Kritisch rondom werkwijze college bij versneld inlopen achterstand taakstelling huisvesting statushouders

Onlangs vond het debat in de gemeenteraad plaats over het versneld inlopen van de achterstand in de taakstelling van huisvesting van statushouders. Als CDA zien we de huisvesting van statushouders als een landelijke opgave waarin wij als Utrecht ook een bijdrage willen en moeten leveren. Wij zien de situatie in Ter Apel en vinden het belangrijk dat we als Utrecht helpen om die druk te verlichten. Utrecht had zelf hiervoor ook een forse achterstand in haar taakstelling opvangen asielzoekers. Sterker nog, we zijn door de provincie, die als toezichthouder optreedt, aangesproken op onze achterstand die is opgelopen tot 490 statushouders die we nog tot eind dit jaar moeten huisvesten. Wij steunen de maatregel van het college waarmee de achterstand snel is ingelopen, maar zijn kritisch op het gelopen proces en de manier waarop het college hier uitvoering aan geeft. Wij zien drie kritische verbeterpunten. 

Betrek de raad 

Ten eerste vinden we dat de raad beter betrokken moet worden bij ingrijpende besluiten als deze. Volgens ons beleid gaat normaliter 30% naar niet-reguliere woningzoekenden, waarvan slechts weer een klein deel naar statushouders. Nu gaat opeens 90% van de woningen naar statushouders. De wachttijden voor een sociale huurwoning in Utrecht zijn enorm en we vragen ons af of er andere maatregelen mogelijk waren geweest. Het is een gevoelige maatregel die als onrecht aanvoelt bij andere groepen in de samenleving, zeker in tijden van woningnood. Dit bevordert ook niet het vertrouwen en de verbinding met de politiek. Terwijl de politiek, de gemeenteraad, niet eens aan zet is geweest. Sterker nog, dit besluit én de uitvoering vielen in het reces.  

Benut de kracht van de samenleving 

Daarnaast had de kracht van de samenleving beter benut moeten worden. We hadden als CDA graag gezien dat Utrecht de samenwerking had gezocht met andere, omliggende gemeenten. Wij zien liever een gespreide verantwoordelijkheid; niet alleen geografisch, maar ook als het gaat om de relatie van de gemeente tot haar inwoners en maatschappelijke partners. Er is samen opgetrokken met woningcorporaties, maar er zijn meer huisvesters denkbaar. Wij roepen al langer om kantoorpanden te transformeren naar woningen. Eerder is dat ook gebeurd bij het Provinciehuis voor Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast werd onlangs een aanbod gedaan door kerken en maatschappelijke organisaties om leegstaande panden en vakantiehuisjes te benutten. Door deze samenwerkingen gaat het niet om het maken van een statement door het college, maar ontstaat meer begrip en draagvlak.  

Structurele oplossing 

Ten slotte roepen we het college op een structurele oplossing te vinden. Wij hebben twijfels bij de consequenties van deze gehaaste aanpak, want in deze periode van zes weken ben je afhankelijk van de dan beschikbare en misschien niet de best passende locaties. Het college handelt impulsief en de quote van de wethouder uit de krant bevestigt dit: “We wisten absoluut niet waar we aan begonnen.” Als CDA zijn we bereid om experimenten toe te laten, als dat leidt tot een structurele oplossing van de bestaande tekorten. In dit kader waren wij verbaasd over de directe koppeling met tijdelijke woningbouw die als een deal met het Rijk wordt gepresenteerd. Als CDA willen wij al jaren graag meer tijdelijke woningen zien, maar kregen we tot nu toe van het college te horen dat er allerlei knelpunten zijn. De locaties zouden er niet zijn, het zou niet matchen met de plannen en de benodigde infrastructuur zou ontbreken. Ook initiatiefnemers van tiny houses lieten ons weten dat ze veel weerstand kregen vanuit de gemeente. Het ging hier niet om financiële knelpunten, maar toch lijkt geld vanuit Den Haag nu de doorslaggevende factor te zijn. Het college heeft veel kostbare tijd verloren op het gebied van tijdelijke woningbouw die, indien eerder gerealiseerd, juist een uitkomst had kunnen bieden voor statushouders.