Kader­no­ta 2026 — De kracht van ver­bin­ding.

Bijdrage van het CDA Zeist bij de kadernota 2026. Uitgesproken door fractievoorzitter Vincent van Voorden op 24 juni 2025 (Uitgesproken tekst is leidend).

Kadernota 2026 - Thema: De kracht van verbinding

Voorzitter, college, collega raadsleden, toehoorders of geïnteresseerde die dit debat volgen.
Voor ons ligt de Kadernota 2026 en als CDA hebben wij deze bijdrage de titel: "De kracht van verbinding" gegeven.

Maar voordat ik vooruitblik eerst een korte terugblik op het afgelopen jaar.

Allereerst: complimenten aan het college. Er is hard gewerkt en dat waarderen wij. Ook was de samenwerking tussen college en gemeenteraad open en constructief, en dat doet recht aan onze democratie. Financieel gezien kunnen terugkijken op positief resultaat van 5,85 miljoen euro, knap werk.

Tegelijkertijd kende het jaar ook een dieptepunt. De verschrikkelijke gebeurtenis in Den Dolder raakt ons allemaal. Het benadrukt hoe kwetsbaar veiligheid en vertrouwen zijn. Het CDA Zeist blijft zich uitspreken dat voor 1 januari 2027 Fivoor Den Dolder verlaat. Wij zullen de minister/staatsecretaris (wie dat ook is/ wordt), via onze Kamerleden in Den Haag blijven herinneren aan de gedane toezeggingen uit het verleden.

Vandaag spreken we over de Kadernota 2026 en de bestuurrapportage van het jaar 2025. Dat klinkt technisch, en dat is het soms ook. Maar achter al deze cijfers en overzichten zitten keuzes. Keuzes die direct invloed hebben op het leven van onze inwoners. Over hoe we wonen, werken, zorgen, opgroeien, ondernemen en samenleven in Zeist.

En keuzes maken is niet altijd makkelijk, zeker niet in een tijd dat de samenleving onder druk staat en de polarisatie hoogtij viert. Maar er moeten keuzes gemaakt worden! Dan is het juist van belang om richting te houden en vast te houden aan waarden die ons verbinden.

Voor het CDA Zeist staan waarden als samenleven, fatsoen, verantwoordelijkheid en omzien naar elkaar centraal.

Deze waarden zijn zichtbaar in het dagelijkse leven, in de wijk, het gezin of de sportclub maar gelden net zo goed op grotere schaal.

Wij vinden dat de gemeente dichtbij en toegankelijk moet zijn en blijven voor haar inwoners en daarom moeten we blijven investeren in alles wat ons verbindt.

Of het nu gaat om een jongere die zijn talent ontdekt op de muziekschool, een vrijwilliger bij ’t Volle Hof, of een nieuwkomer die stap voor stap zijn plek vindt: al deze mensen bouwen mee aan het Zeist van vandaag, morgen én de toekomst.

Voorzitter, daarom vraagt het CDA Zeist aandacht voor de kracht van verbinding.

We willen een Zeist waarin ruimte is voor ontwikkeling en ontmoeting. Waarin kunst, cultuur, de zorg, vluchtelingenopvang en onderwijs niet gezien worden als kostenposten, maar als bouwstenen van een sterke gemeenschap. En we willen dat onze keuzes daar recht aan doen.

In deze bijdrage over de kadernota wil ik mij specifiek richten op de punten:

- Vluchtelingenopvang

- Kunst en Cultuur

- samenhang in besluitvorming

Vluchtelingenopvang

Zeist heeft een lange traditie als het gaat om opvang van vluchtelingen. Dat past bij wie wij zijn: een zorgzame gemeente en samenleving die openstaat voor wie hulp nodig heeft.

Aankomende donderdag spreken we over “de lange termijnvisie voor vluchtelingen, asiel en integratie”. De richting van deze visie steunen wij volledig: mensen in nood of op de vlucht verdienen een veilige plek in Zeist. Tegelijkertijd missen wij duidelijkheid in dit voorstel.

Wat is de impact van deze visie op de samenleving? Moeten wij niet eerst als gemeenteraad concrete kaders hanteren zodat we duidelijkheid scheppen voor de samenleving? En met kaders bedoel ik onder andere:

- Hoeveel vluchtelingen gaan we opvangen in de toekomst?

- Meerdere locaties in onze gemeente, zoals college voorstelt? Of toch één grotere locatie?

- Hoe gaan we om met voorzieningen, denk bijvoorbeeld aan de school?

- en wat zijn de financiële kaders?

Het CDA Zeist staat voor heldere kaderstelling vooraf die de visie ondersteunt en ook richting geeft. Dit zal dan ook onze inbreng bij het debat zijn komende donderdag met een oproep aan het college hiermee alsnog te komen. Anders zullen wij hiertoe zelf voorstellen doen.

Kunst & Cultuur

Kunst en cultuur brengt mensen samen. Geeft kleur, verdieping en verbondenheid, ook tussen generaties. Wij zijn blij dat de cultuurvisie recent is aangevuld met een cultuurnota. Daarmee geven we richting én ruimte aan een rijk cultureel leven in Zeist. Hier zijn we als CDA Zeist trots op.

Maar één punt moet beter: een reële indexactie van de kunst & Cultuur sector. Waar andere sectoren behoorlijk indexeren, blijft cultuursector op een aantal plekken behoorlijk achter. Dat is niet rechtvaardig en zet druk op instellingen en vrijwilligersorganisaties die juist zoveel betekenen voor onze gemeenschap in Zeist en ver daarbuiten.

In de kadernota zien wij het voornemen van het college hiermee aan de gang te gaan. Maar nog niet concreet. Graag sporen wij het college aan hier vaart mee te maken. Daarom zullen wij met een motie komen, zoals ook besproken tijdens het debat, waarmee wij het college een richting willen geven over deze indexactie en mogelijke dekking.

Samenhang in besluitvorming

En tot slot het derde punt ‘de samenhang in besluitvorming’. We zien dat er veel losse projecten afzonderlijk van elkaar: het retailperspectief (met name de Voorheuvel), het Marktgebied (inclusief de Klinker) en locatieprofielen (in het evenementenbeleid). Deze onderwerpen hangen samen, maar worden apart behandeld. Dat maakt het voor onze fractie en samenleving lastig om het totaal te overzien.

Het CDA Zeist vraagt het college om meer samenhang en overzicht. Neem ons mee in het geheel, zodat wij als volksvertegenwoordigers goede besluiten kunnen nemen.

Ook het huidige proces rond de gebiedsvisie Markt e.o. roept bij ons vragen op. De participatie met de samenleving is gestart, maar zonder dat de raad vooraf kaders/keuzes te vragen. Dat heeft zeker niet onze voorkeur. Wij geloven in samenspel tussen raad en samenleving, niet in losse trajecten.

Daarom roepen wij het college nadrukkelijk op om bij toekomstige deelprojecten de “samenhang van besluitvorming” te voegen tot één raadsvoorstel of overzicht.

Wij vragen het college te reflecteren op genoemde drie punten.

Tot slot

Het CDA Zeist wil iedereen bedanken die zich inzet voor onze prachtige gemeente. in het bijzonder noem ik vandaag onze ambtenaren. Wat een berg werk hebben jullie verzet bij het opstellen van deze stukken. Weet dat onze waardering groot is.

Voorzitter,
We staan als Zeist voor grote opgaven. En als we onze keuzes baseren op de waarden van: samenleven, fatsoen, verantwoordelijkheid nemen en omzien naar elkaar dan houden we Zeist leefbaar, veerkrachtig en verbonden voor nu en in de toekomst. Dat is de kracht van verbinding.