen. Vervoer wordt daarbij steeds meer naar gebruik ingericht, minder naar bezit. Het vraagt ons om naar de toekomst slim te investeren in verbindingen die de kwaliteiten van Utrecht in stedelijk en landelijk gebied verbinden. Het vraagt ook om goed onderhoud van weg, fiets-, spoor- en waterwegen.

Wat gaan we doen?

• Veel vraagstukken rondom mobiliteit en veiligheid liggen bij provinciale wegen. Deze zijn essentieel voor woon- en werkverkeer van inwoners, voor ondernemers en de transportsector. Het CDA wil dat de provincie samen met gemeenten aan de slag gaat om een actielijst van regionale verkeersknelpunten op te lossen, bijvoorbeeld langs de drukste provinciale wegen N224 en N226. Waar de wegcapaciteit onvoldoende is, vinden verbeteringen en uitbreidingen plaats van het regionale wegennet met cofinanciering van het Rijk.

• Samen met gemeenten maakt de provincie het mogelijk om snel en comfortabel te fietsen via provinciale doorfietsroutes. We versnellen de aanleg van deze doorfietsroutes met subsidies en hulp bij planvorming. Onze jeugd die zich een weg baant naar school heeft onze aandacht. Zij moet dit veilig kunnen doen. Daarom wil het CDA de gevaarlijke knelpunten op de fietsroutes over de provinciale wegen richting (middelbare) scholen met prioriteit aanpakken.

• Ook in het landelijke gebied zijn goede openbaar vervoersverbindingen, zodat de leefbaarheid op peil blijft. Een hoofdnetwerk door de hele provincie kan goed worden aangevuld door streekvervoer, belbussen en voorzieningen voor ouderen en kwetsbaren. We trekken hier extra geld voor uit. De provincie werkt samen met gemeenten en andere provincies zodat vervoer niet stopt bij de provinciegrenzen.

• Verbredingen van de Ring Utrecht zoals de A27 bij Amelisweerd moeten wat het CDA betreft binnen de bestaande ruimte van de huidige snelweg plaatsvinden. We dringen bij het Rijk aan op optimalisatie van de ring Utrecht, op- en afritten en aansluiting op het regionale wegennet. Het CDA wil de Noordelijke Ring Utrecht verbreden om de doorstroming te bevorderen en verkeersoverlast terug te dringen.

Wij kiezen niet voor landbouw of natuur, maar voor beide. Samen met de boeren werken aan toekomstbestendige boerenfamiliebedrijven. We werken met natuurorganisaties en landschapsbeheerders aan gezonde natuur en meer bomen in onze provincie.

Onze visie

Het CDA wil dat ons landelijke gebied vitaal en toekomstbestendig blijft. Dat vereist leefbare dorpen en steden met voldoende voorzieningen zoals supermarkten, middenstand, scholen en ontmoetingsplaatsen. Een vitaal landelijk gebied betekent dat duurzaam opererende boerenfamilie-bedrijven er zijn en blijven. Zij hebben in onze provincie toekomst als voedselmakers en beheerders van het landschap. Een vitaal landelijk gebied betekent dat de natuur gezond is en er robuuste gebieden zijn waarin plant en dier floreren.

De agrarische sector in onze provincie bestaat voornamelijk uit boerenfamiliebedrijven en is relatief grondgebonden en extensief. Heel veel boeren zijn al stappen aan het zetten op weg naar een duurzaam en toekomst-bestendig bedrijf. In de komende jaren komen belangrijke uitdagingen op de sector af die om een verdere transitie vragen. Duidelijk moet worden hoe de boer in die verandering zijn brood kan blijven verdienen. Het CDA wil dat de provincie naast de boer gaat staan en een betrouwbare partner vormt. Voor het terugbrengen van de stikstofuitstoot werken we ook samen met natuurorganisaties, andere uitstoters (bouw, industrie, luchtvaart) en financiële instellingen.

Het Utrechtse landschap bestaat uit grote diversiteit van zowel natuurlijke gebieden als cultuurlandschap. Ons uitgangspunt is dat de mens niet de gehele schepping hoeft te benutten voor economische activiteiten. Er mag ook ruimte zijn voor ruigte die op een andere manier van waarde is voor de bewoners van de aarde en de aarde zelf. Robuuste natuurgebieden zijn nodig om biodiversiteit te laten groeien. Er is een versterking van de natuur nodig.

Wat gaan we doen?

• De provincie voert in gebiedsprocessen het gesprek met boeren over de toekomst van de sector in ieder gebied. De kennis en kunde van de boeren is belangrijk om tot een gedragen, gebiedsgerichte aanpak te komen.

• De provincie werkt aan vermindering van de stikstofuitstoot om natuurherstel te realiseren. De wet is hiervoor het kader; draagvlak en samenwerking zijn de manier van werken. We werken zoveel mogelijk vanuit de daadwerkelijke natuurkwaliteit. We maken gebruik van de kennis en kunde van de (op te richten) ecologische autoriteit.

• De provincie ondersteunt en financiert advies en ondersteuning van boeren die deelnemen aan gebiedsprocessen en bedrijfsvoering veranderen. Hiervoor zetten we plattelandscoaches in.

• In onze provincie zijn boeren belangrijke beheerders van de natuur en het landschap. Dat zal in de toekomst alleen maar toenemen. We werken op basis van langdurige beheercontracten voor natuur- en landschapsbeheer door boeren zodat dit onderdeel is van hun verdienmodel.

• De provincie werkt de komende jaren intensief samen met natuurbeherende organisaties, de agrarische sector, landgoedeigenaren en maatschappelijke initiatieven om de kwaliteit van de natuur in de provincie te verbeteren. Bij natuurbeheer wordt niet alleen gekeken naar instandhoudingsdoelen, maar ook naar ontwikkeling van flora en fauna op de langere termijn.

Bij de groei van meer bebouwde omgeving moet ook een groen verbindend netwerk verdere invulling krijgen. Bij de aanleg van nieuwe natuur wordt de bossenstrategie met het doel om nieuw bos te realiseren en duizenden bomen te planten gevolgd. Zo wordt een bijdrage geleverd aan de CO2-opname.

Wij geven de energietransitie daadkrachtig vorm. Alle vormen van opwek- en besparing worden benut in de komende jaren. Daardoor hebben we na 2030 geen nieuwe plannen voor zonnevelden en windturbines in onze provincie meer nodig.

Onze visie

Vanuit rentmeesterschap wil het CDA zuinig zijn op onze kwetsbare planeet, zodat volgende generaties veilig en gezond kunnen leven. De gevolgen van klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne tonen op pijnlijke wijze aan dat ons energiestelsel herzien moet worden. Het CDA wil dat de provincie Utrecht samen met gemeenten werkt aan de energietransitie. We zetten in de komende jaren concrete stappen om in 2030 minder fossiele energie te gebruiken en een aanzienlijk deel van het energieverbruik in de provincie duurzaam op te wekken. De tijd voor het stellen van steeds nieuwe deadlines en plannen is voorbij. Het is tijd voor de uitvoering.

Wat gaan we doen?

• Met de oplopende energierekening is besparing de belangrijkste prioriteit. Samen met gemeenten, woningcorporaties en ondernemers werkt de provincie voor de komende jaren een versnellingsaanpak uit voor het verduurzamen van huizen, maatschappelijk vastgoed en kantoren.

• We zetten vol in op de transitie naar elektrische energie (elektrificatie) door knelpunten aan te pakken in het energienetwerk. We pakken als provinciaal bestuur actief de regie richting de regionale netbeheerder Stedin. Nieuwe verzoeken tot aansluiting op het stroomnet worden nu op basis van volgorde van binnenkomst bepaald.

• Onze focus in de komende jaren is gericht om samen met de gemeenten de vastgestelde energieopwekplannen tot 2030 te realiseren. Onderzoek toont aan dat nieuwe plannen voor wind op land en zonnepanelen in weilanden na 2030 dan niet meer nodig zijn mede gelet op de geplande capaciteit van wind-op-zee in de komende jaren.

• Lokaal eigenaarschap is belangrijk om draagvlak te houden voor de transitie en opbrengsten lokaal te benutten. We verhogen de ambitie voor lokaal eigendom van projecten voor grootschalige energieopwek naar 75%.

• Bij de realisatie van de energieopwekplannen stelt de provincie zich op als aanjager en bewaker en niet als criticaster. De provincie heeft hierbij respect voor lokale, democratische afwegingen.

Bij een gezonde leefomgeving hoort aandacht voor sport en bewegen. Het CDA heeft in de afgelopen jaren richting gegeven aan het provinciale sportbeleid met de start van sportakkoorden samen met gemeenten en de sector. De komende jaren willen we dit nog sterker vormgeven.

• We zetten samen met gemeenten en de sector in op toegankelijkheid voor iedereen in het provinciale sportaanbod. Drempels als financiële middelen of een lichamelijke beperking overwinnen we met elkaar.

• Sport zorgt voor ontmoeting en een gezond leven. We zijn er met gemeenten alert op dat verenigingen financiën en vrijwilligers op orde houden en ondersteunen met kennis en kunde. We dragen bij aan grote investeringen in sportaccommodaties met bovenlokale waarde.

• Samen met gemeenten helpen we verenigingen om hun accommodaties te verduurzamen, te besparen op energieverbruik en -kosten en sportvelden hittebestendig in te richten.

• In samenwerking met gemeenten helpt de provincie waar nodig in de tegemoetkoming van energiekosten bij verenigingen die door de energiecrisis in financiële nood zijn geraakt.

De provincie Utrecht heeft veel cultureel erfgoed. Wij willen het waardevolle erfgoed van de provincie goed laten beheren, bekend maken en gebruiken, want dit draagt bij aan het goede leven in de provincie. Het versterkt ook de aantrekkelijkheid voor toerisme en recreatie van binnen en buiten de provincie. In samenwerking met gemeenten stimuleert de provincie lokale kunst en cultuur zoals in bibliotheken, theater, musea en culturele broedplaatsen. Subsidies en fondsen voor kleine initiatieven in de lokale samenleving blijven we ook inzetten.

Het CDA hecht aan een goed evenwicht tussen ontspanning en natuurbehoud. Door natuur- en milieueducatie blijvend te stimuleren, willen we de jeugd bekend maken met wat de natuur te bieden heeft en hen wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Het CDA wil hier extra geld voor vrijmaken.

Het CDA wil dat de provincie inzet op het versterken van groen in de buurt van onze inwoners. Dit groen moeten we ook met de fiets, voor voetgangers en rolstoelers toegankelijk maken. We investeren in doorfietsroutes tussen buitengebied en stedelijk gebied, zodat het bezoek hieraan minder afhankelijk van de auto wordt. De laatste kilometer naar een plek om te recreëren is vaak niet goed bereikbaar. Het CDA wil daarom blijven investeren in bestaande en nieuwe toeristische overstappunten. Ieder overstappunt heeft voldoende parkeerplaatsen, laadpalen, fietsparkeerplaatsen, (elektrische) deelfietsen en een goede routekaart.

Het CDA wil een provinciale marketingorganisatie die meedenkt met natuurorganisaties, landgoedeigenaren en gemeenten om plekken in de provincie aantrekkelijk te houden en te maken. Het CDA wil de samenwerking tussen provincie en Regionaal bureau voor toerisme (RBT) versterken.

Belangrijk is dat in samenspraak met het waterschap meer maatregelen worden genomen om water vast te houden. Hiervoor wordt ook samengewerkt met natuurbeheerders en agrariërs, bijvoorbeeld in de vorm van blauwe diensten. De provincie stimuleert het gebruik van onderwaterdrainage en flexibel peilbeheer in veenweidegebieden. Het goed benutten van meststoffen wordt versterkt om uitspoeling in oppervlaktewater te voorkomen.

Samen met het waterschap willen we inzetten op de verbetering van de kwaliteit en de veilige toegankelijkheid van zwemwater in de provincie. Er vindt versterking en uitbreiding plaats van groene en blauwe BOA’s van de provincie om te handhaven in het buitengebied en de wateren.

De provincie Utrecht staat klaar om de omgevingswet uit te voeren. Ons beleid is op orde. Voor uitvoering is vooral een functionerende IT-ondersteuning essentieel. De provincie dringt bij het Rijk aan op duidelijkheid en zorgvuldigheid voor de start van de Omgevingswet.

Om vergunningsaanvragen beter te behandelen is meer personeel nodig bij Omgevingsdiensten, provincie en gemeenten. Hiervoor wil het CDA extra geld beschikbaar stellen. Ook moet de provincie ‘vliegende brigades’ inzetten om gemeenten tijdelijk te voorzien van extra capaciteit om grote achterstanden weg te werken.

Regels moeten duidelijk zijn. Het CDA is voorstander van vereenvoudiging van regelgeving waar dat kan. Bijvoorbeeld via regelluwe zones om ondernemers de ruimte te geven en het eenvoudig houden van procedures. De provincie blijft zich, in overleg met het Rijk, inzetten voor verbetering van (vergunnings-) processen zoals het limiteren van de beroepstermijn om administratielasten en tijd te besparen.

De provincie Utrecht herbergt een groot aantal middelgrote en grote bedrijven. Het CDA wil dat de provincie de relaties met bedrijven en maatschappelijk middenveld versterkt, in lijn met regionale samenwerking, zoals Foodvalley, de regio Amersfoort en Utrecht-west. Zo brengen we onderzoek, onderwijs, overheden en ondernemers samen. We hebben hierbij ook voor de belangrijke rol die het midden- en kleinbedrijf heeft in lokale gemeenschappen en geven deze ondernemers ruimte en zekerheid.

In de provincie Utrecht moet een goede balans zijn tussen wonen, werken en recreëren. In dorpen moet daarom oog zijn voor vitaliteit en leefbaarheid met ruimte voor ondernemerschap en recreatie. In stedelijke gebieden moeten keuzes gemaakt worden in type bedrijven om een sterk vestigingsklimaat te bouwen met clusters van sectoren die aansluiten bij de lokale arbeidsmarkt.

Het CDA staat voor een goede balans binnen ieder huishouden. Gezinnen moeten balans vinden tussen werk, kinderen, school, opvang, vrije tijd, wonen en vervoer. Uit onderzoek blijkt dat kinderen in Nederland relatief weinig uren op school zitten en dat ouders voor veel logistieke uitdagingen staan om kinderen naar school, opvang en sportverenigingen te brengen. Het CDA vindt dat verandering nodig is in de huidige samenhang tussen school, opvang, sport en vrijetijdsbesteding met daarbij oog voor het welzijn van de kinderen én dat de werktijd en het werkplezier van ouders beter wordt. Zoals dit bijvoorbeeld in Scandinavië is georganiseerd. Dit ook met het oog op de krapte op de arbeidsmarkt. In overleg met gemeenten en werkgevers gaan we hiermee aan de slag. Het CDA spant zich ervoor in ontwikkelruimte toe te staan die hiervoor nodig is, bijvoorbeeld bij sportvoorzieningen en in de kernranden.

De kleine provincie Utrecht grenst aan vier andere provincies en zal daarmee haar beleid moeten afstemmen. De provincie geeft een positieve bijdrage aan de samenwerking in regionale verbanden en met gemeenten. Met het oog op samenwerking in regionale verbanden is democratische legitimiteit van besluiten belangrijk, de provincie bewaakt dit. De provincie heeft wat het CDA betreft oog voor (een gebrek aan) lokale bestuurskracht van gemeenten en maakt die bespreekbaar in overleg met gemeenten. Tegelijkertijd zien we alleen ruimte voor bestuurlijke herindeling als hiervoor draagvlak van onderaf ontstaat.

De provincie is alert op ondermijning en criminaliteit. Zij ondersteunt gemeenten bij het toepassen van de wet Bibob en de aanpak van georganiseerde criminaliteit. Gelet op haar rol als voorzitter binnen de veiligheidsregio dient de stad Utrecht samen met de provincie hierin het voortouw te nemen.

Het CDA staat vanuit rentmeesterschap voor een dienstbare en betrouwbare provincie met een solide begrotingsbeleid. De afgelopen jaren hebben we gezorgd voor een transparante en degelijke begroting. Dat willen we zo houden. De provinciale begroting biedt nu een gezond meerjarenperspectief. Het CDA wil beleid ontwikkelen waarbij kosten en baten in balans blijven.

Het CDA versterkt de financiële middelen die de belangrijke transities op het gebied van wonen, mobiliteit, landelijk gebied en energietransitie mogelijk maken. Voor de uitvoering van de opgaven in het landelijk gebied investeren we in de uitvoeringsorganisatie en in gebiedscommissies met een eigen budget. Er komen stimuleringsregelingen voor innovatieve duurzame energie en andere initiatieven, waarbij inwoners direct betrokken zijn. De lasten voor de burger zijn, gelet op andere provincies, laag en zullen als het aan het CDA ligt laag blijven.

Het Rijk geeft de provincie lang niet altijd voldoende financiële middelen om de taken die de provincie heeft, goed uit te voeren. Vooral op de langere termijn is dit een punt van zorg en aandacht. Het CDA wil dat de provincie de ruimte heeft (een belangrijk deel van) de eigen benodigde middelen zelf te halen via belastingen aan inwoners. De herziening van het belastingstelsel die nu gaande is in verband met teruglopende inkomsten uit de opcenten (o.a. motorrijtuigenbelasting) is daarvoor een belangrijk moment. Onze uitgangspunten voor een nieuw systeem zijn solidariteit, naar draagkracht en brede gedragenheid. Een systeem moet verder praktisch uitvoerbaar zijn, gelden voor iedere inwoner boven de 18 jaar en transparant en uitlegbaar zijn. Het totaal van lasten voor de inwoners stijgt wat ons betreft niet bij de keuze voor een nieuw systeem.

Het CDA staat voor constructieve politiek waarin we samenwerken op de inhoud met alle andere partijen. Dat blijven we doen. We doen dat vanuit onze positie als volkspartij middenin de samenleving. Onze kandidaten hebben een diverse achtergrond en komen uit stedelijke en landelijke gebieden in onze provincie. Ze kennen de lokale opgaven en hebben contacten door de hele provincie heen. Wij brengen deze beelden van buiten naar binnen in het Provinciehuis: geluiden van inwoners en organisaties worden ontvangen, gewogen en ingebracht.

Het CDA hecht grote waarde aan het subsidiariteitsbeginsel waarin de bevoegdheden op een zo laag mogelijk niveau worden neergelegd. Daarnaast is het CDA ook voorstander van de autonomie van de verschillende overheidslagen. De provincie heeft ruimte nodig van het Rijk om uitvoering te geven aan haar taken. De provinciale staten hebben hun eigen democratische legitimering. Andersom hebben en krijgen gemeenten en gemeenteraden dat ook weer van ons. U leest dat terug in ons programma, we willen nauwer samenwerken met gemeenten en samenleving, maar ieder heeft daarbij zijn eigen rol en verantwoordelijkheid.