Raads­in­for­ma­tie

Raadsvoorstel 7 - Verbeteren verkeersveiligheid Lewedorp in relatie tot bouwroute Waterpark Veerse Meer - Fabian Schenk

Een veel besproken onderwerp en zoals wij al eerder aangegeven hebben vinden wij als CDA fractie de veiligheid rondom Lewedorp los staan van het besluit over de bouwroute en de robuuste route voor waterpark Veerse Meer. Echter is dit bijna niet meer los van elkaar te zien.

De bouwroute, de robuuste route en de verkeersveiligheid rondom Lewedorp is met grote regelmaat een onderwerp van gesprek geweest tijdens onze fractievergaderingen. Iedere keer na het lezen van de verschillende onderzoeken, het praten met verschillende organisaties en het aanhoren van de inwoners van Lewedorp was het reden om het onderwerp op onze agenda te zetten. Vorige week dinsdag hebben we het Actiecomité Veilig en Leefbaar Lewedorp en de Dorpsraad van Lewedorp nogmaals gehoord. Wat ons betreft een goede avond waarin de ongerustheid van de inwoners van Lewedorp en de visie op de bouwroute, de robuuste route en de veiligheid rondom Lewedorp aan ons is overgebracht.

Wij zijn van mening dat de Nieuwe Kraaijertsedijk onder geen beding de robuuste ontsluiting naar het waterpark Veerse Meer mag en kan worden. Teveel verkeersbewegingen, te veel aanwonenden en niet passend bij het dorp Lewedorp. De Nieuwe Kraaijertsedijk kan gebruikt worden als tijdelijke bouwroute indien dit maar zo kort mogelijk is zodat de inwoners van Lewedorp weten waar zij aan toe zijn. Het liefste zouden wij zien dat de Nieuwe Kraaijertsedijk voor maar maximaal 2 jaar, na start bouw, als bouwroute wordt gebruikt.

In het voorstel wordt naar onze mening onvoldoende rekening gehouden met de zorgen van het dorp. En misschien nog wel het belangrijkste is dat er in het voorstel geen perspectief geboden wordt aan de inwoners van Lewedorp. Om deze redenen willen wij graag een amendement indienen. Met dit amendement willen we het voorstel wijzigen om perspectief te bieden aan de inwoners van Lewedorp en hun zorgen serieus nemen. Met het amendement wordt het voorstel en daarmee ook het besluit gewijzigd. We vertrouwen erop dat de wethouder met dit amendement vooruitgang kan boeken, zodat de Nieuw Kraaijertsedijk zo kort mogelijk als bouwroute gebruikt wordt.

Reactie ingekomen stukken: Petitie Van Damme - Niels Kampstra

Beste indieners, initiatiefnemers en ondertekenaars van deze petitie. Goed dat jullie met deze petitie jullie betrokkenheid bij ons mooie Borselse landschap laten zien. Onze fractie is ook kritisch geweest waar het gaat om de locatie. Ook wij kunnen ons betere locaties dan de Drieweg indenken en dat is zeker niet de locatie aan de Zuidweg waar het bouwvlak vandaan komt. Maar zoals gebleken passen de bouwplannen in het vastgestelde beleid en ligt de bevoegdheid bij het college. Dit zullen de andere fracties ook bevestigen.

Voorzitter, collega raadsleden,

Laten we dit moment aangrijpen om gezamenlijk te kijken naar hoe we ons Borselse landschap beschermen en versterken. Er komt namelijk veel op ons landschap af, hoogspanningskabels, bedrijfsontwikkelingen zoals Van Damme, maar we willen ook meer ruimte voor woningbouw, misschien moet er nog een bedrijventerrein bij in de gemeente. Allemaal druk op ons landschap, het landschap wat wij allemaal zo koesteren. In lijn met onze bijdrage van 19 september en die zo ik hoor ook goed aansluit bij het betoog van mevrouw van der Stel, willen wij daarom voorstellen om dit punt uit de Omgevingsvisie met voorrang op te pakken. Daar staat niet voor niets, wat ons betreft terecht, het volgende: “We moeten er als gemeente voor waken dat een ongebreidelde groei van allerlei functies leidt tot verlies van kwaliteit”.

Daarom vragen wij aan de andere fracties of zij onze oproep steunen en vragen daarnaast een toezegging van de wethouder.

Laten we dit gezamenlijk oppakken met diverse organisaties. Ik zie hier vanavond de BZZB, de initiatiefnemers van de petitie zitten maar onze fractie is vorige maand bijvoorbeeld bij Natuurmonumenten langs geweest, ook zij hebben een belangrijke rol in dit proces en zo zullen er nog meer organisaties zijn.

Reactie motie:

• Na de raadsvergadering van 19 september hadden wij met de gehele raad consensus bereikt. We zijn tot de conclusie gekomen dat we als raad geen bevoegdheid hebben. Ook de lokale partij deelde dit.
• Nu wordt er door de lokale partij wel een motie ingediend, terwijl de lokale partij ook weet hoe de vork in de steel zit. Met andere woorden, nu de tribune vol zit gooit de lokale partij het eerder, gezamenlijk bereikte consensus overboord.
• Wie houdt de LPB voor de gek? Deze motie is, sorry dat ik het zo zeg, makkelijk scoren voor de buhne, maar de LPB weet dat het niet kan. We hebben hier veelvuldig contact over gehad en uit het bereikte consensus bleek ook dat de LPB dit ook zo zag.
• Wat we wel kunnen is onze lessen hieruit trekken. Zoals ik net al aangaf, ons landschap komt door veel ontwikkelingen onder druk te staan. Laten we daarom dit punt uit de Omgevingsvisie met voorrang oppakken.
• Daarom doet het CDA wederom de oproep, laten we nu in breed verband kijken hoe we aan de ene kant ons landschap behouden en versterken en we daardoor grip houden op diverse ontwikkelingen zoals net benoemd.

Agendapunt dorpswapens en vlaggen - Mitchel Vermeulen
Het is mooi dat ieder dorp na vandaag haar wapen en vlag officieel vastgelegd ziet worden bij dit raadsbesluit. Sommige nog uit de tijd voor de gemeentelijke herindeling, anderen recent geboren uit een creatief proces. Het officieel vastleggen is een handeling met met symbolische waarde: het ondersteunt de identificatie van inwoners met hun dorp en dat is goed voor de sociale cohesie.

De raadswerkgroep die zich bezighoudt met het interieur van deze raads en trouwboerderij is ook bezig om de wapens hier straks een mooie zichtbare plaats te geven. Iets om naar uit te zien. Wellicht kunnen we als gemeente nog meer doen om de vlaggen en wapens breed gedragen te laten zijn; we denken aan het voorbeeld van de vlaggen die worden uitgereikt rondom Slag om de Schelde. Tot slot willen we de mensen die betrokken waren bij dit proces bedanken voor hun creativiteit en expertise.

Vragenmoment - Scooterpaleis Ovezande - Fabian Schenk
In de nacht van zaterdag 8 maart op zondag 9 maart werd Ovezande opgeschrikt door een brand in het veelbesproken winkelpand aan de Hoofdstraat. Door de brand is de situatie aan de hoofdstraat veranderd. Omdat deze locatie een veelbesproken locatie is willen wij het college graag vragen welke acties genomen worden om de locatie toekomstbestendig te maken?

Bijdrage bij voorstel 7 Wijzigingsvoorstel GR GGD Zeeland 2025 - Margriet Koeleman

Het gaat om een aanpassing van de tekst van de Gemeenschappelijk Regeling naar aanleiding van de nieuwe wet op de Gemeenschappelijke Regelingen (WGR). De aanpassing van de tekst is dus verplicht. Met de voorliggende tekstuele aanpassing van de GR zijn we akkoord. CDA stemt daarom in met het afgeven van een positieve zienswijze.

Dan even een stapje verder :

De nieuwe WGR biedt de mogelijkheid een regionale raadsadviescommissie in te stellen. Voor dit instrument is geen wijziging van de gemeenschappelijke regeling noodzakelijk, want het is al opgenomen in art. 24a van de Wet.

We lezen in het voorstel van vandaag dat de GGD nog met een apart voorstel aan de raden zal komen over het instellen van een raadsklankbordgroep. Dus geen raadsadviescommissie. We wachten dat voorstel van de GGD af en zullen er dan onze reactie op geven.

Raadsvoorstel 8 - Nota Grondbeleid - Niels Kampstra
Een goede en duidelijke nota. Als gemeente staan we voor grote opgaven en dit vraagt dan ook om actie. Goed daarom dat er gekozen worden voor een regisserend grondbeleid waarbij de voorkeur op actief grondbeleid zit. Het vorige voorstel laat ook al zien dat we als gemeente ook al zo handelen. Uitgangspunt is wel dat het op vrijwillige basis gaat en dat we als gemeente de grondmarkt niet verstoren.

Voor wat betreft de mandatering tot een bedrag van 2 miljoen euro per jaar. Dit is wat het CDA betreft goed. We hebben als gemeente een grote ambitie als het gaat woningbouw, de Sloerandzone maar ook het sportpark Borsele West. Soms moet er nu eenmaal snel gehandeld worden en is er slagkracht nodig. Wij vertrouwen erop dat het college de raad bij dit soort aankopen zo snel als mogelijk goed informeert. Daarnaast gaat het hier om 2 miljoen per jaar waar het in de vorige situatie om 6 ton per transactie gaat. Dat maakt ook een verschil voor ons.

Hiermee heb ik ook al antwoord gegeven op het amendement.

In de nota wordt ook het grondprijzenbeleid benoemd. Marktconform, dat is wat ons betreft natuurlijk goed. Maar er zijn situaties waarbij het soms wenselijk is om hiervan af te wijken. Vraag daarom aan de wethouder welke ruimte er is en of het college ook op verzoek van de raad kan afwijken in bijzondere situaties?

Wij stemmen uiteraard in met het voorstel

Raadsvoorstel 12 - Integrale laadvisie - Fabian Schenk
Een raadsvoorstel om energie van te krijgen. Fijn dat de integrale laadvisie er ligt om vastgesteld te worden. De visie is in goed leesbare tekst opgesteld en dat is voor onze inwoners en voor ons als raad erg prettig. We zijn verheugd te lezen dat er gekozen is om geen kwantitatieve doelstelling te stellen maar dat er vraag gestuurd gewerkt wordt.

Waar we minder verheugd over zijn is dat de laadpalen voor historische dorpsgezichten waar mogelijk buiten het beschermd dorpsgezicht geplaats wordt. Kijk voorzitter wij zijn er uiteraard niet voor dat de standaard laadpalen geplaats worden in een beschermd dorpsgezicht maar er zijn hele mooie voorbeelden waarbij een laadpaal prima in een beschermde dorpsgezicht past. Wij zouden het een gemiste kans vinden wanneer de inwoners van de beschermde dorpsgezichten direct naar een andere straat gestuurd zouden worden terwijl er voldoende oplossingen zijn. Daarbij kunnen wij ons voorstellen dat dit niet de ideale parkeeroptie geeft. Zowel voor de inwoner aan de beschermde kern als voor de inwoner in de straat waar extra auto`s geparkeerd zullen worden. Kan de wethouder ons een toezegging doen om te onderzoeken onder welke mogelijkheden de laadpaal wel in een beschermd dorpsgezicht geplaats kan worden?

Raadsvoorstel 13 - HUB Heinkenszand - Niels Kampstra
In ons verkiezingsprogramma voor deze periode stond de wens een carpoolplaats bij Heinkenszand te realiseren. Dat zit er nu aan te komen en zelfs meer. Wat het CDA betreft moet er wel aan de genoemde randvoorwaarden, zoals laadpalen, deelfietsen en deelauto’s voldaan worden om het ook echt een volwaardige HUB te kunnen noemen.

Waar wij extra nadruk op willen leggen is het voor- en natransport. Hoe kom je op de HUB en hoe ga je er weer weg. Voor onze inwoners is het belangrijk de HUB makkelijk en in weinig tijd te bereiken. Zo zorgen we ervoor dat ook de OV functie een succes wordt. Kan de wethouder dit meenemen naar de provincie voor de nieuwe OV concessie?

Verder willen wij nog extra aandacht vragen voor de fietsers. Naar de mening van de CDA fractie voordient het doorgaande fietsverkeer nog meer aandacht. Wij willen namelijk niet dat er een onveilige situatie ontstaat en willen geen taferelen zoals op de wel bekende rotondes in Goes waar je ogen te kort komt.

Ook weten wij dat er ideeën zijn om de kruising Drieweg/Clara’s Pad aan te pakken. Wat wij zouden willen is een totaal plaatje vanaf dat punt tot en met de nieuwe HUB om te zorgen voor een optimale doorstroming en de veiligste situatie voor alle verkeersdeelnemers.

Wij stemmen in met het voorstel.

Raadsvoorstel 15 - Uitvoeringsprogramma wegen, groen, riolering en sportvelden 2025-2029 - Fabian Schenk
Op basis van de meerjarenplanning hebben we enkele technische vragen gesteld en de antwoorden hebben ons tevreden gesteld. Zo stonden er enkele straten dubbel op de planning (Plataanweg – Kievietstraat/Strandloperstraat), maar de antwoorden laten zien dat dit met opzet is gedaan. Graag roepen we op om de inwoners van deze straten mee te nemen waarom straten soms dubbel open gaan, dat voorkomt onduidelijkheid. Met Glasdraad wordt gekeken of werkzaamheden op elkaar afgestemd kunnen worden. We begrijpen dat de planning niet volledig op elkaar afgestemd kan worden want het zal u wellicht niet verbazen dat wij het belangrijk vinden dat werk met werk gemaakt wordt. We zijn blij te zien dat de gesprekken onderling gevoerd worden zodat straten zoveel als mogelijk niet onnodig dubbel opgebroken worden. Via deze weg willen we graag de ambtenaren bedanken voor hun beantwoording en gaan akkoord met het voorstel.

Bijdrage Motie van der Biltplein/Stengeplein - Fabian Schenk

In het hart van het dorp, daar klopt het leven,
Waar mensen samenkomen, verhalen worden geweven.

De kern, een plek van warmte en licht,
Waar vreugde en verdriet elkaar in balans houdt, in evenwicht.

De markt vol kleuren, de kerkklok die slaat,
Kinderen die spelen, de tijd die vergaat.

Hier vindt men rust, een plek om te zijn,
De kern van het dorp, zo vertrouwd en fijn.

Dat is de sfeer van een dorpsplein. Maar helaas is de sfeer op het van der Biltplein en Stengeplein in Heinkenszand wel anders. Het is er rommelig en regelmatig onveilig. Regelmatig zijn er onveilige verkeerssituaties b.v. bij het brengen en halen van kinderen naar school (wat overigens ook het geval is aan de Kraaiendijk), als er marktkramen staan of bij evenementen. De drukte en opstoppingen zorgen voor frustratie bij zowel bewoners als bezoekers. En buitenom deze tijden staat het van der Biltplein vaak vol met kriskras geparkeerde auto`s. Binnen de inwoners van Heinkenszand en binnen onze raad wordt er al lang gesproken over het feit dat de situatie aan het van der Biltplein en Stengeplein aangepast zou moeten worden. Daarom willen wij als CDA Borsele, SGP/CU, PVDA en VVD het college met deze motie oproepen om met een separaat voorstel te komen hoe de inrichting en de verkeerssituatie aan het van het van der Biltplein en Stengeplein integraal kan worden verbeterd.

Welke mogelijkheden zijn er om een beschaafde en veilige parkeermogelijkheden te creëren? Is het bijvoorbeeld mogelijk om een aantal parkeerplaatsen te maken in de Laan van Barbestein achter de kerk? Of is het mogelijk om doorgroeitegels te plaatsen achter het van der Biltplein 1 zodat er ook bij drukte, b.v. tijdens de markt, bij evenementen of bij het halen en brengen van kinderen een parkeermogelijkheid gecreëerd kan worden?

Deze motie is de uitgelezen kans om -eindelijk- het ontbrekende ontmoetingselement op dit plein te organiseren. De voorgaande voorbeelden zijn uiteraard een aantal brainwaves van een leek en de fantasie van een stedenbouwkundige zou hierin goed helpend kunnen zijn. Mocht er nog geen nieuwe locatie zijn voor de gedenkplaquette neem dit dan vooral ook mee in het voorstel zodat er twee vliegen in één klap geslagen kan worden.

Bij het ontwikkelen van het gebied is essentieel dat de samenwerking gezocht wordt met bedrijven, winkeliersvereniging, bewoners en organisatoren van evenementen. Alleen door gezamenlijk op te trekken, kan een breed gedragen oplossing gerealiseerd worden.

Deze motie is niet alleen een stap richting een beter en veiligere situatie van het van der Biltplein en Stengeplein, maar ook een kans om de leefbaarheid voor de gemeenschap te versterken. Dank voor uw aandacht.

Raadsvoorstel 6 - Profielschets Raadsgriffier - Peter van`t Westeinde
Er is een tijd van komen en een tijd van gaan, en de tijd van gaan is nu gekomen. En wij willen natuurlijk de beste Raadsgriffier van Borsele. Het is daarom goed dat we hier als Presidium deskundige ondersteuning bij kunnen inschakelen. Goed ook dat deze persoon al meekijkt met de profielschets die we vandaag goedkeuren. Het is nodig dat we dit nu reeds inzetten want de beste Griffier voor Borsele ligt niet op de plank te wachten om ingezet te worden per 1 april 2025. Hier zal een zoektocht aan vooraf gaan inclusief gesprekken en een opzegtermijn. Met Bestman kunnen we nu op zoek naar de beste mens welke ondersteuning aan ons raadswerk gaat bieden. De profielschets moet de nieuwe persoon passen maar hij past ook zeker ons als raad. Wij vertrouwen er als CDA Borsele op dat we via deze procedure de beste Griffier van Borsele gaan krijgen.

Raadsvoorstel 7 - Kennisnemen ingediende projecten Gebiedsinvesteringen Netten op Zee, tranche 1 - Mitchel Vermeulen
Bijdrage tweede termijn:

• Het voorstel is ter kennisname, aangezien het al uitvoerig is besproken. Het is nu niet het juiste moment om aanpassingen voor te stellen. Snelheid houden is belangrijk, gezien de beperkte houdbaarheidsdatum van de compensatiegelden.
• Neem nieuwe ideeën mee naar de tweede tranche. Kaderstelling komt al snel, mede op ons initiatief.
• Goed om de het college en daarmee de organisatie enige ruimte te geven door budgetten binnen de projecten flexibel inzetbaar te maken. Dit bevordert de snelheid van uitvoering en draagt bij aan een efficiëntere aanpak.
• Het krediet voor bloemrijke akkerranden en het heggengebied wordt toegewezen aan organisaties die hier al ervaring mee hebben, zoals Milieu Coöperatie en Landschapsbeheer Zeeland. Dit budget versterkt de groene omgeving zonder extra druk te leggen op de uitvoeringscapaciteit, wat zorgt voor een effectieve inzet van middelen.

Bijdrage motie
De CDA-fractie kan zich goed vinden in de motie die voorligt. Wat ons betreft is het een prima voorzet om de directe nadelige gevolgen van de grootschalige energietransitie te koppelen aan de compensatiegelden van wind-op-zee projecten. Er zitten verschillende opties in voor financiële dekking, hoewel kosten van een dergelijk project natuurlijk nog niet goed te overzien zijn. Wat ons betreft is het dan ook niet in beton gegoten, maar kunnen we na de gesprekken tussen gemeente en provincie, wanneer het e.e.a. concreter wordt, verder bijsturen.
Bekijk de motie via: Moties, Amendementen en Toezeggingen Gemeente Borsele

Raadsvoorstel 8 - Locatie Schuitweg - Niels Kampstra
Zoals ik eerder in deze raad wel eens benoemd heb ik de eerste ruim 21 jaar van mijn leven (en dat is tot nu toe het grootste deel) op ’s-Gravenpolder gewoond. Ik weet dan ook niet beter of er wordt gesproken over de herontwikkeling van dit gebied. Met name toen bandspecialist Rovers daar vertrok werd de urgentie nog hoger.

Mooi daarom dat dit stedenbouwkundige plan hier nu ligt en dat we over kunnen gaan tot de aankoop van een aantal panden. Ook flexwoningen worden op deze manier mooi ingepast.

Dus zeker akkoord en aan de slag!

Raadsvoorstel 10 - Rapportage Sociaal Domein 2024 - Margriet Koeleman
De afgelopen tijd is de raad al herhaaldelijk geïnformeerd over de stand van zaken in het Sociaal Domein. Op 14 november was er nog een inforaad, met een terugblik, op basis van een evaluatierapport, en een vooruitblik naar de opgaven van de Hervormingsagenda Jeugdzorg. En we kregen ook informatie over de nieuwe aanbesteding in de jeugdzorg.

Zoals we inmiddels gewend zijn wordt er in het Sociaal Domein uitgebreid gemonitord. De rapportage over het Sociaal Domein is dan ook een veelomvattend en helder rapport waarin de resultaten van alle onderdelen van het Sociaal Domein worden genoemd en toegelicht. Daaruit blijkt dat er binnen het Sociaal Domein veel werk is verzet en dat er weer belangrijke stappen vooruit zijn gezet. En, voor wat betreft de jeugdzorg is onze gemeente in een goede startpositie om de opgaven vanuit de landelijke Hervormingsagenda Jeugd te gaan uitvoeren.

Voorzitter,

Vanuit het CDA willen we daarom complimenten geven aan de organisatie voor het opstellen van deze rapportage. En zeker geven we ook complimenten aan de organisatie en aan alle bij het sociaal domein betrokken partners voor hun inzet om deze goede resultaten te behalen.

Raadsvoorstel 11 - Programmarapportage 2024 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een heldere en duidelijke Programmarapportage waarmee we goed terug kunnen kijken naar wat we als Borsele in 2024 uitgevoerd hebben. En waar wij meer van het vooruitkijken zijn wil ik hier toch enkele positieve punten nader belichten.

Er is een brandweerpost gebouwd en dat project is heel mooi binnen de begroting gebleven. Het gebouw is naar de zin van de trotse gebruikers en in de huidige tijd met prijsstijgingen en vertragingen is het mooi dat een dergelijk project zo afgerond kan worden.

Voor de woningzoekenden in de gemeente is het goed nieuws dat het traject van de flexwoningen in 2024 reeds in gang gezet is en dat er in 2025 gebouwd gaat worden. Laten we hier ook op Oudelande en ’s-Heer Abtskerke snel mee aanvangen zodat we in 2025 met de voorbereidingen van de zo gewenste tweed fase aan de slag kunnen.

Een aantal budgetten zijn niet of niet volledig besteed. Voor onderwerpen als asbestsanering, energiearmoede, het isolatieplan en het Sloebos moeten en kunnen in 2025 stappen gemaakt worden. Blijf deze mogelijkheden tot ondersteuning bij onze inwoners onder de aandacht brengen. Wellicht komt hier straks door o.a. loonstijgingen en een misschien dalende inflatie wat meer ruimte om te investeren. Laten we onze inwoners daarbij ondersteunen.

Tot slot, de bedrijventerreinen. Onderzoek heeft uitgewezen dat er een ruime behoefte is op de Bevelanden. Kunnen we hier voor 2025 bestuderen of dit ook betekend dat we in Borsele ook extra ruimte moeten reserveren?

Raadsvoorstel 15 - Belastingteruggave 2025 - Peter van`t Westeinde
Mooi dat dit kan en dat we hiermee incidentele voordelen voor Borsele inzetten om de Borselenaren iets te ondersteunen. Een fijn kadootje voor onder de kerstboom wat bij de belastinginning in 2025 door Sabewa verrekend zal worden.

Raadsvoorstel 16 - Randweg Hoedekenskerke - Niels Kampstra
Het is niet de eerste keer dat we het over de randweg Hoedekenskerke hebben. Het voorliggende besluit is dan ook een gevolg van eerdere beslissingen die we genomen hebben. Een goede ontwikkeling en ontlasting van het Langeweegje en de kern Hoedekenskerke. Maar het verkeer zal een andere route gaan volgen. Uit de antwoordnotitie op de zienswijzen blijkt dat de wegen rondom Hoedekenskerke voldoende zijn ingericht om het extra verkeer aan te kunnen. Maar wij begrijpen de zorgen van de indieners van de zienswijzen.

Daarom willen wij de volgende suggesties meegeven voor het vervolg proces:

• Binnen nu en 5 jaar staat de dijkversterking op de planning. Loop daarom gelijk op om te kijken hoe de verkeersituatie rondom het station verbeterd kan worden en betrek hierin ook de bewoners van Hoedekenskerke bij. Dit kan naar onze mening al een deel van de zorgen wegnemen.
• Naar de mening van de CDA fractie is er goed geparticipeerd rondom de randweg en alle ontwikkelingen in Borsele Oost. Toch hebben de indieners van de zienswijzen dit gevoel niet. Het is lastig om dit gevoel weg te nemen. Betrek de direct omwonenden daarom goed bij het vervolg zoals hiervoor genoemd.

Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Raadsvoorstel 6 - Herijking Zeeuws Deltaplan aanpak discriminatie en Borsels Pamflet Anti Discriminatie 2024 – 2026 - Maargriet Koeleman
De aanpak van discriminatie is nog steeds nodig. Wat het CDA betreft staat dat buiten kijf. Want respect voor mensenrechten is nog steeds niet vanzelfsprekend. Ondanks het feit dat Internationale Verklaringen over Mensenrechten al decennia oud zijn. In onze landelijke politiek is zelfs weer discussie over sommige grondrechten. Daarmee zetten we stappen achteruit in plaats van vooruit.

Het CDA vindt het belangrijk dat er een actueel Zeeuws Deltaplan is om onverkort door te gaan met het tegengaan van discriminatie. En dat onze gemeente daar met het Borsels Pamflet bij aansluit. Want in Borsele willen we een gemeente zijn waarin inwoners mogen zijn wie ze zijn, waarin ze gelijke kansen krijgen om mee te doen in de samenleving, of het nu gaat om opleiding, werk, sport of wat anders. Het Pamflet zet in op concrete acties voor betere omgang met diversiteit en inclusiviteit. En dat is goed want alleen mooie teksten in Verklaringen, Deltaplannen en Pamfletten zijn niet voldoende.

Voorzitter,

Het gaat vooral om hoe we het in de praktijk brengen. Daar zijn in Borsele gelukkig al de nodige voorbeelden van, zoals acties voor bewustwording en trainingen. En als vrouw denk ik ook meteen aan deelname aan de campagne “Orange the World “, en de viering van Internationale Vrouwendag om de gelijke rechten van de vrouw te onderstrepen. En aan de onthulling verleden jaar in Platepolder van het straatnaambordje voor Hilda Verwey-Jonker, die zich inzette voor emancipatie, naast het bordje voor Marga Klompé, de 1e vrouwelijke minister. En, als we nog eens een straatnaam zoeken, dan zou ook de naam van een sterke Zeeuwse vrouw niet misstaan.

Kortom, het voorstel over de strijd tegen discriminatie is goed om verder actief mee aan de slag te gaan.

Raadsvoorstel 8 - zesde begrotingswijziging 2024 - Peter van`t Westeinde
Het is goed om te zien dat de meicirculaire positieve effecten laat zien. Dit geeft het nodige vertrouwen in onze financiële toekomst. Natuurlijk maken we een grote klapper met het dividend van de ZEH en kunnen we daarmee onze reserves aanvullen. Hiermee kunnen we straks mogelijke tegenvallers opvangen, maar moeten we zeker ook kijken of we hier af en toe ad-hoc projecten mee kunnen financieren. Vanuit ZEH kunnen we de komende jaren, gezien de energieprijzen, nog wel het nodige dividend verwachten. Daar moeten we dan ook op inspelen. Al met al mooie ontwikkelingen dus.

Raadsvoorstel 9 - Programmabegroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een mooie sluitende begroting en meerjarenraming op de Borselse maat. En wat CDA-Borsele betreft houden we in de uitvoering de komende jaren de focus op Borsele.

Onze complimenten aan het ambtelijk apparaat, het College en aan onszelf als raad voor dit fraaie vooruitzicht. Een ravijnjaar was ons voorspeld, maar zonder al te veel kunst en vliegwerk en op de Borselse manier ligt er een mooie begroting. Erg goed is het om te horen dat we niet de toegestane 10 % van onze reserves in hoeven te zetten om de begroting sluitend te krijgen.

Uitdagingen zijn er weer voldoende voor 2025, en ook hierbij moeten we ons ook blijven afvragen wat dit gaat betekenen voor onze inwoners.

• Ook in Borsele is de vraag naar woningen nog steeds aanwezig. Platepolder begint mooi vol te lopen en dit betekent dat de 2-de fase aan de orde gaat komen. Daarmee moet ook gewerkt gaan worden aan de ontsluitingsweg richting de Heinkenszandseweg. We hoeven hier niet meer op de Provincie te wachten dus dit kan versneld opgepakt worden. In de meeste van onze kernen heeft de gemeente gronden in haar bezit die ontwikkeld kunnen worden voor woningbouw. Maak deze grondposities ook breder bekend. Er kan bijvoorbeeld zo gestart worden in Hoedekenskerke(die grond is nog niet van de gemeente maar wel onlangs aangeboden), Baarland, Oudelande en Lewedorp. Hiermee vergroot je de kans dan bijvoorbeeld projectontwikkelaars hier op in springen. Als deze ontwikkelaars zelf de plannen maken scheelt dit weer werk voor de gemeente. Verder laten recente ontwikkelingen bij de flexwoningen zien dat er ook mensen tegen nieuwe woningen in hun eigen buurt zijn. Wel het eigen recht op mooi uitzicht maar een ander geen recht op een eigen woning ? Een gevaarlijke ontwikkeling. Dit heeft de flexwoningen al met minimaal een half jaar vertraagd en dat is voor de geïnteresseerden die op een woning wachten erg jammer. We moeten met deze ontwikkelingen rekening houden bij de toekomstige plannen. Dus eerder beginnen om op de geplande tijd uit te komen.
• Wanneer we kijken naar inbreiding komt ons stokpaardje van dorpsvernieuwing weer in beeld. Op verschillende dorpen moeten verpauperde panden of plekken aangepakt worden wat ook weer nieuwe woningen op levert. In enkele voorbeelden zal hiervoor dwang nodig zijn.
• Met betrekking tot woningbouw dringen wij als CDA-Borsele erop aan om ook aandacht te besteden aan de ouderendoelgroep. Wij pleiten ervoor om meer in te zetten op woon/zorg-complexen. Voor een bepaalde groep is langer thuis blijven niet altijd meer een optie en door doorstroming komen bestaande woningen beschikbaar voor een andere doelgroep. Werk hierbij samen met de Verpleeg- en Verzorgingstehuizen en Thuiszorg-sector om breed te kijken naar innovatie in de zorg. Hoe kijkt het College hier naar?
• Met wat er de komende jaren op onze gemeente, en daarmee op onze dorpen, afkomt is een goede relatie over en weer tussen gemeente en dorpsraden van groot belang.
• Voor wat betreft de fietsinfrastructuur in het buitengebied ziet het CDA graag meer inzet op veiligheid. Rekening houdend met het toenemende verkeer is dit van groot belang. Er zij hier reeds legio slimme oplossingen voorhanden maar wij zouden graag zien dat hier, met het waterschap, versneld ingezet wordt op een betere verlichting op de nu donkere fietsroutes in ons buitengebied. Wil het College hiervoor de ruime reserves die we hebben eenmalig aanspreken?
• Voor de vestiging van lokale bedrijven op bedrijventerreinen is de laatste ruimte nagenoeg vergeven. Om nieuwvestiging en verplaatsing mogelijk te laten blijven moet gekeken worden naar nieuwe locaties voor duurzame terreinen. Kan het College hier in de eerste helft van 2025 met een voorstel komen?
• Er zijn gesprekken gestart over de door ons voorgestelde bandbreedte in welstand. Wij horen dat dit stil ligt door het ontbreken van capaciteit. Wij zouden willen voorstellen om dit met ad-hoc financiering uit onze ruime reserves versneld op te pakken met externe capaciteit omdat onze inwoners ook hebben aangegeven dit erg belangrijk te vinden en niet in het minst omdat dit ook een speerpunt is in ons bestuursprogramma. Kunnen we dit in de eerste helft van 2025 afronden zodat we voor de verkiezingen van 2026 ons op nieuwe speerpunten kunnen richten.
• Bij de ontwikkelingen van de grootschalige energietransitie moet ook rekening gehouden worden met onze inwoners. Met de Borselse Voorwaarden hebben we hier natuurlijk een hele mooie stap gemaakt. Alle ontwikkelingen gaan een hoop restwarmte opleveren en dit biedt met de nieuwe Warmtewet veel kansen voor bijvoorbeeld warmtenetten. Dit laatste moet, zeker voor de Sloeranddorpen, een voordeel kunnen opleveren. Denk daarbij aan koppelkansen met de benodigde installatie van duizenden schakelkasten voor het elektriciteitsnetwerk en de opwaardering van het ondergrondse leidingennetwerk waarvoor 1 op de 3 wegen in Nederland open moet. Werk met werk maken dus!

Kortom voorzitter vinden wij als CDA-Borsele dat we de komende jaren de focus op Borsele moeten houden. Er komt nogal wat op ons af en hierbij moeten we naast onze inwoners blijven staan. Nederland staat op de 5e plaats van het World Happiness Report 2024. De Nederlanders behoren dus tot de gelukkigste mensen ter wereld, alleen ervaart niet iedereen dit zo. Gemeenschapszin staat soms recht tegenover het autonome zelf, of zoals sommigen zeggen ‘de dikke IK’. Biedt diegenen die dat nodig hebben de ondersteuning die mogelijk is en laat niemand vallen. Dan gaan we als gemeente een mooie toekomst tegemoet. En wat het CDA betreft doen we dat Mie-mekare en Voe-mekare.

Raadsvoorstel 10 - Vragenmoment - Basisbanen - Margriet Koeleman
Bij voorstel 6 hebben we gesproken over het bestrijden van discriminatie en over het geven van gelijke kansen.

In het verlengde daarvan een vraag vanuit de CDA-fractie: deze vraag gaat over kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook voor hen is het belangrijk om mee te doen in de samenleving, zodat ze zichzelf zo veel mogelijk kunnen ontwikkelen en op die manier ook kunnen bijdragen aan de maatschappij. Door inclusie op de arbeidsmarkt kunnen zij zelf hun inkomen verdienen en dat draagt daarnaast bij hen bij aan meer welbevinden en gezondheid. En misschien kan het voor sommige mensen een opstapje bieden naar een reguliere baan.

De gemeente Goes heeft onlangs besloten tot een pilot voor 8 basisbanen voor een periode van 2 jaar. Die pilot is bedoeld voor mensen die een uitkering krijgen uit de Participatiewet en die geen kansen maken op de gewone arbeidsmarkt, maar die met de nodige begeleiding wel aan het werk kunnen.

Vraag

• Zijn er mogelijkheden om de pilot van Goes breder te trekken, naar andere Bevelandse gemeenten?
• Als dat het geval is, kan de gemeente Borsele meedoen aan deze pilot?
• En als dat niet het geval is kan Borsele dan zelf een pilot starten voor een aantal basisbanen in onze Gemeente?

We horen graag het antwoord van de wethouder.

Raadsvoorstel 5 - Instemmen met een investeringskrediet voor de herinrichting van het gemeentehuis - Peter van`t Westeinde

We zijn op dit voorstel op meerdere momenten goed bijgepraat. In het kader van de energetische maatregelen en zaken op arbo-gebied is het nu echt nodig om investeringen te doen. En niet te vergeten de uitbreidingen van het personeelsbestand van de laatste jaren. Dit laatste alleen al vraagt om aanpassingen aan het gebouw. CDA-Borsele kan dan ook akkoord gaan met dit voorstel.

Raadsvoorstel 6 - Verlenging Actieplan Sociaal Domein en Koersplan - Margriet Koeleman

Het is niet meer dan logisch om het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan met nog een jaar te verlengen t/m 2025. Want inmiddels is wel gebleken dat de weg die we met deze plannen in 2020 zijn ingeslagen de juiste weg is.

In de programmarapportage lazen we al dat de meeste maatregelen tot goede resultaten hebben geleid. En onlangs (1 oktober) kreeg de Klankbordgroep Sociaal Domein een voorproefje van de bevindingen van een onafhankelijk onderzoek (bureau Nautus). Nadere informatie daarover volgt in de inforaad op 13 november. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat er meer grip gekomen is op de kosten van de Jeugdzorg en de WMO-voorzieningen, dat er meer integraal wordt gewerkt en dat er beter passende ondersteuning wordt verleend. Die aanpak sluit al aan op de Hervormingsagenda Jeugd. En ook de doelstellingen van het GALA en het IZA worden al in de praktijk gebracht. Je zou eigenlijk kunnen zeggen dat we in Borsele al de tijd vooruit zijn. Daarom is het CDA van mening dat het huidige Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan nog steeds goed bruikbaar zijn. De verlenging geeft mooi de tijd om de doorontwikkeling van deze plannen uit te werken. Ook voor wat betreft nieuwe ontwikkelingen op WMO-gebied, de regionale afstemming en samenwerking en het leren van elkaars ervaringen.

Dus wat het CDA betreft, akkoord met het voorstel.

Raadsvoorstel 6 - Voorstel inzake zienswijzen met betrekking tot de financiële stukken van de GGD en de Zeeuwse Muziekschool - Peter van`t Westeinde

Fijn dat we hiermee de financiële stukken van de gemeenschappelijke regelingen compleet hebben. Over de stukken van de GGD hebben wij geen opmerkingen.

Behalve dan dat het mooi is dat er een voordelig financieel resultaat over 2023 is, waardoor de GGD reserves kan vormen. Gelet op de bezuinigingsplannen van het kabinet op de GGD’s zullen die reserves nodig gaan zijn.

Voor wat betreft de Zeeuwse Muziekschool moeten we meenemen dat de CAO-verhoging extra hard aankomt omdat een groot deel van de kosten uit personeelskosten bestaat. Het is mooi te zien dat het reeds ingezette herstelplan zijn vruchten afwerpt. Daar willen wij de Muziekschool een groot compliment voor geven. In een periode van 3 a 4 jaar is de begroting weer in balans en dat zou de rust moeten brengen waarmee de Muziekschool zich weer op haar taken kan focussen van het geven van muziekonderwijs en het brengen van muziek naar bijvoorbeeld basisscholen en verpleeghuizen. Daarnaast is er op dit moment heel veel discussie over de muziekschool maar wat het CDA betreft wachten we op de uitkomsten van het onderzoek wat de komende maanden gaat lopen. Wat wij als CDA van groot belang vinden is dat kinderen op jonge leeftijd in contact komen met muziekonderwijs. Dit is van groot belang in hun verdere ontwikkeling. Kijkend naar de financiële stukken zou er nog gekeken kunnen worden of de project baten vanuit de scholen nog omhoog kunnen.

Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Voorstel 8 - Kapitaalstorting GBE Aqua b.v. - Peter van`t Westeinde
Als je de mogelijkheid hebt een schuld in één keer af te betalen moet je het altijd doen heb ik geleerd. Het voorkomt verdere kosten en het verminderd risico’s. Door het onverwacht hoge dividend van de ZEH kunnen we nu de aflossing ineens doen en dat is een uit uitgelezen kans. In de komende jaren kunnen we dus zowel het dividend van de ZEH als dat van Evides aan ons vermogen toevoegen en gezien de onzekere toekomst kunnen we dit meer dan goed gebruiken.

Wij kunnen dan ook akkoord gaan met dit voorstel.

Voorstel 10 - Verlengen Kadernota Armoede en Schulden 2021-2024 en Plan Schulddienstverlening 2022-2025 - Margriet Koeleman
Tegen dit voorstel kunnen we onmogelijk bezwaar hebben.

De doelstellingen van de Kadernota Armoede en Schulden en het Plan Schulddienstverlening zijn nog steeds actueel. Ook in onze gemeente zijn er mensen die door gebrek aan inkomen of door schulden of door een combinatie van beiden in armoede leven. Als gemeente hebben we de verplichting daar wat aan te doen. En de verplichting om het welzijn en de gezondheid van onze burgers te bevorderen.

Voor het CDA is het uitgangspunt hierbij onze solidariteit met de kwetsbare medemens, met mensen die het minder hebben. Mensen kiezen niet zelf voor armoede. Mensen kunnen door allerlei omstandigheden financieel schipbreuk leiden. Armoede doet ook mentaal en fysiek iets met mensen. Niet kunnen meedoen in de samenleving, slechtere gezondheid en zelfs een lagere levensverwachting. Het CDA vindt dat we mensen moeten helpen om uit het dal omhoog te klimmen.roegsignalering

De afgelopen jaren heeft de gemeente al veel gedaan: via vroegsignalering, het optuigen van regelingen, zoals kindregelingen, samenwerking met maatschappelijke partners, betere communicatie met de doelgroepen.

Tim ’S Jongers gaf onze Raad in maart een indrukwekkende presentatie over armoedebestrijding. Over hoe met de beste bedoelingen allerlei instanties mensen proberen te helpen. En over hoe die hulp soms toch niet de juiste was. Dat we meer en beter moeten luisteren naar de mensen waar het om gaat. Niet over de arme mensen praten maar met deze mensen praten.

Daarom willen we als CDA de komende tijd vooral aandacht voor het cruciale antwoord op de vraag : krijgen mensen de juiste hulp? Vragen we aan de mensen zelf wat ze nodig hebben ? Het systeem van allerlei mooie regelingen brengt het risico mee dat er gedacht wordt vanuit een probleem, dat past bij een regeling en een invulformulier. Terwijl de mensen misschien beter geholpen zijn met iets heel anders, met steun die niet in zo’n hokje past. Daar ligt de uitdaging voor de komende periode. Het is dan ook goed dat er een evaluatie komt van de resultaten van de afgelopen periode. En dat er nu tijd genomen gaat worden om met alle partners te werken aan een Integraal Plan. Wat ons betreft komt de mens- en vraaggerichte aanpak daarin centraal. Met ruimte voor flexibiliteit en creatieve oplossingen. Die stappen kunnen nu al gezet worden.

Voorstel 11 - Voorstel om in te stemmen met het starten van de evaluatie van het begraafbeleid van de gemeente Borsele - Peter van`t Westeinde
Door diverse ontwikkelingen in de afgelopen jaren is het op dit moment tijd om het begraafbeleid te evalueren. En het is goed dat daar gelijk de toekomstige ontwikkelingen in meegenomen worden. De verwachting is dat een aantal Katholieke kerken gaat sluiten of zij zijn reeds dicht. Bij die kerken bevinden zich begraafplaatsen waar nog bestaande afspraken bij horen. Een goede overgang is hierbij noodzakelijk. Inzake de openbare begraafplaatsen zijn in het verleden opmerkingen gemaakt over bijvoorbeeld het onderbrengen van het onderhoud en het beheer bij het groenbeheer van de gemeente. Kan in deze evaluatie ook bekeken worden of deze optie tot de mogelijkheden behoord en of dit lagere kosten voor de gemeente op kan leveren?

Voorstel 5 - Kadernota - Peter van 't Westeinde

Een Kadernota die ons een uitdaging geeft voor de begroting van de komende 4 jaar. Want mocht het kersvers geïnstalleerde kabinet alsnog over de brug komen met de eerder gekorte 2,5 miljard euro, wat ongeveer 2,5 miljoen euro betekent voor Borsele, dan nog hebben we geen sluitende begroting in 2026.

Onze complimenten voor de opstellers van deze heldere en overzichtelijke kadernota. Dit maakt het werk van een raadslid gemakkelijker.

Het is goed om in deze Kadernota te zien dat we als gemeente deels onze eigen verantwoordelijkheid nemen. Het getuigt wat het CDA betreft van goed rentmeesterschap dat we zelf in de eigen begroting gezocht hebben naar hoe we de pijn de komende jaren kunnen verzachten. Maar ik vrees het ergste voor de toekomst met de nieuwe regering. Krijgen we straks nog meer taken zonder budgetten of grijpt men nog verder terug op de korte termijn met kortingen voor gemeenten?

Zoals onze landelijke fractievoorzitter al aangaf staat het CDA voor een fatsoenlijk land en daarmee staan wij als CDA gemeenteraadsfractie voor een fatsoenlijk Borsele. En we doen dat zoals wij dat als CDA-Borsele altijd doen VoeMekare en vanuit gespreide verantwoordelijkheid MieMekare.

We moeten de voorliggende problemen volgens ons dus samen oplossen. En dat wil volgens het CDA niet zeggen “gooi de belastingen maar omhoog”, want dan leggen we het probleem enkel bij onze inwoners neer. Maar we moeten wel samen met onze inwoners kijken hoe we de opdoemende problemen kunnen aanpakken.

Bijvoorbeeld:

Voor de wettelijke taken op het vlak van de maatschappelijke voorzieningen vanuit de WMO krijgt de gemeente niet genoeg geld van het Rijk. Met als gevolg dat de gemeente niet alles voor iedereen kan doen. De gemeente is een laatste vangnet voor onze inwoners die dat echt nodig hebben. Onze inwoners verdienen daar natuurlijk onze steun als ze dat echt nodig hebben. Maar ook zij mogen zich daarbij afvragen, “wat kan ik zelf dragen?” Het gevolg van bepaalde keuzes mag hier duidelijk in beeld gebracht worden. Wat hierbij ook aangegeven mag worden is dat dit niet een Borsels probleem is. Deze tendens is in het gehele land te zien en dat geeft alleen maar meer aan dat het Rijk hier aan zet is voor oplossingen.

En zeker zijn er tegenvallers. Bijvoorbeeld in de jeugdzorg. Hier ook door taken die bij de gemeenten neergelegd worden zonder voldoende budget. Maar wij zijn geen gemeente die zegt “Zoek het maar uit”. Kinderen die onze hulp nodig hebben verdienen die ook. Het CDA zegt vanuit de gedachte van solidariteit dat we die problemen juist bij de wortel aan moeten pakken. Dus, voorkom financiële armoede, voorkom sociale armoede en zet verder in op vroegsignalering. Ga dus in het nieuwe Beleidsplan Sociaal Domein door op de al eerder ingeslagen weg. Dit zijn niet de oplossingen voor morgen maar voor overmorgen. Als we nu al kunnen denken aan een nieuwe voorziening op onze dorpen voor over 10 jaar moeten we nu zeker kunnen denken aan dergelijke oplossingen. Misschien zelfs ook wel voor de raadsleden van overmorgen? En dat geldt niet enkel voor het sociaal domein maar voor alle domeinen.

Kijkend naar de jaarverantwoording van 2023 kan je je natuurlijk afvragen of alle autonome ontwikkelingen en voorgestelde projecten doorgaan zoals gepland. Maar daarmee ga je met de plannen het geld doorschuiven naar een volgend jaar. Geen winst dus.

Het Rijk zou via het gemeentefonds sneller moeten reageren op bijvoorbeeld CAO-verhogingen.

En, en dat hebben wij al eerder aangestipt, moeten de gemeenschappelijke regelingen ook een duit in het zakje doen waar het gaat om bezuinigingen. Laat het voor ons als raadsleden een opdracht zijn om, richting het vaststellen van de begroting 2025-2028, erover na te denken of en hoe we daar invulling aan kunnen geven.

We zijn als gemeente Borsele op dit moment nog steeds financieel kerngezond. Er zijn nog steeds omvangrijke reserves. Maar een paar slechte jaren kunnen daar zomaar een einde aan maken. Zelf het financiële roer in handen houden heeft voor het CDA sterk de voorkeur boven wederom toezicht van de provincie, of erger nog, een artikel 12 status. Dan moeten we zelf de komende periode ook nadenken of er dingen zijn die we niet meer willen doen. En dan hebben wij het als CDA niet over een zwembad of een bibliotheek. Wij zitten niet te wachten op een nieuwe kerntakendiscussie over bezuinigingen. Maar wat we voor onszelf wel richting de begroting moeten doen is sommige zaken eens goed tegen het licht houden. Wat komt echt ten goede aan onze inwoners? Waar staan we als gemeente voor aan de lat? In het volgende agendapunt laten we al zien dat we rekening kunnen houden met tegenvallers. Een aanpassing in de plannen voor de strategische personeelsplannen geeft aan dat we de tegenvallers niet bij onze inwoners neerleggen.

Goed is het wel om te zien dat we nog steeds behoorlijke reserves hebben. We hebben dus wat vet op de botten. Komende jaren moeten we de financiële teugels strak aanhouden maar dat is voor ons ook niet vreemd.

Samenvattend voorzitter,

• Vanuit goed renmeesterschap hebben we al in onze eigen begroting gekeken waar nog ruimte zit.
• Met gespreide verantwoordelijkheid in het achterhoofd moeten we kijken hoe we het samen kunnen doen, dus wij als gemeente, maar ook onze inwoners en bedrijven.
• Onze inwoners hebben recht op een gemeente waar ze op kunnen vertrouwen en kunnen bouwen, publieke gerechtigheid is van groot belang.
• Solidariteit geldt ook voor de gemeenschappelijke regelingen, waar wij onze tekorten niet

zomaar bij onze inwoners leggen vragen wij de gemeenschappelijke regelingen ook om niet zomaar ieder tekort bij de gemeenten te leggen.

Wij hebben kennis genomen van de stand van zaken van de uitvoering van het bestuursprogramma. Onze complimenten gaan hiervoor uit naar het College. Zo ruim halverwege deze raadsperiode zijn dit hele mooie resultaten. We moeten ons gezamenlijk inzetten om de komende tijd op dezelfde voet voort te gaan.

Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel in de wetenschap dat dit ons de komende jaren voor een grote verantwoordelijkheid stelt.

Voorstel 6 - Organisatieaanpassing - Peter van 't Westeinde

Een voorstel wat, als je geen verdere achtergrondinformatie hebt, niet echt strookt met het vorige punt. Maar als je organisatie groeit omdat er taken bij komen heeft dit gevolgen voor de ondersteuning. En wanneer afdelingen groeien geeft dit uitdagingen voor het management. Een aantal uitbreidingen komen natuurlijk op het conto van het rijk maar hebben wel gevolgen voor de organisatie. Onze vraag is wel, gaan we al die mensen kunnen vinden? In de huidige arbeidsmarkt zal dit geen eenvoudige opgave zijn.

Wij zien nu dat er een aantal wisselingen zijn, waar mensen natuurlijk zelf voor gekozen hebben, om daarmee bijvoorbeeld een domein bij iemand anders onder te brengen. Een gang van zaken die wij als CDA niet toejuichen. Sommige mensen zitten net lekker op hun plek en moeten weer van voor af aan beginnen op een andere stek. Iets wat volgens het CDA de productiviteit niet ten goede komt. Verder kunnen wij akkoord gaan met dit voorstel wat wel maakt dat we de komende jaren nog meer op de kleintjes zullen moeten letten. Op naar een uitdagende toekomst.

Voorstel 7 - Jaarverantwoording 2023 - Peter van 't Westeinde

Een uitgebreide en heldere jaarverantwoording. En een goedkeurende verklaring van de accountant. Het jaar 2023 is het eerste jaar van de nieuwe wettelijke systematiek waarbij het college voortaan de rechtmatigheidsverantwoording aflegt en de accountant de getrouwheid van die verantwoording controleert. Het is dus de eerste keer dat een rechtmatigheidsverklaring en de toelichting daarop van het college in de jaarverantwoording zijn opgenomen. Hieraan is veel voorbereidingswerk door de organisatie vooraf gegaan. Complimenten aan de organisatie voor hun inzet.

Voorstel 8 - Resultaatbestemming - Peter van 't Westeinde

Wij kunnen akkoord gaan met de bestemmingen van het resultaat van 2023 voor de voorgestelde doelen. Mooi dat de reserve Sociaal domein weer aangevuld kan worden tot de afgesproken 2 miljoen euro. Goed dat er naar de knelpunten van 2024 gekeken wordt en dat er met overlopende posten rekening gehouden wordt. Dit geeft ons, met alle uitdagingen die er nog komen, wel een meer gerust gevoel richting de toekomst.

Voorstel 5 Benoemen leden gemeentelijke rekenkamer Borsele - Margriet Koeleman

De afgelopen tijd heb ik de raad van Borsele mogen vertegenwoordigen in de wervingscommissie voor leden van de rekenkamer. In die hoedanigheid kan ik zeggen dat we tevreden mogen zijn over de uitkomst van het wervings- en selectieproces en de nu voorgedragen personen.

De wervingscommissie is in november vorig jaar begonnen met het opstellen van vacatureteksten op basis van functievereisten, profielschets en competenties. In januari, februari en maart hebben we de briefselecties gedaan, sollicitatiegesprekken gevoerd en uit 11 sollicitanten de 5 beste kandidaten geselecteerd.

De samenwerking tussen de leden van de wervingscommissie was positief, met voldoende ruimte voor ieders inbreng. De ondersteuning daarbij door Bureau Necker en door twee raadsgriffiers was zeker nuttig.

De commissie was eensgezind in de keuze voor de 5 personen die we voorstellen om vandaag te benoemen. Het is gelukt om goede kandidaten te selecteren die zeker de benodigde individuele kennis, ervaring en capaciteiten hebben. En die naar verwachting daarnaast ook goed zullen kunnen samenwerken in een team. Kortom, ik heb er alle vertrouwen in dat met deze personen de rekenkamer degelijk werk gaat opleveren dat nuttig zal zijn voor onze gemeenteraad.

Voorstel 7: Kerkenvisie - Mitchel Vermeulen

Voorzitter,

Historische beeldbepalende kerkgebouwen vertellen het verhaal van de ontstaansgeschiedenis van onze dorpen. Het is meer dan een godshuis alleen. Ik citeer uit de kerkenvisie: ‘Inwoners identificeren zich met deze gebouwen. Ze zorgen voor bezieling van de dorpen. Mensen genieten in een steeds sneller veranderende wereld van de schoonheid van deze gebouwen en van het gevoel van verbinding met een rijk verleden.’ - einde citaat.

Het is een goede vertaling van hoe wij als fractie kijken naar onze kerkgebouwen. Het is spijtig dat veel gebouwen uit de eredienst worden onttrokken, maar in een tijd van individualisme zijn de kerkgebouwen onmisbare iconen van saamhorigheid en verbinding.

Nu de collectezakken op veel plekken steeds sneller rond zijn óf niet meer rond gaan is het zaak om slimme oplossingen te bedenken waarmee we ons erfgoed kunnen behouden. De kerkenvisie geeft een compleet beeld van de kerken in onze gemeente en het geeft een goede aanzet als het gaat om de kansen en de bedreigingen voor deze gebouwen. We kijken daarom uit naar fase 2 waarin we de mogelijkheden voor behoud van kerken verder concreet maken en het toepassen van nieuwe functies op sociaal, maatschappelijk- en cultureel gebied en andere terreinen zoals wonen onderzoeken. We zijn benieuwd of onze verwachtingen juist zijn.

De 100.000 euro die word gevraagd voor verdere uitwerking van fase 2 is voor onze fractie akkoord. Het is goed om te zien dat de kerkenvisie niet op zichzelf staat, maar dat hier ook concretere stappen op volgen. Zo staat de kerkenvisie niet op zichzelf als vulling van de bureaulade, maar verbinden we hier concrete acties aan waarmee we het behoud van onze kerken kunnen realiseren.

Tot zo ver.

Vragenuurtje - Niels Kampstra

Ontwikkeling Platepolder fase 2 en ontsluitingsweg vanaf de Heinkenszandseweg

Recent kreeg ik vragen naar aanleiding van de tijdelijke drempel op de toegangsweg naar de Platepolder. Dit is inmiddels weer keurig opgelost dus daarvoor complimenten voor het meedenken en de actie.

Naar aanleiding hiervan gingen mijn gedachte naar het volgende. Inmiddels loopt de bouw goed in de Platepolder, zijn alle vrije kavels in optie of verkocht, is er gestart met de eerste fase van de hofwoningen, heeft de ontwikkelaar aangegeven dat de bouw van de rijwoningen binnenkort ook start en zal Beveland Wonen na de zomer ook starten, kortom, er wordt flink gebouwd.

Tijdens de behandeling van het bestemmingsplan voor de eerste fase hebben wij aangegeven snel te schakelen in verband met de situatie op de woningmarkt naar fase 2. Een belangrijk onderdeel daarvan is ook de ontsluiting vanaf de Heinkenszandseweg. Daarom de volgende 2 vragen:

- wanneer mogen wij de vervolg fase 2 van de Platepolder in de raad verwachten en wanneer is de gewenste start?

- wat is de stand van zaken met betrekking tot de ontsluiting vanaf de Heinkenszandseweg en wanneer zal deze aangelegd worden?

Voorstel 5 Benoemen leden gemeentelijke rekenkamer Borsele - Margriet Koeleman

De afgelopen tijd heb ik de raad van Borsele mogen vertegenwoordigen in de wervingscommissie voor leden van de rekenkamer. In die hoedanigheid kan ik zeggen dat we tevreden mogen zijn over de uitkomst van het wervings- en selectieproces en de nu voorgedragen personen.

De wervingscommissie is in november vorig jaar begonnen met het opstellen van vacatureteksten op basis van functievereisten, profielschets en competenties. In januari, februari en maart hebben we de briefselecties gedaan, sollicitatiegesprekken gevoerd en uit 11 sollicitanten de 5 beste kandidaten geselecteerd.

De samenwerking tussen de leden van de wervingscommissie was positief, met voldoende ruimte voor ieders inbreng. De ondersteuning daarbij door Bureau Necker en door twee raadsgriffiers was zeker nuttig.

De commissie was eensgezind in de keuze voor de 5 personen die we voorstellen om vandaag te benoemen. Het is gelukt om goede kandidaten te selecteren die zeker de benodigde individuele kennis, ervaring en capaciteiten hebben. En die naar verwachting daarnaast ook goed zullen kunnen samenwerken in een team. Kortom, ik heb er alle vertrouwen in dat met deze personen de rekenkamer degelijk werk gaat opleveren dat nuttig zal zijn voor onze gemeenteraad.

Voorstel 7: Kerkenvisie - Mitchel Vermeulen

Voorzitter,

Historische beeldbepalende kerkgebouwen vertellen het verhaal van de ontstaansgeschiedenis van onze dorpen. Het is meer dan een godshuis alleen. Ik citeer uit de kerkenvisie: ‘Inwoners identificeren zich met deze gebouwen. Ze zorgen voor bezieling van de dorpen. Mensen genieten in een steeds sneller veranderende wereld van de schoonheid van deze gebouwen en van het gevoel van verbinding met een rijk verleden.’ - einde citaat.

Het is een goede vertaling van hoe wij als fractie kijken naar onze kerkgebouwen. Het is spijtig dat veel gebouwen uit de eredienst worden onttrokken, maar in een tijd van individualisme zijn de kerkgebouwen onmisbare iconen van saamhorigheid en verbinding.

Nu de collectezakken op veel plekken steeds sneller rond zijn óf niet meer rond gaan is het zaak om slimme oplossingen te bedenken waarmee we ons erfgoed kunnen behouden. De kerkenvisie geeft een compleet beeld van de kerken in onze gemeente en het geeft een goede aanzet als het gaat om de kansen en de bedreigingen voor deze gebouwen. We kijken daarom uit naar fase 2 waarin we de mogelijkheden voor behoud van kerken verder concreet maken en het toepassen van nieuwe functies op sociaal, maatschappelijk- en cultureel gebied en andere terreinen zoals wonen onderzoeken. We zijn benieuwd of onze verwachtingen juist zijn.

De 100.000 euro die word gevraagd voor verdere uitwerking van fase 2 is voor onze fractie akkoord. Het is goed om te zien dat de kerkenvisie niet op zichzelf staat, maar dat hier ook concretere stappen op volgen. Zo staat de kerkenvisie niet op zichzelf als vulling van de bureaulade, maar verbinden we hier concrete acties aan waarmee we het behoud van onze kerken kunnen realiseren.

Tot zo ver.

Vragenuurtje - Niels Kampstra

Ontwikkeling Platepolder fase 2 en ontsluitingsweg vanaf de Heinkenszandseweg

Recent kreeg ik vragen naar aanleiding van de tijdelijke drempel op de toegangsweg naar de Platepolder. Dit is inmiddels weer keurig opgelost dus daarvoor complimenten voor het meedenken en de actie.

Naar aanleiding hiervan gingen mijn gedachte naar het volgende. Inmiddels loopt de bouw goed in de Platepolder, zijn alle vrije kavels in optie of verkocht, is er gestart met de eerste fase van de hofwoningen, heeft de ontwikkelaar aangegeven dat de bouw van de rijwoningen binnenkort ook start en zal Beveland Wonen na de zomer ook starten, kortom, er wordt flink gebouwd.

Tijdens de behandeling van het bestemmingsplan voor de eerste fase hebben wij aangegeven snel te schakelen in verband met de situatie op de woningmarkt naar fase 2. Een belangrijk onderdeel daarvan is ook de ontsluiting vanaf de Heinkenszandseweg. Daarom de volgende 2 vragen:

- wanneer mogen wij de vervolg fase 2 van de Platepolder in de raad verwachten en wanneer is de gewenste start?

- wat is de stand van zaken met betrekking tot de ontsluiting vanaf de Heinkenszandseweg en wanneer zal deze aangelegd worden?

Agendapunt 5: Bevelandse Woon(zorg)visie

Voorzitter,

U weet dat onze fractie altijd, zoals ik het graag noem, positief kritisch is wanneer het gaat over wonen en zeker nu in combinatie met zorg.

Daarom willen wij de volgende drie punten benoemen die voor ons hele belangrijke onderwerpen zijn bij de uitwerking van het Borselse uitvoeringsprogramma

Anders bouwen

Anders bouwen is eerder een must dan iets innovatiefs, en hoelang is een Knarrehofje of Tiny house nog innovatief als we hier al zeker 5 jaar over spreken. In de Woonzorgvisie wordt er gesproken over doorstromen, we zetten in op doorstroming. In de ideale situatie heb je een verhuisketen van 4 a 5 verhuizingen. De praktijk is helaas anders. Te meer ook omdat we te maken hebben met nieuwe inwoners van buiten onze gemeente.

Er moet dan ook anders gebouwd worden. Er moet kleiner gebouwd worden, met de huidige bouwprijzen, kijk maar naar de Platepolder, dan is het begrijpelijk dat dit moet. De hofwoningen zijn aangepast, er zijn kleinere types toegevoegd en toen verkochten deze woningen vele malen sneller. Ook op Ovezande en ’s-Heerenhoek hebben we gezien dat na plan aanpassing de plannen beter liepen.

Onze fractie heeft al vaker gepleit voor klein beginnen en groter worden. Bouw woningen die mee kunnen groeien met de bewoners, begin dus klein, zowel in woonoppervlak als in prijs, maar biedt de ruimte om groter te worden. Te meer omdat we in de praktijk zien dat de doorstroming niet optimaal functioneert, daarom moeten we iets anders. Onze fractie zou een proef hiermee in de Platepolder of één van onze andere woningbouwlocaties wel zien zitten.

In de Woonzorgvisie wordt benoemd dat we conform het landelijk beleid onze oudere inwoners stimuleren om zo lang mogelijk thuis te wonen. Maar verhuizen naar een levensloopbestendige woning is niet voor iedereen weggelegd. Er ontbreekt aanbod van betaalbare levensloopbestendige woningen en in het middensegment. Ouderen blijven daardoor vaak in hun veel te grote woning, die waar nodig aangepast wordt door drempels weg te halen en een traplift te plaatsen. Daarmee is het probleem bouwkundig dan opgelost. Laten we alleen niet vergeten dat een deel van de kosten als maatwerkoplossing via de WMO weer terug bij de gemeente kan komen.

Of het daarmee ook maatschappelijk is opgelost, daar geeft de woonzorgvisie geen antwoord op. Zo lang mogelijk thuis wonen vraagt in veel gevallen om extra zorg aan huis, door professionals, mantelzorgers, vrijwilligers, de buren uit de Lief en Leedstraat etc. Aanvullend is er vanuit het welzijnswerk inzet nodig om eenzaamheid bij deze ouderen tegen te gaan. Door hoge kosten en personeelstekort lopen we tegen grenzen aan. Bij zwaar hulpbehoevende mensen ontstaan schrijnende situaties. De CDA fractie pleit er daarom voor om weer te kijken of het realiseren van woonzorgcomplexen mogelijk is.

Samenvattend vragen wij de wethouder twee toezeggingen te doen, voor starters, voor inwoners die niet kunnen doorstromen en voor ouderen:

• Is de wethouder bereid te onderzoeken of een, zoals wij dat noemen, doorgroeiwoning te realiseren valt als proef in één van onze nieuwbouwprojecten?
• Is de wethouder bereid de mogelijkheden van nieuwe woonzorgcomplexen te onderzoeken?

Behoeftepeiling

In het voorstel lezen we met welke organisatie en belangengroepen er gesproken is. Uiteraard is dat heel goed. Maar wij missen de eindgebruiker, oftewel, onze inwoners. U zult begrijpen dat wij als raadsleden met name over wonen vaak aangesproken worden. Daarom willen wij u verzoeken om onze inwoners actief te betrekken bij het opstellen van het uitvoeringsprogramma. Want we doen het uiteindelijke voor hun. Graag een toezegging hierop van de wethouder.

Amendement

In de woonzorgvisie wordt het o.a. gesproken over een onderzoek naar de mogelijkheden van de koopgarant en koopstart regeling. Goed te lezen. Maar eigenlijk hadden we hier in Borsele al meer over moeten weten, zo niet de mogelijkheid hebben. In juni 2023 heeft onze fractie een aangenomen amendement ingediend wat o.a. hiervoor pleit. Tot op heden hebben wij nog geen terugkoppeling gehad.

Dat baart ons zorgen. Naar onze mening is dit niet voortvarend oppakken. Dit gevoel wordt helaas versterkt doordat er in 2019 bij het vaststellen van de vorige Bevelandse woonvisie is gezegd dat er een Borselse Woonvisie zou komen. Later werd dit een uitvoeringsprogramma en uiteindelijk hebben wij pas 4 jaar later, namelijk vorig jaar juni de woningbouwprioritering vastgesteld.

Onze fractie wilt daarom benadrukken dat er echt gang in moet komen. De woningmarkt staat niet stil en wij zijn het naar onze inwoners verplicht om actie te ondernemen. Het uitvoeringsprogramma moet daarom praktisch en actie gericht zijn.

Inhoudelijke reactie op de Motie:

• Dit is volgens mij alweer de 3e keer dat de LPB de vastgestelde woningbouwprioritering wilt wijzigen. Goed besturen is ook een consistente lijn uit zetten en niet steeds willen veranderen. Die lijn is met de woningbouwprioritering ingezet waarbij ook nadrukkelijk gekeken wordt naar het bouwen op de kleine kernen. Kijk maar naar Oudelande, ’s-Heer Abtskerke, Lewedorp en Nisse. Allemaal kernen waar er druk aan nieuwe plannen gewerkt wordt. Ook Hoedekenskerke en Driewegen worden benoemd. Helaas kunnen we gewoon niet alles tegelijk, hoe graag we dit ook zouden willen. Richting de LPB wil ik dan ook vragen, waarom altijd negatief. Wij bekijken het graag positief. Want in de woningbouwprioritering staat ook nadrukkelijk benoemd dat initiatieven van particulieren zeer zeker wel in behandeling genomen worden.

Agendapunt 7- Verordening Maatschappelijke Ondersteuning Gemeente Borsele 2024 - Margriet Koeleman
Goed dat er kritisch is gekeken naar de 10 jaar oude contracten voor de maatwerkvoorzieningen voor maatschappelijke ondersteuning. Het CDA onderschrijft de inzet bij de nieuwe contractering: 1) de zorgaanbieders hogere kwaliteit doen leveren en 2) een betere grip te krijgen op de kosten voor de gemeente.

In de uitvoering betekent dat voor de zorgaanbieders: betere specificatie van de soort ondersteuning - zoals van de dagbesteding-, resultaat gericht werken in combinatie met het vastleggen van het aantal uren van de ondersteuning. Het hanteren van P x Q is overigens ook verplicht door de Centrale Raad van Beroep omdat de inwoner er recht op heeft om te weten op hoeveel uur ondersteuning hij of zij kan rekenen.

We hopen wel dat er binnen die uren nog tijd zal zijn voor het sociale contact tussen hulpverlener en client. Contact waar de client soms net zo veel behoefte aan heeft als aan b.v. een heel schoon huis. We vertrouwen erop dat de gemeente vinger aan de pols houdt om te zien hoe het hanteren van de nieuwe verordening in de praktijk uitpakt.

Met die opmerking is het CDA akkoord met de aanpassing van de verordening.

Agendapunt 8 - Advies aanwijzing Streekomroep De Bevelanden als lokale publieke media-instelling 2024-2029 - Fabian Schenk
Zoals eerder benoemd kijken wij als CDA Borsele altijd positief kritisch mee. Namens onze fractie heb ik het genoegen een positieve nood te mogen delen. Tijdens onze fractievergadering hadden wij het erover dat we posief zijn over de inzet van Streekomroep de Bevelanden. De laatste jaren zien wij dat zij een kwaliteitsslag gemaakt hebben. Het leek ons dan ook goed om dit tijdens de raadsbijeenkomst te delen en via deze weg Streekomroep de Bevelanden hierover de complimenten te geven.

Agendapunt 9 - de begrotingswijziging 2024 - Peter van`t Westeinde
Mooi dat een aantal zaken richting de toekomst geïndexeerd worden. Voor een deel natuurlijk al kosten die ook in 2023 al gestegen waren maar goed dat het nu zo doorwerkt. Jammer genoeg hebben we hiermee nog lang geen zekerheid wat er met de bijdragen vanuit de landelijke overheid gaat gebeuren vanaf 2026. Een ravijnjaar ligt nog steeds voor ons open en de formerende partijen schuiven het voor hen lastige onderwerp van de financiën geduldig voor zich uit. Dat het met de overheidsfinanciën lastig zal gaan worden zal ongetwijfeld ook iets gaan betekenen voor onze gemeentelijke financiën. Daarom is het ook goed hier nu vast rekening mee te houden en reeël te blijven in hoe lang onze financiële polstok is. Goed is het te zien dat er bijgeplust wordt op het rijksvaccinatieprogramma en op participatie. Voor dat laatste punt hebben we de afgelopen periode gezien dat dit goed besteed geld is.

Voor wat betreft het geld voor Kerngezond Borsele willen wij oproepen hierin een duidelijke opdracht mee te geven. Zichtbaar moet worden welk probleem opgelost wordt met de inzet van Kerngezond. Daarnaast kan 1 groter project misschien goed overkomen richting de buitenwereld maar gericht ondersteunen van bepaalde initiatieven in wijken en dorpen heeft een veel groter effect. Je kan je euro maar één keer uitgeven en dan kan je het wat het CDA-Borsele betreft maar beter goed doen.

Verder vragen wij ons af of de stijging van de bijstandsuitkering die wij over 2024 ontvangen ook betekend dat er meer bijstandsgerechtigden zijn of heeft dit te maken met de loonstijgingen zoals we die in Nederland kennen?

Kortom een mooie en begrijpelijke wijziging maar wel een die laat zien dat we de komende jaren, waarschijnlijk net zoals de landelijke overheid, scherp aan de wind moeten blijven zeilen. Iets wat we in Borsele meer dan gewend zijn.

Agendapunt 3 - Ingekomen stukken, Beleidsplan Toezicht en Naleving WMO-Jeugdwet 2024 – 2027 - Margriet Koeleman

Goed dat er nu een beleidsplan ligt over het wat en hoe van de aanpak van de Zeeuwse gemeenten om zorgfraude te voorkomen en te bestrijden. Deze aanpak is goed. Ten eerste om te vermijden dat kwetsbare mensen de dupe worden omdat zij onvoldoende of geen goede steun krijgen. En ten tweede om te vermijden dat er publieke middelen verspild worden. Wel jammer dat dit nodig is. Vertrouwen alleen is niet genoeg gebleken, er dient daarnaast ook goed toezicht te zijn.

We lezen dat het team van de onafhankelijke toezichthouders voorlopig bij CZW worden gepositioneerd. We nemen aan dat we in de uitwerking van de nieuwe GR voor Jeugdzorg, Beschermd Wonen, en Opvang zullen lezen waar het team definitief zal worden gepositioneerd.

Budgettair is e.e.a. al geregeld : bij de Kadernota 2024-2027 is € 50.000 voor de kosten van het toezicht gereserveerd.

Dus wat CDA betreft kan er voortvarend aan de slag worden gegaan met de uitvoering van dit beleidsplan.

Agendapunt 5 - Voorstel inzake het plan van aanpak '80 jaar Slag om de Schelde' - Fabian Schenk

Het herdenken van alle oorlogsslachtoffers is niet alleen die mensen respect betuigen, het gaat er ook over te bedenken hoeveel de wereld heeft verloren aan de conflicten waar zij bij betrokken waren.

Tot ongeveer 5 jaar geleden werd de Slag om de Schelde ook wel de ‘vergeten slag’ genoemd. Ondanks dat niet alle activiteiten door gingen tijdens 75 jaar slag om de Schelde, is dit imago sindsdien veranderd. De activiteiten van toen en de speelfilm “Slag om de Schelde” hebben de Slag en de herdenking aan de slag de aandacht gegeven die het verdient. Goed dat we de slag en de herdenking aan de slag ook in 2024 en 2025 de aandacht geven tijdens 80 jaar slag om de Schelde.

Complimenten voor de voortvarendheid waarmee dit programma in de steigers is gezet door de gemeente. Vrijwilligers zijn in korte tijd geënthousiasmeerd en in hun kracht gezet. Eén van onze CDA-kernwaarden is gespreide verantwoordelijkheid. Het doet ons dan ook deugd te lezen dat het comité bestaat uit een brede vertegenwoordiging vanuit onze samenleving. Zij zorgen voor binding en verbinding en als fractie kunnen wij hen het vertrouwen geven hier hun bijdrage in te leveren. En dat doen wij dan ook voorzitter. We wensen de comitéleden succes bij de organisatie van alle activiteiten en komen uiteraard graag als bezoeker langs.

Agendapunt 6 - Voorstel inzake de wensen en bedenkingen voor het voorgenomen aandeelhouderschap Stedin - Peter van`t Westeinde

De laatste weken hebben we, ook hier in de omgeving, mogen ervaren dat de druk op ons elektricieitsnetwerk erg groot is. Dit met enkele, gelukkig kortstondige, storingen tot gevolg. Dit laat maar weer zien dat het netwerk aandacht vraagt. De vraag naar elektriciteit zal de komende jaren alleen nog maar toe gaan nemen. Meer en meer mensen gaan elektrisch rijden en ook het aantal warmtepompen zal de komende jaren verder toenemen.

Dit vraagt nu om investeringen in het ondergrondse netwerk. Stedin heeft daar de plannen al voor klaarliggen en vraagt daarbij haar aandeelhouders om steun. En die steun moeten wij hen als gemeente geven vinden wij als CDA-Borsele. Dit gaat ons de komende jaren € 6000,- structureel kosten maar de eerste 10 jaar staat daar al een dividend van 1,5 % per jaar tegenover. Een investering zonder noemenswaardige risico’s en met voordelen voor onze inwoners. Wij kunnen dus akkoord gaan met dit voorstel.

Agendapunt 8 - Re-integratieverordening Participatiewet Borsele 2024 - Margriet Koeleman

De aanpassing betreft de mogelijkheden van maatwerk bij re-integratie op de arbeidsmarkt. Dat is een mooie ontwikkeling omdat de aanpak nu vooral wordt gericht op het stimuleren van mensen om aan het werk te gaan, en niet zozeer meer op sancties voor mensen die niet aan het werk gaan.

Hopelijk helpt deze nieuwe verordening om mensen een stap dichter te brengen bij hun deelname op de arbeidsmarkt. En breder gezien om die mensen ook de kans te bieden meer deel te nemen in de maatschappij, om zich te ontwikkelen en verder te ontplooien. Gezien de huidige arbeidsmarkt is het nu echt nodig dat meer mensen actief deelnemen aan de arbeidsmarkt.

Akkoord met het voorstel.

Agendapunt 10 - Verordening Auditcommissie - Margriet Koeleman

Vanuit de auditcommissie even een toelichting :

De aanpassing hangt samen met het opstellen van de rechtmatigheidsverantwoording door het college. Dat gebeurt nu voor de eerste keer bij de jaarrekening 2023. Zoals teruggekoppeld in de raad van 25 januari is de aanpassing van de verordening besproken met de leden van de auditcommissie op 15 januari en in oktober vorig jaar. Inhoudelijk is de raad hierover geïnformeerd in een memo van het college van 1 december vorig jaar. Nu is het zaak e.e.a. ook te formaliseren in de Verordening Auditcommissie.

Agendapunt 6 - Borselse Voorwaarden en vervolgaanpak - Mitchel Vermeulen

‘Hopelijk niet al te veel discussie over deze Borselse voorwaarden. Nu strik eromheen en doorsturen naar Den Haag.’ Dat is de conclusie die de CDA-fractie trok na onze fractievergadering.

Aan de start van dit proces heeft onze fractie het vertrouwen uitgesproken in de opzet van de Borsele Voorwaardengroep. Het rijk kwam met heel serieuze plannen en dat verdiende heel serieuze participatie met onze inwoners. De enige uitkomst moet dan ook zijn dat wij als gemeenteraad deze voorwaarden zeer serieus nemen en volledig gaan overnemen. Elk accent dat we vanavond veranderen, blijft met rode pen achter. Dit zou geen recht doen aan de wijze waarop de honderd inwoners van Borsele inhoud aan de voorwaarden hebben gegeven. Bovendien zouden politieke vingerafdrukken de boodschap van dit voorwaarden pakket afzwakken. De voorwaarden die er liggen geven Borsele goede houvast en ruggesteun om het rijk ervan te overtuigen zeer zorgvuldig met dit gebied om te gaan. Want wanneer de plannen doorgaan zal er ontzettend veel op ons afkomen. Borsele is een gemeente van contrasten en we willen dit contrast vooral zoveel mogelijk koesteren.

Wat betreft de vervolgstappen kunnen wij ons goed vinden in het voorstel. Deze vervolgstappen zijn ‘niet statisch’ en daaruit lezen wij dat later bijsturen mogelijk is wanneer de situatie daarom vraagt.
Iets dat we tijdens de laatste bijeenkomst met alle raadsleden hoorden was: Hopelijk blijft de energie en kennis van de BVG behouden. Het is daarom goed dat we hen blijven raadplegen. Een vraag daarbij is: wanneer de situatie zich voordoet dat leden uit de Borselse voorwaardengroep afhaken, worden dan nieuwe inwoners ingeloot? Dit zou wellicht ook iets kunnen zijn wat we bespreken in de Werkgroep GELB.

De wijze waarop de gemeente naast de BVG ook inwoners, dorpsraden, verenigingen, stichtingen en andere actieve clubs blijft betrekken geeft ons vertrouwen in een goed vervolg. De benoeming van de omgevingsmanager is in dat licht erg goed nieuws.

Voorzitter, wat het CDA betreft : een strik eromheen.

Agendapunt 7 - Bestemmingsplan Clara’s Pad 6-8 Heinkenszand - Niels Kampstra

Voorzitter, een situatie die je vanaf een leeg perceel niet zo zou bedenken. Nu de situatie vanuit het verleden zo is wil je hier zeker in tijden van woningnood geen leegstand hebben en dan is de invulling zoals nu gekozen een goede. Want hiermee worden 3 betaalbare huurwoningen gerealiseerd, mooi dus voor starters, iets waar wij als CDA veel voor doen.

Uiteraard begrijpen wij dat dit impact heeft voor de direct omwonenden. Naar de mening van de CDA fractie wordt er ten aanzien van de privacy voldoende tegemoet gekomen door de verplichting tot het realiseren van een streekeigen haag van minimaal 1,8 meter tegen inkijk. Ten aanzien van de opmerkingen over de openingstijden van de detailhandel en de onder geschikte horeca wat in meerdere zienswijzen genoemd wordt snappen wij dat dit niet in een bestemmingsplan geregeld wordt. Voor de volledigheid had het naar onze mening goed geweest dat er duidelijk was gecommuniceerd dat dit door middel van een exploitatie en drank en horeca vergunning geregeld wordt.

Ook zijn er meerdere opmerkingen gemaakt over het parkeren. Uit het bestemmingsplan en de beantwoording van de zienswijzen blijkt dat er voldoende parkeergelegenheid is. Toch begrijpen wij de zorgen, het dubbelgebruik zal niet altijd opgaan. Omdat het ons ook reëler lijkt dat er als overloop eerder naar Laan van Barbestein en de Nassau Odijkstraat als ook het Clara’s Pad gekeken zal worden dan naar de Zwake vragen wij het parkeren goed te monitoren na in gebruik name.

Wij gaan akkoord met het voorstel.

Agendapunt 10 - Verordening gemeentelijke adviescommissie en dorpsbouwmeester - Niels Kampstra

De verordening die voorligt is een formaliteit, dit moet nu eenmaal voor inwerkingtreding van de Omgevingswet. Toch zijn er een aantal punten die onze fractie wil benoemen:

• Er wordt gesproken over het meer sturen op doelen in plaats van regels. Wat ons betreft is dit het uitgangspunt voor de werkgroep beeldkwaliteit. Afgelopen vrijdag hebben we hier weer een goede stap in gezet. Zoals onze fractie eerder al aangegeven heeft zouden wij dit proces wel deze raadsperiode willen afronden en meenemen als uitgangspunt voor de adviescommissie.
• In de verordening staat: Voert de commissie op verzoek van het college vooroverleg met planindieners over een in te dienen aanvraag. Wat het CDA betreft nemen we dit punt in de werkgroep beeldkwaliteit mee, want iedereen moet een vooroverleg voor een bouwplan aan kunnen vragen. Vervolgens gaat het er dan om, wat vragen we dan van de initiatiefnemer, hoe gedetailleerd moeten de stukken zijn om te beoordelen of kan er ook advies gegeven worden op een idee wat richtinggevend is voor een verdere uitwerking?
• Verder wordt in de verordening gesproken over een adviestermijn van 4 weken. Wij begrijpen waarom deze termijn opgenomen is, maar willen benadrukken dat snelheid voor een initiatiefnemer wordt gewaardeerd. Het streven moet dan ook blijven om binnen enkele dagen na behandeling een advies uit te brengen en te communiceren naar de indiener.

Agendapunt 11 - Rapportage Sociaal Domein - Margriet Koeleman
Ook dit jaar is de rapportage Sociaal Domein weer een degelijk stuk werk met uitgebreide informatie. Daarnaast geeft de evaluatie van het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan een heldere analyse van de inzet en de bereikte resultaten. Dank aan de opstellers.

Zowel het Actieplan als het Koersplan waren ambitieuze plannen. Ze hadden als doel grip te krijgen op de steeds hoger oplopende kosten van de jeugdzorg en de maatschappelijke voorzieningen. En dat met behoud van kwaliteit en, liever nog, verbetering van kwaliteit. Uit de evaluatie blijkt dat de organisatie erin geslaagd is om de meeste van die plannen te verwezenlijken. We zien een grote inzet op preventie, op gebiedsgericht werken, op ontschot werken door samenwerking met onderwijs, de gezondheidszorg, en aandacht voor armoedebestrijding. Met als resultaat dat de taakstelling sociaal domein nu behaald is. En ook, en nog veel belangrijker, dat kwetsbare mensen en hun gezinnen goed ondersteund worden. Voor de jeugdzorg vinden we die aanpak terug in de net vastgestelde Zeeuwse Regiovisie voor de Jeugdzorg voor de komende jaren. Dat bevestigt dat we met de ingeslagen weg voor onze jeugdzorg op de goede weg zijn. De komende jaren blijft grote inzet nodig door de uitdagingen van de Hervormingsagenda Jeugd, met o.a. afbouw van residentiële zorg, en andere landelijke afspraken.

Wat de WMO-voorzieningen betreft, ook daar zijn goede resultaten bereikt, voor zover dat binnen het vermogen van de gemeente lag. En daar zit meteen ook het belangrijkste knelpunt, want de inkomenstoets bleek uiteindelijk niet toegestaan. Zo blijft het veel moeilijker om grip op de kosten te houden. Tot er een wetswijziging komt blijft dat nog een uitdaging.

De inzet in onze gemeente wordt steeds meer en beter een samenspel tussen professionals en vrijwilligers. CDA wil hier grote waardering uitspreken voor de manier waarop onze gemeente vrijwilligers ondersteunt want onze samenleving kan niet zonder vrijwilligers. Er is veel aandacht voor mantelzorgers. En vrijwilligers helpen mensen waar nodig de weg te vinden naar b.v. de energietoeslag en diverse potjes voor financiële steun.

Wat het CDA betreft gaan we door op de ingeslagen weg. Daarom is het goed om met het Actieplan en het Koersplan nog een jaar verder te gaan. En om ondertussen te werken aan de doorontwikkeling daarvan op basis van de huidige ervaringen, de doelstellingen van de Regiovisie Jeugd en de Hervormingsagenda Jeugd en nieuwe ontwikkelingen op WMO-gebied die vanaf 2025 zullen ingaan. We zien te zijner tijd de lokale plannen van de gemeente tegemoet.

Voorzitter, CDA is akkoord met het voorstel.

Agendapunt 13 - Partnerschap afspraken Beschermd Wonen en Opvang 2024 - Margriet Koeleman
Deze partnerschap afspraken zijn noodzakelijk ter overbrugging van de periode tussen de eerder gemaakte afspraken en het moment waarop de doordecentralisatie aan de gemeenten een feit wordt en de nieuwe governance voor het sociaal domein ingaat.

Op basis van de in januari 2022 vastgesteld Regiovisie was voor 2023 een tijdelijke samenwerkingsovereenkomst 2023 opgesteld (vastgesteld maart 2023). Die zou begin 2024 ingaan, ware het niet dat de Rijksoverheid de doordecentralisatie is uitgesteld.

Het CDA vindt deze nieuwe partnerschapsafspraken 2024 een verbetering ten opzichte van de oude samenwerkingsovereenkomst. Want :

1. De afspraken zijn ook goed bruikbaar na de doordecentralisatie en de op handen zijnde nieuwe governance.
2. Er wordt een regiobudget gevormd, waarin niet gebruikte middelen worden aangehouden als geoormerkte reserve voor beschermd wonen en opvang. Hiermee kunnen risico’s worden afgedekt, en nieuwe ontwikkelingen worden verkend. Eerder waren er geen afspraken over opgebouwde reserves.
3. Er worden afspraken gemaakt over de procedure in het geval een gemeente niet langer wil deelnemen in het partnerschap. Die afspraken waren er eerst ook niet.
4. De gemeente Vlissingen blijft centrumgemeente, zodat alle Zeeuwse gemeenten gebruik blijven maken van de expertise en capaciteit van de centrumgemeente.
5. Met deze afspraken blijft de continuïteit en kwaliteit van de zorg gehandhaafd. Voor cliënten verandert er in principe niets.

Voor zover het de historische reserve betreft, daar is nu een discussie over met enkele andere gemeenten. Het is goed om die discussie te splitsen van de afspraken. We moeten nu besluiten over de afspraken omdat we anders voor 1 januari geen afspraken hebben. Een juridisch proces gaat nog een poosje duren, het zal niet lukken om dat voor 1 januari naar ieders wens te regelen. Het juridische proces kan nog verder doorlopen en dan zien we later hoe het afloopt met de historische reserve.

Het CDA is akkoord met dit voorstel.

Bijdrage agendapunt 16 - Beleidsplan toerisme en recreatie 2024-2027 - Fabian Schenk
Over besluitpunt 1 kunnen we kort zijn hiermee gaan wij uiteraard akkoord. Inhoudelijk een goed beleidsstuk waarin teruggekeken wordt naar de afgelopen 4 jaar en de speerpunten zijn opgenomen voor 2024-2027. Goed te lezen dat de acties van het actieplan 2019-2023 nagenoeg allemaal zijn volbracht, complimenten daarvoor aan Landschapspark Borsele en het ambtelijk apparaat. We wensen hen succes met de uitvoering van de speerpunten de aankomende 4 jaar.

Dan besluitpunt 2. Hiervoor wordt gevraagd een krediet van €80.000 beschikbaar te stellen van het algemeen weerstandsvermogen. Als fractie vroegen wij ons af waarom de kosten vanaf 2025 niet gedekt worden vanuit de baten van de verblijfsbelasting. Het antwoord van de wethouder is dat de verwachte baten van de verblijfsbelasting vanaf 2025 al opgenomen is in de begroting voor 2024-2027 en er een risico bestaat dat er onnodige fluctuaties in de verblijfsbelasting ontstaan. Vraag aan de wethouder:

• Klopt het dat voor 2024 ongeveer de helft van de revenuen van de verblijfsbelasting ten goede komen van recreatie en toerisme?
• Mocht dit zo zijn is dan inzichtelijk waar de andere helft van de revenuen naar toe gaan?

Agendapunt 18 - Keuze uitvoeringsvariant randweg Hoedekenskerke - Fabian Schenk
Naast dat ons fractievergadering altijd serieus en constructief is komt het met regelmaat voor dat de vergadering leerzaam is. Zo leerde we deze keer wat meer over onze fauna en wel in de vorm van de rugstreeppad. Zo hebben we geleerd dat de rugstreeppad een kikker is uit de familie padden en dat ze wel 17 jaar oud kunnen worden. Daarnaast dat hij zich graag nestelt in geroerde grond en dat hij daarmee de uitvoering van de randweg van Hoedekenskerke kan laten vertragen. Toch sterkt dat zo een kleine pad het pad naar Hoedekenskerke kan stilleggen. Maar streep eronder en terug naar het voorstel. Dank aan de wethouder voor de beantwoording op onze vragen. Goed om te lezen dat de inwoners meegenomen zijn tijdens de jaarvergadering en dat de randweg aangemeld is voor de gebiedsinverstering netten op zee. Onze keuze gaat uit naar optie A en we kunnen akkoord gaan met het voorstel.

Agendapunt 22 - Verblijfsbelasting 2025 - Fabian Schenk
Als CDA Borsele zijn we verheugd dat de verblijfsbelastingen ter besluitvorming voor ons ligt. Toerisme brengt meer leven en voorzieningen in onze dorpen. Bevorderen van toerisme betekent ook dat er investeringen worden gedaan, zoals in het Landschapspark Borsele en in recreatiemogelijkheden. Net als andere Zeeuwse gemeenten dat al doen, kan Borsele de opbrengsten van de toeristenbelasting gebruiken om in de breedste zin investeringen te doen die aan de sector ten goede komen. En zo staat dat precies bij ons in het verkiezingsprogramma. We gaan akkoord met het voorstel.

Agendapunt 23 - Voorstel tot het vaststellen van de belastingverordeningen gemeente Borsele 2024; en het intrekken van de Verordening hondenbelasting 2023 - Peter van`t Westeinde
Normaal geeft het vaststellen van de belastingverordeningen voor ons geen aanleiding tot een inbreng. Maar als voor de tweede keer in één vergadering een belangrijk punt uit ons verkiezingsprogramma gehonoreerd wordt kan ik dat niet zomaar voorbij laten gaan. Dat de verordening hondenbelasting ingetrokken wordt per 2024 is natuurlijk heel goed nieuws. Zeker voor de hondenbezitters in onze gemeente. Wij gaan ervoor om de komende 2 jaar en 4 maanden nog meer mooie zaken voor onze inwoners mogelijk te maken. Wij gaan akkoord met dit voorstel.

Agenapunt 24 - Voorstel tot het vaststellen van de programmarapportage 2023; het instemmen met de bestemming van het saldo; het vaststellen van de negende begrotingswijziging 2023; en het vaststellen van het totaaloverzicht van alle begrotingswijzigingen 2023 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een mooie programmarapportage met een positief resultaat. Wij kunnen akkoord gaan met de voorgestelde bestemming van het saldo.

Wel hebben wij nog enkele opmerkingen en aanbevelingen.

Wat de verkeersveiligheid betreft zijn er 2 investeringen gedaan. Onze vraag is of we voldoende doen? Er heerst bij onze inwoners een gevoel van onveiligheid, in dit geval verkeersonveiligheid. Hoe kunnen hen meer bij dit onderwerp betrekken? Het zijn immers ook deze mensen die aan het verkeer in onze gemeente deelnemen.

Het Sociaal domein is al enige tijd niet meer onze grootste zorg. De taakstelling is er af en vanaf nu kunnen we vooruit kijken. Er is echter wel sprake van een fragiel evenwicht. Wat gaat er gebeuren met de eigen bijdrage in de WMO? En hoe gaat het nieuwe kabinet, wanneer het er komt, om met bijvoorbeeld de jeugdzorg.

Van het budget voor dorpsvernieuwing is in 2023 nog geen 10% gebruikt. Is dit omdat de mensen het niet weten of omdat de voorwaarden te stringent zijn? Wat het CDA betreft zetten we hier in 2024 steviger op in want er zijn nog voldoende panden in onze mooie gemeente die wel wat dorpsvernieuwing kunnen gebruiken.

Tot slot is er dit jaar 0 euro uitgegeven aan de Sloebossen. Dat is op zijn zachtst gezegd niet heel erg veel. En dat terwijl dit, zoals wij uit gesprekken met onze inwoners leren, toch een heel belangrijk onderwerp gevonden wordt. En omdat wij, zoals iedereen inmiddels wel weet, de komende jaren nog flink wat extra inkomsten gaan krijgen uit de compensatie van de aanlanding van Wind op zee moeten we de Sloebossen misschien eindelijk eens een keer verder aanpakken. Dat verdienen de bewoners van de Sloerand.

Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Agendapunt 25a - reactie op de motie vreemd aan de orde van de dag - Margriet Koeleman
Het is natuurlijk zeer zorgelijk dat het RIVM heeft geconstateerd dat de vaccinatiegraad van kleine kinderen in onze gemeente onder de 70% ligt, ver onder het landelijk gemiddelde.

We weten dat kinderen al jong gevaarlijke infectieziekten kunnen oplopen. Die kinderen en ook andere niet gevaccineerden zijn dan afhankelijk van groepsimmuniteit die pas bereikt wordt als minimaal 95% gevaccineerd is. Dus het is wel duidelijk dat er verbetering nodig is. Tegelijkertijd weten we ook dat er in onze gemeente belangrijke factoren zijn waardoor de vaccinatiegraad niet hoger is. Door b.v. geloof of levensovertuiging. Factoren waar de gemeente geen invloed op kan uitoefenen. Barrières wegnemen die het inenten bemoeilijken, zoals de motie verzoekt, is daarom een heel moeilijke opgave. Ons inziens kan de gemeente hooguit faciliteren dat er meer mensen met kinderen gebruik maken van de mogelijkheid tot vaccinatie. En wie zijn wij dan om als gemeente andere gemeentes aan te moedigen barrières weg te nemen, zoals de motie ook vraagt ?

Naast moeite met het verzoek van de motie hebben we ook moeite met de toon ervan. Er spreekt een groot wantrouwen uit. Dat wantrouwen delen wij niet. Op basis van onze ervaringen met het Sociaal Domein hebben wij er vertrouwen in dat de gemeente zich binnen de mogelijkheden die daarvoor zijn samen met de GGD en andere Zeeuwse gemeenten zal inzetten voor verbetering van de vaccinatiegraad van kleine kinderen. Misschien kan de wethouder daar een toelichting bij geven?

Kortom, volgens het CDA is een zwaar instrument als een motie hier niet voor nodig.

Agendapunt 6 - Verlengen regionaal risicoprofiel VRZ - Peter van`t Westeinde

Goed dat het RRP verlengt wordt. Naar de toekomst toe zijn er een hele hoop zaken die meegenomen moeten worden. De mogelijke aanpassingen op nucleair gebied en daarnaast bijvoorbeeld ook de waterstof productie en niet te vergeten de afvoer daarvan via de buisleidingen die in de toekomst in ons gebied nog de grond in moeten.

Maar er zijn ook zaken waar we op dit moment al rekening mee moeten houden en die zouden best wat meer aandacht mogen krijgen. De bevolkingsprognose die nu in het RRP staat is van 2015. Wij gaan ervan uit dat voor het nieuwe RRP meer recente gegevens gebruikt worden. Ook de aandacht voor dierziekten is bijvoorbeeld belangrijk. Blauwtong is nu een zeer actueel voorbeeld. Ook Vogelgriep is er nog steeds en is inmiddels niet meer enkel een seizoensprobleem maar is jaarrond aanwezig. Daarnaast zijn ratten en muizen een toenemende plaag. Dit kan gevolgen hebben voor de volksgezondheid maar ook voor de brandveiligheid in oude gebouwen. Kortom, zaken die nu nog als niet relevant bestempeld worden gaan steeds belangrijker worden.

Agendapunt 7 - Zienswijzen over de financiële stukken van GR de Bevelanden, het SWVO en organisatieonderdeel IJZ van de GGD - Margriet Koeleman

Uit de stukken komt naar voren dat zowel bij de GR de Bevelanden, als bij SWVO en Inkoop Jeugdzorg van de GGD stappen worden gezet naar een meer toekomstbestendige uitvoeringsorganisatie. Er is meer capaciteit nodig voor de uitbreidende taken die de organisaties moeten oppakken, de ICT -en de beveiliging daarvan - dient op orde gehouden te worden en de kwaliteit van de dienstverlening moet goed blijven.

GR de Bevelanden
Heeft de ontwikkelingen toegelicht in een informatiesessie op 2 oktober. Het CDA was blij te horen dat de verhoging van de energietoeslag van 120 % naar 130% van het sociaal minimum ook dit jaar weer zal gelden. Zoals u weet diende het CDA daar vorig jaar september een motie voor in, die unaniem werd aangenomen. Dus mooi dat deze motie ook toegepast wordt in 2023.

We zijn akkoord met het voorstel voor wat betreft GR de Bevelanden.

Dan de GGD:

De GGD vraagt om financiering van een extra formatieplaats. De Begeleidingscommissie adviseert om dit niet te doen omdat er per 1 januari 2025 een nieuwe GR komt.

Wat ons betreft is dit een slecht argument:
1e Een nieuwe GR is weliswaar in voorbereiding maar er is nog geen besluit genomen
2e de extra formatieplaats is nodig om de kwaliteit van het contractbeheer te kunnen waarborgen, er komt een nieuwe aanbesteding aan, en als raad hebben we ook besloten om in te zetten op fraudebestrijding. Deze belangrijke taken blijven, en zullen meegaan van de huidige GR naar welke nieuwe vorm van GR dan ook. Een tijdelijk contract van een jaar is niet zinvol, gezien de lange inwerkperiode.

Wij zijn akkoord met het voorstel over de GGD, dus inclusief de extra formatieplaats.

Tenslotte SWVO

De 3e begrotingswijziging 2023 laat een stijging zien. Deze is per saldo vooral het gevolg van een groeiend aantal WMO-klanten, zoals voor huishoudelijke hulp, een aan de gemeenten opgelegde open einde regeling. De extra financiën kunnen we nu niet weigeren.

De extra fte voor informatiebeveiliging had inderdaad van tevoren aan de raden moeten worden voorgelegd, omdat de financiële gevolgen ook doorwerken in 2024 en 2025. Dus goed om dat in de zienswijze te vermelden.

We zijn akkoord met het voorstel over SWVO, en daarmee dus akkoord met heel raadsvoorstel 7.

Agendapunt 8 - Woningbouw - Niels Kampstra

Er wordt veel van de gemeente gevraagd op het gebied van wonen. De Regionale Woondeal, woningverbetering en niet te min de ambities en prioriteiten die we als raad hebben vastgesteld. Daarom zijn wij als CDA ook erg blij met dit voorstel, er moet iemand bij op wonen. Hopelijk kan de functie snel ingevuld worden. Wel een opmerking, stel dat de functie niet snel ingevuld kan worden, dan zouden wij graag een terugkoppeling krijgen met wat dit betekent voor de ambities, opgaven en prioriteiten. Want zoals onze landelijk partijleider recent in een interview met de correspondent zei, we kunnen wel heel veel willen, maar we moeten wel de handen hebben om dit uit te voeren.

Agendapunt 9 - Voorstel tot het formaliseren van de aankoop van de woning Burgemeester Lewestraat 15 in Lewedorp - Niels Kampstra

Een prachtig voorstel voor Lewedorp! Goed dat we door gebruik van de Oekraniegelden voor het aankopen van het pand, ook op langere termijn iets voor het dorp kunnen betekenen. Mooi dat er verder is gekeken dan alleen de woning en de kerk. Want hierdoor kan er een hele mooie combinatie gemaakt worden om het dorpshuis en de school te verplaatsen en daarnaast ook nog eens meerdere woningen op Lewedorp gerealiseerd kunnen worden waar het dorp als langere tijd naar vraagt.

Het geheel zorgt dus voor een schitterende ontwikkeling voor Lewedorp waarbij met de woningbouw naast een impuls voor het dorp ook voor de bekostiging van het project erg prettig is.

Agendapunt 11 - Regiovisie jeugdhulp Zeeland 2023-2028 - Margriet Koeleman

De Regiovisie Jeugdhulp van de Zeeuwse gemeenten wil een antwoord geven op de groeiende uitdagingen bij de jeugdhulpverlening, en geeft de kaders voor de invulling van de landelijke geldende kaders, zoals de Hervormingsagenda Jeugd.

De doelstellingen in de visie zijn helder:

• Waarborgen van de kwaliteit van de jeugdzorg: zorg die past bij de behoefte aan ondersteuning en hulp, daar waar ouders, gezinnen en hun omgeving niet voldoende passende hulp kunnen bieden
• Grip op de financiën te houden zodat de jeugdzorg nu en in de toekomst betaalbaar blijft

Met als basis de samenwerking tussen de Zeeuwse gemeenten en alle andere stakeholders.

De inhoud van de visie en de samenwerking zijn niet nieuw. Er zijn de afgelopen jaren al stappen gezet. De uitdagingen zijn alleen maar toegenomen: meer vraag naar jeugdzorg, vinden van tijdige en passende specialistische hulp, de overgang van gesloten jeugdhulpinstellingen naar ambulante zorg en kleinschaligheid, het gebrek aan jeugdzorg professionals en het gebrek aan voldoende financiële middelen, kortom de grote opgave is “hoe maken we de jeugdzorg toekomstbestendig?”

Volgens het CDA kan onze gemeente met deze Regiovisie goed uit de voeten. De kernwaarden en de zes ontwikkeldoelen van de Regiovisie zijn voor onze gemeente niet nieuw. Sterke lokale teams, verbindingen met onderwijs, armoedebeleid, gezonde leefomleving, inzet op preventie en normalisering kennen we uit het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan dat we al enkele jaren uitvoeren.

Voor ons is vooral interessant om te weten hoe de Uitvoeringsagenda 2024 bij de Regiovisie eruit gaat zien. Moeten we zaken doorontwikkelen die niet in ons Actieplan en Koersplan staan ? Welke expertise is daarvoor nodig? En zoals de Regiovisie ook zegt : er is behoefte aan meer efficiency en minder bureaucratie. Hoe gaan dat bewerkstelligd worden door de gemeenten en andere stakeholders?

Spannend is ook de toekomstige financiering: Met de Hervormingsagenda Jeugd is ook een besparingspotentieel opgelegd. Daarvoor zijn investeringen nodig waarvoor een landelijke Handreiking nog volgt. Op dit moment weten we nog niet wat de financiële gevolgen van de Regionale initiatieven zullen zijn en welke capaciteit nodig is. En weten we daarom nog niet in hoeverre de Regiovisie volledig op alle onderdelen realistisch uitvoerbaar zal kunnen zijn.

We onderschrijven de voornemens in de Regiovisie. Op de haalbaarheid komen we later terug als ook de Uitvoeringsagenda en bijbehorend financiële plaatje beschikbaar zijn.

Agendapunt 12 - Programmabegroting 2024 - Peter van`t Westeinde

Borsele is niet de duurste gemeente voor haar inwoners maar we hebben wel de gelukkigste inwoners van Zeeland volgens het AD van 4 augustus j.l en dat is onbetaalbaar.

Onze complimenten aan het ambtelijk apparaat en het College voor een degelijke en sluitende begroting. Er komt ieder jaar, zoals altijd, veel op onze gemeente af. We weten allemaal niet wat er in 2026 gaat gebeuren maar we kunnen ons er alleen maar goed op voorbereiden en hopen dat er in Den Haag goede besluiten genomen worden. De opschalingskorting moet natuurlijk van tafel, dat vinden wij, dat vind de VNG en inmiddels hebben verschillende partijen dit ook een onderwerp gemaakt in hun verkiezingsprogramma. Nu moet het alleen nog gebeuren.

We komen uit een periode met een kerntakendiscussie en een reeks taakstellingen. Nu ligt er een degelijke begroting en dit laat zien dat het beleid wat we de afgelopen jaren gevoerd hebben dus goed gewerkt heeft. Realistisch. En dat is iets wat ons als CDA-Borsele juist goed past.

Er staat ons, ook in 2024, het nodige te wachten en met deze begroting zijn we daar goed op voorbereid. Wel hebben wij enkele tips die het geheel nog positiever kunnen maken.

• Is het voor de goede contacten met de dorpsraden wellicht een idee om periodiek met enkele mensen een dorpsschouw te doen?
• Voor wat betreft de samenwerking tussen de GGD, VRZ en de RUD is het goed de gang erin te houden. Dit is voor alle betrokken partijen volgens ons het beste.
• De compensatie voor de aanlanding van Wind op Zee staat natuurlijk nog niet in deze begroting maar we willen hier toch even de aandacht op vestigen. Er komt een flink bedrag onze kant op voor de komende 3 jaar. Daarvoor moeten we goede plannen hebben om dit geld op een goede manier te besteden. Hoe gaan we dit in het vat gieten? Wat CDA-Borsele betreft beginnen we hier op de plaats waar de meeste impact is geweest. In de Sloerand. Wij hebben deze week nog met CDA Tweede Kamerlid Inge van Dijk op de Westerscheldedijk gestaan om de impact voor de omliggende dorpen duidelijk te maken. Laten we daarom blijven denken aan de leefbaarheid op onze dorpen.
• Er wordt gesproken over de fietsinfrastructuur. Wordt er daarbij ook gekeken naar het drukke fietspad tussen ’s-Gravenpolder en Goes?
• Er wordt geld gereserveerd voor de kruising Postweg Kraaijertsedijk in Lewedorp. Wij koppelen dit graag los van het Waterpark. Lewedorp verdient het dat het kruispunt de komende periode aangepakt wordt want de veiligheid is daar nu al een issue.
• Op pagina 41 wordt er weer gesproken over de kleine scholen. Wij willen als CDA-Borsele hier nogmaals benadrukken dat wij als Gemeenteraad geen scholen sluiten.
• De flexibiliteit in de beeldkwaliteit wordt benoemd en aangegeven dat dit in 2026 klaar gaat zijn. Het zou ons een lief ding waard zijn dat het, omdat het een speerpunt in het Bestuursprogramma is, deze raadsperiode nog wordt afgerond.
• Een kinderburgemeester hebben we gelukkig al even en o.a. daarmee brengen we ook de democratie meer naar de scholen.

Wat CDA-Borsele betreft hebben we een hele mooie begroting en een uitdagende meerjarenraming maar zijn we als Borsele klaar voor de toekomst. Laten we er met z’n allen voor zorgen dat dit een mooie toekomst wordt.

Agendapunt 5 - Nacalculatie bijdrage VRZ - Peter van`t Westeinde
De raadsleden die hier al wat langer zitten weten nog wel dat de andere Zeeuwse gemeenten bij de onderhandelingen over de verdeling van de bijdragen aan de VRZ verschillende malen gedacht hebben ‘daar heb je Borsele weer’. Bij deze dan ook met terugwerkende kracht opnieuw onze complimenten voor oud Burgemeester Gelok voor het destijds bereikte resultaat. Dat er naar nu blijkt een foutje geslopen is in de jaarlijkse bijdrage aan de VRZ doet daar niets aan af. Niemand heeft dat weeffoutje opgemerkt en wijzelf als raad dus zeker ook niet. Het voorstel om nu deze tegenvaller ineens te nemen kunnen wij zeker steunen. Wij kunnen dan ook akkoord gaan met dit voorstel.

Agendapunt 6 - Vaststellen omgevingsvisie Borsele - Niels Kampstra
De Omgevingsvisie, een document met ambities voor ons gemeente, maar ook een document wat heel erg beschrijft wat de huidige kwaliteiten van onze gemeente en de verschillende dorpen zijn. De eerste vraag die bij ons op komt is, kunnen we dit allemaal wel? Recent hebben we nog prioriteiten moeten stellen voor de woningbouwprioritering, nu lezen we, om maar een voorbeeld te noemen, dat we inzetten op het verplaatsen van bedrijven uit dorpskernen en niet agrarische bedrijven uit het buitengebied. Dit zal veel tijd vragen van de ambtenaren, is deze tijd en ruimte er?

Een andere algemeen punt wat voor ons niet duidelijk is, in hoeverre de Toekomstvisie Borsele hierin een bijdrage geleverd heeft met de diverse scenario’s. Juist de Omgevingsvisie is een goed document om dit in mee te nemen. Want nu lees ik veel punten waar je nog alle kanten mee op kan of dingen die nog verder uitgewerkt moeten worden. Graag een reactie hierop van de wethouder.

Wat wij verder ook erg jammer vinden is dat geen kaart bij de Omgevingsvisie zit. Juist hiermee kan je op een simpele manier duidelijk maken waar welke ruimte zit en wat je wilt. Wat je juist wel bij veel omliggende gemeentes ziet. Waarom is hiervoor gekozen? We willen namelijk wel realistische doelen stellen.

Eerst een aantal punten waar wij als CDA erg blij mee zijn.

• Woningbouw is op alle kernen naar behoefte en schaal mogelijk
• In iedere kern moet in ieder geval een ontmoetingsplaats blijven
• Goed dat expliciet benoemd staat dat het Rijk moet compenseren in het kader van de grootschalige energietransitie

Ik wil hieronder vooral ingaan op de gestelde ambities en waar wij vragen over hebben?

• Op het gebied van wonen wordt er nog steeds gesproken over krimp op termijn. De laatste berichten zijn anders en tijdens de presentatie voor de Bevelandse Woonzorgvisie is er gespresenteerd dat er tot 2040 nog een behoorlijke groei in het aantal huishoudens is, dus ook het aantal woningen? Hoe verhoud dit zich tot elkaar?
• Verder lezen wij in de Omgevingsvisie de richting die we met de woningbouwprioritering al ingezet hebben, dus ook ruimte voor het bouwen op alle kernen.
• Er wordt gezegd dat er geen vraag is naar uitbreidingsruimte bedrijventerreinen. Is dat zo? Kan de wethouder dit met cijfers onderbouwen? Er wordt nu gezegd dat er voldoende uitbreidingsruimte in het Sloegebied is, maar dit zijn gronden die je misschien beter voor andere bedrijven en ontwikkelingen kan inzetten en waarbij je de “gewone” bedrijven op een bedrijventerrein bij een kern wilt hebben. Want zelf blijven we maar zeggen dat er geen verdere behoefte is maar toch blijven we ons steeds verbazen wanneer Goes of Kapelle gaat uitbreiden.

Twee punten willen wij specifiek benoemen en daarvoor hebben wij de amendementen opgesteld.

Het gaat hier over verblijfsrecreatie bij de Landing en de begrenzing van het Sloegebied.

Er wordt gesproken over het beleenbaar maken van de Westerschelde. Iets wat in de basis mooi is. Waar wij alleen niet voor zijn is het mogelijk maken van verblijfsrecreatie bij de Landing. De huidige horecafunctie functioneert super en mag wat ons betreft zeker blijven. Maar dit uitbreiden met verblijfsrecreatie gaat een stap te verder. We koesteren onze omgeving en we zeggen hier vaak genoeg dat we geen Walcheren of Cadzand willen worden. Begin dan ook niet met een kleine stap.

Ingediende amandementen op de omgevingsvisie door CDA Borsele:

- Amendement 1 (aangenomen) - wijziging Omgevingsvisie inzake 'nieuw bedrijventerrein' - KLIK HIER om het amendement in te zien
- Amendement 2 (aangenomen) - wijziging Omgevingsvisie inzake 'deels tegemoetkomen zienswijzen' - KLIK HIER om het amendement in te zien
- Amendement 3 (aangenomen) - wijziging Omgevingsvisie inzake 'combinaties van voorzieningen' - KLIK HIER om het amendement in te zien

De volgende amendementen zijn mede ingedient door CDA Borsele:
- Amendement 4 (aangemomen) - wijziging Omgevingsvisie inzake 'grenzen Sloegebied' - KLIK HIER om het amendement in te zien
- Amendement 5 (aangenomen) - wijziging Omgevingsvisie inzake 'bovengrondse hoogspanningsverbindingen' - KLIK HIER om het amendement in te zien

Agendapunt 8: Zevende begrotingswijziging - Peter van`t Westeinde
Als CDA Borsele hebben wij kennis genomen van de 7-de begrotingswijziging. Mooi dat we een aantal specifieke SPUK uitkeringen krijgen. Dit geeft weer een aantal mooie mogelijkheden op gebieden die voor onze inwoners van belang zijn. Zeker op een aantal gebieden in het sociaal domein. Goed ook dat we voor een belangrijk onderdeel van het Masterplan Nieuwdorp, de sporthal, een mooi bedrag krijgen. Dit is na eerdere problemen rondom het masterplan een welkome steun in de rug al was het al wel in de begroting van het masterplan meegenomen natuurlijk. We hopen op deze manier het begrotingsjaar op een positieve manier af te sluiten. Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Agendapunt 9 - Vragenuur - Peter van`t Westeinde (namens Fabian Schenk)
Wanneer je naar de website van Waterpark Veerse Meer gaat is het eerste wat je in grote letter lees EEN NIEUW BEGIN.

Maar voor onze inwoners van Lewedorp voelt dat niet echt of zeg maar ‘liever echt niet’ als een nieuw begin. Als fractie van CDA Borsele worden wij met regelmaat aangesproken door bezorgde inwoners van Lewedorp over Waterpark Veerse Meer en dan met name over de potentiële toename van bouw en vakantieverkeer in en om het dorp. Kan de wethouder ons voorzien van de laatste stand van zaken betreffende Waterpark Veerse Meer? Kan de wethouder vertellen hoe de inwoners van Lewedorp betrokken worden bij de stappen die gezet worden door onze gemeente?

KLIK HIER voor de beantwoording van de vragen.

Agendapunt 9 - Vragenuur - Reactie op de motie over woningbouw Hoedekenskerke en Ellewoutsdijk - Mitchel Vermeulen
De wethouder is eigenlijk al ingegaan op deze motie bij de behandeling van de omgevingsvisie, en hier kan onze fractie zich in vinden. Toch willen ons hier nog uitspreken, want daar is nog wel wat over te zeggen en aan toe te voegen.

In 1996 lag er in onze gemeenteraad voor het laatst een stuk voor dat ging over uitbreiding van Hoedekenskerke, één van de dorpen die u noemt. De 27 jaar daarna is dat niet meer gebeurt... tot juni van dit jaar waarin we de prioritering voor woningbouw hebben vastgesteld. Daar wordt dit dorp concreet in genoemd. Ik vraag mij af welke waarde de indieners dan hecht aan het besluit van juni. Daarbij heeft de wethouder volgens mij aangegeven dat de prioritering niet star wordt aangehouden als zich op een locatie lager op deze prioritering concrete kansen voor doen. Graag bevestiging van de wethouder hier op.

Daarnaast spelen er diverse factoren waardoor het aannemen van deze motie onterecht de verwachting wekt dat we daarna veel sneller aan de slag zouden kunnen met nieuwbouw op deze dorpen. Dan bedoel ik sneller dan nu het geval zou zijn. Een van die reden is dat
1) De grond niet van de gemeente is, maar van derden.
2) Daarnaast is de verkoop van Nieuwbouwwoningen volledig ingestort. Daarmee is het niet realistisch om in 2024 al te kunnen bouwen, zoals u voorstelt.

Verder wil ik hier ook benoemd hebben dat wij Ellewoutsdijk niet vergeten zijn. Ook op dit dorp bieden we de kansen naar de schaal van het dorp, vanuit de omgevingsvisie. Dus nee, wij zullen de motie niet steunen om de genoemden redenen. Wat niet betekent dat wij niet begaan zijn met Hoedekenskerke en dat wij dus op, zoals eerder vanavond al benoemd, woningbouw op alle kernen mogelijk maken.

KLIK HIER om de motie in te zien, de motie is verworpen.

Agendapunt 5 - Rekenkamer - Margriet Koeleman
Het instellen van een eigen rekenkamer is per 1 januari 2024 een wettelijke verplichting voor de gemeente. Nu de specifieke wettelijke vereisten bekend zijn kan onze gemeente nu ook een rekenkamer instellen.
Een rekenkamer is onafhankelijk, doet onderzoek naar doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid en geeft geen politiek oordeel. Daarom vindt het CDA dat de rekenkamer van toegevoegde waarde zal zijn om de raad te voorzien van onafhankelijke informatie bij de kaderstellende en controlerende functie.

Het voorgestelde samenwerkingsmodel (personele unie) met 4 andere gemeenten in de regio ligt voor de hand. Veel vraagstukken spelen ook in andere gemeenten. We werken samen via Gemeenschappelijke Regelingen. Logisch dus om onderzoek samen te doen en niet 5 x apart eenzelfde onderzoek in te stellen. Het voorgestelde budget zou daarom ook voldoende moeten zijn. We vragen ons nog wel af of er ook de gemeente Kapelle op de een of andere manier wellicht in de toekomst ook betrokken kan worden ?

Dan hebben we nog twee suggesties en een vraag:
Voor de praktijk willen we graag twee suggesties meegeven: Graag reacties van andere fracties:

1. De rekenkamer kan gevraagd én ongevraagd advies geven. D.w.z. dat de raad om een onderzoek kan verzoeken, maar ook dat de rekenkamer op eigen initiatief een onderzoek kan doen. Het is daarom nuttig als de rekenkamer jaarlijks een werkplan opstelt en ter kennisname aan het Presidum, d.w.z. de raadsklankbordgroep stuurt. En in het verlengde daarvan jaarlijks verslag doet aan de raad van de opvolging van de conclusies en aanbevelingen.
2. En we zullen moeten zorgen voor goede afstemming tussen de raadsklankbordgroep en de auditcommissie waar het gaat om de onderzoeksonderwerpen en bevindingen. Dit om te zorgen dat rekenkameronderzoek en accountantsonderzoek complementair aan elkaar blijven.

Vraag voor de wethouder:
De financiering van de rekenkamer is opgenomen in het Bestuursprogramma. Hoe is geborgd dat de financiering ook na afloop van het Bestuursprogramma nog structureel doorloopt ?

Tenslotte, wat betreft de begeleidingscommissie voor de werving en selectie van rekenkamerleden: dank voor het vertrouwen dat het Presidium gegeven heeft om namens Borsele in die begeleidingscommissie deel te nemen.

Agendapunt 6 - Flexwoningen - Niels Kampstra
Voorzitter, voor ons ligt een mooi voorstel. Een voorstel waarmee we ook de kans voor starters op een woning vergroten. Iets waar wij als CDA Borsele al heel lang voor pleiten. Mooi dat we door het plaatsen van de flexwoningen een kickstart geven aan de ontwikkeling van de locaties Tolhoek en Colenshoek. Wat ons betreft goed dat we voor deze locaties gebruik maken van de reserve grondexploitaties, juist hierdoor is het mogelijk om op de kleine kernen te bouwen, iets waar we als CDA altijd naar streven. Dit had een mooie aanvulling kunnen zijn in de kaderstelling voor de woningbouwprioritering, maar de wethouder kan naar aanleiding van het toen door ons ingediende amendement dit nog meenemen ter overweging.

We zijn blij dat we, naast het bouwen voor starters en bouwen op de kleine kernen, nog iets uit ons verkiezingsprogramma kunnen afvinken, namelijk de ontsluiting van Colenshoek vanaf de Poelweg. Vraag aan de wethouder, wanneer wordt deze aansluiting gerealiseerd zodat de bestaande inwoners hier profijt van hebben? Verder nog een opmerking voor wat betreft het voorstel. Onder het kopje participatie staat dat er geparticipeerd is en dat dit tot aanpassingen van het plan geleid heeft. Dit riep bij ons vragen op, welke opmerkingen, welke aanpassingen? Voor de volledigheid was het goed geweest dat dit benoemd was, al dan niet in een losse memo. Nu hebben we dit vooraf technisch moeten navragen. Een zelfde opmerkingen wil ik ook plaatsen ten aanzien van Oudelande. Voor de zomervakantie hebben wij een memo ontvangen van u over het plan Tolhoek. In het voorstel lezen we hier niets meer over, voor de volledigheid was het goed geweest dit te benoemen.

Uiteraard gaan wij akkoord met het voorstel.

Agendapunt 7 - Kerntakenonderzoek: Onderzoek naar het aanpassen van de biblotheekfunctie - Mitchel Vermeulen
‘Geachte voorzitter, geachte raadsleden, waarde inwoners van de gemeente Borsele. Vanavond zullen we een zwaar besluit moeten nemen over het voortbestaan van de bibliotheken deze gemeente.’

Dit klinkt een beetje onwennig en het zijn dan ook niet mijn woorden. Het is gegenereerd door chatGPT. Een programma dat op basis van kunstmatige intelligentie een complete tekst kan schrijven over welk onderwerp dan ook. Het klopt ook: we hebben het over het voortbestaan van onze bibliotheken. Feitelijk is de vraag: hoeveel zijn de bibliotheken ons waard.. en ondanks de taakstelling lijkt het alsof we worden ingehaald door de tijd. Of het nu de ontwikkelingen zijn rondom de Wet Openbare Bibliotheekvoorzieningen, of de mogelijkheden en onmogelijkheden van de voorgestelde bezuinigingen. Ik zal het pleidooi voor bibliotheekwerk niet helemaal overdoen, maar wat zijn ze belangrijk. Neem ChatGPT, een digitale ontwikkeling waar ik nauwelijks vat op heb. Hoe is dit voor minder digitaal vaardigen in een samenleving die steeds verder digitaliseerd? De bibliotheek biedt met haar aanbod een uitkomst voor hen, net als voor inburgeraars en tal van andere doelgroepen waarvoor wij een wettelijke taak hebben.

In november zette onze fractie vraagtekens bij de haalbaarheid van het verlagen van de huisvestingskosten bij de bibliotheek in Heinkenszand door kantoorruimte te realiseren. Als we de som van de verbouwkosten in ogenschouw nemen, dan kunnen we dit raadsvoorstel, waarin de verbouw wordt afgeraden, goed volgen. We wachten de ontwikkelingen naar 2025 graag af, voordat we verdere afwegingen maken. Hier hebben we in de kadernota ook op voorgesorteerd.

We zijn daarom akkoord met het voorstel.

Agenapunt 8 - Verordening cliëntenparticipatie gemeente Borsele - Margriet Koeleman
Cliëntenparticipatie levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het beleid dat is gericht op armoedebestrijding, het verbeteren van bestaanszekerheid en het meedoen van mensen in de maatschappij. Door cliëntenparticipatie praten we niet alleen over mensen maar ook met de mensen, met de ervaringsdeskundigen. Door nieuwe ontwikkelingen is de huidige verordening niet meer actueel. Ook de mensen die te maken hebben met inburgering en schuldhulpverlening moeten hun ervaring uit de praktijk kunnen inbrengen, dat hoort ook in de verordening. En dan zijn er uit de praktijk van afgelopen jaren nog wat andere aanpassingen. Kortom, de voorgestelde nieuwe verordening is nodig.

Dus het CDA is akkoord met het voorstel.

Agendapunt 5 - Jaarverantwoording 2022 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een positieve Jaarverantwoording 2022. We gaan de goede kant op met het Sociaal Domein en we kunnen, zei het met eenmalige meevallers, onze reserves goed aanvullen. Dit is een mooie stap voorwaarts, zeker als we weten wat er de komende jaren nog op ons af komt. Onze complimenten aan het ambtelijk apparaat voor de zeer heldere samenstelling. Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel. En voor de volledigheid, om punt 5 en 6 maar even samen te nemen kunnen wij ook akkoord gaan met de resultaatbestemming.

Agendapunt 7 - Kadernota 2024-2027 - Peter van`t Westeinde

Een zeer heldere Kadernota. De leus van het CDA bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen was “Voe mekare”. Daarmee bedoelen we “er voor elkaar zijn en het samen voor elkaar krijgen”. “Omzien naar elkaar, dat is in Borsele heel gewoon”. We prijzen onze gemeenschap vaak vanwege de sterke sociale cohesie die we hier nog kennen. Problemen zijn er overal maar een sterke samenleving kan die problemen aan.

Maar toch… voorzitter. Toch komen ook hier gemeenschapswaarden steeds meer onder druk te staan. Nut, maakbaarheid en effectiviteit zijn langzaamaan alle terreinen van ons leven gaan beheersen en zetten gemeenschapswaarden als ‘omzien naar elkaar’, steeds verder onder druk.

Voorzitter, We moeten wat het CDA betreft dus werken aan het behoud van een sterke en verbonden samenleving met “minder ik en meer wij”. Maar dat is niet alles. Er zijn grote opgaven op het gebied van de woonbehoefte, energietransitie, milieu en natuur. En dat moeten we samen bewerkstelligen in een goede balans met de leefbaarheid van onze gemeente en behoud van ons unieke landschap.

In datzelfde verkiezingsprogramma schreven we over zgn. blue zones, nadat we geïnspireerd raakten door een verhaal tijdens één van onze thema-avonden over zorg. Ze liggen verspreid over de wereld. Het zijn plekken waar mensen niet alleen een langer, maar vooral een kwalitatief goed leven hebben. Plekken waar mensen actief blijven en waar ouderdom wordt gerespecteerd. Waar familieverbanden gekoesterd worden en levenswijsheid op prijs wordt gesteld. Waar goede zorg niet is gestoeld op bureaucratie, maar een kwestie van beschaving is. Het gaat om liefdevolle en waardevolle zorg, die veelal op kleine schaal kan worden georganiseerd. Eén die vaak begint met omzien naar de ander.

Voorzitter, langs deze lijnen zal ik enkele concrete punten uit de Kadernota aanhalen die voor onze fractie en ‘voor heel Borsele” belangrijk zijn.

1. Sterke samenleving en zorgen voor elkaar
Plekken van ontmoeting, zoals de dorpshuizen, zijn van groot belang in onze dorpen. Voor sociale contacten, voor sport en spel, voor het verenigingsleven en om eenzaamheid tegen te gaan. Ook de bibliotheek is een plek van ontmoeting en ontwikkeling. Daarom moeten we een structurele oplossing vinden voor het behoud van de bibliotheekfunctie in onze gemeente. Hierbij willen wij de wethouder vragen of de gesprekken met de directie van de bibliotheek nog iets opgeleverd hebben.

Zorgen voor elkaar en saamhorigheid versterken tegenover de toenemende individualisering. Door kwetsbare mensen die hulp nodig hebben vroegtijdig bij te staan. Het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan zetten in op vroegsignalering, preventie, gebiedsgerichte aanpak en betere samenwerking tussen zorgorganisaties en onderwijs. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Laten we die doorontwikkelen waar dat kan. Positief is dat er grip begint te komen op de kosten voor de jeugdzorg, waardoor de taakstelling Sociaal Domein kan worden opgeheven.

Onduidelijk is nog wat de landelijke hervorming van de Jeugdzorg precies gaat betekenen. Voor 2024 en 2025 heeft het Rijk al geld toegezegd. Voor 2026 en 2027 is dat nog onzeker. Het is te hopen dat de nieuwe regering ook voor die jaren voldoende geld beschikbaar gaat stellen. Wij hebben vanmiddag een overleg gehad met het Zeeuwse CDA Tweede Kamerlid Joba van den Berg en hebben dat zeker ook aan haar meegegeven.

Goed dat het OZO-overleg voor het Sociaal Domein investeert in bestrijding van zorgfraude en overdreven winsten in het zorgsysteem. We moeten daar “bovenop zitten”, want zorgfraude zorgt voor hogere zorgkosten en minder beschikbare middelen voor hulp aan de kwetsbare mensen in onze samenleving.

2. De woonbehoefte en plezierig wonen
Mogelijkheden voor alle vormen van nieuwbouw op alle dorpen waar dat wenselijk is. Ook kleinere woonvormen. Goed wonen is het natuurlijk voor velen ook in het dorp waar zij zijn opgegroeid. We maken als gemeente flinke slagen om dit mogelijk te maken. We moeten hierbij voortvarend blijven doorgaan.

Plezierig wonen is ook veilig wonen. Veiligheid maken we voor een groot deel met onze inwoners zelf. Maar een veilige situatie kan je ook creëren met goede ingrepen. Terecht dat de kruising Postweg-Nieuwe Kraaijertsedijk op de lijst staat om aangepakt te worden. Daarbij moet ook duidelijk gekeken worden naar de ontsluiting voor het werkverkeer van Waterpark Veerse Meer. Geen werk doen wat later misschien voor niets is geweest. Het is van veel groter belang dat er eerst duidelijkheid komt over bijvoorbeeld de afrit op de A58, en sowieso moet er duidelijkheid zijn over de aanleg van het park. En dat er geen overlast is voor onze dorpen in die buurt.

3. Energietransitie, milieu en natuur
De grootschalige energietransitie is een uitdaging voor de leefbaarheid, vooral van de Sloerand-dorpen. De bouw van infrastructuur, zoals wellicht twee kerncentrales, gaat veel invloed hebben op de woonomgeving, de behoefte aan woningen en wegen, het milieu en de natuur. Hoe houden we al die elementen in balans? We kijken uit naar de resultaten van de Borselse Voorwaardengroep.

Het kost de gemeente ook geld voor extra personeel, ICT, telefonie e.d.. We gaan er van uit dat EZK alle kosten vergoedt die verband houden met de energietransitie.

Tenslotte

Het moet ons van het hart dat de vooruitzichten niet rooskleurig zijn. Deze Kadernota is niet financieel duurzaam. Het financieel beleid van het Rijk, met ombuigingen op het Gemeentefonds, zorgt ervoor dat gemeenten fors geld tekort gaan krijgen. Het college heeft knap werk verricht door met kunstgrepen, d.w.z. stelposten, de meerjarenbegroting toch sluitend te krijgen. En we willen de samenstellers van deze kadernota complimenteren met de beknopte en overzichtelijke samenstelling.

De post Strategische personeelsplanning heeft ons ook bevreemd. Een aantal nieuwe betrekkingen worden daar gemeld en dat is goed maar volgens ons hadden deze als aparte post opgenomen kunnen worden bij de betreffende beleidsvelden. Financieel geen verschil maar dan staan ze wel op de juiste plaats. Dat er over de Strategische personeelsplanning goed nagedacht wordt vinden wij overigens toe te juichen.

De voorgestelde OZB-verhoging is zo’n kunstgreep. Het CDA wil deze verhoging niet en gaat er van uit dat deze te zijner tijd ook niet nodig zal zijn.

We wensen van harte dat een nieuwe regering de gemeenten voldoende geld zal gaan geven om alle gemeentelijke taken uit te voeren. De landelijke overheid, welk kabinet er na de verkiezingen ook komt, moet inzien dat ze het fundament van de lokale democratie beter in staat moeten stellen robuust lokaal beleid te voeren.

Tot slot voorzitter besturen we deze mooie gemeente SAMEN! We kunnen het met elkaar oneens zijn op details maar gelukkig besturen we op hoofdlijnen. Elkaar vliegen afvangen gaat niet voor waardering van onze kiezers zorgen. We kunnen beter de goede dingen voor onze inwoners doen en daar mogen zij ons bij de volgende verkiezingen op afrekenen.

Wij kunnen akkoord gaan met deze kadernota.

Agendapunt 4 - Terugkoppeling raadsklankbordgroep Governance Jeugdzorg, Beschermd Wonen, Vrouwenopvang en Maatschappelijke Opvang - Margriet Koeleman
Op 19 juni is de raadsklankbordgroep Governance Jeugdzorg, Beschermd Wonen, Vrouwenopvang en Maatschappelijke Opvang weer bijeen geweest. Een onderzoeker van Bureau Berenschot presenteerde de inhoud van het conceptrapport over de vergelijking van drie mogelijke scenario’s voor de governance.

Die scenario’s zijn:

1. Oprichten van een nieuwe GR
2. Onderbrengen van taken bij de GGD
3. Onderbrengen van taken bij SWVO

Het conceptrapport zelf heeft de raadsklankbordgroep nog niet ontvangen. Uit de presentatie blijkt dat het om hoofdlijnen gaat. Er zijn nog veel vragen, zoals de weging van de criteria. De details moeten nog volgen in de uitwerking van varianten. Een duidelijke voorkeursvariant tekent zich nog niet af. De raadsklankbordgroep heeft geconcludeerd dat kwaliteit van de zorg, betaalbaarheid, uitvoerbaarheid, effect op andere GR-en, zoals het risico van groter personeelsverloop bij reorganisatie, zwaarwegende criteria moeten zijn. Ook is er voorkeur voor het instellen van een gemeenschappelijke adviescommissie bij de desbetreffende GR (op basis van art 24 a WGR). Deze conclusie wordt meegegeven aan de portefeuillehouders voor het OZO themaoverleg op 6 juli waar de scenario’s worden besproken.Het voorkeursscenario en de ontwerpregeling voor de desbetreffende GR dat daar uit komt wordt op 4 september door de raadsklankbordgroep besproken. De raden worden in het najaar gevraagd om hun zienswijze op de scenario’s en de ontwerpregeling. De raden kunnen dan ook aangeven of zij een adviescommissie willen instellen. Begin 2024 komt dan de aangepaste regeling naar de raden voor toestemming voor het treffen van de regeling.

Toelichting
Een expertgroep heeft een analyse gemaakt van alle voors en tegens van de varianten. De expertgroep werd daarbij ondersteund door Berenschot. Vergelijking werd gedaan op basis van 13 criteria, die in de eerdere raadsklankbordgroep (16 mei) zijn besproken. De criteria binnen het afwegingskader betreffen bestuurlijk – juridische zaken, Kwaliteit, Kwetsbaarheid en Kosten, personele gevolgen, toekomstbestendigheid, complexiteit v.d. invoering, effecten op andere GR-en. De taken en bevoegdheden voor de inkoop van jeugdhulp, BW, MO en VO zijn bij wet belegd bij de colleges.

Agendatunt 5 - Beheersorganisatie Havengebied Vlissingen/Borsele - Peter van`t Westeinde
Het opzetten van een beheersorganisatie voor het havengebied Vlissingen/Borsele, of Borsele/Vlissingen zoals we hier plachten te zeggen is wat het CDA Borsele betreft een hele goede zaak en een flinke stap vooruit. Het nog veiliger maken van het havengebied met deze samenwerking is een mooi voorbeeld van samen verder komen. Wij vragen ons wel af op welke manier de terugkoppeling naar de raden gaat verlopen. Goed dat de Bijleveldhaven als startpunt genomen wordt. Hier gebeurd veel op een betrekkelijk klein oppervlak. Is het Strategisch Kenniscentrum Georganiseerde Criminaliteit in Vlissingen hier ook bij betrokken? Of gebeurd dit in de RvA via politie, Douane en Koninklijke Marechaussee?

Agendapunt 6 - Regiodeal North Sea Port District - Peter van`t Westeinde
Mooi dat er met dit voorstel nog meer aandacht vanuit Den Haag is voor de regio. Ook past het in onze visie dat dit geld nu ingezet gaat worden voor de gezondheid en het welbevinden van de inwoners van Borsele en tevens ook de leefbaarheid in de Sloeranddorpen. Goed om te horen is het ook dat het klompenlab op deze manier de ondersteuning krijgt die het verdiend. Laten we hier als eerste initiatief mee starten. Dit heeft voor de ondernemer al te lang geduurd. Het momentum hiervoor is nu.

Goed dat de mobiliteit aangepakt wordt. En het aantrekken en ontwikkelen van talent is voor ons gebied broodnodig. Bijkomend voordeel is dat we hiermee ook de groenstructuurplannen een boost kunnen geven. Laat dit een mooie start zijn voor het verdere vervolg van deze plannen en wellicht kan deze manier van financieren ook een voorbeeld zijn voor de andere dorpen in onze gemeente.

Agendapunt 7 - Bestemmingsplan Oostgaarde - Magnoliastraat - Niels Kampstra
Voorzitter, eigenlijk een hamerstuk wat ons betreft, maar toch een korte anekdote van mijn kant.

Ik wil jullie meenemen naar 30 april 1994, ik was 1,5 en op die dag verhuisden wij naar de Magnoliastraat 198, oftewel het laatste huis tegen het nieuwe bestemmingsplan wat nu voor ligt. Toen werd er tegen mijn ouders gezegd, binnen 10 jaar is dit helemaal vol gebouwd. Kijken naar graan wat geoogst werd, sneeuwballen gooien met de straat, voetballen en het olifantenpaadje naar de straten achter ons, het werd er allemaal voor gebruikt, ik denk dat zo rond 2010 de eerste werkzaamheden plaatsvonden aan de nieuwe wijk en nu, bijna 30 jaar verder, ligt dit ontwerp bestemmingsplan voor het laastste stuk voor.

Wat ik met deze korte anekdote wil vertellen, we willen allemaal graag snel en met name in ruimtelijke projecten horen we vaak, regel dit nu, doe dit zo of waarom kan dat niet sneller. Maar soms zijn er situaties waar je als gemeente weinig invloed op hebt en waardoor we nu bijna 30 jaar later dit bestemmingsplan voor hebben liggen. Als we nog eens iets hebben wat langzamer gaat dan dat we zouden willen, dan hoop ik dat u nog eens aan dit verhaal terug denkt.

Agendapunt 8 - Nieuwbouw scouting Heinkenszand - Fabian Schenk
Als raadslid is het bijna de meest logische stap om in dit betoog enigszins negatief te starten door vooral in te zoomen op de verhoging van de kosten. Maar voorzitter we weten allemaal dat de kosten exponentieel gestegen zijn. Dus ik wil graag inzoomen op de kracht van de scouting. De scouting is namelijk de plek waar jonge mensen nieuwe vrienden maken, onvergetelijke avonturen beleven en nieuwe vaardigheden leren. Jonge mensen die op scouting zitten leren veel sociale vaardigheden terwijl ze plezier maken. In het jaarverslag van scouting Heinkenszand is te lezen dat zij in 2022, 183 leden hadden, waarvan 136 jeugdigen. Het bestuur en de leiding van scouting Heinkenszand nemen een groot maatschappelijke rol op zich, waarvoor wij van CDA Borsele grote waardering uit willen spreken. Daarnaast willen wij de waardering uitspreken over de zelfwerkzaamheid van de scouting waardoor de kosten al gedrukt worden. Met verschillende redenen is de scouting al 10 jaar bezig met de de bouw van het nieuwe pand. Laten we er vooral voor zorgen dat zij niet langer moeten wachten. Wij gaan akkoord met het voorstel en wij wensen het bestuur en de leiding succes en plezier bij de bouw en kijken ernaar uit dat het nieuwe pand in gebruik genomen kan worden.

Agendapunt 9 - Woningbouwprioritering - Niels Kampstra
Voorzitter, om niet over alles iets te gaan zeggen wil ik mij richten op twee punten uit dit voorstel, de prioritering en starters. De andere punten zijn wat ons betreft akkoord.

In de basis begrijpen wij de prioritering zoals deze voor ligt en kunnen wij hier ook in grote lijnen mee instemmen.

Nummer 1 en 2 zijn gewoon lopende zaken dus staan logischerwijs bovenaan.
Punt 3 is wat ons betreft een hele belangrijke, want juist door die initiatieven van derden moeten we komen tot de doelstelling van 510 woningen voor 2030. Wat ons betreft vallen de tiny houses zoals benoemd in punt 7 hier ook onder. Want komt er iemand met eigen grond die een dergelijk project wilt starten of wil Beveland Wonen nog een project zoals in Hoedekenskerke, dan verdient dit gewoon aandacht en inspanning van de organisatie. Ook kleiner bouwen op een andere manier zou hier een mogelijkheid moeten zijn.
Dan nummer 4, in feite is dit iets wat ook al loopt en wat ons betreft niet los gezien mag worden van nummer 2. Het wordt hier als los punt benoemd vanwege de procedure, maar in feite hangt dit gewoon aan nummer 2.
Dan nummer 5 en 6. Als er keuzes gemaakt moeten worden begrijpen wij de prioritering. Maar dit wil niet zeggen dat Heinkenszand en ‘s-Gravenpolder belangrijker zijn dan de andere kernen. Zoals de wethouder in de kaderraad van 9 maart al aangaf op een vraag van dhr. Gunter, de nummers mag je naast elkaar zien. Kijk daarom waar we als gemeente eenvoudig iets kunnen doen, waar hebben we als gemeente al grond en waar is er de grootste behoefte aan nieuwbouw. Graag zouden wij hierop een toezegging van de wethouder willen.

Starters:
Al jaren hebben we het hier over kansen bieden voor jongeren, voor starters op de woningmarkt. Ook voordat ik in de raad zat en nog in de jongerenraad was na de busverbinding en veilige fietspaden altijd één van de punten, starterswoningen. Met het voorstel zoals het er nu ligt doen we echt het minimale. Er wordt gezegd, starters zijn aangewezen op doorstroming, maar zoals de wethouder in de kaderraad van 9 maart ook al heeft aangegeven, de doorstroming stagneert. Op initiatief van het CDA hebben we de regeling voor de starterslening nog verruimd maar met dit voorstel gooien we de deur (van de starterswoning) voor starters dicht.

Bouwkosten rijzen de pan uit, de hypotheekrente is fors gestegen, dus veel meer mensen blijven zitten waar ze zitten. En aan het eind van de keten zijn de starters de dupe hiervan. Onze fractie is zich er zeker van bewust dat nieuwbouwen voor starters bijna niet meer mogelijk is. Maar met het voorliggende voorstel komt er helemaal geen perspectief voor starters. Wij vragen om meer ambitie waarbij ook starters aan een kwalitatief goede woonruimte kunnen komen! Te meer ook omdat minister de Jonge op dit moment ook volop bezig is met de kansen voor o.a. starters op de woningmarkt te vergroten verwachten wij dat er het komende jaar nog nieuwe instrumenten vanuit het rijk komen die hier aan bijdragen. Daarom hebben wij het volgende amendement opgesteld: amandement.

Agendapunt 10 - Gebiedsgerichte Aanpak (GGA) Borsele-Oost, fase 1 - Mitchel Vermeulen
Een voorstel tot verhoging van het investeringskrediet, waarvan we wisten dat het eraan zat te komen. Wat onze fractie betreft is het een noodzakelijk kwaad om te kunnen komen tot een goede uitvoering van de GGA Borsele Oost. Wij hebben een tweetal vragen aan de wethouder:
1) Onder punt 2 wordt ons gevraagd rekening te houden met een verdere verhoging van het krediet. Kan de wethouder onze raad een doorkijk geven voor wat 7 december gepresenteerd zal worden.
2) Is er in het kader van de integraliteit van dit plan al iets te zeggen over de planning van de volgende fases?

Agendapunt 11 - Zienswijzen over de financiële stukken van de gemeenschappelijke regelingen - Peter van`t Westeinde
Bij u herbenoeming gaf u nog aan dat Borsele een echte Samenwerkingsgemeente is. Dit voorstel laat dat maar weer eens heel mooi zien. Goed dat dit nu op deze manier gepresenteerd zeker voor een raad die pretendeert te sturen op hoofdlijnen. Ik wil zeker niet op iedere GR afzonderlijk in gaan. Wel aangeven dat dit proces het voor iedereen beter maakt. De raden krijgen een beter overzicht, de GR-en weten allen tegelijk waar ze aan toe zijn en bij de gemeenten komt alles nu op een, redelijk, gestructureerde manier binnen. Dit moet voor het ambtelijk apparaat ook uiteindelijk een stap vooruit zijn.

Wij kunnen akkoord gaan met de eindadviezen van de samenstellingscommissie. En daarmee ook met de voorgestelde zienswijzen.

Agendapunt 5 - Grip op gemeenschappelijke regelingen; 213a- onderzoek gemeente Borsele - Peter van`t Westeinde

Mooi dat we deze stap nu kunnen zetten. Meer grip op de GR-en is iets waar wij als raad al jaren om vragen en met de voorstellen en aanbevelingen in dit rapport zetten we wat ons betreft flinke stappen in de goede richting. Het roept bij ons echter ook enkele vragen op.Voor wat betreft aanbeveling 1 Nota verbonden partijen.Gaat de raad in dit document de kaders aangeven voor de omgang met GR-en? Volgens de VNG kan dat, via de gewijzigde WGR per 1 juli 2024. Wordt bij de nota Verbonden partijen ook samengewerkt met andere Zeeuwse gemeenten? Om hiermee de afspraken van het rapport Afspraken over Samenwerken met gemeenschappelijke regelingen in Zeeland ook gemeenschappelijk te verwerken?

Mooi dat het in aanbeveling 9 ‘Afspraken over Samenwerken met gemeenschappelijke regelingen in Zeeland’ gaat over het instellen van een regionale raadsadviesgroep voor elke GR afzonderlijk. Is de Wethouder het echter wel met ons eens dat dit niet noodzakelijk het geval hoeft te zijn bij alle GR-en? En hoe denken de andere fracties hierover?

Wij verheugen ons op de uniforme aanpak van begroting, rapportages en jaarstukken van de diverse GR-en. Dit is een efficiënte aanpak en wij verwachten dat het voor raden ook beter inzicht gaat opleveren. Het zal in eerste instantie meer vragen van o.a. onze controller maar wanneer deze werkwijze goed loopt zou het voor iedereen positief moeten uitpakken.

Wij steunen het College in de verdere uitvoering van de gedane aanbevelingen en we zien uit naar een betere behandeling in onze raad van stukken van de GR-en.

Agendapunt 6 - Renovatie strekdam Hoedekenskerke - Mitchel Vermeulen
De in 2005 vernieuwde strekdam van Hoedekenskerke heeft onderhoud nodig. Daarnaast is er het probleem dat het haventje frequent dichtslibt. Bij opgaand water is er een sterke stroming de haven in, maar die ontbreekt bij afgaand water. Hier speelt de (ligging van) strekdam een grote rol in.
De monding van het haventje is net te smal voor een baggerboot waardoor het provisorisch wordt leeggetrokken. (en de monding wordt gevormd door de strekdam). Dit kost de Watersportvereniging jaarlijks €.... Een bedrag dat met liggeld en bijdrages van o.a. de gemeente net op te hoesten is. Wellicht is dit een mooi moment om te kijken naar een meer permanente oplossing voor dit probleem. Daar zijn bij verschillende betrokkenen die wij gesproken hebben ideeën over, dus wellicht is het interessant is om daar het e.e.a. op te halen.

Kan de wethouder samen met de Watersportvereniging en andere betrokkenen verkennen of er een meer permanente oplossing is voor het dichtslibben van het haventje. Dit omdat de strekdam hier een rol in speelt en er nu toch al werk aan de strekdam is voorzien.

Agendapunt 4 - Ingekomen stukken, geëngobeerde dakpan - Niels Kampstra

Als gemeenteraad hebben we ongeveer 1,5 jaar geleden het beeldkwaliteitsplan voor de Platepolder vastgesteld, dus ook met dat bepaling de geëngobeerde dakpannen niet toegestaan zijn. Ik durf te wedden dat niemand in deze raad bij het vaststellen van het beeldkwaliteitsplan Platepolder bij wel of geen geëngobeerde dakpannen stilgestaan heeft. Het verschil tussen een geëngobeerde pan en een keramische, gesmoorde pan is vooral technisch van aard en heeft te maken met het bakproces. Pas wanneer er een stuk van de pan af is zie je dat een geëngobeerde pan niet door en door van kleur is. Maar op een heel dakvlak zal je het verschil niet of nauwelijks zien.

Uit de beantwoording van de door onze fractie gestelde technische vraag blijkt het waarom we geëngobeerde pannen uitgesloten hebben, het productieproces van een geëngobeerde pan is mogelijk duurzamer, de levensduur van een doorpakken pan is langer en daarmee weer duurzamer. Een duidelijke motivatie waarom de wethouder en het college, waar de bevoegdheid ligt, niet afwijkt van het beeldkwaliteitsplan. Ook blijkt uit de beantwoording dat er voor de Platepolder door een andere initiatiefnemer ook het verzoek is gedaan om een geëngobeerde pan te gebruiken. Ook dit verzoek is afgewezen. Het nu alsnog toestaan zou niet fair zijn tegenover deze initiatiefnemer.

Onze fractie snapt het standpunt van de briefschrijver en ja, welstand in Borsele moet eenvoudiger worden, maar als gemeenteraad zitten wij hier ook om een consequent bestuur te zijn naar alle inwoners. En daarvoor al het eerder genoemde overwegende lijkt het onze fractie het beste om dit punt mee te nemen naar de werkgroep beeldkwaliteit, want dit gaat verder dan enkel de Platepolder en als het gaat om welstand en beeldkwaliteit moeten we naar het totaal plaatje kijken in Borsele.

Agendapunt 5 - Plan van aanpak ‘Borselse Voorwaarden’ Grootschalige Energietransitie en Leefkwaliteit - Peter van`t Westeinde
Borsele vangt de klappen op voor de energietransitie in Nederland en zelfs ook daarbuiten. En we hebben tot op heden onze inwoners nog niet gerust kunnen stellen dat we deze klappen aankunnen. Het compensatieplan voor de 380 kv lijn en het transformatorstation is nog niet in beeld en nu moeten wij de voorwaarden op gaan stellen voor de grootschalige energietransitie in onze gemeente. En tijdens dit hele proces moet ervoor gezorgd worden dat onze inwoners het vertrouwen terug krijgen. Voor een heel groot deel ligt dat bij de landelijke overheid wat daar wordt ook het besluit voor de 2 nieuwe kerncentrales genomen. En in het herwinnen van vertrouwen is men in Den Haag nog niet uitgeblonken. We moeten dus ook nog maar afwachten of de ons beloofde besluiten ook echt op de afgesproken tijdstippen genomen gaan worden. Ook hier is het: Minder ik, meer wij! Wat ons te doen staat is alles in het werk stellen om dat vertrouwen wel terug te winnen. Onze Borselse inwoners moeten weten dat wij dit als gemeente samen met hen doen en voor hen. En dat staat of valt bij een goede communicatie. We zijn daar al heel goed op weg maar gemakkelijk zal het niet worden.

We kunnen vanalles gaan vinden over de Borselse voorwaarden maar dat is in eerste instantie aan de inwoners. Wij stellen de voorwaarden vervolgens eind dit jaar in de raad vast. Natuurlijk willen wij als CDA-Borsele geen koeltorens, geen nieuwe hoogspanningskabels als rits door ons Zuid-Bevelandse landschap en een inpassing rondom het Sloegebied opdat de omgeving zeker niet meer overlast gaat ervaren. Ook moet de leefbaarheid op peil blijven en beter nog moet deze vooruit gaan. En wij zien dit als kans om bijvoorbeeld onrendabele warmtenetten nu wel te realiseren. Ook moet het compensatieplan visueel gemaakt worden. Wat gaat dit voor de omgeving betekenen? Niet alleen een plan voor de leefbaarheid dus maar ook het nu een keer echt aanpakken van de sloerand. Dus hier ook geen extra inbreuk voor bij voorbeeld de Cental Gate aan de huidige rand van het Sloegebied. De omgeving heeft nu wel genoeg overlast ervaren. Het moet dus gezien worden als een compensatieplan voor alle ontwikkelingen, ook wanneer de kerncentrales niet komen, dan nog dient er een flinke compensatie plaats te vinden.

Als CDA-Borsele vinden wij de Jeugd van groot belang in dit hele traject. Dit hele traject is voor hun toekomst van groot belang. Het is dus te verantwoorden dat er een bovenmatige inspanning verricht wordt om de jeugd bij dit proces te betrekken. Het gaat immers om hun toekomst. De Dorpsraden hebben voorgesteld om met 2 personen deel te nemen aan de discussies. Ons voorstel zou hier zijn dat ze bijvoorbeeld in duo’s gaan werken zodat niet alles op 1 persoon rust, dus wel met 1 persoon aan tafel maar werken in duo’s zodat eventuele vervanging ook direct geregeld is. De overheid is nu aan zet om draagvlak te bepalen en/of creeëren. (Dat er nu een advies is wat Jetten niet geheel volgt is slecht voor de geloofwaardigheid.) We hebben zojuist gehoord hoe ze dat willen gaan doen en hier vinden wij ……. van.

Wij zijn er vervolgens voor de samenhang en voor de Borselse samenleving! Vorige week en vanavond hebben velen hun zorgen geuit en ook het wantrouwen weergegeven. Wij kunnen dat alleen maar wegnemen met volledige openheid en een glasheldere communicatie. Verschillende verhalen vanuit verschillende kantoren kunnen we nu echt niet meer hebben. Iedereen roept maar wat, ook vanuit Den Haag. In Borsele, zowel het dorp als de gemeente, komt alles samen en wij dienen die open communicatie met onze inwoners dan ook te voeren. Onze informatie moet in ieder geval betrouwbaar en up-to-date zijn. Er moeten dus ook integrale afspraken gemaakt worden. Alles in één dus, geen plannen stapelen.

Als de centrales er uiteindelijk staan, als alles doorgaat, moet de stroom natuurlijk afgevoerd worden. Het is zo dat veel stroom in de omgeving gebruikt gaat worden maar wat de Provincie uit gaat moet tegen die tijd ondergronds. We zijn 10 tot 15 jaar verder voordat afvoer aan de orde is dus is er nog heel veel tijd om te zorgen dat de kabels tegen die tijd ondergronds, langs bestaande infrastructuur gelegd kunnen worden of liever nog door de Westerschelde. Vorige week gaven de dorpsraden ook nog aan dat zij in dit hele traject ook flink wat extra moeten vergaderen. De kosten die hiermee gemoeid zijn zullen ook bij EZK gedeclareerd moeten worden volgens ons. Is dit ook het geval?

Voorzitter, we staan met onze inwoners voor een gigantisch traject en er zullen zeker nog hobbels komen maar we moeten er volledig voor gaan om de zorgen en het wantrouwen, voor zover dat in onze macht ligt, weg te nemen. Dat kan alleen door een open en transparante communicatie. Wij gaan daar als CDA-Borsele zeker voor en wij gaan ervan uit dat de gehele raad, het college en het ambtelijk apparaat er ook zo over denkt. Dan brengen wij het met z’n allen Voe Mekare.

Agendapunt 4 - Ingekomen stukken – voorstel art 213 onderzoek - Margriet Koeleman
Even ter herinnering: In de auditcommissie van 30 januari hebben we dit voorstel met de controller besproken. We hebben de raad daarover geïnformeerd op 2 februari.
De auditcommissie is positief over het doen van een artikel 213 onderzoek naar de stand van het gemeentelijk vastgoed. De focus zal daarbij liggen op de bedrijfseconomische aspecten.

We kijken uit naar de bevindingen.

Agendapunt 5 - Integraal Veiligheidsbeleid 2023-2026 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een mooi, goed maar vooral een belangrijk stuk. Complimenten aan de opstellers en een uitdaging voor ons zelf om de komende 4 jaar de vinger aan de pols te houden voor wat betreft de veiligheid. Mooi ook dat dit nu Zeeuwsbreed opgesteld is.

Veiligheid is voor veel mensen ook vooral een gevoel voorzitter. Daarom is het ook aan ons om te laten zien dat er aan gewerkt wordt. Zaken als ondermijning komen snel in beeld als het op grote schaal gebeurd in de haven. Maar zeker zo belangrijk is de ondermijning in ons landelijk gebied. Dit kan voor betrokkenen grote gevolgen hebben en bij bijvoorbeeld het dumpen van drugsafval in het buitengebied zijn de gevolgen meestal voor mensen die nergens iets mee te maken hebben. Mooi is het nu dan ook dat de landelijke overheid de kosten van illegale dumpingen vergoed. Dit laat zien dat er langs meerder kanten aandacht is voor het onderwerp van veiligheid.

Verder verdiend de aanpak van verwarde personen ook de aandacht. Dit geeft voor de directe omgeving ook een gevoel van onveiligheid. Zorg is ook in dit geval geen verdien of winst model. Dit staat of valt ook met aandacht. Minder ik, meer wij is ook hier van toepassing.

Het ontstaan van veel nieuwe vakantieparken zorgt er op korte termijn wel voor dat sommige bestaande parken en parkjes verouderen en verloederen. Dit is ook weer een bron voor ongewenste ontwikkelingen.

Veiligheid blijft dus zeker een aandachtspunt #voorheelnederland maar zeker ook voor Borsele. Wij blijven een interessant gebied voor kwaadwillenden en we moeten er samen voor zorgen dat onze inwoners hiervan niet de dupe worden. We kijken uit naar het gezamenlijke uitvoeringsprogramma.

Agendapunt 9 - Beschermd Wonen - Margriet Koeleman
Het CDA is akkoord met dit voorstel. Het voorstel bevat wat ons betreft een pragmatische oplossing om voor 2024, en eventueel ook nog 2025, de continuïteit van de voorziening Beschermd Wonen te waarborgen.

Het ligt voor de hand dat Vlissingen nu het opdrachtgeverschap voor de aanbesteding op zich neemt. Want de gemeente Vlissingen was de afgelopen jaren centrumgemeente voor Bescherm Wonen en heeft dus de nodige expertise en capaciteit hiervoor in huis. Voor de samenwerking tussen Vlissingen en de andere Zeeuwse gemeenten zijn de afspraken goed op papier gezet.

Deze oplossing haalt ook de druk van de ketel om snel tot een nieuwe governance te komen waarin ook Beschermd Wonen wordt opgenomen. Er is tijd nodig om dat goed te onderzoeken, alle afwegingen zorgvuldig te maken en de juiste besluiten te nemen. Haastige spoed is in deze niet goed.

Agendapunt 10 - Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Borsele 2023 - Margriet Koeleman
Het CDA is tegen dit voorstel. Maar we moeten er wel mee instemmen. De wetgever en de rechter laten ons geen keus.

In juli 2021 hebben we de WMO-verordening gewijzigd. Het uitgangspunt was dat de meest kwetsbare mensen gesteund moesten worden. Dat de breedste schouders de zwaarste lasten zouden moeten dragen. Dus toepassen van een vermogenstoets bij een aanvraag van een WMO-voorziening. Nu worden we van hogerhand gedwongen de wijziging terug te draaien. De WMO blijft een open einde regeling. Geen vermogenstoets en ieder huishouden betaalt hetzelfde abonnementstarief. Namelijk 19 euro per maand. Dat dekt ongeveer 5 kwartier huishoudelijke hulp, per maand. In de praktijk is dat natuurlijk niet lang en vaak genoeg.

Gevolg: De gemeente betaalt de meerkosten en ziet de WMO-uitgaven weer stijgen. Onder andere daardoor hebben we op andere uitgaven moeten bezuinigingen.
Gevolg: Omdat ieder huishouden dat huishoudelijke hulp nodig heeft dat kan aanvragen zijn er nu wachtlijsten voor die hulp. Waardoor ook de meest kwetsbare mensen getroffen worden.

Dit kan niet de bedoeling zijn van de wet. Er zit spanning tussen de WMO en de uitvoering. Het wordt hoog tijd dat de WMO-wet toekomstbestendig wordt gemaakt. Maar we moeten nog doortobben tot 2025 voor er een wetswijziging komt.

Kortom, we kunnen niet onder dit voorstel uit. Maar we zijn er allerminst blij mee.

Bijdrage Motie Vreemd - Aardbevingshulp - Margriet Koeleman
Mooi dat we met deze motie als gemeente een steentje kunnen bijdragen aan het lenigen van de nood. Als CDA willen we solidair zijn met de slachtoffers van de aardbevingsramp in Turkije en Syrië. De beelden die we op tv en internet zagen van de ravage na de ramp zijn ten hemel schreiend. Met de meest recente bevingen werd dat nog erger. Vele doden, en bij de overlevenden wanhoop en ontreddering. Nederland draagt bij aan de enorme internationale noodhulpoperatie met het levensreddende werk van het USAR-team en financiële steun via de VN en het Rode Kruis. De Samenwerkende Hulporganisaties, ofwel SHO/Giro 555 hielden een publieksactie. Daar dragen we nu aan bij.

Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat SHO goed werk verricht. In Haïti was in 2010 een vreselijke aardbevingsramp. Ik ging toen voor mijn werk ernaartoe om de inzet van de Nederlandse hulpverlening te monitoren. De beelden van de ellende die ik daar zag zal ik nooit vergeten. Ik was erg onder de indruk van de enorme inzet en van de professionaliteit van de SHO-leden en hun lokale en internationale partners . Er waren tenten voor ontheemden, er was medische zorg, tankwagens brachten schoon drinkwater, er werd voedsel uitgedeeld. Heel veel mensen kregen hulp. Daarom is het goed dat wij de huidige actie van SHO steunen met onze bijdrage.

Agendapunt 12 - Vragenuurtje - Fabian Schenk
Ovezande heeft straks een nieuw hart met een verlopen Hoofdstraat, zo kopte de PZC van 22 november 2008 een artikel over Ovezande. Na een kleine 15 jaar kunnen we wel zeggen dat Ovezande een nieuwe hart heeft en daar is Ovezande dan ook erg dankbaar voor en trots op. Maar helaas hoor ik de afgelopen jaren ook geluiden over iets waar wij minder trots op zijn, namelijk de verpaupering van de het voormalige pand van JF. Schureman, beter bekend als het Scooterpaleis, op de kruising van de Hoofdstraat en de Plataanweg, u vast bekend. Omdat dit pand al meer dan 15 jaar voor vele dorpsbewoners een doorn in het oog is wil ik namens CDA Borsele het college de volgende vragen stellen:

• Vinden er gesprekken plaats met de huidige eigenaar en is bekend wat de eigenaar met het pand wil?
• Is het college het met ons eens dat er door achterstallig onderhoud een onveilige situatie ontstaan is voor omwonende en dat daarmee de noodzaak om hier iets aan te doen gegroeid is?
• Wat is de visie van de gemeente op dit pand?
• Is het college bereid actie te ondernemen als er zich een kans voordoet?
• Valt deze situatie onder de beleidsnota aanpak aandachtslocaties uit 2016? Indien dit het geval is welke stap van bijlage 1 is passend bij de huidige situatie?
• Zou het opstellen van een leegstandsverordening het college helpen om verdere stappen te kunnen ondernemen?

En voorzitter ik praat nu over dit pand maar we kennen wel meer voorbeelden in de gemeente Borsele. Collega er is werk aan de verpauperde winkel.

Agendapunt Ingekomen stukken - Memo Zoet water - Peter van`t Westeinde
Mooi dat deze memo er ligt. Dat is keihard nodig omdat de verzilting doorzet en er in verschillende regeringsstukken aangegeven wordt dat het voorkomen van verzilting geen prioriteit meer krijgt. De problemen in onze gemeente komen zeer verspreid voor. Soms is er aan de ene kant van de dijk, via bronnen, voldoende zoet water beschikbaar terwijl nog geen kilometer verderop geen zoet water te vinden is. Tot op de dag van vandaag lopen er helaas nog steeds miljoenen liters kostbaar zoet water de Noordzee in. Dit omdat ons land ingericht is op de afvoer van overtollig water. We zullen snel over moeten schakelen op retentie. En dat begint in steden en dorpen maar zal zeker ook in het buitengebied moeten gaan gebeuren. Nieuwe zilte natuur past daar niet bij. Sla in die natuur zoet water op zodat de omgeving daarvan kan profiteren en creëer buitendijks schorren en slikken voor de zilte natuur. Daarmee bescherm je gelijk onze dijken. In het plan wordt gesproken over het ophogen van het peil van de Zwaakse Weel. Dat moet op korte termijn uitgevoerd kunnen worden. Ik mis hierbij Stelleplas. Hier ligt ook een plan voor. Dat kan gelijk meegenomen worden in de uitvoering.

In 2027 staat Nederland aan de lat om de doelen van de Kader Richtlijn Water te halen. En dat zal nog een hele dobber worden. Schoon, vastgehouden regenwater kan hierbij een grote rol spelen.

Het onderzoek naar het binnenlaten van water uit het Zoommeer moet zeker uitgevoerd worden. Het zal nog een hele klus zijn om dat water onze kant op te laten stromen zeker omdat we ingericht zijn op water afvoer. Het watersysteem zal anders moeten worden ingericht. Ondernemers die nu al voorzien zijn van bronnen hebben natuurlijk geen meerwaarde van dit plan. Om het plan te laten slagen zullen zoveel mogelijk mensen mee moeten doen maar hier voorzie ik wel een probleem. Verder zullen er aan deze kant van het Kanaal door Zuid Beveland ook investeringen gedaan moeten worden. Of het door meer deelnemers goedkoper zal worden moeten we nog zien. Maar daarvoor heb je het onderzoek nodig. Er zal nog flink wat water door de Schelde moeten maar we zetten hiermee een hele mooie eerste stap.

Agendapunt 9 - Voorstel procesbeschrijving Energietransitie en leefkwaliteit - Peter van`t Westeinde
Borssele is inmiddels aangewezen als voorkeurslocatie voor 2 nieuwe kerncentrales. Of ze er gaan komen is aan het Kabinet. Wij moeten er als Raad van Borsele voor zorgen dat dit gaat gebeuren zonder een fixe impact op de leefbaarheid in onze gemeente en meer bepaald de Sloerand. Maar ook, op welke manier gaan de inwoners hiervan profiteren? Diverse groeperingen slingeren vanalles de media in, van koeltorens tot hoogspanningsmasten en van een totaal onleefbaar gebied tot de mogelijkheid van een aanval op onze nucleaire infrastructuur. Bangmakerij of een reëel beeld? Als het aan CDA Borsele ligt komen er geen koeltorens en niet nog een extra hoogspanningslijn als rits door De Zak van Zuid Beveland. Als er iets moet komen kan dit tegen 2035 onder de grond of nog beter door de Westerschelde. Maar als wij dan toch dè energieopwekker van Nederland worden kunnen we nu ook alvast maar zeggen dat we hier geen zonnevelden gaan aanleggen. Zonnepanelen leggen wij in Borsele op daken. En ook willen we geen grote windmolens in ons gebied. Wij hebben onze bijdrage dan immers al wel geleverd. En met ontwikkelingen als deze is het van het grootste belang dat de leefbaarheid op de dorpen van Borsele overeind blijft. Dat kan met flankerende maatregelen zoals voor de natuur (gaan we nu eindelijk het Sloebos een keer afmaken?), maar ook voor de woonomgeving en voor de voorzieningen in de dorpen voor de huidige en voor nieuwe bewoners. En hoe kunnen we profiteren van een energiecluster in onze Gemeente? Worden warmtenetten hierdoor wel interessant of kan de overheid hiervan bijvoorbeeld de niet rendabele top voor haar rekening nemen? Op deze manier kunnen onze inwoners ook direct profiteren van de hier opgewekte stroom. Met deze ontwikkelingen moet er ook ruimte voldoende zijn in het Sloegebied voor bijvoorbeeld waterstof-fabrieken. Hiermee is een substantieel deel van de opgewekte en aangelande stroom direct in het gebied nodig waardoor minder afgevoerd hoeft te worden. Kortom, goed dat we dit proces nu reeds voor onszelf beschrijven. Het kan de komende 2 jaar wel eens hard gaan en dan moeten wij er klaar voor zijn.

Agendapunt 10 - Participatienota 'Samen denken, Samen doen. Participatie binnen gemeente Borsele - Fabian Schenk
“Gemeente Borsele is er voor haar inwoners, niet andersom. Onze lokale democratie werkt het best met betrokken en actieve inwoners. Inwoners die iets willen bijdragen aan onze gemeente en hun kennis, kunde of ervaringen willen delen.” Dit zijn de eerste drie zinnen van de participatienota die voor ons ligt. En voorzitter dat past goed bij de visie van ons als CDA`er. Participatie gaat over goede omgang met elkaar, over empathie en constructief meedenken, en betrokken zijn bij de leefomgeving. Dat participatie een onderdeel wordt binnen de gehele gemeentelijke organisatie is een goede stap voor onze inwoners. Participeren is meedoen in de samenleving en meedoen in je eigen omgeving. Hierbij willen we wel opmerken dat dit niet hetzelfde betekend als gelijk krijgen. Het gesprek aan kunnen gaan en mee kunnen praten binnen de gemeente is waar het om moet gaan.

Goed te lezen dat ’s-Gravenpolder en Kwadendamme in kwartaal 2 van dit jaar bezocht gaan worden voor het project B2030. Zo krijgen de inwoners van deze dorpen, naast de andere dorpen waar het project al geweest is, ook de kans mee te praten over Borsele in 2030.

Dan rest ons nog de opstellers te bedanken voor het opstellen van de nota en de gehele gemeentelijke organisatie succes te wensen bij de implementatie van de participatienota. Blijf bedenken bij de dingen die je doet: Gemeente Borsele is er voor haar inwoners, niet andersom.

Agendapunt 12 - Werkzaamheden vooruitlopend op herinrichting Stenevate - Mitchel Vermeulen
Stap voor stap werken we toe naar en veiligere en beter ingerichte Stenevate. Daar zijn we blij mee. We merken op dat er per deelproject voorstellen naar de raad komen. Dit zonder dat het totaalplaatje bekend is. Hebben we voldoende scherp waar we naartoe werken? De metingen die de komende periode worden uitgevoerd zullen meer duidelijkheid geven over wat nodig is om de Stenevate verder veilig in te richten. Een fietspad of een veilige oversteekplaats zijn de vaak genoemde opties door omwonenden. De metingen zullen duidelijk maken of dit wel óf niet nodig is. Kijk daarbij naast objectieve veiligheid ook naar veiligheidsbeleving. De oude situatie liet blijken dat dit twee verschillende aspecten zijn. We hebben het volste vertrouwen dat daarin een goede afweging gemaakt zal worden.

We zijn akkoord met het voorstel.​

Agendapunt 13 - Uitvoeringsprogramma Wegen, Groen, Riolering 2023-2027 - Fabian Schenk
In de meerjarenplanning zien we een overzichtelijke planning met de werkzaamheden voor de aankomende 5 jaar. Bij het lezen van het uitvoeringsprogramma viel ons op dat sommige straten niet opgenomen staan in het uitvoeringsprogramma waarvan de kwaliteit van de straat wel zienderogen achteruit gaat. Is de planning zoals deze opgesteld is een vaste planning of wordt de planning aangepast indien dit nodig getracht wordt? Afsluitend wil ik aangeven dat wij akkoord gaan met het voorstel.

Agendapunt 14 - Voorstel in het kader van het Masterplan Nieuwdorp - Niels Kampstra
Er is al heel veel gezegd over het Masterplan Nieuwdorp. Daarom wil ik het eigenlijk niet al te lang maken.

Natuurlijk zijn wij heel erg geschrokken van de gestegen kosten, maar wij vrezen dat dit niet de laatste keer zal zijn. Wel willen wij benoemen dat de informatievoorziening in het traject vele malen beter kon, met name over de wijzigingen die zijn doorgevoerd en over de onvoorziene zaken, want helaas bleken er meer zaken onvoorzien dan dat wij als raad hadden verwacht op basis van de info die wij hadden.

Dan het verschil tussen optie 3 en optie 4. Wat ons betreft houden we vast aan het oorspronkelijke plan, optie 3. We gaan daarin niet verder schaven of rommelen, dit is het, punt! Zeker als we dan horen dat door het exploitatievoordeel het verschil van 9000 euro aan kapitaallast volledig weg is.

Maar goed, genoeg over de financiën, nu vooruit kijken. Er ligt een prachtig plan, want dat zouden we door alles misschien nog wel vergeten. Een plan wat gedragen wordt door het door, een plan waarin het dorp geparticipeerd heeft en een plan waarmee Nieuwdorp weer tientallen jaren vooruit kan. Eigenlijk wel een plan om trots op te zijn. Dus bouwers klaar, bouwen maar!

Agendapunt 15 - Parkeerterrein Boomgaarstraat ‘s-Gravenpolder- Niels Kampstra
Een korte bijdrage van ons kant voorzitter.

Akkoord met het voorstel. De huidige parkeerdruk in de Ambachtsstraat en de Sgravestraat is zo hoog dat parkeerterrein meer dan welkom is.
Wel 2 opmerkingen van onze kant:

• de twee te slopen woningen dienen wat ons betreft gecompenseerd te worden. Wij vragen dan ook actie van de wethouder om hiervoor te zorgen
• De Boomgaardstraat verdiend tegelijkertijd ook een opknap beurt. De straat ligt er nu niet al te lekker bij waardoor het parkeerterrein straks niet erg aantrekkelijk is om te parkeren. Daarbij kan de zichtbaarheid en bereikbaarheid vanaf de ‘s Graverstraat ook wel verbetert worden.

Agendapunt 16 - Vragenuurtje - Niels Kampstra
De laatste tijd lezen wij het ene na het andere bericht over het verdwijnen van voorzieningen, eerst de winkels in Lewedorp en Borssele en later ook het verdwijnen van de buslijn door onze gemeente. Over dar laatste zijn we inmiddels door een memo goed geïnformeerd.

Ontwikkelingen die impact hebben op de leefbaarheid van onze kernen. Hoewel ook wij weten dat niet alles door de gemeente op te lossen is zijn wij toch benieuwd welke invloed we als gemeente hebben ter bescherming van de genoemde voorzieningen.

In het recente artikel over de bekende winkels wordt duidelijk benoemd dat één van de redenen landelijke wetgeving is. De kleine dorpswinkel moet aan de zelfde eisen voldoen als een Appie XL of Jumbo foodmarket.

Aan de wethouder de vraag, wat kan er aan gedaan worden dat er onderscheid gemaakt wordt tussen een dorpswinkel of een AH of Jumbo? In dezelfde lijn ook de vraag of er vanuit de RUD meer maatwerk mogelijk is en of er gekeken wordt of het geen wat opgelegd wordt realistisch is binnen een bepaalde termijn?

Agendapunt 6 - Bestemmingsplan Bedrijventerrein Nisse - Niels Kampstra
Voor ons ligt het bestemmingsplan voor het bedrijventerrein Nisse, oftewel, Bosman. Een grote, internationale speler in één van onze kleinere kernen. Juist daar wringt het nu. Laat ik voor op stellen dat we als CDA fractie het beste met onze ondernemers voor hebben en het dus ook mooi vinden dat zij het goed doen en willen uitbreiden. Maar op den duur past het niet meer qua maat en schaal bij de omgeving. Dat punt is nu wel bereikt. Als CDA fractie vinden het mooi dat deze, wat ons betreft wel echt laatste uitbreiding, gelukt is.

Als CDA fractie hebben we nog wel een aantal opmerkingen.

Zo vinden we de termijn voor het aanplanten van de landschappelijke inpassing van 2 jaar wel erg ruim. Wat ons betreft zou de aanplant dit jaar nog kunnen en anders toch zeker volgend jaar. Aan de wethouder de taak om hier op aan te dringen. Zeker in het licht van het volgende…

Want er wordt naar onze mening te makkelijk gezegd dat het aspect licht en duisternis in de milieuvergunning geregeld wordt. Ik kan u meerdere bestemmingsplan aanwijzen waar dit netjes in het bestemmingsplan is geregeld en zeker op deze locatie, zo aan de rand van de kern, mag je toch verwachten dat dit vooraf goed geregeld is. Een misser wat ons betreft.

Agenapunt 7 - Starterslening - Niels Kampstra
Soms kan het snel gaan, in oktober dien je als fractie een motie in voor verruiming van de startersregeling en in januari ligt het voorstel er al. En wat ons betreft ook een goed voorstel. Aansluiten met een percentage van 75% van de NHG norm zorgt er voor dat de maximum aankoopwaarde altijd mee beweegt met de markt waardoor we nooit meer een situatie als nu krijgen waarbij dit bedrag achterhaalt is.

Goed voor de starters in onze gemeente, hopelijk kan dit net dat extra zetje zijn waardoor zij eindelijk een eigen huis kunnen kopen.

Ook heel mooi dat er ruimte is om extra te lenen om duurzaamheidsmaatregelen te nemen, iets wat met de huidige energieprijzen erg welkom is.

Wij willen aan de wethouder vragen om op tijd naar de raad te komen wanneer de pot leeg begint te raken zodat we als raad hierop kunnen acteren en we onze starters zo veel mogelijk kunnen blijven helpen.

Wel een kanttekening, het maximale bedrag voor de starterslening is 35.000 euro. Uit de beantwoording op de technische vragen blijkt dat we hier samen met Kapelle en Reimerswaal het laagst zitten. Wat het CDA betreft had hier meer ambitie in mogen zitten, minimaal 40.000 euro zoals in Goes of meer zoals in Noord Beveland was wat de CDA fractie betreft beter geweest, dan hadden we onze starters een nog grotere kans gegeven op de woningmarkt.

Agendapunt 8 - Principebesluit Regionalisering milieustraten - Fabian Schenk
In de beantwoording van onze vragen lezen we dat het Algemeen bestuur van OLAZ in december 2019 al besloten heeft tot verdere uitwerking van scenario 3, dat in feite regionale spreiding behelst.

OLAZ denkt dat regionale spreiding het beste potentieel heeft om aan de gestelde wettelijke eisen te kunnen voldoen. Diepere verkenning van dat potentieel ofwel het verder uitwerking van scenario 3 is het onderzoek naar de regionale spreiding om alle voor- en nadelen, inclusief de financiële gevolgen daarvan, in kaart te brengen. Op basis van die analyse zal dan later een voorstel naar de raden moeten gaan om de definitieve keus te maken voor al dan niet regionale spreiding.

Bij het lezen van de stukken staat onze fractie niet te juichen. Het is nu nog onbekend en onduidelijk hoe een eventuele ‘Basis’ niveau eruit komt te zien. Voor welke stromen dienen onze inwoners straks verder te reizen en voor welke stromen kunnen zij in onze gemeente terecht. Bestaat het risico dat door de wijzigingen de milieustraat in Nieuwdorp minder gebruikt zal gaan worden omdat mensen er voor kiezen naar Goes te rijden omdat daar alles in één keer gebracht kan worden. Hierdoor bestaat het risico op een grote terugloop in Nieuwdorp en heeft een milieustraat in de gemeente Borsele dan nog nut? Dus met andere woorden, hoe zorgen we er voor dat we straks niet iets inrichten wat later als vuil naar de stort gebracht kan worden omdat iedereen naar Goes gaat.

De CDA fractie pleit voor een gebruikersonderzoek op de milieustraat. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door een vooraf gestelde periode een enquête aan elke bezoeker uit te delen. Hoe denken onze inwoners, de gebruikers van de milieustraat, over de eventuele overgang naar een ‘basis’ niveau. Graag horen we van de andere fracties hoe zij hierover denken. Naar aanleiding van de stukken hebben wij nog een aantal vragen:

• Kan de wethouder ons meenemen in de stappen die volgen nadat er een voorstel ligt? Wat als bijvoorbeeld iedere gemeente met een ander voorstel komt? Of als alle gemeente voor zijn en wij als gemeente Borsele tegen zijn wat gebeurt er dan?
• Als er buitenom de milieustraat vanuit de gemeente extra diensten aangeboden worden aan onze inwoners, aan welke extra diensten denkt de wethouder dan? En de volgende vraag is dan natuurlijk wie gaat dat betalen?

Agendapunt 9 - Lokale Inclusie Agenda Borsele 2023-2025 - Margriet Koeleman
Deze Lokale Inclusie Agenda biedt een goede basis om verder te werken aan inclusie van mensen met een beperking:

• Goed dat de doelgroep betrokken is, die kan immers het beste aangeven welke obstakels ze tegenkomt.
• De activiteiten die her en der al in gang zijn gezet zijn nu via een gestructureerde aanpak in de uitvoering van de diverse beleidsprogramma’s opgenomen.
• De doelstelling is duidelijk: iedereen moet kunnen meedoen in de maatschappij. Voor het CDA een heel belangrijk punt. Het is aan de gemeente om zo veel waar mogelijk de randvoorwaarden te scheppen. Te beginnen met bewustwording dat voor veel mensen de toegang b.v. tot gebouwen, of tot begrijpelijke informatie, niet vanzelfsprekend is.
• Simpele dingen als boodschappen doen zijn voor mensen met een beperking al heel lastig. Probeer b.v. maar eens met een rolstoel of achter de rollator over een hobbelige stoep te lopen. Zoals die van de Dorpsstraat in Heinkenszand. Daar valt nog wat te verbeteren.

En we bekijken het van twee kanten. Vanuit de kwetsbare mensen die we welwillend ondersteunen. Om minder eenzaam te zijn, meer zelfredzaam te worden, ze kans geven tot meer zelfontplooiing, en tot deelname aan de maatschappij. En vanuit de maatschappij gezien hebben we iedereen gewoon hard nodig, op de arbeidsmarkt, als vrijwilliger. Dus we kunnen mensen niet zomaar langs de kant laten staan.

Daar moet nog veel voor gebeuren. Zoals het CDA-Kamerlid Lucille Werner onlangs (AD, 3 december 2022) zei “Maak van de emancipatie van gehandicapten een strijd”. Dat geldt ook breder voor iedereen met een beperking of kwetsbaarheid. De goedkeuring van deze Inclusie Agenda is wat het CDA betreft daarbij een belangrijke stap. En de uitvoering natuurlijk nog meer.

Agendapunt 10 - Voorstel over de actiepunt ‘Leefbaarheid - A’ en actiepunten ‘Onderwijs cultuur en sport’, in het kader van het uitvoeringsprogramma 'Schakelen met raad en daad' - Mitchel Vermeulen|
‘Misschien hebben we van bepaalde voorzieningen te veel óf te weinig.’ en, ‘We sturen op natuurlijke momenten, maken duidelijk wat de voordelen zijn en scheppen voorwaarden waardoor draagvlak ontstaat.’

De open mindset vanuit het bestuursprogramma heeft zich naar onze smaak vertaald naar wat teveel enthousiasme over het sec concentreren van voorzieningen. Slimme combinaties moeten ervoor zorgen dat onze dorpen er mooier, beter en fijner op worden. Anders moeten we het niet doen. Wij willen graag het open vizier bewaken. Dat past bij een dergelijk traject. Wordt er, bijvoorbeeld, met het oog op de woningopgave ook nagedacht over een groeiscenario? Zo zou er behoefte kunnen gaan ontstaan aan meer, ruimere dan wel andere voorzieningen voor ontmoeting, sport en onderwijs.

Over het laatstgenoemde. Wij gaan als gemeente niet over het sluiten van scholen. Nadenken over slimme combinaties voor de toekomst waarbij ook onderwijshuisvesting wordt meegenomen juichen wij wel toe. Ook hierbij zien wij vooral voldoende draagvlak en de natuurlijke momenten als richtlijn. Voor alle voorzieningen geldt dat het uiteindelijk de inwoners zélf zijn die een voorzieningen moeten dragen. Draagvlak is daarom onmisbaar.

Blij was onze fractie om te lezen dat we op elke kern maatschappelijk vastgoed waarborgen. Iets waar we ons al vanaf het begin sterk voor maken. Ontmoeting als tegenhanger van toenemende individualisering. Een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten om het sociale cement in stand te houden. Dat mogen we niet verschralen. Centrale voorzieningen in dorpen hebben praktische, sociale en emotionele waarden. Sentiment zien wij dan ook niet als bedreiging, maar tevens als één van de graadmeters van waardering.

Over punt 2 in het voorstel kunnen we kort zijn: hier zijn we mee akkoord.

Tot slot nog twee zaken:
Een vraag aan de wethouder: kerkgebouwen worden in dit traject niet meegenomen. Hoewel deze gebouwen niet van de gemeente zijn, past dit wat ons betreft wel binnen de integrale benadering, alsook het toekomstige vraagstuk omtrent de kerkgebouwen. Ons lijkt het dan ook zinvol om deze wel mee te nemen in het totaalbeeld, hoe kijkt u (zeg ik via de voorzitter) hier tegenaan. Ook van de fracties horen we graag een reactie hierop.

Tot slot zien wij in de tijdsplanning dat de raad in september geïnformeerd zal worden over de voortgang. Dat hier ‘schriftelijk’ hier tussen haken staat houdt wellicht verband met de drukke vergaderkalender. Onze fractie zou graag zien dat hiervoor tijd ingeruimd wordt tijdens een plenaire vergadering. Niet alleen schriftelijk dus.

Agendapunt 5 - Voorstel om kennis te nemen van de verkoop van de Wholesale activiteiten van PZEM N.V. - Peter van`t Westeinde
Ons wordt gevraagd om kennis te nemen van het besluit tot verkoop van de Wholesale activiteiten van PZEM N.V. Op dat ‘kennis nemen van’ wil ik hier wel even de nadruk leggen. In het verleden zijn wij akkoord gegaan met de aandeelhoudersstrategie. Onderdeel daarvan was de vervreemding van o.a. de Wholesale activiteiten. Daarmee volstaat het om hier enkel kennis te nemen van de uitvoering van een eerder genomen besluit.

In het verleden hebben wij om het hardst geroepen, ook wij als CDA Borsele, om ons aandeel in PZEM/Delta te verkopen. Jaloers kijken naar de schier oneindig lijkende geldpotten in Brabant, Gelderland en Limburg na de verkoop van hun aandeel in o.a. Essent en Nuon. En in het laatste jaar is er op de energiemarkt natuurlijk ook het een en ander de verkeerde kant op gevallen. Dat roept in de huidige situatie nog wel enkele vragen op en ik hoop dat onze vertegenwoordiger bij PZEM daar een antwoord op kan geven. Moet je bijvoorbeeld de gascentrale blijvend kunnen inzetten om bij te kunnen schakelen? Moet het personeel langer zekerheid van werk krijgen? Hebben we de pipe-infra straks niet nodig om H2 te transporteren? Moet er naast de zekerheid voor het personeel ook geen zekerheid aan de klanten geboden worden? En hoe wordt het bedrag wat binnenkomt ingezet?

Vervolgens kan je natuurlijk ook je bedenkingen hebben bij de relatie van de inkopende partij met bijvoorbeeld Poetin maar aan de andere kant roepen verschillende mensen nu ook om het hardst dat Nederlandse gemeenten gas moeten kunnen blijven inkopen bij Gazprom.

Al met al zitten we in heftige, en voor velen zeer moeilijke, tijden. Gelukkig kan de overheid nu een helpende hand beiden en doen we daar in GR-De Bedelanden verband nog een schepje bovenop. Je kan je nu inderdaad afvragen of de verkoop van PZEM in dit verband voor heel veel veranderingen gaat zorgen? Betalen de klanten van bijvoorbeeld Vattenfal nu al meer voor hun elektriciteit dan de PZEM klanten? Is een gascentrale straks nog van belang als we in Zeeland een energiemix hebben van wind-, zon- en kernenergie met daarbij de mogelijkheid van een warmtenet gebruikmaken van de restwarmte uit o.a. het Sloegebied en de nu al lopende elektrificatie van de industrie door middel van waterstof en tot slot het enorme potentieel aan groen gas als we ook nog onze plantaardige en dierlijke reststromen daarvoor effectief gaan inzetten? Kortom, kijken we naar de dag van morgen of nemen we vandaag kennis van een besluit wat ons verder brengt in de toekomst?

Agendapunt 6 - Brandweerpost - Niels Kampstra
We staan met onze rug tegen de muur. Want gaan we nu zeggen, we blazen het af, we wachten? En wat dan? Niemand weet wat de prijzen gaan doen en de kans dat ze weer vele malen lager komen te liggen is vrij onwaarschijnlijk. 45% kostenstijging, of in het gunstige geval 37%. Nu zijn de bouwprijzen enorm gestegen, maar dit zijn toch wel percentages waarbij je gaat denken, hebben we hier zelf niet te laag begroot? Navraag leerde mij dat een stijging van deze omvang eigenlijk niet kan, uitgaande van het prijspeil van 3 jaar geleden, is een prijsstijging van 20 a 25% reëler. Hoe kan het dan dat we in februari van dit jaar gingen er nog vanuit gingen dat het binnen de bestaande begroting kon. Hebben we eerder dit jaar dan al zitten slapen?

Helaas is het niet het eerste project waar we een dergelijke overschrijding zien en ik vrees dat het ook niet het laatste project zal zijn. Als we de afgelopen tijden steeds op de zelfde manier hebben begroot, dan vrees ik dat we steeds te laag begroot hebben.

In het overzicht zien wij 85.000 euro staan voor o.a bouwbegeleiding. Ruim 32.000 euro hiervan wordt daadwerkelijk voor de bouwbegeleiding gebruikt. Een dergelijke post met een minimaal vergelijkbare omvang zal ook bij de MFA en randweg Hoedekenskerke opgenomen zijn. Omdat we meerdere malen dit bedrag hebben staan willen wij de suggestie doen om iemand vast in dienst nemen voor dergelijke projecten bij de gemeente. Deze persoon kan in grote projecten de bouwbegeleiding doen en straks een rol spelen in de verduurzaming van onze gebouwen. En hopelijk kunnen we dan ook vooraf beter begroten.

Waar ik mee begon, we staan met onze rug tegen de muur. We kunnen eigenlijk niet meer terug, maar dit soort overschrijdingen moeten we niet te vaak krijgen. Voor nu zou ik willen zeggen, snel de eerste paal de grond in, maar kijk wel waar dit nu mis is gegaan en koppel de bevindingen hiervan terug aan de raad.

Agendapunt 8 - Adviesrecht en participatie - Niels Kampstra
Eigenlijk wilde ik hier heel kort over zijn, prima opgepakt en ingevuld naar aanleiding van de kaderstellende raad. Maar toch klopt er iets niet met betrekking tot punt 1, adviesrecht van de gemeenteraad, daarom wil ik graag een amendement in dienen wat ik eerst zal toelichten.

In het voorstel staat het volgende:
Als activiteiten waarvoor advies van de gemeenteraad nodig is, conform artikel 16.15a lid b onder 1 Omgevingswet, vast te stellen die buitenplanse omgevingsplanactiviteiten die in aanzienlijke mate afwijken van de beleidskaders van uw raad en waarbij naar het oordeel van het college sprake is van een significant maatschappelijke impact of sprake kan zijn van grote maatschappelijke onrust en/of anderszins een politiek gevoelig initiatief.

Het gaat hier ons om het stukje aanzienlijke mate afwijken EN waarbij naar het oordeel van het college etc. Als gemeenteraad stellen wij beleid vast, beleid wat in de huidige situatie gebruikt wordt om af te wijken van het bestemmingsplan. Past het in het beleid, dan is er een mogelijkheid om af te wijken van het bestemmingsplan. Straks onder de omgevingswet blijft dit ook, dan kan er middels een buitenplanse omgevingsplan activiteit afgeweken worden van het omgevingsplan. Tot zover prima, want dit beleid hebben we als raad vastgesteld.

Laat ik duidelijk zijn, ik hoef echt niet iedere bopa hier langs de raad te hebben. Wijkt het af van het bestemmingsplan, maar past het in het vastgestelde beleid, prima om de bevoegdheid bij het college te laten. Wanneer er afgeweken wordt van het beleid middels een bopa, dan is dat naar de mening van de CDA fractie juist een moment waar we als raad iets van moeten vinden. Juist omdat er dan sprake is van een afwijking van het door ons vastgestelde beleid. Naar mening van de CDA fractie zijn er daarom 3 categorieën waarbij om advies van de gemeenteraad gevraagd moet worden in plaats van 2.

Daarom hebben wij het volgende amendement opgesteld: KLIK HIER voor het amendement

Agendapunt 9 - GGD Bestuursrapportage 2022, 8 en 9e begrotingswijziging 2022 - Margriet Koeleman
Geen verrassingen in deze rapportage. Het verhaal is ons al bekend uit eerdere presentatie van de GGD, en ook uit de begroting 2023.
Er komt steeds meer werk voor de GGD door:

• toename van gezondheidsvraagstukken zoals long COVID,
• zorg voor Oekrainers en asielzoekers in noodopvang en crisisnoodopvang,
• jeugdzorg die complexer en zwaarder wordt, overigens een landelijke trend,
• intensievere inzet nodig bij milieuvraagstukken, zoals de kwestie van PFAS in de Westerschelde,
• inzet bij de nieuwe Omgevingswet,

En dat terwijl er onduidelijkheden zijn of er genoeg extra geld komt van het Rijk voor extra taken, en de kosten ook oplopen door CAO-stijgingen. Kortom het wordt er voor de GGD niet gemakkelijker op. De rapportage vermeldt ook meer samenwerking tussen GGD, RUD en VRZ. Daar wordt al een hele poos over gesproken. We lezen niet wat er nu concreet gebeurt. Daar zijn we wel benieuwd naar. We komen er bij punt 15 op terug.

Wij zijn akkoord met het voorstel.

Agendapunt 10 - Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) - Margriet Koeleman
Waardering voor de inspanningen en activiteiten van SWVO. We zien ook een gunstig financieel resultaat in de 3e begrotingswijziging 2022.

Helaas als we verder kijken dan is het toch minder rooskleurig. Want de uitgaven aan WMO voorzieningen, vooral aan huishoudelijke hulp zijn lager, niet door minder vraag maar door personeelstekort en daaruit volgende wachtlijsten. Van de lagere uitgaven voor vervoer is de oorzaak nog niet duidelijk, we kunnen dus niet weten of dit structureel is of niet. En het meerjarenplan ziet er goed uit, maar als de huidige inflatie aanhoudt dan is de gehanteerde indexatie (3,29%) veel te laag en kunnen we denken we komend jaar een vraag om extra bijdrage verwachten. Kortom, vooralsnog toch geen reden tot optimisme.

Akkoord met het voorstel.

Agendapunt 11 - Programmarapportage Sociaal Domein 2022 - Margriet Koeleman
Zoals gebruikelijk ook dit jaar weer een uitgebreid verslag. Complimenten aan de opstellers die er telkens veel tijd in steken om ons op de hoogte te houden.
Overigens was ik wel verbaasd dat, in tegenstelling tot vorig jaar, er nu weer een aparte inhoudelijke rapportage als apart agendapunt staat. Terwijl de financiële rapportage is opgenomen in de programmarapportage 2022 onder agendapunt 18. Juist de integrale presentatie van voortgang op inhoud en financiën is handig om een goed beeld van de samenhang te krijgen. In mijn reactie commentaar op inhoud en de bijbehorende financiën.

Goed om te lezen dat ondanks allerlei onvoorziene omstandigheden de meeste actiepunten van het Actieplan Sociaal Domein goed op stoom zijn of zijn gestart.
De nieuwe aanpak met gebiedsgericht werken waarin alle elementen van het sociaal domein samenkomen, meer inzet op preventie, professionalisering van de lokale toegang. Welzijn nieuwe stijl ging van start, Welzijn op recept bewijst de meerwaarde. Verplaatsing van het vrijwilligershuis naar het gemeentehuis draagt bij aan meer integraal werken. Op het gebied van gezondheid is het Preventieakkoord in uitvoering.

We zien ook inzet op het krijgen van Grip op de WMO: er lijkt een trendbreuk in de almaar stijgende vraag naar WMO voorzieningen, met de goed zichtbare campagne “Bedankt dat je helpt” is ingezet op normalisatie.

Wat armoedebestrijding betreft: CDA diende een motie in, die unaniem in deze raad werd aangenomen, voor het verhogen van de inkomensnorm voor energietoeslag van 120% naar 130%. En we zien dat dit ook extra onder de aandacht worden gebracht bij de inwoners. Wel waren we onaangenaam verrast dat er in de programmarapportage nu toch staat dat we rekening moeten houden met een financiële tegenvaller.

Qua inhoud allemaal goed nieuws. Maar, we zien ook een keerzijde:
In de Jeugdzorg zijn door preventie, integrale aanpak etc. bezuinigingen gerealiseerd, maar meer dan teniet gedaan door twee heel dure casussen, zodat er toch weer geld bij moet. Zoals SGP/CU ook zei, normalisatie van jeugdzorg is hard nodig. Er is nu een maatschappelijke trend waarin lichte jeugdzorg een soort “lifestyle” onderdeel is geworden. En bureaucratie in de zorg moeten we vanaf. Daar komt nog bij dat door de huidige energiecrisis en hoge inflatie steeds meer mensen zich zorgen maken over hun bestaanszekerheid, en dat uit zich in psychische nood, gezondheidsklachten en problemen in gezinnen.

Het is zaak om goed alert te blijven op deze ontwikkelingen. En we kijken uit naar wat de nieuwe Hervormingsagenda van de Rijksoverheid ons brengt.

Wij zijn akkoord met het voorstel.

Agendapunt 15 - Vastgestelde financiële stukken RUD Zeeland - Mitchel Vermeulen
We zien over 2021 een positief resultaat van € 889.000, waarvan een deel zal terugvloeien naar de deelnemende gemeenten. Ondanks Corona zijn veel van de geplande werkzaamheden uitgevoerd. Dit met dank aan de flexibiliteit en inzet van de eigen werknemers, zo valt te lezen. Onze complimenten.

Ook is het goed om te lezen dat de RUD het als een voortdurende opgave ziet om binnen de financiële kaders te blijven. Dit willen wij hier graag nog eens onderstrepen. We zien uit naar de samenwerking tussen RUD, GGD en VRZ. Hoewel kostenbesparing geen primair doel is van de toekomstige samenwerking, zien wij wel kansen: het kan leiden tot betere resultaten omdat men zich elk vanuit eigen expertise met dezelfde onderwerpen bezig kan houden. De dienstverlening verbetert en men kan efficiënter te werk gaan. En daardoor toch ook kostenbesparend. U refereerde eerder vanavond naar de stukken van de GGD waarin wordt ingegaan op de samenwerking; daar wordt de vervolgaanpak voor samenwerking inderdaad uiteengezet. Dat vindt onze fractie nog wat summier. We zien daarom uit naar het verdere vervolg en,

Resonerend aan de eerdere bijdrage van onze fractie; ga voortvarend met verdere samenwerking aan de slag. Verder zou een gezamenlijke huisvesting wellicht ook kunnen bijdragen aan verdere kostenefficiëntie. Het contract met Terneuzen loopt af en we hebben in dit kader ook kennis kunnen nemen van de motie die in Goes is aangenomen over de eventuele huisvesting van RUD, GGD en VRZ aldaar. Tot zover.

Agendapunt 17 - Aankoop grond Hertenweg Nieuwdorp - Niels Kampstra
Mijn eerste gedacht was, waarom zouden wij die grond aankopen als gemeente en waarom kan Beveland Wonen hier niet een aantal mooie starterswoning of levensloopgeschikte woningen realiseren. Blijkt dat er in deze omgeving meerdere ontwikkelingen aanstaande zijn waarbij het praktisch is dat we als gemeente grond in bezit hebben. Ik noem dit, goed meedenken als gemeente met de omgeving, zo helpen wij elkaar. Bijkomend is dat de grond zijn waarde wel behoud. Daarom willen wij als CDA fractie wel het voorstel doen om zodra er zicht is op wat er overblijft van het perceel dit zo snel mogelijk te verkopen aan een ontwikkelaar die hier enkele mooie starterswoningen of levensloopgeschikte woningen kan realiseren.

Agendapunt 18 - Voorstel tot het vaststellen van de programmarapportage 2022 - Peter van`t Westeinde
De Prorap 2022 laat een mooi resultaat zien. Onze dank naar en complimenten aan de samenstellers. Het is, zoals wij eerder gevraagd hebben, een fraai compact stuk geworden waarmee wij als raad op hoofdlijnen kunnen sturen. Ons weerstandsvermogen groeit weer en we kunnen zelfs een voorschot nemen op de stijgende energierekening van onze dorpshuizen. Geweldig dat deze, voor de dorpen zo belangrijke, ontmoetingsplekken een grote zorg minder hebben deze winter. Een gezellige plek voor een warm gesprek blijft noodzakelijk op onze dorpen.

Goed ook om te zien dat we zeer gedegen voorsorteren op de eventuele aanwijzing van Borssele als voorkeursplaats voor 2 nieuwe kerncentrales. Alle kosten die in dit proces gemaakt worden zullen wij op het Rijk verhalen.

In dat kader is er ook het onderzoek naar de gevolgen van de energietransitie. Het nieuwe rijksbeleid inzake warmtenetten kan een groot voordeel zijn voor onze inwoners en voor ons als gemeente. Goed ook te zien dat de kerkenvisie nu echt in Q1 2023 komt. Tot slot nog twee technische opmerkingen.

Op pagina 4 staat een opsomming van de kosten voor o.a. het project Slothoeve Baarland. Daarin staan ons inziens enkele kosten dubbel opgenomen. Dit betekent dat er € 120.000 teveel opgenomen is. En in de raadsvergadering waar we over de bezuinigingen op het bibliotheekwerk besloten hebben is met het Amendement van de SGP/CU naast de € 40.000 reeds ingeboekte bezuinigingen ook het bedrag van € 30.000,- ingeboekt. Daarmee klopt de openstaande taakstelling die er nu nog staat van € 60.000,- op pag 2 niet.

Agendapunt 19 - Vragenuurtje – Vragen Klompenmaker - Niels Kampstra
Als fractie hebben wij meerdere malen contact gehad met de Klompenmaker hier op Heinkenszand. Hij heeft zijn plannen meerdere malen met ons gedeeld en wat de CDA fractie betreft een mooi plan. Zo bestond de kans om bij de molen een toeristische trekpleister te realiseren met kleinschalige horeca, mooi voor het landschapspark. Helaas is ons ter oren gekomen dat er heel veel tijd overheen is gegaan voor er duidelijkheid vanuit de gemeente kwam of dit mogelijk is. Helaas blijkt dit nu geen doorgang te kunnen vinden. Als CDA fractie zijn wij daarom benieuwd welke ruimtelijke argumenten hieraan ten grondslag liggen, met de nadruk op ruimtelijk argumenten. Ook willen wij van de wethouder weten of hij met onze fractie eens is dat dit een gemiste kans voor het landschapspark Borsele is.

Nu zien wij dat de Klompenmakerij te koop staat. Het risico dat een oud ambacht uit ons mooie landschapspark verdwijnt bestaat. Dit zou enorm jammer zijn. Daarom ook de vraag aan de wethouder, welke acties lopen er nu om te kijken of de plannen van de klompenmaker op een manier wel doorgang kunnen vinden en dat het mooie ambacht in onze gemeente behouden kan blijven.

Kortom, 3 vragen:

• Welke ruimtelijke argumenten liggen ten grondslag aan het besluit waarom de Klompenmaker niet naar de molen de Vijf gebroeders kan?
• Is de wethouder het met onze fractie eens dat dit een gemiste kans is om een mooie toeristische trekpleister te realiseren?
• Wat wordt er gedaan om de plannen toch doorgang te laten vinden en om het ambacht in onze gemeente te behouden

Agendapunt 19 - Vragenuurtje Motie vreemd aan de orde van de dag inzake uitbreding energie-ifrastructuur in en rond Borsele - Mitchel Vermeulen
Bij nieuw in te passen energie-infrastructuur moet altijd de geringste impact op het landschap nagestreefd worden. Of beter: geen impact. Dit vat eigenlijk het best samen hoe we als fractie tegen dit vraagstuk aankijken. Het belang van zuinig zijn op ons unieke landschap is alleen maar meer duidelijk geworden. Hoewel het citeren van historische figuren in onze raad een populaire bezigheid is, zoek ik het graag dichterbij. We kunnen ons goed vinden in de woorden die gebruikt zijn door u in de PZC, en ik herhaal ze met graagte: “Dat prachtige gebied moeten we vrijwaren van nieuwe bovengrondse infrastructuur”.

Dan ga ik nu in op de motie. We kunnen ons in grote lijnen vinden in de motie en zitten er positief in. Goed dat de motie nadrukkelijk uitspreekt dat nieuwe energie-infra onder de grond moet komen. Toch willen wij ervoor waken dat we onszelf niet aan de ketting leggen door daarnaast de voorkeur uit te spreken voor vakwerkmasten. Biedt dit niet juist een opening om toch bovengronds nieuwe leidingen aan te leggen? We snappen dat dit niet de intentie is van de motie, maar willen hier graag voor waken. We vinden het visualiseren van dergelijke inpassingen een goed idee en zien dit als het moment om als raad aan het stuur te zitten en te beslissen over de best mogelijke inpassing voor ons unieke landschap. Nieuwe ontwikkelingen mogen ons in elk geval niet opnieuw overkomen. Voorzitter, het is goed te merken dat we als raad eensgezind zijn op dit onderwerp. We wachten graag de reactie van mevrouw van de Ree af over onze opmerkingen ten aanzien van de vakwerkmasten. KLIK HIER om de motie te openen.

Agendapunt 6 - Voorstel tot het instemmen met de 3e begrotingswijziging 2022, de 1e begrotingswijziging 2023 GR de Bevelanden en de rapportage Energietoeslag 2022 en de rapportage leefgeld Oekrainers 2022 - Margriet Koeleman
Door verschillende oorzaken blijft er in 2022 geld over. We onderschrijven dat dit geld wordt opgenomen in de algemene reserve, om het risico af te dekken dat de nog te ontvangen subsidies voor de formatie van het Werkgeversservicepunt (WSP) onvoldoende zijn. De toelichting op de opvang van Oekraïners is duidelijk.

Voor wat betreft de energietoeslag: Het CDA is blij te lezen dat de energietoeslag nu is aangepast, aan de door het Rijk aangegeven stijging van 800 naar 1300 euro. En ook blij dat de norm nu is opgetrokken van 120% naar 130% van het minimumloon. Aan dat laatste hebben we via onze motie van 15 september kunnen bijdragen. Nu komen ook de MKB-ers aan de beurt. Is al bekend wat dit gaat betekenen?
Als CDA vinden wij het actief benaderen van mensen in de schuldhulpverlening een goede zaak. Niet iedereen weet de weg te vinden in regels en aanvraagprocedures. Dus goed dat we onze kwetsbare burgers daarbij een handje helpen.

Agendapunt 9 - Tot het beschikbaar stellen van een eenmalig krediet van € 278.000 voor de aanschaf van een spelingsdetector voor de werkplaats in Heinkenszand - Fabian Schenk
We realiseren ons dat de investering van €278.000 een grote investering is. Als CDA Borsele zijn wij van mening dat de waarde van de investering niet in de spelingsdetector an sich zit maar in het operationeel houden van de werkplaats. Het bij stilstand of technische problemen van materialen, gelijk kunnen handelen in de werkplaats maakt dat stilstand van deze materialen geminimaliseerd wordt. Doordat stilstand van materialen geminimaliseerd wordt kunnen werkzaamheden voor onze inwoners tijdig en volgens planning uitgevoerd worden. Daarnaast helpen wij onze buurgemeenten en de Veiligheidsregio. Wij vinden dit waardevol en gaan daarom met het voorstel akkoord.

Agendapunt 10 - Instemmen met het uitvoeringsprogramma ‘Schakelen met raad en daad’ - Niels Kampstra ter vervanging van Peter van `t Westeinde
Voor ons ligt het Uitvoeringsprogramma wat voortkomt uit ons eigen, reeds goedgekeurde, Bestuursprogramma. “Schakelen met Raad en daad.” En in onze ogen is dit ook schakelen met onze inwoners. Want het betrekken van onze inwoners is van groot belang.

Allereerste willen wij de algemene opmerking maken dat we veel punten in het uitvoeringsprogramma zien die ook gewoon in de begroting thuis zouden horen, ook omdat er punten benoemd worden die al lopend zijn. Voorzitter, wij hebben als CDA-Borsele bij de behandeling van het Bestuursprogramma aangegeven dat alles belangrijk is maar dat we aan enkele zaken toch voorrang willen geven.

De 3 belangrijkste punten die wij eruit willen halen zijn:

1. Woningbouw en welstand
2. De leefbaarheid op onze mooie dorpen.
3. De veiligheid voor onze inwoners.

Woningbouw: Op het moment van schrijven kenden we de uitspraak van de Raad van State over de bouwvrijstelling nog niet, maar inmiddels heeft deze uitspraak ons ingehaald. Ook zien we een langzame verandering in bouw. Toch vinden wij dat er vaart gemaakt moet worden met bouwen. Minister de Jonge is nog steeds voornemens om 900.000 woningen te bouwen.
Om eerst met het bouwen te beginnen. De procedure vanaf het opstellen van een bestemmingsplan tot dat de eerste spade de grond in gaat duurt ook 1,5 tot 2 jaar. Laten we daarom kijken waar we nu al kunnen starten met deze procedures. Starten we pas na het behoefteonderzoek dan leven we zo in 2026 voordat de eerste spades de grond in gaan. Wij hier graag nog een betere prioritering zien want wat ons betreft kunnen beide zaken ook naast elkaar lopen.

We hebben onlangs een overzicht van de beschikbare gronden gehad die in gemeentehanden zijn. Wat het CDA betreft kunnen we morgen beginnen in:

• Florishoek in Baarland.
• Maaiklinkhoek in Driewegen.
• Schuitweg in ‘s-Gravenpolder.
• Colenshoek III in ‘s-Heer Abtskerke.
• AMAC-terein in ‘s-Heerenhoek.
• Donkereweegje in Kwadendamme.
• Korenweg in Lewedorp
• Plan Tolhoek in Oudelande.

Op enkele dorpen zijn reeds ontwikkelingen gaande maar op de meeste van deze gronden had de ontwikkeling al begonnen moeten zijn.

Dan welstand, waarom pas in Q1 2014 kijken of we iets aan de welstandseisen kunnen doen. Helaas horen wij vaak genoeg voorbeelden van inwoners, maar ook van architecten en ontwikkelaars over welstand in Borsele. Wij starten daarom het liefst morgen al met het aanpassen van de welstandseisen. Want meer flexibiliteit is hier op zijn plaats. Kortom, met de huidige opgave die er ligt kunnen we het ons niet veroorloven om te wachten tot 2024, hiermee verliezen we een kostbaar jaar. Laten we daarom zo snel mogelijk starten. Graag horen wij ook hoe de andere fracties hier in staan.

Leefbaarheid: Bij dit onderwerp wordt veelvuldig gesproken over het clusteren van functies maar als CDA hechten wij er toch waarde aan om te zeggen dat dit ook kan door het combineren van functies. Op deze manier kunnen we ook grote voordelen halen. Een ontmoetingsplek op ieder dorp moet hierbij hét uitgangspunt zijn en blijven.

Het Kaderplan voorzieningen is juist iets waar we onze inwoners van het begin tot het eind bij moeten betrekken, zij zijn tenslotte de gebruikers.

Leefbaarheid op de dorpen betekent overigens ook veiligheid.

Veiligheid: De aanpak van o.a. ondermijning is voor onze gemeente van groot belang. De overlast op de dorpen in onze gemeente en daarbij zelfs soms de intimidatie van onze inwoners moet ook prioriteit krijgen. We kennen allemaal de voorbeelden en hebben ook in deze raad als diverse keren hierover gesproken.

Overigens hoort ook een betere aanpak van verwarde personen hierbij en wij begrijpen dat verschillende instanties hierbij nauwer samen moeten werken.

Toch ook nog even de andere punt kort:

Zoet Water: hier moet snel samengewerkt gaan worden door alle partijen en niet wachten op elkaar. Borsele kan dit sowieso niet alleen en veelal is dit gemeentegrenzen overschrijdend. Het CDA denkt hier overigens graag mee met de LPB in het opzetten van de plannen.

Energietransitie: De eventuele rijksinpassing van de aanlanding wind-op-zee en de kerncentrale(s) gaan hier veel gevolgen hebben. Compensatie moet ruimhartig zijn. In Borsele, en zeker in de sloeranddorpen, gaan onrust en zorgen ontstaan onder de bevolking en hier moet serieuze aandacht voor zijn. Onze fractie zal hierover komende zaterdag op ons partijcongres ook een resolutie indienen die een positief preadvies gekregen heeft.

Duurzaamheid: wij hebben hier veel ambities tentoongespreid maar we hebben te maken met beperkte financiën en ook nog veel andere uitdagingen. Voor de CDA fractie is het belangrijk dat we de komende periode komen tot het ontzorgen van onze inwoners bij de verduurzaming van hun woningen en tuinen.

Participatie: Mooi dat de nota in 2023 het licht gaat zien. Borsele maken we immers samen! We hechten er wel waarde aan te zeggen dat het belangrijk is dat we goed afspreken wanneer, op wel niveau, wie welke rol heeft en hoe we participeren binnen onze dossiers en opgaven.

Sociaal domein: Iedereen doet mee in Borsele en als gemeente zijn wij het vangnet voor hen die niet mee kunnen komen. Hoopvol kijken wij, met vele anderen, naar de Rijksoverheid om te zien hoe zij haar rol gaat pakken op het gebied van de jeugdzorg.

Met het actieplan en het koersplan Sociaal Domein zijn goede stappen vooruit gezet. Wat het CDA betreft gaan we zo door.

Wat ons betreft is regionale solidariteit van groot belang binnen het sociaal domein.

Een positieve noot willen wij hier ook plaatsen bij de effecten die uitgaan van alle preventieprogramma’s. Voorkomen is immers nog altijd beter dan genezen.

Onderwijs, Cultuur en Sport: Samenwerken van onderop is hier het devies en dat moet wat het CDA betreft ook zeker zo blijven. Wel is het dan jammer dat we als gemeente soms verrast worden door bepaalde ontwikkelingen.

Rekenkamer: Wat ons betreft kunnen we daar kort over zijn. De landelijke wetgever heeft nu bepaald welke eisen er gesteld worden. Laten we dit dan op regionaal niveau oppakken.

Financiën: Ambities kunnen ten koste gaan van betaalbaarheid. Dan kan je kiezen voor inkomstenverhoging maar wat ons betreft moet er dan ook gekeken worden naar de ambities. Bij de begroting komen we hier nog op terug.

Agendapunt 11 - Motie Vreemd aan de orde van de dag inzake Toekomstige Governance Jeugdzorg Zeeland - Margriet Koeleman
Dank u voorzitter,

• Deze motie vervangt de eerder op 6 oktober ingediende motie.
• De strekking van de motie is ongewijzigd, namelijk te signaleren dat de raad tijdig betrokken moet worden bij de heroverwegingen van de governance van de jeugdzorg. Daar zijn we het natuurlijk nog steeds mee eens. Het CDA vindt het belangrijk dat raden tijdig hun democratische rol kunnen spelen in dit proces. Steuntje in de rug voor de wethouder, dat is vanzelfsprekend.
• Wij constateren dat in de nieuwe versie van de motie die vandaag voorligt de feitelijke situatie juist wordt weergegeven. Er is nog geen sprake van een voldongen feit, en het proces van de heroverweging van de jeugdzorg is niet zonder de raden gelopen zoals de eerdere motie suggereerde, want we staan pas aan het begin van het proces. De toonzettting is nu ook neutraal van aard want het wantrouwen dat uit de eerdere motie sprak is niet van toepassing. Daarmee zijn onze eerdere bezwaren weggenomen.
• Wij willen wel opmerken dat het heroverwegen van de governance van de jeugdzorg een heel complex proces is. Daarbij is het van belang dat raden, bestuurscommissie, het OZO en andere betrokken partijen niet tegenover elkaar komen te staan, maar samen zich inspannen. Niet werken in een sfeer van wantrouwen maar samenwerken. Om samen in Zeeland te komen tot een doelmatig en werkbaar systeem dat kwaliteit en continuïteit van de jeugdzorg kan waarborgen.
• Alles bij elkaar zien wij geen grote noodzaak voor deze motie, maar we zullen hem steunen.

KLIK HIER om te motie in te zien.

Agendapunt 12 - Over 1e en 2e begrotingswijziging 2023 GGD Zeeland - Margriet Koeleman
Tijdens de informatieavond op 21 september hebben we een betoog gehoord van de Directeur van de GGD. Zij gaf een goede en zakelijke analyse van de stand van zaken en de perspectieven. Het is helder dat de GGD de afgelopen jaren te maken heeft gehad met bezuinigingen en met kunst en vliegwerk de organisatie draaiend heeft gehouden. Daar kwam de coronacrisis nog bovenop. En nog nieuwe taken erbij, denk aan Omgevingswet, hoewel de start daarvan met een half jaar is uitgesteld.

Om GGD toekomstbestendig te doen zijn is meer geld nodig. De GGD heeft dat niet, in het koffertje van Min Kaag (oude koffertje) zat het geld ook niet. We hebben als gemeente alle belang bij een goed functionerende GGD. Als dat met minder bureaucratie kan, we zijn het daarin eens met de SGP/CU, dat zou heel mooi zijn. Daarom ontkomen we er niet aan om de komende jaren extra geld ter beschikking te stellen aan de GGD. Daarbij is het natuurlijk de bedoeling dat dit extra geld wordt gebruikt voor extra personele inzet en niet ook voor andere zaken. Het CDA gaat akkoord met het voorstel.

Agendapunt 15 - Programmabegroting 2023 en de meerjarenraming 2024-2026 - Niels Kampstra ter vervanging van Peter van `t Westeinde
Voor ons ligt een begroting waar we eigenlijk best tevreden over kunnen zijn. Toch wil ik een aantal punten aanstippen.

We stevenen af op een ravijnjaar in 2026 omdat er nog veel onduidelijk is over de rijksbijdrage op dat moment. Als CDA Borsele willen we dit niet afwentelen op onze inwoners door de OZB te verhogen. Omdat er nog zoveel onduidelijk is zien wij liever een andere dekking en dat de OZB verhoging geschrapt wordt. Ons voorstel zou zijn om het eenmalig, voor 2026 te dekken uit onze reserves, want we weten allemaal, zodra de OZB verhoging erin staat, gaat deze maar lastig weer uit.
Ook lijkt het ons raadzaam om de kosten van de decentrale rekenkamer reeds op te nemen in de begroting. Het besluit is immers door de Eerste Kamer bekrachtigd, het betreft structurele kosten.

Over het Expat Center is al het nodige geschreven. In Borsele wachten we nog op het voorstel, dit voorstel zullen dat tzt op zijn inhoud beoordelen.

Voor wat het programma bestuur betreft zouden wij willen adviseren dat we eens kijken naar de invulling van inforaden. Wanneer we het van belang vinden dat onze inwoners mee kunnen praten lijkt het ons goed om hiervoor in bepaalde inforaden ook de mogelijkheid voor te bieden. Het betrekken van inwoners begint al vroeg, daarom goed dat we de democratie naar de basisscholen brengen.

Als we kijken naar het programma Verkeer en openbare ruimte wordt gesproken over de herinrichting van de Stenevate. Het is een gemiste kans dat hierbij het doortrekken van het vrijliggende fietspad niet genoemd wordt.

Verder zijn we zeer benieuwd naar de verdere uitwerking van de groenstructuurplannen. Niet in het minst op het financiële vlak, we verwachten daar zeker een aangepaste begroting voor af, zeker gelet op de eerdere toezegging van de wethouder in de raad van juli.

In het programma Lokale economie wordt er gesproken over het efficiënt gebruiken van gronden. Graag zouden wij daarbij ook zien dat deze zo snel als mogelijk ingezet worden voor woningbouw op onze dorpen.

Voor wat betreft de compensatie van het nucleaire dossier nemen we onze inwoners nu goed mee en we moeten ervoor zorgen dat dit we dit ook blijven doen. Complimenten voor het traject tot zover.

Er wordt gesproken over voldoende bedrijvenlocaties op De Bevelanden. Helaas hebben we door de jaren heen diverse bedrijven gezien die onze gemeente min of meer noodgedwongen moesten verlaten omdat ze niet verder konden groeien. Wij vragen daar aandacht voor.

Bij wonen en bouwen staat dat we in 2023 verder gaan met het uitdiepen van de locaties waar we nog gronden hebben die ingezet kunnen worden voor woningbouw en dan een behoefteonderzoek te doen. We missen hier ambitie. Geef hier gewoon aan dat we in 2023 keihard beginnen met bouwen. Dan verliezen we niet weer een jaar.

In het programma Leefbaarheid, Onderwijs, Cultuur en sport staat dat in het Integraal Huisvestings-plan van de basisscholen gekeken wordt naar de concentratie van de scholen. Dit is wat ons betreft een ongelukkige woordkeuze omdat we hier dienen te kijken naar de concentratie van voorzieningen op de dorpen. Dit betekent niet dat we scholen gaan concentreren.

Bij het programma zorg maken wij graag de opmerking dat we met het koersplan en het actieplan goed op weg zijn. Waardering voor alle inspanningen op de activiteiten in het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan. En we begrijpen goed dat er ontwikkelingen buiten de invloedssfeer van de gemeente zijn die maken dat aframing van een deel van de bezuiniging onvermijdelijk is om de begroting realistisch te houden. Laten we hier de komende jaren met dezelfde intensiteit mee verder gaan. Goed is het ook dat er door middel van vroegsignalering gewerkt wordt aan het voorkomen van overlast in sommige buurten. Ook vragen wij ons af op welke manier er uitvoering gegeven gaat worden aan het Plan van aanpak verwarde personen.

In het programma milieu wordt de beschikbaarheid van zoet water aangestipt. Dit is zowel in de bebouwde kom als erbuiten van groot belang. Bij afval wordt de VANG-doelstelling aangehaald en hier willen we de pilot in Nieuwdorp toch nog even aanhalen. Hier is veel winst geboekt en het is mooi dat dit uitgerold wordt naar andere dorpen. Verder achten wij het van groot belang dat we onze burgers blijven ontzorgen bij de energietransitie.

Het opnieuw uitstellen van de Omgevingswet gaat zeker gevolgen hebben voor het programma Ruimtelijke ordening. Verder willen we hier nogmaals benadrukken dat we voor een grote opgave staan in de woningbouw. Snelheid is hier geboden.

Ook wordt de aanlanding van wind op zee genoemd, mooi hierbij is nu dat er langs de Quarlespolder een leiding door de dijk gespoten kan gaan worden. Hopelijk wordt hier ook rekening mee gehouden wanneer er nog een leiding bij komt.

Kortom, een begroting waar we best tevreden over kunnen zijn, waar wij heel graag de OZB verhoging voor 2026 zien verdwijnen, en verder met enkele aandachtspunten waarbij voor het CDA de nadruk ligt op bouwen, leefbaarheid in onze dorpen en omkijken naar elkaar in de breedste zin van het woord, zorgen voor een veilige omgevingen oog hebben voor elkaar, minder ik, meer wij!

Toelichting bij motie vreemd van de dag over vervuiling Westerschelde door PFAS - Margriet Koeleman
Recent hebben we in de pers kunnen lezen dat het bedrijf Lantis grondwater wil lozen in de Schelde, boven de toegestane norm. Lantis is een zelfstandige overheidsorganisatie die in opdracht van de Vlaamse overheid werkt aan een tunnel in de nieuwe randweg bij Antwerpen. De Vlaamse overheid heeft Nederland niet op de hoogte gesteld van een vergunningsaanvraag hiervoor. Dat terwijl naar aanleiding van de PFAS-affaire Nederland en Vlaanderen hebben afgesproken elkaar beter op de hoogte te stellen. Als er effecten bij buurlanden verwacht worden is dat bovendien verplicht op basis van internationale verdragen.

We willen voorkomen dat door aanpassing van de vergunning er verdere vervuiling van de Westerschelde plaatsvindt. In de gemeente Reimerswaal werd hier al eenzelfde motie over aangenomen. CDA Borsele wil ook graag vanuit onze gemeente aan de bel trekken. En we hopen dat ook andere Westerscheldegemeenten ons daarin volgen.

Daarom wil ik graag een motie vreemd aan de orde van de dag indienen, KLIK HIER om de motie in te zien.

Bijdrage bij motie vreemd aan de orde van de dag over starterslening (indieners CDA Borsele en pvda) - Niels Kampstra
Twee weken geleden tijdens de inforaad over woningbouw in Borsele noemde de wethouder de maximale aankoopwaarde van een woning om in aanmerking te komen voor een starterslening. Dit bedrag van 190.000 euro is in de huidige tijd erg laag. Het raadplegen van funda leerde mij dat er slechts één woning in de gemeente te koop staat onder dit bedrag. Naar aanleiding hiervan ben ik wat verder gaan kijken en kwam ik tot de conclusie dat we als Borsele één van de laagste aankoopwaardes van Zeeland hanteren. Alleen al op de Bevelanden zijn er 3 andere gemeentes die ruimtere voorwaarden aanhouden. Zo hanteren Kapelle en Noord Beveland een maximum aankoopbedrag van 250.000 euro.

Een verruiming voor Borsele naar een verglijkbaar bedrag lijkt ons dan ook reëel en beter aansluiten bij de huidige woningmarkt. Daarnaast zien we dat er in Kapelle ruimte is voor een extra lening in het kader van verduurzamingsmaatregelen. Dit kan voor starters en gelet op de huidige energieprijzen ook zeer interessant zijn. Daarom zouden wij graag zien dat starters naast de starterslening extra kunnen lenen om duurzaamheidsmaatregelen te treffen.

Gelet op dit zijn wij tot de volgende motie gekomen, KLIK HIER voor de motie.

Bijdrage bij motie vreemd aan de orde van de dag over Intervence - Peter van`t Westeinde (in verband met afwezigheid van Margriet Koeleman) KLIK HIER voor de motie
Wij begrijpen dat de bedoeling van de motie is dat raden tijdig worden betrokken bij heroverwegingen van de governance van de jeugdzorg.
Daar zijn we het natuurlijk mee eens. We moeten er goed alert op zijn dat raden tijdig hun democratische rol kunnen spelen in dit proces. Maar de tekst van de motie hebben we moeite mee : de tekst doet voorkomen of de governance van de jeugdzorg al besloten is. En of de raad al voor een voldongen feit staat. Zo staat er dat er besloten is over ontvlechting van Inkoop Jeugd en GGD (3e gedachtenstreepje). Maar verder in de tekst staat er dat er diverse scenario’s zijn (7e gedachtenstreepje). Dan is er toch nog niets besloten? Waarom dan nu al klagen over gebrek aan tijdig betrekken van de raden ?
Volgens ons is de situatie dat BMC een onderzoek heeft ingesteld en een advies heeft uitgebracht. Dat advies is voor rekening van BMC en ligt nu ter bestudering. Er zijn nog door niemand keuzes gemaakt, alle scenario’s liggen nog open, het proces van kaderstelling door de raden moet beginnen. In november spreken we daar over (16 november OZO digitale vergadering met de raden).
Dit is wat wij opmaken uit het memo van 15 juni 2022 aan alle raden, met oplegmemo van 27 juni van onze wethouder. En natuurlijk willen we ook weten welke lessen er getrokken kunnen worden uit de gang van zaken rondom Intervence. We wachten daarvoor het Rekenkamerrapport af. Dat rapport is in de afrondingsfase. Kortom, wat ons betreft is deze motie niet nodig. Wel horen we graag van de wethouder een nadere toelichting op de voorgenomen stappen in het proces.

Agendapunt 5 Divident GBA Aqua bv - Peter van`t Westeinde
Mooi dat GBE Aqua nu al divident uit kan keren.
Nog beter dat het gebruikt wordt om de begeleiding van het kernenergie dossier te betalen.
Arcadis doet daarin heel goed werk voor onze gemeente en onze inwoners. Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Agendapunt 7 Instemmen plan Slothoeve Baarland - Niels Kampstra
Een mooi plan, een mooie ontwikkeling voor Baarland. Complimenten naar de werkgroep Wonen van het project B2030 die hier heel actief en vasthoudend mee bezig zijn geweest!
Goed dat er met deze ontsluitingsweg ook al nagedacht is over eventuele verdere nieuwbouw, een stukje vooruit kijken wat wij graag zien en wat naar de mening van de CDA fractie ook de norm moet zijn. Verder spreekt het voorstel over een mix van jongeren en senioren. Wij hopen dan ook dat de woningen in een prijsklasse vallen die bereikbaar is voor starters.
Verder willen wij nog wel het volgende meegeven. In januari hebben wij een motie aangenomen waarin het college opgeroepen wordt de mogelijkheid voor regenwaterbuffering voor particulieren te integreren in het ontwerp van alle toekomstige nieuwbouwwijken in Borsele. De Slothoeve is de eerste na deze motie. Hoe wordt dit meegenomen in het vervolg?
Verder uiteraard akkoord en we hopen dit soort plannen ook in de andere kernen mogelijk te kunnen maken.

Agendapunt 10 Verordening auditcommissie - Peter van`t Westeinde
Goed dat we deze verordening nu invoeren.
Zeker omdat vanaf 2023 de rechtmatigheidsverklaring door het College afgegeven moet worden.
Daarmee wordt de rol van de auditcommissie breder en groter. Wij kunnen akkoord gaan met dit voorstel.

Bijdrage bij motie vreemd aan de orde van de dag over energietoeslag - Margriet Koeleman
De energielasten stijgen steeds verder. Steeds meer mensen kunnen die lasten niet meer opbrengen.
Ook inwoners met een middeninkomen zien zich nu al gedwongen te bezuinigen op boodschappen, op uitgaven voor kinderen, zoals schoolbenodigdheden en sportclubs, meer kinderen gaan in
armoede opgroeien. En meer inwoners zullen schulden gaan maken om van de winter niet in de kou te zitten.
Er is nu een richtlijn van het Rijk dat inwoners met een inkomen tot 120 % van het sociaal minimum in aanmerking komen voor een energietoeslag. Inwoners met een inkomen net daarboven komen nu
door de steeds hogere energielasten ook in de knel. Het CDA vindt dat wij als gemeente solidair moeten zijn met deze inwoners. Onze mensen niet in de kou laten staan – letterlijk en figuurlijk. En dat wij net als een aantal andere gemeenten de inkomensgrens voor toekenning van de energietoeslag moeten verruimen van 120 naar 130%.
Gemeente Goes heeft in juli daarvoor een motie aangenomen. Het zou mooi zijn als ook andere Bevelandse gemeenten daarin volgen.
Inmiddels werkt het Rijk en de EU aan noodhulpmaatregelen. Hoe die er precies uit gaan zien is nu nog niet bekend. Het zou voor de winter geregeld moeten zijn. Maar daar hebben de mensen die nu
op dit moment in de knel zitten niets aan. Die hebben zo snel mogelijk steun nodig.
Wij dienen daarvoor een motie in.

KLIK HIER om de motie te lezen.

Agendapunt 8 inzake GGD Zeeland - Margriet Koeleman
De jaarstukken 2021 geven een goed inzicht in het reilen en zeilen van de GGD, de behaalde resultaten en de knelpunten van het afgelopen jaar.
Het financieel resultaat over 2021 is beter dan dat over 2020. De cijfers zijn helaas nog steeds negatief, maar met - 3,7 miljoen euro beter dan de - 6,2 miljoen euro van het jaar
daarvoor. Dat zou een goede ontwikkeling kunnen zijn, maar helaas, als we naar de onderliggende redenen kijken dan is het dat niet. Personeelstekorten, openstaande
vacatures, en dure inhuur maken dat de kwaliteit van de jeugdzorg onder druk staat. De accountant geeft ook over 2021 nog geen goedkeurende verklaring af, maar het gaat in de
goede richting, want het aantal onzekerheden waarop de oordeelsonthouding is gebaseerd is wel 50 % minder.
De GGD werkt aan verbeteringen, maar kan dat niet alleen. De GGD is daarbij met handen en voeten gebonden aan Rijk en gemeenten. Dat hebben we ook al eerder van de GGD
gehoord. Volgende week spreken we over de begroting van de GGD. Omroep Zeeland heeft al bericht dat er meer geld nodig is. We horen dan graag meer over de financiële - en
inhoudelijke plannen van de GGD om meer toekomstbestendig te worden. Met deze opmerkingen zijn wij akkoord met het voorstel.

Agendapunt 6 - Jaarrekening 2021, resultaatbestemming 2021, 1ste begrotingswijziging 2022 en programmabegroting 2023 VRZ en de vraag im een positieve zienswijze af te geven. - Peter van`t Westeinde
Om de broodnodige brandweerzorg op peil te houden in onze uitgestrekte gemeente en provincie is het meer dan nodig om hier de komende jaren in te investeren. De begroting laat al zien dat de brandweerzorg de grootste hap uit de begroting van de VRZ is en zal het op peil houden hiervan de nodige inspanningen vragen. Sowieso al het behouden en aantrekken van voldoende vrijwilligers om het werk te kunnen blijven doen.

Verder zien wij bij de risico’s voor de toekomst dat aan de tunneltraining van de brandweerlieden na 2024 niet meer bijgedragen door de NV Westerscheldetunnel. Een onnodige situatie wat het CDA Borsele betreft. De tunnel zal pas in 2030 tolvrij worden als het aan het huidige kabinet ligt. In die situatie moet er dus een nieuwe afspraak met de NV Westerscheldetunnel gemaakt worden voor het continueren van deze bijdrage. En wanneer de tunnel eerder tolvrij wordt, en daar hopen wij zeer op, dan dient deze bijdrage op een andere manier veilig gesteld te worden.

En dan tot slot het bluswater in het buitengebied. Wij hebben hier reeds eerder aandacht voor gevraagd maar wij willen het College hierbij opdragen dit in onze gemeente goed te regelen. Het is immers door de VRZ bij de gemeenten neergelegd.

Agendapunt 8 - Begroting 2023 en jaarrekening GR de Betho - Margriet Koeleman
Ook het afgelopen jaar heeft de Betho weer goede resultaten behaald met de sociale werkvoorziening. En ook financieel was het weer een prima jaar. Er bleef geld over en de gemeente krijgt een deel van haar eerdere bijdrage terug. Bovendien horen we nu al voor het tweede jaar op een rij dat er t/m 2026 geen gemeentelijke bijdrage nodig zal zijn. We willen dan ook de Betho graag complimenteren met de manier waarop zij het beleid en beheer het afgelopen jaar hebben uitgevoerd. Wat de begroting 2023 betreft, die ziet er bij gelijkblijvend beleid realistisch uit.

Alles bij elkaar voor het CDA voldoende redenen om akkoord te gaan met het voorstel.

Agendapunt 9 - Programmabegroting 2023 en 2e wijziging begroting 2022 SWVO - Margriet Koeleman
De uitvoering van de WMO was het afgelopen jaar bepaald geen routine. Per 1 juli 2021 ging de nieuwe WMO-verordening in met als doel de alsmaar stijgende kosten van WMO-voorzieningen in te perken. Inmiddels maakte een uitspraak van de rechter dat er minder rigoureus ingegrepen kon worden in de kostenstijging van huishoudelijke hulp. Het is duidelijk dat gemeente en SWVO doen wat ze kunnen, maar met handen en voeten gebonden zijn door de wet.

De 2e begrotingswijzing laat een bescheiden positief saldo zien en ook de begroting 2023 blijft binnen de perken. Dat is de afgelopen jaren wel anders geweest. Of hier effecten zijn van de corona-pandemie of een begin van een trendbreuk is nog niet met zekerheid te zeggen. Wij hopen voorzichtig op een trendbreuk.

We hebben een jaar geleden gevraagd om volledige inzet op kostenbeheersing bij SWVO. Zowel in de samenwerking met GR de Bevelanden als de eigen interne bedrijfsvoering. Dit in het verlengde van het onderzoek Grip op de WMO. We lezen daar nu niets over terug. We vragen ons af of er op dat punt niets noemenswaardigs gebeurt ?

Wij zijn akkoord met het voorstel.

Agendapunt 11 - Voorstel tot het vaststellen van de dorpsplannen voor het Groenstructuurplan Borsele - Fabian Schenk
Wie bedacht had de 15 groenstructuurplannen van onze kernen in één avond te lezen kwam bedrogen uit en dat terwijl de kleur groen ons als CDA`ers toch aanstaat.

Wat een mooie en volledige plannen waarvoor de complimenten aan de schrijvers. Tijdens het lezen van de verschillende plannen kwam wel de vraag op of alle ambities de beschreven staan in de plannen ook de ambities zijn die er leven in onze kernen. Toen het mailtje van de dorpsraad in Baarland kwam werd deze vraag min of meer beantwoord. We willen het college dan ook oproepen dat er bij het implementatie van de plannen onze inwoners goed betrokken dienen te worden zodat er geen groen op plaatsen komt niet wenselijk is of zelfs hinderlijk is.

Houd daarnaast bij de implementatie rekening met activiteiten die in een dorp georganiseerd worden. Wordt bijvoorbeeld tijdens een jaarlijkse markt een grasstrook gebruikt zorg er dan voor dat deze niet ingericht wordt als bloeistrook of in ieder geval niet op de tijden dat de jaarlijkse markt gehouden wordt of maak dit bespreekbaar bij de inwoners.

Als laatste denken wij van CDA Borsele dat de tijd ons inhaalt betreffende deze plannen. In het kerntakenonderzoeksrapport van KplusV van januari 2021 heeft de raad prioriteit toegekend aan de bezuiniging op inzet openbaar groen en recreatie. Vanuit dat oogpunt is het dan ook goed om uit de groenstructuurplannen te halen wat nice to haves zijn en wat need to haves zijn. Laten we ons de aankomende tijd vooral eerst focussen op de need to haves en zodra de financiën dit toelaten ook op de nice to haves.

Agendapunt 12 - Jaarverantwoording 2021 - Peter van`t Westeinde
Een mooie jaarrekening, met dank aan de samenstellers, die door uiteenlopende, vooral onvoorziene externe incidentele, oorzaken uitkomt op een positief saldo van 2,4 mio euro. Mooi dat we na een jaar als 2021, wat toch niet het gemakkelijkste jaar geweest is, zowel de reserve sociaal domein als de algemene reserve weer wat hebben kunnen ophogen. De kengetallen van Borsele zijn altijd goed geweest maar na enkele jaren met een dalende trend is het goed dat we dit nu ombuigen. In het Raadsvoorstel wordt gesproken over het feit dat de verantwoording voor rechtmatigheid door het College afgegeven kan worden vanaf 2022. Onlangs is echter besloten dat dit vanaf 2023 effectief wordt.

De Jaarverantwoording in één oogopslag in een hele goede toevoeging. Zeer helder en begrijpelijk voor onze inwoners. Zelfs begrijpelijk voor raadsleden.

De lagere uitgaven in Sociaal Domein 2021 zijn onder andere het gevolg van de corona-pandemie. Omdat er daarvoor nog uitgaven te verwachten zijn in 2022 is het verstandig om het overschot 2021 van € 1,3 mln toe te voegen aan de reserve Sociaal Domein. We komen daarmee op een reserve van 1,6 mio.

De Strategische visie wordt gelukkig gebruikt als ‘onderligger’ bij het uitvoeringsplan van het College voor het Raadsprogramma. En wij moeten de visie ook de komende 4 jaar als raadsleden gebruiken in onze besluitvorming. Mooi dat we nu de 2-de kinderburgemeester al hebben benoemd. Bij de GGA Borsele oost is het goed dat er een aanpassing is gemaakt bij de aansluiting van het fietspad op de rotonde Baarlandsezandweg-N666. Goed is het ook om te horen dat de nieuwe verenigingsondersteuner na corona de draad goed heeft opgepakt. Mooi dat er met de sportverenigingen wordt gesproken over de toekomst en zeker dat het Kunstgrasveld op Heinkenszand uiteindelijk toch geopend is. Goed overigens te zien dat de G-voetballers hier een prominente plek hadden.

Ook is het mooi te horen dat we met Platepolder van start zijn maar wij willen hierbij nogmaals benadrukken dat wij ook op andere dorpen als gemeente gronden in bezit hebben waar gestart kan worden met ontwikkelen.

Is er ook al iets te zeggen over de gebiedsregisseur die moet komen tot een compensatieplan voor de ontwikkelingen van o.a. TenneT en EZK in onze gemeente?

Voor wat betreft de huisvesting van de fruitplukkers vragen wij ons af hoe er wordt omgegaan met tijdelijke voorzieningen? Moet dit op vergunning of volstaat hier een melding?

We zien dat er geen budget voor dorpsvernieuwing gebruikt is. Wat het CDA Borsele betreft maken we hier meer reclame voor. Er zijn nog voldoende locaties waar iets moet gebeuren.

De jaarrekening laat duidelijk zien dat er resultaten behaald zijn in het Sociaal Domein. In het programma Zorg zijn allerlei maatregelen in gang gezet op basis van Actieplan Sociaal Domein en Koersplan. De coronapandemie dwong tot aanpassing van de uitvoering en andere inzet van personeel. Daarmee is het goed te zien dat door de organisatie de nodige flexibiliteit getoond is om in te springen op de veranderde omstandigheden.

In de jeugdzorg zien we een stijging van de uitgaven door duur maatwerk voor complexe zware casussen, een gevolg van de landelijke transformatieopgave en de daarbij horende afbouw van residentiële jeugdzorgvoorzieningen. 1 zware casus drukt bijvoorbeeld sterk op onze gemeente. Ook afwikkeling van contract beëindiging Intervence leidde tot hogere kosten.

Wat ons betreft moeten we met het Actieplan en het Koersplan stug blijven doorgaan op de ingeslagen weg van normalisatie, preventie, gebiedsgerichte en integrale aanpak, en intensivering van samenwerking tussen organisaties om de doelen te bereiken.

Agendapunt 6 - Voorstel om inzake GR de Bevelanden - Peter van`t Westeinde
Mooi natuurlijk dat er over 2021 50.000 euro terugvloeit naar onze gemeente. We kunnen dit vervolgens reserveren om het over 2022 weer bij te passen.

Binnen WIZ blijft ruim 3 ton over wat vervolgens gereserveerd wordt voor de stijging van het CAO loon. Volgens ons een raar besluit als je constateert dat dit geld in de zorg de komende jaren ook meer dan goed besteed kan worden. Beter zou het dus zijn dit bedrag te reserveren voor zorg.

Agendapunt 7 - Voorstel om in te stemmen met de kadernota 2023-2026 - Peter van`t Westeinde
Voor ons ligt een Kadernota met een hele hoop onzekerheden.

Zaken die voor de toekomst op staan maar waar nu nog geen bedragen bij genoemd worden. En hier staan een aantal zaken tussen die niet voor niks gerealiseerd kunnen gaan worden. Flinke onzekerheden voor de nabije toekomst dus. Het Borselse CDA is een partij die staat voor een solide financieel beleid. Dit betekend dat we de komende jaren wellicht keuzes moeten gaan maken. En als het op keuzes aankomt kiezen wij voor onze inwoners. Dat betekent dan eerder de keuze voor een bibliotheek en de verkeersveiligheid op onze dorpen dan bijvoorbeeld het verduurzamen van de gemeentelijke gebouwen. Een keuze kan ook zijn dat we dit wat later doen. En het bedrag zal voor Borsele wat lager zijn maar wij schrikken van de 2,4 miljoen die onze buren van Goes hiervoor jaarlijks op de begroting reserveren. Als CDA zeggen wij dat het wijs is om nu al na te denken over het doseren van deze verduurzaming. Koppel dit met andere werkzaamheden aan de gebouwen en maak zo werk met werk.

Onduidelijk is nu ook hoe de meicirculaire eruit gaat zien en hoe het staat met de opschalingskorting. Is hier al een inkijkje in te geven?

K+V heeft in de Kerntakendiscussie aangegeven dat Borsele graag overal aan meedoet. Wij zien dat in deze nota ook weer bij bijvoorbeeld Zeeland Marketing. Ik ben ook wel zo realistisch dat we dit als Borsele niet tegen gaan houden maar voor een gemeente die op de kleintjes moet letten moeten we hier in de toekomst wellicht iets bedachtzamer mee om gaan. Het CDA Borsele besteed dit geld dan liever direct aan zaken voor onze inwoners.

Zeker ook gezien het feit dat er nu gerekend wordt met een inflatie van 2,7 % waar we in de realiteit al ruim boven de 10% zitten. En we kunnen het met z’n allen niet voorspellen maar de verwachting is wel dat dit niet heel snel weer onder de 2,7% zal liggen. Nog een extra reden om een solide financieel beleid te voeren.

De autonome ontwikkelingen die opgevoerd worden zijn een gevolg van onze eigen keuzes. Maar ook zitten hier kosten in waar we geen invloed op hebben maar die wel grote gevolgen hebben voor onze jaarrekening. Dit bewijst nog maar eens dat wij een beleid moeten voeren waarbij onze reserves op pijl moeten zijn. En waar we niet alles kunnen voorkomen kunnen we er wel bedachtzaam mee om gaan. Dit laatste gaat ook de bibliotheek doen de komende jaren.

Er komt nu gelukkig een breder inzicht dat het geld ook in Borsele niet meer tegen de plinten klotst. Wij wisten dat al langer maar gelukkig wordt het inzicht nu breder. En waar dit nog niet zo is mogen wij ze daar best op wijzen.

Voor 2022 worden de lege’s met € 150.000 naar beneden bijgesteld. Is er hier rekening mee gehouden dat er de komende tijd wel meer gebouwd gaat worden? En kan hierop de legesverordening eventueel aangepast worden?

Toch hebben we inmiddels een breedgedragen bestuursprogramma waarmee het College een uitwerkingsprogramma gaat opstellen. Het is nu dus ook van het grootste belang dat dit een realistisch plan wordt.

Positief (of een geluk bij een ongeluk) is wel dat ons aller PZEM met de huidige energieprijzen flink winst boekt waarmee de lening voor de aandelen Evides versneld terugbetaald kan worden waardoor wij als aandeelhouders eerder dan verwacht dividend kunnen ontvangen. Wellicht geeft dit ons nog wat extra financiële armslag? Is al bekend hoe deze vooruitzichten zijn?

Al met al een kadernota met een hoop onzekerheden maar toch ook mooie uitdagingen. Dat het morgen anders kan zijn ondervinden we in zowel positieve als negatieve zin maar dat maakt politiek ook weer zo mooi. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat we incidentele meevallers hebben. Het zou wijs zijn als we die dan ook benutten voor belangrijke zaken die anders in het gedrang komen. Laten we er ons samen voor inzetten dat we uiteindelijk ook 2026 af kunnen sluiten met een positief resultaat.

Agendapunt 8b Vragenuurtje - Stikstofaanpak startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied - Peter van`t Westeinde
De gehele zuidrand van onze gemeente ligt langs een natura 2000 gebied. Ook daan moet de N-uitstoot gereduceerd worden. Wanneer we de dorpen Borssele, Ellewoutsdijk, Baarland en Hoedekenskerke onteigenen en daarbij ook alle agrarische bedrijven, inclusief die 1 of 2 melkveehouders alsook Crop en de camping omzetten naar natuur dan nog halen we de KDW niet.

Zeeland zou volgens de onlangs publiek gemaakte vlekkenkaart in totaal 32% stikstof moeten reduceren Het kabinet heeft dit in de persoon van Minister Van der Wal naar buiten gebracht terwijl voor de uitvoering de provincies verantwoordelijk worden gehouden, waarna inwoners de gevolgen moeten dragen.
De vraag rijst wat dit gaat betekenen voor ons fraaie Borselse en Zeeuwse landschap? Zeker in Corona tijd is gebleken hoe belangrijk wandelen en fietsen is in ons mooie Zeeuwse landschap. Dit landschap wordt door boeren mogelijk gemaakt én onderhouden!
Ook zijn veel gezinnen in Borsele afhankelijk van de werkgelegenheid in de agrarische en aanverwante sectoren. Sociaal en emotioneel een moeilijke opgave voor velen. Maar vooral een onrealistische opgave!

Het is opmerkelijk dat voor deze regeling niet is onderzocht of het stikstofbeleid positieve effecten heeft op klimaat en de waterkwaliteit. (Bron: Ruimtelijk effect zonering emissiereducties landbouw | RIVM). Daarnaast zijn de gebruikte bedrijfsgegevens van 2018 en geklusterd naar gridcellen van 64 ha. Kortom het rekenmodel gebruikt niet de meest actuele cijfers en het is zeer aannemelijk dat in die tussenperiode veel is gebeurd (door onder ander nieuwe fosfaatrechtenstelsel / regelgeving). De veestapel is in die periode in ieder geval kleiner geworden.

CDA Borsele is van mening dat we dit beleid niet moeten steunen. Uitvoering van dit beleid is weggegooid geld, waarmee een kwalitatief hoogwaardige voedselproducerende beroepsgroep hun toekomst wordt ontnomen zonder dat daarmee ook maar in de buurt te komen van de gestelde doelen.

Als CDA Borsele willen we een duidelijk statement afgeven. “Nee.” Tegen dit plan.

Behoud perspectief voor jong & oud, voor deze generatie en de volgende generaties. Behoud perspectief aan diegene die in Zeeland willen blijven ondernemen en er voor zorg draagt dat u en anderen kunnen recreëren.

We mogen niet akkoord gaan met een kaalslag op ons mooie platteland, waardoor boeren, burgers en toeristen worden verdreven. Dit past niet bij de uitgangspunten van het CDA.

KLIK HIER om de motie te lezen.

Agendapunt 4 Ingekomen stukken - memo bouwverkeer Platepolder - Niels Kampstra
Volgens mij kunnen wij vanavond hoog en laag springen, maar nu er geen toestemming van de provincie is komt er geen bouwweg in fase 1 vanaf de Heinkenszandseweg. Hoe graag we dit ook zouden willen. Ook wij zouden liever direct vanaf de Heinkenszandseweg ontsluiten. Ik wil de andere partijen vragen om constructief mee te denken hoe we hier het beste van maken, want het krampachtig vasthouden aan dat er geen bouwverkeer over de Stenevate mag rijden zorgt door deze opstelling van de provincie voor flinke vertraging voor de woningbouw in de Platepolder. Dat moeten juist niet willen met deze woningmarkt. Het CDA wil dat er vaart gemaakt wordt met de woningbouw. Dus hoe zorgen we ervoor dat het wel zo snel mogelijk kan en hoe kunnen we onze wethouder hierbij ondersteunen als gemeenteraad?

Daarom vragen wij de wethouder ook te kijken naar eenvoudige tijdelijke maatregelen om de verkeerssituatie op de Stenevate veiliger te maken wanneer hier bouwverkeer over rijdt. We moeten alles doen waar we zelf iets kunnen. Het is voor de wethouder als het goed is niet nieuw, maar zoals wij begrepen hebben van de aanwonenden gaat het hier dan voornamelijk om de snelheid en de aansluiting van het fietspad. Zodra er bouwverkeer komt mag deze aansluiting niet meer op deze manier aanwezig zijn.

Verder lees ik in de memo in de reactie van de provincie “Een permanente ontsluiting van de nieuw te bouwen woonwijk Platepolder op de N667 is bespreekbaar”. En staat er bespreekbaar dan betekent dit volgens mij dat het nog niet zeker is. Daarom de dringende oproep aan de wethouder om in ieder geval zo snel mogelijk zwart op wit te krijgen dat deze ontsluiting hier wel degelijk gaat komen. Ook al komt de afwaardering van de N667 er niet of wordt de afwaardering verder uitgesteld, dan nog moet de aansluiting er wel komen.

Wat mij dan wel weer opvalt in de memo is dat we als Borsele wel vaak voor een 10 gaan terwijl een 6 soms ook voldoende kan zijn. Er wordt namelijk gesteld dat er een volledige bestemmingsplan procedure doorlopen moet worden voor de tijdelijke bouwweg waar een procedure van 26 weken voor staat. Deze tijdelijke bouwweg kan ook gewoon met een tijdelijke vergunning mogelijk gemaakt worden, hier staat een termijn van 8 weken voor. Het kan dus ook een stuk eenvoudiger.

Agendapunt 5 Voorstel dorpswapen en dorpsvlag Kwadendamme - Mitchel Vermeulen
Veel inwoners van onze gemeente zullen zich Borselenaar voelen. Maar de mensen zijn bovenal trots op hun dorp. Het zijn Beren, Hoedekenskerkenaars en Nieuwdorpers. De oude gemeente vlaggen zijn de afgelopen 10 jaar weer teruggekeerd in het straatbeeld. Ook de dorpswapens zijn nog altijd populair. Ze vertellen het verhaal van een dorp.

Mooi dat Kwadendamme nu dan eindelijk haar eigen wapen en vlag heeft. Symbolen die net als de andere traditionele wapens van de oude gemeenten het mooie dorp in een beeld weet te vatten. Onze fractie zou het aardig vinden als we de officiële wapens van onze gemeente een zichtbare plaats geven in de raadsboerderij. Symboliek die hier wat ons betreft goed past.

Agendapunt 7 Jaarrekening 2021, gewijzigde programmabegroting 2022 en programmabegroting 2023 inclusief meerjarenraming 2024- 2026 van de Zeeuwse Muziekschool - Fabian Schenk
Dank u wel voorzitter. Tijdens de raadsvergadering van 3 februari jongstleden is er al veel gezegd over de muziekschool en daarom ga ik het kort houden. Tijdens deze raadsvergadering was het merendeel van deze raad tegen het uittreden bij de muziekschool. Er is nog een weg te gaan maar als CDA Borsele zijn we verheugd de belangrijkste doelstellingen van de muziekschool voor 2023 te lezen. In deze doelstellingen wordt duidelijk dat de muziekschool breed kijkt naar hun mogelijkheden. Uiteraard kijken wij als CDA Borsele graag positief kritisch mee naar deze ontwikkelingen.

Agendapunt 8 Voorstel voorkeursscenario profijtbeginsel peuteropvang - Mitchel Vermeulen
KLIK HIER om het raadsbreed gedragen amendement te lezen.

Agendapunt 11 Vragenuurtje - Margriet Koeleman
Emergis heeft van 16 mei tot 1 september 2022 een selectieve aanmeldpauze ingesteld voor kinderen en jongeren in onze regio die ambulante gespecialiseerde mentale gezondheidszorg nodig hebben. Alleen zware en acute gevallen worden nog in behandeling genomen.

Vragen:
Wat zijn de gevolgen voor de hulp aan personen die geconfronteerd worden met deze tijdelijke stop. Hoe kan gewaarborgd worden dat zij toch de geestelijke gezondheidshulp krijgen die zij nodig hebben?

Wat zijn de gevolgen voor de gemeente Borsele? Voor wat betreft:
a) de sociale veiligheid,
b) andere zorgaanbieders,
c) de inzet van GGD en ambtelijk apparaat in het sociaal domein,
d) de kosten ?

Welke maatregelen worden er genomen om te voorkomen dat deze situatie voortduurt?

Agendapunt 4.3 Reflectieverslag GI-functie in Zeeland - Peter van`t Westeinde
Goed dat de Bestuurscommissie Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland terugblikt op de gang van zaken rondom het beëindigen van de relatie met Intervence en de overgang naar een andere organisatie om te kijken welke lessen er vanuit bestuurlijk perspectief geleerd kunnen worden. Het reflectieverslag is helder en open over wat er achteraf gezien beter had gekund. Die openheid wordt door het CDA gewaardeerd.

Belangrijke constatering:
Bij het nemen van het besluit op 26 november 2020 was het krachtenveld niet helder. Daardoor schoot de communicatie tekort en werd men verrast door de reacties van betrokken partijen. Grote externe druk en tijdsdruk. Regie glipte weg. Keuzevrijheid verdween, er was nog maar één - door de Minister opgelegde - keuze. Maar ook positief element: de samenwerking en het verantwoordelijkheidsgevoel van de bestuurscommissie.

Lessen:
Communicatie kan beter, en moet worden afgestemd op goede analyse van het krachtenveld.
Meer investeren in politiek handwerk en de relatie Rijk-regio. En, een bestuurscommissie is niet toereikend gebleken als organisatie voor een crisissituatie. Een andere governance structuur met duidelijke verdeling van taken, rollen en verantwoordelijkheden zou een oplossing moeten bieden. Waarborgen van de rol van de raad is een belangrijk onderdeel daarvan.

Wat dat laatste betreft:
Ook vanuit de gemeenteraden is er behoefte aan het leren van lessen. Dat betreft dan de kaderstellende en controlerende rol van de raad in dit proces. Daarom loopt er inmiddels een gezamenlijk onderzoek vanuit de Rekenkamers/ rekenkamercommissie/rekenkamerfunctie van Middelburg, Vlissingen, Kapelle, Hulst, Goes, Noord-Beveland, Schouwen Duiveland, Sluis, Tholen, Veere en Borsele.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau (Partners en Pröpper). De eerste oriënterende fase van het onderzoek is inmiddels uitgevoerd. In een volgende stap gaan deze maand de onderzoekers met raadsleden in gesprek. Specifiek met woordvoerders Sociaal Domein. Eindrapport is in augustus verwachtbaar.

Wat ons betreft goed om conclusies van bestuurscommissie en van Rekenkameronderzoek daarna naast elkaar te leggen. En om op basis daarvan uitwerking te gaan geven aan een verbeterde governance structuur. Zodat beter het hoofd kan worden geboden aan de complexiteit van de jeugdzorg en vanuit de Zeeuwse gemeenten de kwaliteit van de jeugdzorg gewaarborgd kan blijven. We kijken uit naar de vervolgstappen.

Agendapunt 6 Voorstel om in te stemmen met de cultuurnota “Beleef cultuur in Borsele 2022-2025” - Fabian Schenk
Cultuur is het geheel van gebeurtenissen op het gebied van kunst, ontspanning en uitgaan. Cultuur is wat onze gemeente kleur geeft, cultuur verbind het verleden met het heden en zorgt voor verbinding tussen mensen. En wat keken veel mensen de afgelopen jaren ernaar uit om elkaar weer te ontmoeten bij een van de culturele mogelijkheden binnen onze gemeente. Fijn dat dit sinds de versoepelingen van de corona regels weer steeds vaker kan. Bij het lezen van de cultuurnota viel mij op dat we binnen onze gemeente een breed spectrum aan culturele uitingen hebben. Iets waar we als gemeente trots op kunnen zijn. Trots op al die vrijwilligers, muzikanten, kunstenaars et cetera die onze gemeente rijk is en die, ondanks de afgelopen jaren, dit voor elkaar kregen en voor elkaar krijgen.

Er wordt gevraagd in te stemmen met de besteding van de resterende middelen uit de corona compensatie pakketten. Als CDA Borsele vinden wij het goed om te zien dat de gelden uit de corona compensatie pakketten ingezet worden voor cultuur zoals eerder tijdens de raadsvergadering vastgesteld is. Dat hierbij de Culture Raad gecompenseerd wordt voor de korting die eerder is toegepast lijkt ons gepast. Dit omdat (ook) de Culture Raad te maken heeft met de gevolgen van het coronavirus en er daardoor veel energie moeten steken om de cultuur weer opgang te helpen.

Om de aankomende 4 jaar ervoor te blijven zorgen dat er een breed spectrum van culturele uitingen mogelijk is binnen de gemeente stemmen wij als CDA Borsele in met de vaststelling van de cultuurnota 2022-2025 en stemmen wij in met de besteding van de resterende middelen uit de corona compensatie pakketten.

Agendapunt vragenuurtje Hotel van der Valk - Niels Kampstra
De noordrand van onze gemeente veranderd in rap tempo. Een hoog pand Roompot, een nog hogere fastfoodzuil en dan komt er nog een nieuw bedrijventerrein bij en als klap op de vuurpijl een hoteltoren van 55 meter. Eind april hebben we hier uitgebreid over kunnen lezen. Rijdend vanuit Nisse of komend over het viaduct van ’s-Gravenpolder zien we de skyline van ’s-Heer Abtskerke welke zeer sterk is veranderd.

Waar we als Borsele juist zo sterk inzetten op ons landschapspark, onze landschappelijke kwaliteit wordt deze aan alle kanten bedreigt. Want dit gebeurt allemaal aan de rand, net over de gemeentegrens. Daarmee heeft het directe invloed op ons landschapspark. Een hoteltoren van 55 meter is niet zomaar landschappelijk in te passen, maar rondom het bedrijvenpark en het bestaande bedrijventerrein de Poel is er nog veel te winnen.

Omdat we als Borsele een directe buur zijn en daarmee ook direct belanghebbende vragen wij de wethouder het volgende:
- Is er overleg met de gemeente Goes over de impact en landschappelijk inpassing van het nieuwe bedrijvenpark?
- Zo niet, bent u bereid in overleg te treden met de gemeente Goes over de landschappelijke inpassing aan de noordrand van onze gemeente en het tegen van de lchthinder van de bedrijventerreinen.
- Welk standpunt heeft het college ten aanzien van de hoteltoren die een forse inbreuk op ons landschapspark zal hebben en gaat u zo nodig een zienswijze in dienen op het ontwerp bestemmignsplan?

Eerder hebben we een mooi resultaat bereikt doordat ’s-Gravenpolder gecompenseerd wordt voor de nieuwe windmolens in de Willem Annapolder. Het zou mooi zijn als we hier ook iets kunnen bereiken.

Agendapunt 4 Ingekomen stukken - Peter van`t Westeinde
Ter kennisneming: Rapport Inhuur met beleid, februari 2022
Het rapport geeft een heldere analyse van de inhuur van externen. Goed om de definitie van Wat is externe inhuur ? helder te krijgen. En interessant om te weten dat de inhuur van externen in Borsele ver onder het landelijk gemiddelde ligt. Maar dat is zeker in tijden van bezuinigingen geen reden om niet kritisch naar deze uitgaven te kijken.

Op twee aanbevelingen wil ik verder ingaan:
- Het ontwikkelen van een strategisch personeelsbeleid, waarin onder andere aandacht is voor het verankeren van externe inhuur in de HR-strategie en de personeelsplanning.

Eens met deze aanbeveling. Vanuit strategische personeelsbeleid en vanuit blijvende kostenbeheersing is het wenselijk om een kader aan te geven voor de inhuur van externen. In dit kader kan worden vastgelegd welke criteria minimaal deel uitmaken van de overwegingen en besluitvorming voor externe inhuur. Dit kader is dan ook de onderbouwing van het begrotingsbedrag voor externe inhuur.

- Bespreek met de raad of de huidige werkwijze waarbij door de organisatie wordt gestuurd op beheersmatige aspecten voldoende is, of dat er ambitie om kaders te stellen in de vorm van een strategische visie ?

Wat het CDA betreft is een kader met strategische visie wenselijk. De Raad krijgt dan een beter overzicht van de externe inhuur. Bij een door de raad goedgekeurd kader is geen apart raadsbesluit meer nodig voor alle externe inhuur die binnen het kader en de begroting wordt gedaan. De Raad hoeft dan niet telkens ad hoc besluiten te nemen op ad hoc voorstellen voor externe inhuur, zolang het kader en het budget toereikend zijn. Kortom de Raad krijgt meer grip en de besluitvorming wordt efficiënter.

Toelichting
Dit rapport is besproken in de auditcommissie op 8 maart. Conform de verordening onderzoeken art 213A Gemeentewet worden de rapporten van de onderzoeken die in dit kader zijn verricht ter kennisneming naar de raad gestuurd. Deze verordening werd bij Raadsbesluit in december 2021 vastgesteld.

Uitgaven voor externe inhuur liggen gemiddeld op 850.000 euro per jaar. Begrotingsbedrag is 400.000 euro per jaar.

Inhuur in Borsele is ca 8 % van de totale personele kosten van de gemeente. Landelijk is dat gemiddeld 18%. En ook in gemeenten met 20.000-50.000 inwoners is dit 18% (cijfers 2017).

Agendapunt 6 Voorstel om in te stemmen met het actieplan sport, bewegen en gezondheid 2022 tot en met 2025 - Mitchel Vermeulen
Ondanks de beperkte capaciteit en de beperkte middelen staat er wat het CDA Borsele betreft een goed actieplan. Er ligt een breed palet aan partijen onder dit actieplan waarmee we het dicht bij onze inwoners brengen.

Dat we als gemeente een stapje terug doen op de uitvoering is niet alleen een logisch gevolg van de bezuinigingen, maar het is ook een taak die door organisaties zelf goed opgepakt kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan de scholen waar we als gemeente overigens ook de BONS activiteiten organiseren welke met regelmaat gericht zijn op sport. Bewegen staat bij organisaties zelf hoog op de agenda, omdat het belang daarvan steeds duidelijker wordt.

Wellicht dat we scholen kunnen motiveren om zelf schooloverstijgend sportactiviteiten te organiseren, zoals voorheen met de zwemspelen en schoolsportolympiade. Uiteraard is er dan een passieve rol voor de gemeente weggelegd.

De voorgestelde financiering voor dit actieplan is voor onze fractie akkoord. We zien uit naar de uitvoering van het plan waarin jong en oud in beweging blijft.

Bijdrage voorstel 6 - 5e begrotingswijziging GGD Zeeland inzake invoering prenataal huisbezoek - Margriet Koeleman

Prenataal huisbezoek past helemaal in de inzet van onze gemeente op preventie en vroegtijdig ingrijpen om zwaardere problemen in het leven van een jong kind te voorkomen. Daarom was de gemeente al begonnen met het Programma “Kansrijke Start”. D.w.z. huisbezoek aan zwangeren en/of gezinnen in een kwetsbare situatie. Om op die manier risicofactoren bij zwangeren en baby’s, d.w.z. factoren op het gebied van gezondheid, ontwikkeling en sociale aspecten weg te nemen.

Dit voorstel ligt er omdat prenataal huisbezoek een aanvullende dienst was. Per 1 juli 2022 wordt dit een wettelijke verplichting voor de gemeenten. Financieel gezien was er al budget voorzien. Het gaat om een beperkt aantal gevallen en dus ook een beperkt bedrag. Landelijk wordt ervan uitgegaan dat bij 16,5 % van de geboortes prenataal huisbezoek nodig is. In Zeeland houden we voor dit jaar rekening met 7,5 % van de geboortes, met doorgroei naar 16,5 % in 2025.

Bij dat streefcijfer van 16,5 % wil ik wel een vraagteken zetten. We moeten niet aanbod gestuurd gaat werken om die 16,5% te halen. Dat moet geen doel worden. We moeten de daadwerkelijke behoefte beantwoorden. En als onze integrale aanpak van schuldverlichting, armoedebestrijding, gezondheidszorg etc. succes heeft dan moet dat zich vertalen in een lager aantal kwetsbare gezinnen, dus minder behoefte aan prenatale zorg. En dat is alleen maar goed.

Met die opmerking gaat het CDA akkoord met dit voorstel.

Bijdrage voorstel 7 - Subsidieverordening armoedebestrijding en inburgering - Margriet Koeleman
Het doel van de aanpassing van deze verordening is om meer klantvriendelijk en meer efficiënt te kunnen werken. Voor de aanvrager: Eén aanvraag bij WIZ/ GR de Bevelanden, één advies, één besluit, één verantwoording, één vaststelling in plaats van vijf keer een aanvraag, vijf keer een advies etc.

Dat betekent dus voor de gesubsidieerde organisaties minder administratieve lasten bij het aanvragen en verantwoorden van subsidies. Ook voor de gemeenten minder administratieve lasten, voor de colleges minder vergadertijd. Snellere besluitvorming. En per saldo dus voor alle betrokkenen meer tijd voor het inhoudelijke werk. Dus het CDA staat positief tegenover dit voorstel.

Bijdrage voorstel 8 - Plan Schulddienstverlening 2022-2025 - Margriet Koeleman
Het betreft voortzetting van bestaand beleid, zoals ook opgenomen in het Actieplan Sociaal Domein. Het voorstel blijft binnen de financiële ramingen.

Borsele doet het relatief goed, het aantal mensen in de schulddienstverlening is gezakt. We moeten echter voorzichtig zijn met optimisme, want kennen nog niet de volledige effecten van de corona-pandemie. Bovendien zijn er nu de hoge kosten van benzine en de hoge energieprijzen. De CDA-boodschap is hier dat we moeten blijven inzetten op verdere reductie van schulden, want ieder geval minder is ook minder leed voor betrokkenen.

MOTIE vreemd aan de orde van de dag - Niels Kampstra

Onderwerp: Babyboom

De gemeenteraad van Borsele, in vergadering bijeen op donderdag 10 maart 2022

Constateert dat;

• Er in Borsele jaarlijks rond de 230 baby’s geboren worden (In 2021: 220 baby’s geboren in Borsele.);
• We in deze laatste raadsvergadering ook aan het begin staan van een nieuwe periode;
• Bomen van groot belang zijn voor het leven op aarde
• Bomen een belangrijke bijdrage leveren aan biodiversiteit en klimaatadaptatie
• Borsele een echte fruitteelt gemeente is;

Is van mening dat;

• Een babyboom een mooi symbool en aandenken is aan de geboorte van een kind.
• Een jonge boom meegroeit met het kind.
• Een fruitboom in de eigen tuin educatief en gezond is
• Een boom een bron van voedsel en leven is voor veel dieren en insecten.
• Bomen daarmee bijdragen aan het verbeteren van biodiversiteit
• We in het kader van klimaatadaptatie en hittestress nog veel stappen moeten zetten en ieder klein beetje daarbij kan helpen.

Roept het College op om:

• Voor iedere baby die in 2022 geboren is of nog geboren wordt in de gemeente Borsele een babyboom in de vorm van de fruitboom aan te bieden aan de ouders;
• De mogelijkheid te bieden om, wanneer ouders deze niet in de eigen tuin kunnen plaatsen, deze in één van de dorpsboomgaarden te plaatsen
• Te onderzoeken of de aanleg van een babybos een mogelijkheid is en anders te onderzoeken of we ook in de komende jaren een babyboom kunnen blijven aanbieden;

En gaat over tot de orde van de dag,

Toelichting
Toen ik ruim 1,5 geleden vader ben geworden kregen wij van een bevriende hovenier een appelboom cadeau. Wij vonden dit toen een heel mooi gebaar, een nieuw leven vieren met een jonge boom, een mooi symbool. De term babyboom kwam pas enkele weken terug bij mij boven nadat een vriendin in Bergen op Zoom hier heel actief mee bezig was. Dat bracht mij op dit idee.

Vanavond hebben we de laatste raadsvergadering van deze periode. Daarmee sluiten we weer een periode af en ondertussen zijn we allemaal al druk bezig met de nieuwe periode. Wij vinden het daarom een mooi moment om deze motie in te dienen, want wat ons betreft is het een moment om bij stil te staan. Deze motie is dan ook voor ons als raad symbolisch. We sluiten een periode van 4 jaar af maar we kijken vooruit naar een nieuwe periode, een nieuw begin.

We hebben als gemeente de afgelopen 4 jaar veel gevraagd van onze inwoners en ook de coronacrisis heeft grote invloed gehad op onze inwoners. Wij willen daarom dit moment markeren als een moment om vooral vooruit te kijken naar alles wat nog gaat komen. Wat is dan mooier om aan onze nieuwe generatie te denken en een fruitboom aan te bieden die met hen mee groeit en tevens volledig past in de identiteit van onze gemeente en ook bijdraagt aan de door ons als raad vastgestelde doelen in de duurzaamheidsvisie.

2e termijn

Duurzaamheidsvisie
Klimaatbestendig Borsele: We ontwikkelen een klimaatadaptatieplan voor een Borsele dat bestand is tegen de gevolgen van overstromingen, wateroverlast, droogte en hitte. Het ligt voor de hand om bij het opstellen van dit plan afstemming te zoeken met met buurgemeen- ten (van Zuid-Beveland) en waterschap. Als gemeente geven we daarbij uiteraard het goede voorbeeld door de openbare ruimte en de eigen gebouwen waar mogelijk klimaatbestendig in te richten. Tegelijkertijd stimuleren we andere partijen (bedrijven en inwoners) om hun percelen ook klimaatbestendig in te richten. Een belang- rijke insteek van het plan is dat het niet alleen ingaat op de negatieve effecten van klimaatverandering, maar ook ingaat op de kansen van klimaatverandering, zoals de mogelijke toename van toerisme en recreatie en hogere landbouwopbrengsten vanwege een langer groeiseizoen. RESULTAAT: Een uitvoeringsprogramma klimaatadaptatie in 2018

Honey Highway: In dit project bepaalt de gemeente binnen de bebouwde kom welke bermen ingezaaid kunnen worden met kruiden- en bloemrijke mengsels. Dit wordt vervolgens opgenomen in het weg- bermbeheer. Voor het buitengebied doen we dit in overleg met wegbeheerders waterschap en/of de provincie. In het project Honey Highway werken we nauw samen met partijen als Natuurmonumen- ten, ZLTO en Stichting Behoud de Zak van Zuid-Beveland. Naast een grote bijdrage aan de biodiversiteit is dit tevens een kans voor toerisme en recreatie en dé manier om ons als fruitgemeente te profileren.

Bijdrage 5 – Kern Heinkenszand, gedeelte brandweerpost Guldenroedestraat, 2022 - Niels Kampstra
Insprekers/indieners zienswijzen
Allereerst wil ik mij richten tot de insprekers en de indieners van de zienswijze. Ik kan mezelf heel goed voorstellen dat de verwachtingen anders waren over wat er tegenover u zou komen. Maar laat ik ook gelijk duidelijk zijn, want ik hou van duidelijkheid zodat we allemaal weten hoe we in de wedstrijd zitten, wij verschillen van mening. Als CDA fractie blijven we achter het genomen besluit staan voor de locatiekeuze en beoordelen wij hier of het bestemmingsplan akkoord is. Goed bestuur is wat ons betreft ook consequent zijn. En hoewel ik weet dat dit niet het standpunt is waar u op hoopt, heb ik wel een aantal opmerkingen van u opgepikt die ik in mijn betoog mee wil nemen. Daarmee wil ik aangeven dat ik wel degelijk naar uw opmerkingen luister.

Andere fracties
Vervolgens wil ik mij richten tot de andere fracties hier. Op 9 mei 2019 hebben wij een besluit genomen over de definitieve locatie. Ik weet dat een aantal fracties hier niet mee ingestemd hebben. Maar zoals één van u eens zei, een besluit wordt genomen op basis van de meerderheid. Daarmee is deze locatie ons nieuwe uitgangspunt. Ik wil u er dan nu ook op wijzen dat de locatie niet ter discussie staat maar dat u moet beoordelen of het bestemmingsplan voldoende is. Het is ook aan u allen om eerlijk hierover te zijn naar de omwonenden. Keuren we het bestemmingsplan nu niet goed, wat dan? Ik denk hierbij ook aan de vrijwilligers en de brandweerzorg waarvoor we juist stappen vooruit moeten zetten en niet terug. Het accorderen van dit bestemmingsplan is een stap vooruit.

Als CDA fractie hebben wij er dan ook zo naar gekeken en komen wij tot de conclusie dat het bestemmingsplan goed in elkaar zit. Specifiek wil ik het punt geluid benoemen omdat hier vanuit de indieners van de zienswijze en de insprekers ook naar verwezen wordt. Naar onze mening wordt voldoende gemotiveerd waarom er afgeweken kan worden van de richtafstanden. Daarbij nemen wij ook in overweging mee dat het onderzoek uitgaat van een hoger aantal uitrukken. Gemiddeld is een 30 tal uitrukken realistischer hebben wij begrepen.

Wel hebben wij nog enkele opmerkingen richting u voorzitter, mede naar aanleiding van de ingediende zienswijzen.

Wethouder/Voorzitter
Voorzitter, in de zienswijzen komen een aantal punten naar voor die ik hier toch wil benoemen.

• Zo blijkt dat één van de indieners eerder geïnformeerd heeft naar dit kavel om hier een woon/werkkavel van te maken, naar ons idee past dit uitstekend in dit gebied. Één van de vragen hierbij was het hebben van een uitweg aan de Guldenroedestraat, dit kon niet vanwege het beeldkwaliteitsplan. Kunt u zich voorstellen dat dit wat wrang over is gekomen aangezien de brandweerpost, overigens logisch at ons betreft, wel een uitweg aan de Guldenroedestraat heeft.
• Verder is de verkeersveiligheid een belangrijk onderwerp. Kunt u daarom de toezegging doen dat hier in overleg met de omwonenden nog verder naar gekeken gaat worden?
• Ook het geluid is in de zienswijzen een belangrijk onderwerp. Naar mijn idee zijn hier goede afspraken over te maken, kunt u deze toezegging doen?
• Verder viel ons op dat de beplanting binnen 2 jaar aangeplant moet zijn, dit vinden wij erg lang en dit moet naar ons idee veel sneller kunnen, zeker voor de omwonenden.
• In de zienswijzen wordt ook benoemd dat de straat gezien wordt als een carpoolplaats, veel auto’s staan hier overdag omdat er samen gereden wordt. Wat het CDA betreft is er bij de rotondes van de A58 ruimte voor een goede carpoolplaats. Kunt u de toezegging dit te willen onderzoeken?

Ik wil graag afsluiten met de volgende opmerking, blijf in gesprek met elkaar. Dat geldt voor alle partijen. Volgens mij hebben we kunnen zien dat het goed in gesprek blijven met elkaar kan zorgen voor gewenste aanpassingen, zo zien we dat het ontwerp van de kazerne mooi is aangepast. Naar mijn idee is er van alle kanten de bereidheid om hier het beste van te maken, voorzitter, omwonenden, VRZ en vrijwilligers, pak deze handschoen gezamenlijk op, alleen samen komen we verder.

Bijdrage 7 - Voorstel om een positieve zienswijze uit te brengen op het meerjarenbeleidsplan 2022-2025 van de Veiligheidsregio Zeeland - Peter van `t Westeinde
Ik ga het kort houden vandaag. Op zich kunnen wij als CDA-Borsele akkoord gaan met het voorliggende meerjarenplan. Wij zien echter graag één puntje toegevoegd aan onze zienswijze. Wij steunen de huidige zienswijze waar die vraagt om verdere concretisering van de beleidsdoelen. Maar dan onze toevoeging. Bij de behandeling van agendapunt 5 hebben wij al aangegeven dat de brandweervrijwilligers (net als alle andere vrijwilligers in onze gemeenschap) van grote waarde zijn. Gesprekken met diverse vrijwilligers leren ons dat de huidige trainingsmethoden ervoor zorgen dat mensen afhaken. Ook Omroep Zeeland heeft dit later onder de aandacht gebracht. Wij willen onze vertegenwoordiger in de VRZ dan ook vragen mee te nemen in de zienswijze dat per direct van het gebruik van de Stairmaster in trainingen afgezien wordt en dit vervangen wordt door een training elders. Meest voor de hand ligt dan dat er getraind wordt in de Westerscheldetunnel zoals dit in het verleden ook gebeurde. Wij hebben als CDA-Borsele meerdere malen de complimenten ontvangen dat mede door de inzet van het CDA in Den Haag en Brussel de vrijwilligerswetgeving van de baan is en nu krijgen onze onvolprezen vrijwilligers dit weer over zich heen. Laten we dit nu repareren. Tot slot nog een vraag die eventueel ook bij punt 8 zou passen maar hoe staat het er voor met de samenwerking tussen de VRZ, DE GGD en de RUD?

Bijdrage 9 - Eindevaluatie bestuursprogramma 2018-2022 - Peter van `t Westeinde
Een kleine 4 jaar geleden presenteerden wij met trots het, raadsbreed gedragen, Bestuursprogramma 2018-2022. Een uniek moment. Natuurlijk wisten we op dat moment niet wat ons allemaal nog te wachten stond. Financiële krapte door stijgende zorgkosten, die noopte tot bezinning op onze kerntaken als gemeente, de corona-pandemie, een woningcrisis, zijn zomaar wat tegenslagen die we onderweg tegengekomen zijn. Voorwaar geen kattepis. En dan hebben we toch 90% van de toen gestelde doelen gehaald of zijn ze in werking gezet. Kunnen we onszelf dan op de borst kloppen en achterover leunen omdat er niets meer te wensen overblijft? Nee.

We hebben inderdaad in de afgelopen periode meer huizen gebouwd dan gepland, maar kijk waar we nu staan. Er ligt een enorme opgave voor ons en er is vraag op onze dorpen naar meer nieuwbouw, inbreiding en doorstroming. Daarom moeten we nu nog harder aan de slag om de gevraagde huizen te bouwen voor onze inwoners en de mensen van buitenaf die zo graag onderdeel van onze mooie gemeente willen zijn. Met elkaar en vóór elkaar. VOE MEKARE!

Wat we ook met elkaar en voor elkaar moeten doen is een dienstbare gemeente zijn. Wanneer een inwoner een vraag stelt aan de gemeente verdient deze op redelijke termijn een antwoord. Dit kan natuurlijk een antwoord zijn wat hij liever niet krijgt maar dan kunnen we de geldende regels goed uitleggen. In onze ronden langs de dorpen horen wij nu nog te vaak dat er in het geheel geen antwoord komt of dat dit bijvoorbeeld 6 maanden op zich laat wachten. Alleen al die geluiden zijn niet OK. Dit geeft de nieuwe raad ook weer veel uitdagingen voor de komende 4 jaar.

Financieel gezien komen we uit zwaar weer, code rood, maar nu gaan we de goede kant weer op. En als het Rijk gaat doen wat het gezegd heeft komen we straks wellicht na de financieel magere jaren weer in wat financieel vettere jaren terecht. Dat zou fijn zijn voor onze burgers.

Voor onze Borselse bedrijven hebben we het beleid nu goed op de rit. Echter komen we aan de fysieke grenzen van onze bedrijventerreinen. Laat het voor de volgende periode een uitdaging zijn om daarvoor oplossingen te vinden.

Voor wat betreft de leefbaarheid, cultuur en sport is de inzet voor sporten voor minder bedeelden een groot succes. We hebben een aantal dorpshuizen aangepakt waardoor de leefbaarheid verbeterd is en de inwoners weer een mooie ontmoetingsplek hebben. We blijven onze musea ondersteunen en de veiligheid op de dorpen en de sportparken staan hoog op de agenda.

Op het programma zorg zien wij goede inzet en ontwikkelingen die helpen om de tekorten terug te dringen. Het huis komt hier steeds meer op orde. Preventie, gebiedsgericht werken, integrale aanpak met b.v. leefomgeving, terugdringen van armoede en schuldenproblematiek en zorgzame dorpen zijn hier goede voorbeelden van.

Voor milieu en openbare ruimte is het mooi te zien dat de buitendienst nu op orde is. Hier zijn bergen werk verzet en af en toe zal het wat geschuurd hebben maar daarvan zien we nu de glans.

Voor afval hebben we nog stappen te zetten. Maar de VANG-doelstelling moet het uitgangspunt blijven. Communicatie is ook hier erg belangrijk. Voor de RES moeten we onze inwoners ontzorgen. Een energieloket, naar voorbeeld van de Goesse energiewinkel, zou hier nuttig zijn.

Op het gebied van Ruimtelijke Ordening moeten we stappen zetten op de beeldkwaliteit maar dat hebben we de vorige raadsvergadering al aangestipt. Verder zijn er hele grote stappen gezet in de dorpsvernieuwing en het tegengaan van verkrotting in Borsele. Maar dat werk is nog niet klaar.

Al met al mogen we als raad trots zijn op wat we de afgelopen 4 jaar bereikt hebben. Zeker gezien wat we op onze weg tegengekomen zijn. Wanneer je daar nu met de bril van vandaag naar kijkt kan het bijna alleen nog maar beter. En dat op zich is al een schitterend vooruitzicht. Hoe de samenstelling van deze raad er na 16 maart ook uit gaat zien en welke coalitie daar ook uitkomt. Persoonlijk zie ik er in ieder geval erg naar uit om alles wat er dan op onze weg komt met dezelfde inzet weer op te pakken. En dat wens ik jullie allen ook toe. Op naar een goede campagne en daarna opnieuw 4 jaar de allerbeste inzet voor onze inwoners. Met elkaar en vóór elkaar Dan krijgen we het VOE MEKARE!

Bijdrage 11 - Het regionaal kader gezondheid Oosterschelderegio en het preventie- en handhavingsplan alcohol Borsele 2022-2025 - Margriet Koeleman
Goed dat er voor de komende jaren weer een actueel regionaal kader ligt voor gezondheid. Het kader is gebaseerd op de landelijke speerpunten van het gezondheidsbeleid. De kern daarbij is integrale aanpak van gezondheid in samenhang met andere maatschappelijke thema’s, zoals bestaanszekerheid, leefomgeving, sport en bewegen, mentale gezondheid. Ook de impact van de corona-epidemie is op die manier erin verweven. Al deze thema’s zijn ook al opgenomen in ons Actieplan Sociaal Domein. Dat wil zeggen dat er in Borsele al binnen het regionaal kader gezondheid wordt gewerkt.

De integrale aanpak zien we ook terug in het Preventie-en Handhavingsplan Alcohol, preventie van alcoholmisbruik ter verbetering van leefstijl en gezondheid. En daarnaast handhaving van de Alcoholwet.

Wat de CDA-fractie betreft is het dus goed dat het kader en het plan er zijn. Wij zijn akkoord met het voorstel.

Bijdrage 13 - Onderzoek gevolgen uittreden Gemeenschappelijke Regeling de Zeeuwse Muziekschool (Besluit 11 kerntakenonderzoek) - Mitchel Vermeulen
Wat het CDA betreft blijft Borsele bij de Muziekschool Zeeland. Onze fractie vindt het niet reëel om uit deze gemeenschappelijke regeling te stappen om twee redenen; Enerzijds vanuit het solidariteitsprincipe waarop gemeenschappelijke regelingen zijn berust. Anderzijds is het in financieel opzicht niet reëel. Het weerstandsvermogen is in de afgelopen periode al sterk teruggelopen en uitreden zou in het gunstigste geval pas in 2030 een bezuiniging opleveren.

De Muziekschool is van meerwaarde voor onze gemeente. Ze richt zich allang niet meer op een selecte groep mensen, maar heeft laten zien voor veel inwoners van Borsele van meerwaarde te zijn. De directeur van de muziekschool haalde in het raadsledenspreekuur verschillende ontwikkelingen aan waarmee hij de muziekschool in de toekomst nog efficiënter kan organiseren. Meer maatwerk per gemeente en flexibele lidmaatschappen. Het CDA wacht die ontwikkelingen graag af. Mocht die efficiëntere manier van werken een financiële meevaller opleveren zal dat hoogstwaarschijnlijk ook eerder zijn dan 2030.

Onze fractie stemt niet in met dit voorstel.

Bijdrage 14 - Voorstel om het huidige cultuurbeleid aan te passen (besluit 10 kerntakenonderzoek) - Mitchel Vermeulen
Het voorstel bevat onder mogelijkheid 1 wat ons betreft veelal logische keuzes. De kaasschaaf methode onder mogelijkheid 2 heeft niet onze voorkeur (onder meer omdat hierin de musea zijn meegenomen terwijl deze in het kerntakenonderzoek van KplusV buiten schot bleven . Ik ga kort in op de drie voorgestelde bezuinigingen.
​
Maatschappelijke activering
Er bleef de afgelopen jaren veel budget van ‘Maak werk van je idee’ op de plank liggen. Wat het CDA betreft is het goed om ‘Maak werk van je idee’ blijvend onder de aandacht te brengen. Ook moeten we inwoners met goede ideeën die een beroep doen op het budget van ‘Maak werk van je idee’ goed ondersteunen. Eerder heeft het CDA hier ook al aandacht voor gevraagd. Het zijn initiatieven die onze dorpen kleur geven en in cultureel opzicht van meerwaarde zijn. Ook met de voorgestelde bezuiniging van €5000 op maatschappelijke activering blijft er nog ruimte in het budget voor meer aanvragen.

Amateurkunst
De bezuiniging op amateurkunst raakt de bestaande verenigingen niet. Daarom vinden wij deze bezuiniging onder de huidige financiële omstandigheden ook een logische keuze die wij kunnen steunen.

Culturele Raad Borsele
Het CDA wil de subsidie voor de Culturele Raad Borsele voor de komende 4 jaar op het huidige niveau houden. Wij vinden deze adviesraad op dit moment van meerwaarde dankzij de uitvoeringskracht die op het gemeentehuis ontbreekt met alleen een beleidskracht. Het verschil van € 3.905 betalen we de komende 4 jaar uit de beschikbare coronacompensatiepakketten van het Ministerie van OC&W, die bestemd zijn voor investering in het handhaven van de lokale culturele infrastructuur. Deze beschikbaar gestelde Rijks-coronagelden zijn hiervoor meer dan toereikend. Ook hebben we een motie aangenomen waarin we dit geld hebben geoormerkt. We bezuinigen structureel maar vangen dit voor 4 jaar incidenteel op met het geld dat hier voor bedoeld is. Hiertoe wil het CDA een amendement indienen.​ KLIK HIER om het amendement in te zien.

Bijdrage 15 - 4e begrotingswijzing 2022 van de Regionale Uitvoeringsdienst Zeeland inzake het plan van aanpak ‘Ondermijning' - Niels Kampstra
We weten allemaal hoe belangrijk de bestrijding van ondermijning is. Daarom ook dit voorstel en laat duidelijk zijn, wij stemmen in.

Maar het kan niet zo zijn dat wij als gemeenteraad voorstellen krijgen om te bezuinigen op sport, cultuur, of speeltuinen terwijl het nieuwe kabinet ondermijning als speerpunt gemaakt heeft maar hier geen extra structureel budget voor vrij maakt voor de gemeentes. Ik wil hierbij dan ook uitspreken en richting de voorzitten vragen om proactief in te blijven zetten op extra geld. Het zou dan ook mooi zijn wanneer de andere fracties deze oproep ondersteunen als steun in rug voor onze voorzitter.

Bijdrage 16 - Actualisatie Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan en Gebiedsgerichte aanpak - Ton Oosthoek
Wat het voorstel betreft, goed stuk. Toch wil het CDA enkele aanvullingen benoemen. De aandachtspunten zijn
1. Central Gate Sloepoort, als onderdeel van de GGA Borsele West Wat gaat dat betekenen voor de dorpen in de Sloerand, en voor de landbouwers in het gebied?
2. De Gebiedsontsluitingsvisie Veerse Meer Vooral de verkeersveiligheid in en rond Lewedorp. Daarbij moet ook gedegen aandacht worden gegeven aan het landbouwverkeer en aan een weloverwogen uitwerking van de verbindingswegen. Daarover moet tijdig en goed overleg zijn met de betrokken landbouwondernemers in het gebied. Daarnaast is het ook van belang dat er goede afspraken komen over de kostenverdeling tussen de betrokken wegbeheerders (provincie, gemeenten, waterschap).
3. Rondweg Hoedekenskerke . Blijf goed in overleg met de omwonenden. In beide gevallen is het een goede zaak, om vooraf goede afspraken te maken, voordat er een spa de grond ingaat. Goede afspraken over een ruimhartige compensatie. en daar bedoelen wij mee, dat we het niet over fooien hebben.

Bijdrage voorstel 7 Voorstel tot het vaststellen van Crisis en herstelwet (Chw) bestemmingsplan Omgevingsplan "Buitengebied Borsele, 2018, herziening delegatieregel zonneparken, 2022" - Niels Kampstra
Goed dat er met dit besluit voorlopig geen ruimte is voor zonneparken op agrarische grond en dat de delegatiebevoegdheid komt te vervallen. Als CDA zijn we daar erg blij mee, landbouwgrond moet gewoon landbouw grond blijven! Zoals wij altijd al gezegd hebben, eerst daken benutten en dan pas verder kijken. We vinden het wel jammer dat bij dit voorstel geen voorstel voor het nieuwe beleid zit. We verwachten dit dan ook op korte termijn. Naar ons idee had dit al concreter kunnen zijn aangezien we op 22 juli al een inforaad hebben gehad hierover. Uiteraard stemmen wij in met het voorstel.

Bijdrage voorstel 8 Voorstel tot het vaststellen van het bestemmingsplan “Kern Heinkenszand, gedeelte Platepolder fase 1, 2022” en het beeldkwaliteitsplan Platepolder Heinkenszand - Niels Kampstra
Wat fijn dat dit voorstel voor ligt. Eindelijk kan er weer verder gebouwd gaan worden in Heinkenszand, hopelijk nog dit jaar, maar als het tegen zit met materialen pas in 2023. Wij zijn in ieder geval heel erg blij dat het plan Platepolder eindelijk ontwikkeld gaat worden. Wat het CDA betreft heeft dit wel te lang geduurd. De wijk Over de Dijk is bijna helemaal vol en de laatste jaren waren hier enkel nog duurdere kavels beschikbaar. Geen ruimte dus voor goedkopere woningen. Daarom hebben wij recent een brief naar het college gestuurd om hier voor alle kernen meer visie op te vormen.

Dan toch nog wat aandachtspunten vanuit onze kant:

Starters:
Wij blijven het jammer vinden dat er geen ruimte is voor starters in de Platepolder. Ondanks dat er ruimte zal ontstaan door middel van doorstroming zien wij wel mogelijkheden, maar dan moet er anders gebouwd worden. Kies bijvoorbeeld voor een smallere beukmaat van de woningen en biedt in het bestemmingsplan voldoende ruimte om op een later moment de woning uit te breiden. Wat ons betreft kan dit met het bestemmingsplan voor de volgende fase meegenomen worden.

Verkeer:
Wij begrijpen de zorgen van de insprekers heel goed. Het verkeer van en naar de Platepolder en op de Stenevate blijft een heel belangrijk aandachtspunt. Als CDA fractie hebben wij ook het liefst dat de ontsluiting zo snel mogelijk en eigenlijk al vanaf het begin vanaf de Heinkenszandseweg verloopt. Maar wij realiseren ons dat dit voor vertraging kan zorgen. Zeker in deze tijd met een overspannen huizenmarkt willen wij juist geen vertraging in de ontwikkeling van de Platepolder.

Daarom zien wij graag het volgende:

- Op zeer korte termijn in overleg gaan met de provincie en zodra er overeenstemming is wordt de aansluiting vanaf de Heinkenszandseweg gerealiseerd.
- De aansluiting van het fietspad langs de Stenevate moet bij de Kraaiendijk komen te liggen zodat fietsers veiliger kunnen oversteken.
- Er moet zo snel mogelijk een definitief plan komen voor de inrichting van de Stenevate in overleg met de aanwonenden na realisatie van de Lidl en na het gebruik van de tijdelijke ontsluiting voor de Platepolder.

Beeldkwaliteit
Wij zijn heel erg te spreken over de te ontwikkelen hofjes, dit is nu eens iets anders dan wat we gewend zijn, top! Wel willen we meegeven, maximale maten zijn niet persé wat er maximaal moet, zoek aansluiting bij de omgeving waar de goothoogte beduidend lager ligt en zorg voor een goede groene overgang tussen het bestaande en de nieuwe wijk. Waar wij wel moeite mee hebben is het beeldkwaliteitsplan voor de deelgebieden 3 en 4. Zoals wij dit zien wordt dit een kopie van een deel van Over de Dijk. Wat ons betreft mag iedere wijk op zich zelf te onderscheiden zijn door een eigentijdse architectuur en inrichting. Misschien kan de wethouder dit toelichten?

Signalen inspraak
Helaas bereiken ons signalen dat inwoners en belanghebbende na een inspraakreactie geen zienswijze meer indienen of soms al helemaal geen inspraakreactie indienen omdat zij het gevoel hebben niet serieus genomen te worden door de gemeente. Ik wil in deze niet met het vingertje naar de wethouder gaan wijzen maar juist dit signaal overbrengen met het advies, doe hier wat mee. Het is namelijk niet goed dat dit beeld er bij onze inwoners is.

Opgang Zuidzaksedijk
Na als deze opmerkingen willen wij afsluiten door positief mee te denken. Want zoals aan het begin al gezegd, wij zijn zeker wel blij dat de Platepolder gerealiseerd gaat worden. Daarom komen wij nog met het volgende voorstel. Het lijkt ons een mooie toevoeging aan de wijk om vanuit de wijk te voet de Zuidzaksedijk op te kunnen. Het zou mooi zijn wanneer dit in de verdere planvorming meegenomen kan worden.

Bijdrage voorstel 9 Afstemmings- en Handhavingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ gemeente Borsele - Margriet Koeleman
Door de toeslagenaffaire zijn we ons bewust van de financiële- en maatschappelijke schade als regelgeving onjuist wordt toegepast zonder dat verwijtbaarheid onomstotelijk vaststaat. Of als de regelgeving zo ingewikkeld is dat die onbegrijpelijk wordt. Het CDA vraagt daarom aandacht voor 1. Het toepassen van de menselijke maat en 2. Voor goede voorlichting aan burgers die met deze regelgeving te maken hebben of krijgen. Dat wil zeggen uitleg in gewone mensen taal, en voor inburgeraars ook voorlichting in de eigen taal of in ieder geval een taal die zij begrijpen. Zowel in de communicatie door de gemeente als in de uitvoering door WIZ/GR de Bevelanden is dit van groot belang. Voorlichting is opgenomen in de verordening. Wij willen benadrukken dat dit in de praktijk goed moet worden opgepakt. Wij zijn akkoord met het voorstel.

Bijdrage voorstel 10 Regiovisie beschermd wonen en maatschappelijke opvang Zeeland 2022-2025 - Margriet Koeleman
Bij Beschermd Wonen vindt het CDA het belangrijk dat er goede zorg en ondersteuning blijft voor de inwoners die dat nodig hebben. De afspraken voor regionale samenwerking gaan daar voor zorgen. CDA ziet hierbij twee uitdagingen: Organisatie: De afspraken voor regionale samenwerking moeten worden vertaald naar de organisatie van de gezamenlijke inkoop van de zorg. In welke vorm is nu nog niet duidelijk. Een nieuwe GR ? Wellicht een organisatie samen met Inkoop Jeugdzorg ? Financieel: tot nu toe kan deze zorg bekostigd worden uit Rijksbijdragen. Of dat ook in laterejaren zo blijft is nu niet zeker. Als Raad worden we dan ook graag tijdig betrokken bij de ontwikkelingen over organisatie en financiën. Wij zijn akkoord met het voorstel.

Bijdrage voorstel 11 Voorstel tot het instemmen met de uitwerking van besluit 29 van het kerntakenonderzoek ‘subsidies recreatieve voorzieningen verlagen’ - Ton Oosthoek
De cda fractie heeft grote moeite met een deel van de voorgestelde bezuinigingen. Onze fractie is bereid om scherpe keuzes te maken, maar deze bezuinigingsvoorstellen voelen ongemakkelijk aan. Dat geldt in ieder geval zeker voor de bezuinigingen op het landschapspark en de speeltuinen.

Het landschapspark Borsele is de aanjager van het toerisme in onze gemeente en staat daarmee in causaal verband met de inkomsten van toeristenbelasting hoe meer overnachtingen , hoe meer inkomsten uit toeristenbelasting. het CDA is daarom geen voorstander van het uitkleden van het landschapspark. Daarnaast willen we graag naast de toeristische sector staan en niet tegenover elkaar.

Dan onze speeltuinen, daar moeten wij toch heel zuinig op zijn, ze hebben maatschappelijk een belangrijke rol; Buitenspelen, weerstand opbouwen. Met elkaar om leren gaan door samenspel en een ontmoetingsplek voor jong en oud; goede speeltuinen zijn een onmisbare voorziening in een gezonde leefomgeving. Het merendeel van de speeltuinverenigingen geeft aan zonder deze subsidie niet het essentiele te kunnen doen. Keuringen, onderhoud en vervanging brengen hoge kosten met zich mee. Natuurlijk is het goed om de creativiteit van vrijwilligers aan te spreken dat leidt ook tot verbinding. Maar de Borselse CDA fractie is bang dat we het onmogelijke van hen gaan vragen en dat vrijwilligers in de toekomst afhaken. Zoals ik al aangaf voelen deze bezuinigingen erg ongemakkelijk, daarom voelen wij ons genoodzaakt om een motie in te dienen. Een waarmee de wethouder aan de slag kan. KLIK HIER om de motie in te zien.

Bijdrage voorstel 14 Instemmen met verlenging contract accountant 2022-2024 en bijdrage voorstel 16 Voorstel tot vaststelling van de Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeente Borsele 2022 - Margriet Koeleman
Als voorzitter van de auditcommissie kan ik zeggen dat de auditcommissie geraadpleegd is over beide voorstellen. De auditcommissie heeft geen bezwaren tegen de voorstellen 14 en 16.

Bijdrage voorstel 15 Voorstel tot het vaststellen van de Transitievisie Warmte 2021 - Niels Kampstra
Er liggen nog veel uitdaging voor ons, daaraan hangt ook zeker een flink prijskaartje. Des te meer reden om naar het rijk toe aan te blijven dringen op extra geld. Wij zijn verder heel blij om te lezen dat er nu geen overhaaste beslissingen genomen worden maar dat er eerst goed ingezet wordt op energiebesparen, communicatie en wat het CDA betreft één van de belangrijkste punten, ontzorgen. Want door alle informatie is het soms lastig voor inwoners om keuzes te maken. Daarbij is hulp dus gewenst. Uit de antwoorden op de vragenlijst blijkt ook dat bij veel inwoners websites als duurzaambouwloket niet bekent zijn.

Wat wij nog mee willen geven voor het vervolg, hou het praktisch, realistisch en zorg voor een goede betrokkenheid van onze inwoners, want van hen zal ook veel gevraagd gaan worden.