Betoog CDA Fractie voorzitter Masterplan Centrum raadsvergadering 2 July 2020
Voorzitter, voor het CDA Valkenswaard komt dit onderwerp, het masterplan centrum, zeker gezien de coronacrisis en de gevolgen daarvan als geroepen. We hebben er even op moeten wachten maar eindelijk zijn we als gemeenteraad aan zet als het gaat over investeringen in het hart van Valkenswaard. Investeren in het hart van je dorp, zodat ondernemerschap nog meer kansen krijgt in Valkenswaard. En investeren in het hart van je dorp, zodat het er goed wonen en verblijven blijft voor jong en oud. Die twee belangrijke thema’s zijn voor ons als CDA van essentieel belang.
Eerst: Hoe faciliteren we goed wonen en verblijven voor jong en oud?
Het zal namelijk geen verrassing zijn voor iedereen, zeker na afgelopen weekend, dat we steeds extremere weersverschijnselen krijgen. Ik herinner me dat ik vorig jaar in ons centrum, op mijn verjaardag – 25 juli – uit mijn stoel gleed in het centrum bij Markt 14. Het was buiten namelijk 40,7 graden. Een nationaal hitterecord. We zijn als CDA daarom heel blij met de extra vergroening die ook voor extra verkoeling en schaduwplekken zal zorgen. We zetten als CDA extra in op die vergroening met een aantal moties.
En wat te denken voorzitter van de hevige regenval. De wolkbreuk van afgelopen weekend heeft écht impact gehad op veel van onze inwoners, zeker ook in het centrum. Het CDA geschrokken van alle berichten en beelden. En ik heb zelf afgelopen weekend nog een sinkhole bij mijn ouders in de Wolbergstraat mee gevuld, nadat de tuin en aanbouw leeggepompt waren. Het CDA dient samen met VL een motie in om te werken aan de leefbaarheid van het centrum en te kijken of er werk-met-werk te maken valt in het verlengde van de entreegebieden. Bijvoorbeeld de Eindhovenseweg ten noorden van de Valkenierstraat en de Leenderweg ten oosten van de Europalaan. Dat is naast de rioolopgave die gelukkig in het centrumplan zit.
Voorzitter, het CDA trok samen met de PvdA op in een amendement op het fietsbeleidsplan. De missie werd herschreven naar: “Het voor alle gebruikers optimaal stimuleren en faciliteren van fietsen als preferente vorm van vervoer in Valkenswaard.” Naar een missie moet je handelen voorzitter en dus komt het CDA ook met een motie voor meer fietscomfort en fietsveiligheid door het aanleggen van geasfalteerde fietspaden en het onderzoeken van de mogelijkheden voor een fietsstraat waar de auto te gast is. Valkenswaard mag wat ons betreft als fietsknooppunt op de kaart komen te staan.
Dan: Hoe faciliteren we dat ondernemerschap?
Voorzitter, ik zal eerlijk zijn. In eerste instantie waren we als CDA kritisch op cosmetische investeringen in het centrum. Investeren we in onze mensen, in onze ondernemers óf investeren we in – bij wijze van spreken - gouden stoeptegels en zilveren lantaarnpalen? De feiten liegen er niet om voorzitter. Recent is er een onderzoek gedaan door Retailland over wat er wel en niet werkt tegen leegstand. Daaruit blijkt gewoon dat het meest effectieve middel – van allemaal! - aanpak van de openbare ruimte is. Investeren in de openbare ruimte is dus investeren in onze ondernemers en het faciliteren van ondernemerschap.
En dat is keihard nodig, voorzitter. Vrijdag omschreef een bestuurslid van Koninklijke Horeca Nederland die ik aan de telefoon had de huidige situatie voor ondernemers als een bloedbad. Een bloedbad voor MKB-ers en familiebedrijven die in ons centrum de nek uitsteken. Voorzitter, ondernemers staan voor een keuze. Ze zullen deze zomer de balans opmaken. Na alle uitstel van belastingen, uitstel van huurpenningen en de gegunde leningen. Hebben we een oorlogskas of hebben we een overlevingskas? Wat doen we met het laatste familiekapitaal?
Het CDA vindt dat we als gemeenteraad dus ook een keuze moeten maken. De keuze voor investeringen in:
- Beleving;
- uitstraling, en
- bereikbaarheid.
Om te laten zien dat we die keuze van de ondernemers hartstikke serieus nemen en ondernemerschap in Valkenswaard waarderen en erkennen. De kwaliteit van een centrum is net zo groot als de energie die ondernemers er samen instoppen. Als aanvullend voorbeeld steunen we als CDA de oproep van Koninklijke Horeca Nederland dan ook in een motie met H&G om te kijken of de terrasuitbreidingen vanwege corona een permanent karakter kunnen krijgen.
Laten we ook alsjeblieft niet vergeten dat we het hier hebben over de grootste werkgever van Valkenswaard, voorzitter. En zeker onder jongeren! De belangen zijn gewoon gigantisch.
En daarom deelt het CDA de keuze niet met het college om investeringen in twee deelgebieden uit te stellen met 5 tot 10 jaar. Investeren in de openbare ruimte is investeren in ondernemerschap voorzitter. Maar ook wij zullen als gemeente moeten kijken of we een oorlogskas of overlevingskas hebben. Vandaar dat we in een amendement, samen met H&G, vragen het gehele masterplan centrum te realiseren tegen het huidige budget.
Je kunt je afvragen of de kiosk ook niet in dat het rijtje past van beleving en uitstraling voorzitter. We hebben er als CDA oprecht mee geworsteld. Het burgerinitiatief heeft aan alle voorwaarden voor een burgerinitiatief voldaan. De stichting verdient ontzettend veel respect en krediet voor al het werk dat zij verricht hebben, in de lange tijd die ze nu al bezig zijn. Dat respect hebben zij niet altijd gekregen en de vele kwalijke reacties op sociale media betreuren ons. En het CDA is altijd overwegend positief geweest tegenover het burgerinitiatief van de kiosk. En ik denk eigenlijk nog steeds wel voorzitter.
Maar hoe kun je als politieke partij, als CDA - in tijden waarin het vertrouwen in de politiek ernstig onder druk staat – geen oog en oor hebben voor de vele mails, oproepen en handtekeningen die we hebben ontvangen? We luisteren als CDA niet naar de 15 hardste schreeuwers, maar 110 mails aan de gemeenteraad kun je simpelweg niet negeren.
Voor ons beschrijft de paradox van Helmond mooi wat we bedoelen en wat we de initiatiefnemers mee willen geven in het amendement met de PvdA. Er staan in Helmond eigenlijk twee kiosken. Een op de markt, een in een park. Die op de markt wordt niet gebruikt en staat dus in de weg voor alles en iedereen. En de kiosk, in dit geval een wigwam, in het warandepark – daar zet de VVV elke zondag van de zomer stoeltjes bij. En komen mamas, papas, opas, omas, tantes en ooms luisteren naar de optredens van kinderen en kleinkinderen of komen geïnteresseerden luisteren naar de harmonie, bands en koren. Gaan daarna nog even het terras op en kopen een jurk in de lokale modezaak.
De een leeft, de ander is dood. En dat culturele aspect, bruisend Helmond of bruisend Valkenswaard. Dát willen we allemaal. Dat willen voor- en tegenstanders. Daar zit de verbinding! Daar gaan we voor als gemeente, daar gaat ook het burgerinitiatief voor gezien hun doel van ontmoeten en bevorderen van cultuur en verbinding. En het vehikel kiosk, is daar blijkbaar het verkeerde vehikel voor dat zorgt voor een tweedeling in ons dorp. Ook de cultuurraad zei dat in andere woorden onderbouwd goed. Als CDA hopen we dat het burgerinitiatief het doel voor ogen houd en kiest voor een ander vehikel om het goud dat zij in feite in handen hebben: Een bruisender Valkenswaard, voor ons te verzorgen.
Tot slot voorzitter, het centrum – het hart van ons durp - is van ons allemaal. Het moet een gezamenlijk feestje worden, we moeten zoeken naar win-wins en mensen enthousiasmeren mee te denken en werken aan de toekomst van het hart van Valkenswaard. In twee moties geeft het CDA nog voorbeelden. Met co-financiering voor extra vergroening van gevels en met geveltuintjes.
We moeten het echt samen de trots op ons centrum uitdragen voorzitter en het CDA is ontzettend blij dat er zo veel mensen en stakeholders bereid zijn geweest om te denken over het centrum, het hart waar dan ook alles samen moet komen wat Valkenswaard zo mooi maakt: Ondernemerschap en leefbaarheid. Met inachtneming van het gezamenlijk amendement met H&G zal het CDA zeker instemmen met het definitief ontwerp en met trots het verhaal van het hart van ons dorp uitdragen.
Davey Gerlings, Fractievoorzitter CDA Valkenswaard